SZKOLNY RATOWNIK

1. SZKOLNY RATOWNIK Gimnazjum im. ,,Wybitnych Polaków” w Biesiekierzu 2011/2012 Autorzy: Aleksandra Guzowska Łukasz Ręczkowski Paweł Szewczykowski Pod kierownictwem p. Małgorzaty Kulik

2. Spis treści. • Wyposażenie apteczki................................................3 • Omdlenia………………………………………………….4 • Złamania i zwichnięcia………………………………….7 • Krwotoki……………………………………………….......13 • Rany i skaleczenia………………………………………18 • Zadławienia………………………………………………20 • Resuscytacja krążeniowo-oddechowa……………22 • Bibliografia…………………………………………..........25

3. Wyposażenie apteczki

4. Wyposażenie apteczki •instrukcja udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, •nożyczki lub nóż, •gaza opatrunkowa sterylna (kompresy gazowe), •bandaż elastyczny, •chusta trójkątna, •agrafki, •maseczka do sztucznego oddychania metodą "usta - usta", •rękawiczki gumowe, •folia termoizolacyjna srebrno-złota, •plaster zwykły, •plastry z opatrunkiem (kilka rozmiarów), •rękawiczki ochronne.

5. Omdlenia • Omdlenie jest to krótkotrwała, ustępująca samoistnie utrata przytomności i napięcia mięśniowego, co może doprowadzić do upadku. Przyczyny: zmęczenie, stres, choroba, niedożywienie, udar słoneczny, niedotlenienie. Objawy: bladość, zimny pot, dreszcze, krótkotrwała utrata przytomności, ból lub zawroty głowy, suchość w gardle.

6. Pierwsza Pomoc • Osobę, która zemdlała należy położyć w pozycji bezpiecznej i zabezpieczyć głowę, podkładając coś pod nią. • Zapewnić dostęp świeżego powietrza (np. wyniesienie osoby poszkodowanej na świeże powietrze; otworzenie okna). • Rozluźniamy odzież zapiętą pod szyją. • Układamy w pozycji ,,czterokończynowej” lub unosimy nogi powyżej 30 centymetrów nad poziom ziemi i powyżej głowy. • Trzeba sprawdzić, czy wyczuwalny jest puls i czy zachowane jest oddychanie. Jeżeli po 10-15 sekundach brak jest oddechu, pojawia się zasinienie twarzy i nadal nie ma wyczuwalnego pulsu, to należy wezwać pomoc i przystąpić do akcji reanimacyjnej. • Jeżeli osoba odzyskała przytomność, pozostawiamy przez 10-15 minut w pozycji leżącej. Stopniowo sadzamy, a później doprowadzamy do pionu.

7. Sposoby układania poszkodowanego

8. Złamania i zwichnięcia • Złamania-to przerwanie ciągłości kościDzielimy na: otwarte zamknięte Zwichnięcia i skręcenia – to uszkodzenia w obrębie stawów, w których występuje przemieszczenie się kości względem siebie.

9. Objawy: ból ,obrzęk, krwawienie, zmiana zabarwienia skóry, zmiana kształtu, trudności w poruszaniu, widoczne w ranie odłamki kostne. Nie wolno: • ruszać ratowanego bez wyraźnej potrzeby, • przemieszczać ratowanego bez unieruchomienia złamanej części ciała, • poruszać złamane części ciała, • samodzielnie nastawiać złamane kończyny, • podawać niczego doustnie, • zostawiać ratowanego samego. Należy: • wezwać Pogotowie Ratunkowe lub zawieść ratowanego do szpitala, • zdjąć ze złamanej części ciała biżuterię oraz jeśli to koniecznie, ubranie; odzież najlepiej rozciąć, • unieruchomić dwa sąsiednie stawy, • udzielać pierwszej pomocy bardzo delikatnie, uprzedzając ratowanego o tym co będzie robione.

10. Pierwsza pomoc • Kończynę dolną stabilizuje się poprzez dołożenie kończyny zdrowej do chorej w pozycji fizjologicznej, w razie konieczności w zastanej; następnie wypełnia się przestrzeń między nogami, np. przy użyciu swetra, unieruchamia: związuje nad i pod kolanami, ale nie w miejscu złamania oraz zakłada "ósemkę" na stopy.

11. Wybity palec ze stawu unieruchamiamy poprzez usztywnienie np. linijką, kredką, patykiem itp. Opatrunek usztywniający bandażujemy stabilizując wybite miejsce.

12. Kończynę górną stabilizuje się w pozycji fizjologicznej lub w pozycji zastanego urazu. Następnie przymocowujemy ją do klatki piersiowej za pomocą bandaża lub chusty trójkątnej lub w przypadku braku odzieżąposzkodowanego.

13. W przypadku złamania otwartego należy kończynę unieruchomić (jak w przypadku złamania zamkniętego), a następnie ranę opatrzyć czystym, najlepiej wyjałowionym opatrunkiem (stabilizacja wystającej kości jak przy stabilizacji ciała obcego w ranie) i kończynę unieruchomić.

14. Krwotoki • Jest to niekontrolowany wypływ krwi w wyniku uszkodzenia naczynia krwionośnego np. żyły, tętnicy. Krwotoki mogą być: wewnętrzne – kiedy krew znajduje ujście do jam ciała, zewnętrzny – to wypływ krwi na zewnątrz organizmu.

15. Pierwsza pomoc • Unieść uszkodzoną kończynę ku górze (ułożenie powyżej serca). • Na krwawiące miejsce przyłożyć opatrunek jałowy. • Uciskać palcami dłoni poniżej miejsca wypływu krwi lub założyć opatrunek uciskowy.

16. Opatrunek uciskowy

17. Krwotok z nosa • Posadź ratowanego z głową lekko pochyloną do przodu. Nie odchylaj głowy do tyłu, ponieważ powoduje to spływanie krwi do tchawicy lub gardła może to spowodować np. zakrztuszenie. • Poproś poszkodowanego, aby wydmuchał nos i wypluł to co ma w ustach. • Uciśnij palcami skrzydełka nosa. • Połóż na karku okład np. nasączony zimną wodą ręcznik lub owinięte w ściereczkę kostki lodu. Zimno spowoduje obkurczenie się naczyń krwionośnych i zmniejszy się krwotok. • Daj poszkodowanemu gazik lub chusteczkę którą ma przyłożyć sobie do nosa. • Jeżeli krwotok nie minie do 20 minut, należy wezwać pogotowie.

19. Rany i skaleczenia Podstawowe zasady postępowania przy powstaniu rany: • ran nie zalewamy - nie wprowadzamy żadnych nowych substancji do rany, ani wody utlenionej, ani spirytusu salicylowego, ani maści, • wranach nie grzebiemy - staramy się nie pogłębiać urazu, • zran nic nie wyjmujemy - jeżeli coś jest wbite w ranę zostawiamy, • rany opatrujemy jałowym opatrunkiem - zabezpieczamy przed zabrudzeniem, tamujemy krew, • unieruchamiamy po opatrzeniu - żeby nie pogłębić urazu. Skaleczenia: • na małe, powierzchowne ranki, skaleczenia wystarczy po przemyciu nalepić plaster. Obtarcia: • podczas wędrówki mogą się pojawić obtarcia i pęcherze, kiedy tak się stanie, musimy pamiętać że: - pęcherzy NIE przekłuwamy, -zabezpieczamy jałowym opatrunkiem, - jeżeli jest taka konieczność to przerywamy chodzenie.

20. Opatrywanie ran kłutych

21. Zadławienie Zadławienie – powstaje w wyniku utknięcia ciała obcego w przewodzie pokarmowym lub niedrożności w drogach oddechowych. • Objawy: trudności w oddychaniu , trudności w przełykaniu śliny , ściskający ból , chwytanie się za gardło. • Nie wolno: podawać poszkodowanemu nic do picia ani jedzenia, środków przeciwbólowych, nie wolno palić.

22. Zadławienie pierwsza pomoc

25. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa • Resuscytacja - są to czynności jakie wykonuje ratownik dla przywrócenia podstawowych czynności życiowych np. oddechu i krążenia. Podczas RKO: • nie wykonujemy RKO na miękkiej powierzchni (łóżko, materac), • nie sprawdzamy tętna, • przy podejrzeniu urazu kręgosłupa, jeśli potrafimy, drogi oddechowe udrażniamy poprzez wysunięcie żuchwy. W ostateczności dozwolone jest delikatne odchylenie głowy.

28. Bibliografia • www.wikipedia.org • www.pierwszapomoc.net.pl • ratownik-med.pl • Izbicki K., Wrycz-Rekowski Ł.: ,,Edukacja dla bezpieczeństwa”, wyd. Operon 2010. • Breitkopf B., Czyżow D.: ,,Edukacja dla bezpieczeństwa”, wyd. WSiP 2009.