100 likes | 249 Views
Garapen Fisikoa eta Psikomotorea. Garapenaren kurba. Ø Hazkuntza fisikoa oso prozesu erregularra eta etengabea da . Ø Gorputza eta bere ezaugarriak tranformatzen dituen aldaketak gertatzen dira. Ø Subjektu bakoitzaren hazkuntza kurba koherentea izan behar da.
E N D
Garapenaren kurba ØHazkuntza fisikoa oso prozesu erregularra eta etengabea da. ØGorputza eta bere ezaugarriak tranformatzen dituen aldaketak gertatzen dira. ØSubjektu bakoitzaren hazkuntza kurba koherentea izan behar da. Ø Bi pertsonek hazkuntza kurba ezberdina izan dezakete bi hazkuntza erritmoak normalak izanda, hau da, bakoitzak berea jarraituz. ØGizonezkoen eta emakumezkoen arteko aldeak. Ø Dimorfismo sexuala. (ezberndintasunak) Ø Neskek pubertaroko aldaketak mutilek baino lehenago izaten dituzte. ØNeskak mutilak baino lehenago luzatzen dira, baina mutilak luzatzen direnean neskak baino altuagoak izando dira orokorrean. ØHazkuntzaren kurbak noizbait igotzeari utziko dio, horri norberaren gailurraesaten zaio.
Jaio aurreko hazkuntza 3. Jaio aurreko hazkuntza: 3.1;Haurraren jaiotza: 3.1.1;Zigotoa + emakumearen obuloa + gizonaren espermatozoide. 3.2;Umetoki barneko etapak: 3.2.1;Enbrioi-aldia; Ernaltzearen ondorengo bigarren astetik zortzigarren astera bitartekoa. 3.2.2;Fetu-aldia; Zortzigarren astetik aurrerakoa.
Jaiotza eta lehen haurtzaroa 4. Jaiotza eta lehen haurtzaroa: 4.1;Gehienetan ez dago arazorik baina arazo larri bat anoxia deritzona: 4.1.1;Anoxia: Umeak bere kabuz arnasa hartzeko gaitasuna ez izatea. 4.2;Umeek erreflexuekin jaiotzen dira: 4.2.1;Zurgatze-erreflexua; Objetu bat haurraren ezpainekin kontaktuan jatzean abian jartzen da. 4.2.2;Muturkatze-erreflexua; Ahoa estimulazio-iturrira eramango du burua biratuz. 4.2.3;Atxikitze-erreflexua; Eskuarekin objetuetara atxikituko da. 4.2.4;Mororen erreflexua; Izua eragiten duen bat-bateko estimulazio-aldaketaren ondorio da. 4.2.5;Ibilera automatikoa; Hankak txandakaz. *Erreflexuak denbora pasata desagertuko edo borondatezkoak bihurtuko dira. 4.3;Hazkuntza fisikoa: 4.3.1; Lehenengo urteko hazkuntza beste urteetan baino handiagoa da.
Garunaren hazkuntza ØGarunaren hazkuntzak prozesu psikologikoekin harreman estuak ditu, garuna baita prozesu psikologiko guztien oinarri fisikoa. Ø Jaiotzatik garuna hazten doa. Ø Helduen dauden garun zatiak barruenen daude. Ø Garunaren zatirik eboluzinatua garunaren azala da, kortexa. Ø Azkenen garatuko direnak garunaren nukleo zentraletik urrunen daudenak dira, kanpoen dauden zatiak. Ø Haurren garapena Ø 0-tik 6 hilabetera Ø 6 hilabete Ø 8 hilabete Ø 12 hilabete
Garapen psikomotorearen oinarriak Psikomotrizitateak, heltze-osagaiak eta harremanezko osagaiak ditu. Garapen psikomotorearen helburua nork bere gorputza kontrolatzea da. kanpoko osagaia (ekintza) eta barruko osagaia (gorputzaren irudikapena eta bere ekintza-aukerak) eskatzen du garapen horrek. Haur jaioberriak edo aste gutxi batzuk dituztenek, ez dute bere gorputza kontrolatzen. Lehen haurtzaroaren amaieran, beren mugimenduak borondatezkoak eta koordinatuak izango dira. Gorputza pixkanaka-pixkanaka kontrolatzeko prozesuak, bi legeri jarraitzen die: lege zefalo-kaudalari eta proximo-distalari. burutik gertuen dauden gorputz-zatiak kontrolatzen dira, eta ondoren kontrola beherantz hedatuko da. gorputzaren ardatzetik hurbilen dauden zatiak kontrolatzen dira, ardatzetik urrunago dauden zatiak baino lehenago. haurraren mugimenduak , borondatez, muskulu-multzo gehiago kontrolatu errepertorio psikomotore berezituak eta konplexuak barne hartu
Jarreraren kontrolaren garapena Lege horiei jarraitzen dieten heltze-prozesuei esker eta ahurrak ingurukoetatik jasotzen dituen estimuloei esker, kontrolatzen hasiko da. 1. Burua kontrolatzea 2 .Begia eta behatza koordinatzea 3. Eserita 4. Ibiltzen hasi aurreko lokomozioa 5. Zutik egoten eta ibiltzea Mugimenduaren egutegia ez da berdina izango ahur guztientzat ,bakoitzak bere egutegia jarraituko du eta haurrak trebetasun jakin batzuk ikasteko eta ondoren erabiltzeko estimulatuko duten egoerak behar ditu : gida,ereduak, motibazioa,laguntza arazo txikiak gainditzeko porrot egiten duenean.
Informazio iturriak PALACIOS, J; MARCHESI, A; COLL,C. (1990): Desarrollo psicológico y educación. Madrid: Alianza. *1999an euskaratua: Garapen psikologikoa eta hezkuntza. EHU. D.HICKMAN, L.KLEIN: El mundo en pañales. (Visual ediciones).1995. .En el principio .Primeros pasos LLOBET, R (1985): Erase una vez el cuerpo humano. Planeta Agostini. .El cerebro .El nacimiento Lur hiztegi entziklopedikoa. LUR Argitaletxea. (1993).