420 likes | 661 Views
Białystok. Moje miasto, a w nim. Legenda o powstaniu Białegostoku.
E N D
Białystok Moje miasto, a w nim.
Legenda o powstaniu Białegostoku Pewnego dnia książę litewski Gedymin polując w Puszczy Bielskiej zapędził się za turem na jej północno-zachodni skraj, aż w pobliże granicy z Mazowszem. Wieczór już zapadł, gdy wreszcie dopadł zwierza nad bezimiennym strumieniem. Do najbliższego zamku w Surażu był spory szmat drogi, a w tej bezludnej okolicy nie było nawet dworu łowieckiego, jakie książęta zwykli zakładać ku swej wygodzie. Nic dziwnego zresztą, ziemie te od niedawna należały do Litwy, a choć możnowładcy domagali się, by je na zawsze zatrzymać, książę nie był pewien, czy za parę lat znów nie wrócą pod władanie Mazowsza.
Legenda o powstaniu Białegostoku Ościeżnicy szybko na jednym z piaszczystych pagórków postawili książęcy namiot. Podczas gdy strzelcy zajęci byli ćwiartowaniem ubitej zwierzyny, książę odpoczywał nad strumieniem. Był dosyć wartki i w przeciwieństwie do innych rzek i strumieni w tej części puszczy - czysty. Pewnie dlatego, że dno miał piaszczyste i nie płynął, jak inne rzeki, wśród torfów. - Czysty, biały stok - powiedział książę. – Można by nad nim zbudować dwór myśliwski albo i wieś założyć... Wkrótce nad strumieniem wybudowano dwór, potem zaś i wieś, którą nazwano Biały Stok.
Historia 1514 – pierwsza wzmianka o Białymstoku w źródłach pisanych; 1547-1645 – Białystok własnością rodziny Wiesiołowskich. Powstaje gotycki zamek obronny. W roku 1617 marszałek wielki Krzysztof Wiesiołowski finansuje budowę murowanego kościoła katolickiego (obecnie tzw. Biały Kościół); 1645 – Białystok wchodzi w skład starostwa tykocińskiego i staje się własnością Rzeczypospolitej;
Historia 1659 – hetman Stefan Czarniecki za zasługi oddane w wojnie ze Szwedami otrzymuje starostwo tykocińskie wraz z Białymstokiem na dziedziczną własność. Jego córka – Aleksandra Katarzyna – wnosi starostwo tykocińskie oraz Białystok w wianie Janowi Klemensowi Branickiemu. Białystok jest wówczas wsią liczącą nie więcej niż 40 zabudowań, które stoją wzdłuż trzech dróg, prowadzących z: Choroszczy, Wasilkowa i Suraża; lata 90. XVII wieku – na podwalinach zamku obronnego Wiesiołowskich Stefan Mikołaj Branicki (syn Jana Klemensa) buduje swoją nową rezydencję. Autorem projektu jest wybitny architekt Tylman z Gameren; 1692 – Białystok uzyskuje prawa miejskie od króla Jana III Sobieskiego; 1726 – początek przebudowy białostockiego pałacu (architekt: Jan Zygmunt Deybel);
Historia luty 1749 – prawa magdeburskie nadaje miastu August III Sas; wiek XVIII – rozbudowa białostockiej rezydencji przez Jana Klemensa Branickiego – hetmana wielkiego koronnego, pierwszego świeckiego senatora Rzeczypospolitej i kontrkandydata St. A. Poniatowskiego do tronu; ponadto m.in. budowa szpitala, cekhauzu, ratusza, zajazdu, poczty, pałacyku gościnnego oraz klasztoru Sióstr Miłosierdzia. Pałac i otaczające go tereny ogrodowe zyskują swój ostateczny kształt, dzięki któremu rezydencja Branickich zyskuje sobie miano „Wersalu Polskiego". Dwór Branickich dzięki mecenatowi hetmana i jego małżonki Izabeli staje się znaczącym ośrodkiem kultury. W latach 1750–1771 działa tu teatr dworski, w którym gościnnie występują największe gwiazdy operowe ówczesnych czasów;
Historia 1862 – otwarcie linii kolei warszawsko-petersburskiej, dzięki czemu następuje szybki rozwój miasta i jego fabryk włókienniczych; przełom XIX i XX wieku – pierwsze telefony, wodociągi i tramwaje konne, w Białymstoku mieszka około 70 tysięcy ludzi; luty 1919 – po odzyskaniu niepodległości Białystok zostaje stolicą nowo utworzonego Województwa Białostockiego
Historia 1939-1944 – II wojna światowa - represje wobec ludności i zniszczenie 75% białostockiej zabudowy; 27 lipca 1944 – wyzwolenie Białegostoku spod okupacji niemieckiej; 1992 - Białystok staje się metropolitalną stolicą arcybiskupią 1 stycznia 1999 – dawne miasto Branickich zostaje stolicą nowo utworzonego Województwa Podlaskiego.
Pałac Branickich Braniccy zaczęli władać Białymstokiem w 1660 roku. Pałac stał się główną siedzibą tego rodu za sprawą Stefana Mikołaja Branickiego. Jego syn Jan Klemens branicki od 1709 roku aż do swojej śmierci w 1771 roku przebudowywał i upiększał pałac oraz otaczające go ogrody. Bywali tu artyści, poeci, ludzie nauki, posłowie, a także sami królowie. W lipcu 1944 został spalony i całkowicie zrujnowany. Odbudowany po wojnie jest obecnie siedzibą Uniwersytetu Medycznego
Pałacyk gościnny Branickich Pałac zbudowany w połowie XVIII wieku (ok. roku 1771) w stylu barokowym, prawdopodobnie według projektu Jana Zygmunta Deybela. Wykonawcą był ówczesny nadworny architekt Izabeli Branickiej - Jan Sękowski, on też tu zamieszkał. Został spalony w 1944 r., odbudowany w 1950 na siedzibę Muzeum Ruchu Rewolucyjnego. Obecnie mieści się tam Urząd Stanu Cywilnego. Nazywany również: Pałacykiem Ślubów, Domem Koniuszego.
Ratusz Budowla późnobarokowa usytuowana na Rynku Kościuszki w Białymstoku, zbudowana w latach 1745-1761 z wieżą zegarową z fundacji Jana Klemensa Branickiego według projektu Jana Henryka Klemma. W pobliżu stał budynek wagi miejskiej. Wieża była wykorzystywana przez strażaków, którzy obserwowali z niej teren miasta. Jest główną siedzibą Muzeum Okręgowego w Białymstoku.
Kościół farny Zespół Katedralny Wniebowzięcia NMP składa się z dwóch przylegających do siebie budowli powstałych w różnych czasach. Późnorenesansowy stary kościół parafialny w 1617r. (najstarszy zabytek w mieście). Późniejszą, neogotycką część kościoła wzniesiono z czerwonej cegły w latach 1900-1905. Władze carskie nie udzieliły wówczas zgody na utworzenie nowe świątyni, pozwalając tylko na rozbudowanie istniejącej. W starym kościele wykonano po raz pierwszy kolędę „Bóg się rodzi” oraz „ Kiedy ranne stają zorza”.
Sobór św. Mikołaja Obiekt został wzniesiony w latach 1843-1846 na miejscu starszej świątyni unickiej powstałej najprawdopodobniej w I poł. XVIII w. W roku zakończenia prac budowlanych budynek poświęcił metropolita wileński i litewski Józef. Była to największa z prawosławnych świątyń Białegostoku. W dwudziestoleciu międzywojennym jedna z dwóch czynnych cerkwi w mieście. Od 1951 jest katedrą diecezji białostocko-gdańskiej. Od 1992 przechowywane są w niej relikwie św. Gabriela Zabłudowskiego. Budowla reprezentuje styl klasycystyczny, typowy dla architektury cerkiewnej Imperium Rosyjskiego II poł. XVIII w. i pierwszych dekad XIX w.
Kościół Chrystusa Króla i św. Rocha Kościół-Pomnik Odzyskania Niepodległości znajduje się na wzgórzu św. Rocha w Białymstoku, na miejscu kaplicy św. Rocha i katolickiego cmentarza z 1839 r. To jeden z pierwszych przykładów w Europie zastosowania architektury modernistyczno – ekspresjonistycznej w projekcie świątyń
Cerkiew św. Ducha Architektem świątyni jest Jan Kabac. Budowa rozpoczęła się na początku lat 80. XX wieku. Dzisiaj cerkiew jest prawie ukończona. Ma ok. 60 m wysokości, co czyni ją największą świątynią prawosławną w Polsce. Posiada 5 kopuł, największa centralna symbolizuje Chrystusa, a 4 mniejsze, otaczających Jego 4 ewangelistów. Cała bryła przypomina schodzące z nieba płomienie, co ma bezpośredni związek z wezwaniem świątyni (Zesłania Ducha Świętego na apostołów).
Kościół św. Wojciecha Dawniej kościół ewangelicko-augsburski św. Jana Chrzciciela – powstał w latach 1908-1912 w stylu neoromańskim, z czerwonej cegły, według projektu architekta Jana Wende z Łodzi. W b.r. będzie obchodził 100 – lecie swego istnienia.
Cerkiew Mądrości Bożej Świątynia znajduje się na osiedlu Wygoda. Wzorowana była na konstantynopolitańskiej cerkwi Hagia Sophia. Autorem projektu świątyni jest Michał Bałasz. Budowę rozpoczęto w 1987. Freski wykonała 4-osobowa grupa malarzy z Grecji. Polichromia w kopule budowli jest darem Patriarchatu Konstantynopolitańskiego dla cerkwi, natomiast polichromia części ołtarzowej – prywatną ofiarą malarzy. Poświęcenia cerkwi dokonał patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I wraz z metropolitą warszawskim i całej Polski Sawą 15 października 1998.
Dworzec Kolejowy Budynek dworca wybudowany podczas powstania linii warszawsko - petersburskiej w 1861 w stylu klasycystycznym. Podczas II wojny światowej zbombardowany. W 1989 roku PKP zaczęło go modernizować; remont trwał 14 lat. Został oficjalnie otwarty 28 listopada 2003.
Deptak Miejski Historia Rynku Miejskiego sięga roku 1753, kiedy to po pożarze miasta jego przebudową zajął się ówczesny właściciel Białegostoku - Jan Klemens Branicki. Do najważniejszych zachowanych obiektów z tego okresu należy Ratusz z wieżą zegarową, ukończony w 1761 roku. Przy Rynku Miejskim znajduje się także cekhauz - hetmańska zbrojownia. Do najefektowniejszych obiektów na Rynku Miejskim zalicza się budynek dawnej austerii czyli karczmy. Jest to budowla dwukondygnacyjna, pokryta mansardowym dachem z lukarnami, ze ściętym narożem z balkonem ozdobionym portykiem i frontonem wspartym na dwóch kolumnach. Obecnie mieści się w niej restauracja Astoria.
Teatr Dramatyczny im. Aleksandra Węgierki Białostocki teatr dramatyczny, założony w 1938 roku. Teatr położony jest na terenie parku Księcia J. Poniatowskiego przy ul. Elektrycznej 12. Teatr mieści się w gmachu zaprojektowanym przez Jarosława Girina, zbudowanym w latach 1933-1938. Pierwotnie gmach miał zostać Domem Ludowym im. J. Piłsudskiego. Jednak przed ukończeniem budowy ludność Białegostoku zadecydowała, aby zmienić profil obiektu. Tak powstał Teatr Miejski im. Józefa Piłsudskiego, który ofiarowano pierwszemu marszałkowi w podziękowaniu za niepodległość Polski.
Opera i Filharmonia Podlaska – Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku Działająca od 1953 roku Państwowa Orkiestra Symfoniczna uzyskała w 1974 roku status Filharmonii Białostockiej. Od 1994 roku, Filharmonia organizuje Przegląd Młodych Dyrygentów im. Witolda Lutosławskiego. 29 sierpnia 2005 roku, nazwę zmieniono na Opera i Filharmonia Podlaską – Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku. We wrześniu b.r. planowane jest otwarcie nowego gmachu instytucji, największej i pierwszej w pełni profesjonalnej sali operowo-scenicznej w całej wschodniej części Polski. Mieści się w niej także Amfiteatr na 500os. Już działający.
Białostocki Teatr Lalek Jeden z najstarszych polskich teatrów lalkowych. Mieści się w Białymstoku przy ul. Kalinowskiego 1. W jego repertuarze zawierają się zarówno przedstawienia dla dzieci jak i lalkarskie adaptacje literatury światowej dla dorosłych. BTL powstał oficjalnie w 1953 roku, kiedy to Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznało mu subwencję i status sceny profesjonalnej o wdzięcznej nazwie Świerszcz. Swoją tradycją sięga on jednak czasów przedwojennych, kiedy to w 1937 roku został założony w Białymstoku amatorski teatr lalkowy, jego twórcami byli Helena Pacewicz oraz Piotr Sawicki, który został później pierwszym kierownikiem BTL.
Galeria Arsenał Polska galeria sztuki współczesnej, założona w 1965 roku jako jedno z Biur Wystaw Artystycznych. Ta miejska instytucja mieści się w dawnym arsenale hetmana Branickiego przy ul. Mickiewicza. Od 1990 r. dyrektorką galerii jest Monika Szewczyk. Na skutek reformy administracyjnej od 1995 roku jest galerią miejską.
Muzeum Wojska Muzeum Wojska w Białymstoku powołano do życia we wrześniu 1968 roku jako oddział Muzeum Okręgowego (obecnie Muzeum Podlaskie). Zawdzięczać to można pasji badawczej i kolekcjonerskiej wielu osób związanych z wojskowością. Niemałą rolę odegrała też potrzeba udokumentowania zbrojnych wystąpień, a w związku z tym stworzenia placówki, w której przechowywane przedmioty otoczone byłyby opieką i ocalone przed zapomnieniem. Równocześnie powzięto zamysł utworzenia ośrodka badań nad historią wojskową ziem północno-wschodniej Polski.
Stadion Miejski Stadion piłkarski znajdujący się w Białymstoku przy ul. Słonecznej 1. Na tym stadionie rozgrywane są spotkania, grającej w ekstraklasie, Jagiellonii Białystok. Ogłoszony w ostatnich miesiącach 2006 r. konkurs na projekt nowego stadionu wygrała firma APA "Kuryłowicz & Associates" pod kierownictwem Stefana Kuryłowicza. Projekt przewidywał wybudowanie nowego stadionu w miejscu starego, o pojemności 22,5tys. miejsc.
Pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego Umieszczony w Białymstoku przy Rynku Kościuszki naprzeciw Cekhausu, w którym mieści się aktualnie Archiwum Państwowe. Pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego został zaprojektowany przez Jana Wakulińskiego, a zrealizowany przez Stanisława Wakulińskiego (syn Jana). Władze miasta w związku z przebudową centrum, postanowiły przenieść pomnik marszałka Piłsudskiego.[5] Ostateczną lokalizacją okazało się miejsce gdzie w 1921 Józef Piłsudski odbierał, podczas oficjalnej wizyty w Białymstoku, uroczystą defiladę wojskową.
Grób Nieznanego Sybiraka W 70 lat po założeniu Związku Sybiraków stanął w Białymstoku, pierwszy na świecie pomnik - Grób Nieznanego Sybiraka, zawierający urny prochów sybiraka i żołnierza AK. Stanął na krańcu zachowanej polskiej ziemi kresów wschodnich, których ludność poniosła największe ofiary. Poświęcony w 1997 roku, uzupełniony monumentalnym otoczeniem w 1998 roku, stał się Sanktuarium Sybiraków. Znajduje się on przy kościele p.w. Ducha Św. ul. Sybiraków 2 w Białymstoku
Pomnik Obrońców Białegostoku 1939 r. Wykonany w roku 1973 jako pomnik przyrody usytuowany przy al. Jana Pawła II, upamiętniający fakt obrony Białegostoku we wrześniu 1939 roku. Głównym elementem całości kompozycji przestrzennej stał się nowy akcent rzeźbiarski zainspirowany ostrzeliwaniem przedpola z okopów oraz korony drzew wykonane w formie ekspresyjnej. Plac pomnikowy i główny ciąg komunikacyjny został pokryty szarą kostką granitową. Odrestaurowano starą studnię oraz maszt. Wykonano symbole jednostek biorących udział w walkach w postaci płaskorzeźb na przedniej ścianie elewacji. Odsłonięcie kompleksu pomnikowego odbyło się w dniu 13 września 2009 roku.
Paweł Małaszyński Paweł Małaszyński (ur. 26 czerwca 1976 w Szczecinku) – polski aktor filmowy, teatralny oraz wokalista. Mieszkał w Szczecinku i Koszalinie. Następnie wrócił na Podlasie do rodzinnego miasta, Białegostoku. Uczył się w Szkole Podstawowej nr 36 w Białymstoku. Następnie zdał do V Liceum Ogólnokształcącego w tym samym mieście. Porzucił prawo po pierwszym roku, kiedy uznał, że jego prawdziwym powołaniem jest aktorstwo. W wieku 22 lat zdobył indeks wrocławskiej PWST (za trzecim razem), którą ukończył w 2002 roku. Uczył się także w studiu L'Art w Krakowie, które ukończył 1998 roku.
Kayah Kayah, właśc. Katarzyna Rooijens z domu Szczot (ur. 5 listopada 1967 w Warszawie) – polska piosenkarka, autorka tekstów i producentka muzyczna, a także osobowość telewizyjna. Katarzyna Szczot urodziła się w Warszawie, jednakże dzieciństwo spędziła u dziadków w Białymstoku. Zadebiutowała utwórem "Córeczko" w 1988 roku, jednak to jej pierwsza autorska płyta, Kamień z 1995 roku, uczyniła z niej jedną z najpopularniejszych polskich wokalistek. W latach 90. wylansowała takie przeboje jak "Fleciki", "Supermenka" i "Na językach", a z Goranem Bregoviciem nagrała album Kayah i Bregović (1999), na którym znalazły się hity "Śpij kochanie, śpij" i "Prawy do lewego". W 2001 roku założyła własną wytwórnię płytową, Kayax, w której wydaje muzykę wielu cenionych wykonawców. Obecnie nadal nagrywa, a jej ostatni solowy album studyjny to Skała z września 2009. Łączna sprzedaż jej albumów wynosi ponad milion egzemplarzy..
Pih PIH (zapisywane także jako Pih, PeIHa), właściwie Adam Piechocki (ur. 9 września 1977 w Białymstoku) – polski raper. W 2002 roku ukończył pięcioletnie studia prawnicze na Uniwersytecie w Białymstoku z tytułem magistra. W roku 2000 wraz z zespołem JedenSiedem(Pih i Tymi) nagrał płytę Wielka Niewiadoma o nieznanym nakładzie, gdyż wydana została przez undergroundową wytwórnię. Za produkcję albumu odpowiedzialny był DJ 600V, a refren w jednym z utworów zaśpiewała ReniJusis. Po wydaniu płyty raperzy wzięli gościnny udział w wielu nagraniach, m.in. ze Wzgórzem Ya-Pa 3, Żuromem, Liroyem, Onarem i O$ką. W 2001 roku Hirek Wrona zaprosił zespół na 38. Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu, a niedługo potem zespół się rozpadł. Rok później Pih wydał minialbum Nie Ma Miejsca Jak Dom i Boisz Się Alarmów – obie płyty nakładem wytwórni R.R.X.. Na drugim krążku gościnnie wystąpili Wzgórze Ya-Pa-3, Fenomen, Camey, DJ 600V, Jajonasz, Bartosz (Endefis) i Chada. W 2003 roku Chada i Pih wydali album O Nas, Dla Was, a w roku 2004 nagrali razem cover piosenki Obudź się Oddziału Zamkniętego. Z tej okazji zostali zaproszeni do programu Muzyka łączy pokolenia. Wystąpili również na albumie Kodex 2: Proces producentów WhiteHouse. W październiku 2004 ukazała się solowa płyta Piha Krew, Pot i Łzy, z gościnnym udziałem Mesa, Pezeta, Virusa (Styl V.IP.), Pyskatego, Hst, Gutka i Chady, której produkcją zajęli się m. in. Szyha, Jajonasz, Teka, Camey, Waves i Magiera. W 2006 roku z zespołem Skazani na Sukcezz, tworzonym z Pyskatym, wydał płytę Na Linii Ognia, a w roku 2007 Pih pojawił się gościnnie między innymi na kolejnej solowej płycie Onara i kompilacji Kodex 3: Wyrok. Kolejna płyta Piha Kwiaty Zła, wydana przez wytwórnia Step Records z Opola, miała swą premierę w grudniu 2008 roku. Album w niespełna 2 miesiące od premiery uzyskał status złotej płyty. 6 listopada 2010 roku przez Opolską wytwórnię Step Records została wydana pierwsza część trylogii pt Dowód Rzeczowy Nr 1. Płyta zajęła 13. miejsce na liście OLiS.
Katarzyna Herman Katarzyna Herman (ur. 13 sierpnia 1971 w Mrągowie) – polska aktorka. Swoje młode lata spędziła w Białymstoku. W 1994 roku ukończyła studia na PWST w Warszawie. Jej mężem jest Tomasz Brzozowski. W 2004 roku urodziła syna Leona, a 21 lipca 2009 córkę Romę.
Szymon Hołownia Szymon Hołownia (ur. 3 września 1976 w Białymstoku) – polski dziennikarz i publicysta.Ukończył Społeczne Liceum Ogólnokształcące Społecznego Towarzystwa Oświatowego w Białymstoku. Studiował psychologię w warszawskiej Szkole Wyższej Psychologii Społecznej. Dwukrotnie przebywał w nowicjacie zakonu dominikanów. Pracował jako ratownik medyczny. Założył białostocki oddział fundacji „Pomoc Maltańska”. W latach 1997–2000 był redaktorem działu kultury „Gazety Wyborczej”, a w latach 2001–2004 felietonistą i redaktorem działu społecznego „Newsweek Polska”. Od kwietnia do lipca 2005 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego „Ozonu”. Od września 2005 do 2006 pracował dla „Rzeczpospolitej” jako redaktor działu Plus Minus. Publikował w „Kulturze Popularnej”, „Machinie”, „Przewodniku Katolickim”, „Tygodniku Powszechnym”, „Więzi”. Od 2006 jest publicystą „Newsweek Polska”. Prowadził audycje w Radiu Białystok, Radiu Vox FM, współpracował z Radiem PiN. W 2006 był prowadzącym program Po prostu pytam w TVP1. W marcu 2007 został zastępcą dyrektora kanału Religia.tv ds. programowych. W stacji tej prowadził etyczny talk-show Między sklepami nadawany z centrum handlowego Złote Tarasy w Warszawie (2007–2010), Bóg w wielkim mieście (2010) a także Ludzie na walizkach (od 2009). Od września 2007 prowadzi przegląd prasy w Dzień Dobry TVN. Od roku 2008 razem z Marcinem Prokopem współprowadzi w telewizji TVN program Mam talent!
Izabela Scorupco Izabella Scorupco, właśc. Izabella Dorota Skorupko (ur. 4 czerwca 1970 w Białymstoku) – polska modelka, aktorka, piosenkarka i fotomodelka, mieszkająca od 1977 w Szwecji a od 2003 w Stanach Zjednoczonych. Córka muzyka jazzowego Lecha Skorupki (zm. 1992) i lekarki Magdaleny Skorupko, miała rok, gdy jej rodzice rozwiedli się. W 1978 wyjechała z matką do Szwecji, gdzie osiedliły się na przedmieściu Sztokholmu. W wieku 12-13 lat gościła w klasztorze katolickim, gdzie uczyła się języka francuskiego. Mając 17 lat została zauważona przez szwedzkiego reżysera Staffana Hildebranda, który zaangażował ją do melodramatu Nikt tak nie kocha jak my (Ingen Kan ÄlskaSom Vi, 1988). Następnie rozpoczęła europejską karierę modelki, a jej twarz ukazała się we włoskim wydaniu magazynu "Vogue". W 1989 nagrała nową wersję przeboju zespołu ABBA pt. Substitute, a wydany z tym utworem singel rozszedł się w nakładzie miliona sprzedanych egzemplarzy i przyniósł jej Złotego Singla. W 1991 zrealizowała album Iza, za który otrzymała w Szwecji Złotą Płytę. Rok później album ten ukazał się w całej Europie nakładem VirginRecords, promowany przez singel i teledysk ShameShameShame. Furtką do hollywoodzkiej kariery była kreacja sprytnej i nieśmiałej Rosjanki, certyfikowanej programistki komputerowej, Natalii FiodorownejSimonowej w 17. filmie o przygodach agenta Jamesa Bonda GoldenEye (1995) z debiutującym w głównej roli agenta 007 Pierce'emBrosnanem. Zagrała także postać Heleny Kurcewiczówny, w adaptacji powieści Henryka Sienkiewicza Ogniem i mieczem (1999) w reżyserii Jerzego Hoffmana. W roku 1999 była twarzą szwedzkiej firmy kosmetycznej Oriflame. Wkrótce wystąpiła w hollywoodzkich produkcjach: filmie sensacyjno-przygodowym Granice wytrzymałości (Vertical Limit, 2000) u boku Chrisa O'Donnella, Robin Tunney, Stuarta Wilsona i Scotta Glenna, thrillerze fantasy sci-fi Władcy ognia (Reign of Fire, 2002) z Christianem Bale, MatthewMcConaugheyem i Gerardem Butlerem oraz horrorze Egzorcysta: Początek (Exorcist: TheBeginning, 2004) przy boku Jamesa D'Arcy i StellanaSkarsgarda.
Adam Woronowicz Adam Woronowicz (ur. 25 grudnia 1973 w Białymstoku) – polski aktor. Skończył V Liceum Ogólnokształcące w Białymstoku, a następnie studia na Wydziale Aktorskim Akademii Teatralnej w Warszawie w 1997 roku. Występował w Teatrze Rozmaitości w Warszawie w latach 1997-2001 i w Teatrze Powszechnym w Warszawie od 2001 roku. Laureat Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza za sezon 2004/2005, przyznawanej przez redakcję miesięcznika "Teatr", za role Fadinarda w „Słomkowym kapeluszu” Eugène’aLabiche’a w Teatrze Powszechnym w Warszawie oraz Mirona w spektaklu Teatru Telewizji „Pamiętnik z Powstania warszawskiego” wg Mirona Białoszewskiego. Zagrał rolę księdza Jerzego Popiełuszki w filmie Popiełuszko. Wolność jest w nas w reżyserii Rafała Wieczyńskiego.
Justyna Sieńczyłło Justyna Sieńczyłło (ur. 28 listopada 1969 w Białymstoku) – polska aktorka teatralna i telewizyjna. Ukończyła III Liceum Ogólnokształcące w Białymstoku. W 1992 została absolwentką warszawskiej PWST i aktorką Teatru Powszechnego w Warszawie. Zagrała w nim wiele ról, z których najważniejsze to: Hermia w "Śnie nocy letniej" (1991), Chris w "Tańcach w Ballybeg" (1993), za którą otrzymała nagrodę dla młodej aktorki na Festiwalu Sztuki Aktorskiej w Kaliszu w 1994, Swoja w "Na szkle malowane" (1993); Goplana w "Balladynie" (1994); Aniela w "Ślubach panieńskich" (1995), nagrodzona na 20. Opolskich Konfrontacjach Teatralnych; Maria w "Romansie"; Tutli-Putli w "Pannie Tutli-Putli" (1997); Anna Page w "Wesołych kumoszkach z Windsoru" (2000); Liza Drozdow w "Biesach" (2002) czy Ruth w "Panieńskim raju" (2005).Występuje też w filmach, serialach telewizyjnych (między innymi w Klanie) oraz w programach dla dzieci, m.in: Bajeczki Jedyneczki.