870 likes | 1.51k Views
Sevgili Genç Hemşireler; GÜNAYDIN…. MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ. IX.SINIF. MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ. OKULUMUZUN ADININ ANLAMI. Gevher Nesibe Hatun Kimdir? Selçuklu Sultanı II. Kılıçaslan’ın kızı 1204 yılında VEREM hastalığından Kayseride vefat etmiştir
E N D
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ IX.SINIF
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ OKULUMUZUN ADININ ANLAMI Gevher Nesibe Hatun Kimdir? Selçuklu Sultanı II. Kılıçaslan’ın kızı 1204 yılında VEREM hastalığından Kayseride vefat etmiştir Ağabeyi, Selçuklu Sultanı I. Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından vasiyeti yerine getirilmiştir Gevher Nesibe Medresesi, Gevher Nesibe Şifahiyesi, Çifte Medrese, Kayseri Tıbbiyesi gibi türlü adlarla anılmakta
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ Gevher Nesibe Şifahiyesi, Türklerin yaptırdığı onbirinci büyük hastane, Anadolu'da ise beşincidir. Bugünkü anlamda tıp eğitimi ve sağlık hizmetini birlikte veren dünyanın ilk merkezi Anadolu'nun İslam dönemine ait en eski hastahanesi günümüzde Tıp Tarihi Müzesi olarak kullanılmaktadır
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ MESLEK ESASLARI TEKNİĞİNE GİRİŞ İÇERİK 1. Hemşirelikle İlgili Temel Kavramlar 1.1. Hemşirelik Eğitimini ve Mesleki Uygulamalarını Etkileyen Temel Kavramlar 1.2. Hemşirelik Kuramları 2. Hemşirenin Çalışma Alanları 3. Hemşirelikte Ekip Çalışması ve Önemi 4. Hasta Merkezli Bakım Yöntemi 5. Temel İnsan Gereksinimleri
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ MESLEK ESASLARI TEKNİĞİNE GİRİŞ İÇERİK 6. Hemşirelik Bakım Süreci ve Aşamaları 6.1. Veri Toplama 6.2. Tanılama 6.3. Planlama 6.4. Uygulama 6.5. Değerlendirme 7. Kayıt Tutma
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ 1. HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR İnsan Çevre Sağlık Hastalık Hemşirelik
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • İnsan • Hemşirelik hizmetinin odağı • İnsan çevre içinde yaşar • Çevreyi kendine uygun duruma getirir • Hastalık/sağlık çizgisi içinde hareket eder • Sağlığını geliştirme ve hastalıkların iyileşmesinde yardım ve desteğe ihtiyaç duyar
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Çevre • İnsanın dışındaki her şey çevreyi oluşturur • İnsan yaşamında, içinde bulunduğu çevre, önemli bir yere sahiptir • Organizmanın gelişmesini ve yaşamasını etkileyen dış koşulların ve etmenlerin tümü çevreyi oluşturur • Canlılar ile onları çevreleyen canlı ve cansız ortam şeklinde tanımlanır
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Çevre • Fiziksel çevre • Hava • Su • Ateş • Toprak • Yiyecekler • Gürültü • Çöpler vb
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Çevre • Biyolojik çevre • Beden içi • Cins • Irk • Kalıtım • Zekâ • Motivasyon gibi özellikler
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Çevre • Biyolojik çevre • Beden dışı • İklim • Güneş ışığı • Nem • Mikroskobik canlılar • Böcekler • Bitkiler gibi tüm doğayı kapsar
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Çevre • Sosyal çevre • Yakın çevre (aile) • Geniş çevre (grup) • Evrensel çevre (ülke, dünya, uzay) Bireyin, toplumsallaşmasını sağlayan ortam sosyal çevre olarak adlandırılır. Bireyin bebek-anne ilişkisi ile başlayan sosyal çevresi, okul, iş gibi sosyal gruba ve topluma ait olma ile giderek gelişir
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Çevre • Kültürel çevre • Bir toplumun, tarihsel süreç içinde ürettiği ve kuşaktan kuşağa aktardığı her türlü maddi ve manevi özelliklerin bütünü kültürdür • Kültür bir öğrenmedir ve bu öğrenme sosyal çevre içinde gerçekleşir
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Sağlık • Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) Genel Sağlık Tanımı Hastalık ya da sakatlığın olmaması değil, bireyin, fiziksel, zihinsel ve psikolojik olarak tam bir iyilik halinde olmasıdır
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Sağlık • Bireysel, toplumsal ve Çevresel faktörler etki eder • Biyolojik, psikolojik, sosyal ve kültürel boyutlarla ele alınır • Sağlık kavramı evrenseldir • Sağlık kavramının anlamı, bireysel ve toplumsal farklılık gösterir
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Sağlık • Biyolojik Olarak Sağlık • Bireyin vücudundaki hücreler arasında denge, uyum ve yüksek düzeyde işlevsellik olması • Toplumsal Olarak Sağlık • Bireyin, kendinden beklenen rol ve sorumlulukları yerine getirmesi • Çevresi ile uyum ve olumlu ilişkiler kurabilmesi • Psikolojik Olarak Sağlık • Bireyin, beklenmedik durumda yaşadığı duygular ve başetme yöntemleri ile duruma ve çevreye uyum sağlayabilmesi
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Hastalık • Organizmada Homeostatik (uyum) dengenin bozulması sonucu ortaya çıkan; fizyolojik, psikolojik, sosyal sorunlardır • Hastalık, yalnız fizyolojik deği, aynı zamanda sosyal ve kültürel bir olgudur • Homeostazis: Organizmanın temel fizyolojik işlemlerinin ,organizma içinde devamlı ve düzenli şekilde sürmesidir
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Hastalık • Hastalık aşamaları; • Semptomların ortaya çıkması, • Hastalığı kabul etme, • Tıbbi bakım alma, • İyileşme ve rehabilitasyon aşaması
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİK İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR • Hemşirelik; • Profesyonel bir meslektir • Bir bütün olarak, insana bakım veren tek sağlık disiplinidir • Sağlık için bakım yapmak, bireylerin de kendi bakımlarını yapacak kavramları öğretmek ve sağlıklı olmaları için ihtiyaçlarını karşılamada yardımcı olmaktır • HEMŞİRELİK, bir YARDIM disiplinidir
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR Hemşirelik bakımının temel amacı, sağlıklı/hasta bireyin gereksinimlerinin karşılanması ve en kısa zamanda bireyin bağımsız duruma gelme sürecine katkı sağlamaktır.
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİK MESLEĞİNİN AMAÇ VE İŞLEVLERİ Hemşirelik Mesleğinin Amaçları Toplum sağlığını korumak, sağlık eğitimi ve koruyucu sağlık hizmeti vermek Bireyin bakımını planlamak, hastaların tedavi ve bakımını yönetmek ve diğer mesleklerle işbirliği sağlamak Bireyin ihtiyaçlarını anlamak ve ihtiyaçlarına yönelik bakım vermek Hasta ve ailesine yardımcı olmak, güven kazanmak Sağlık alanındaki güncel gelişmeleri takip etmek
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR Hemşirelik Hemşirelik Tanımları Uluslararası Hemşireler Konseyi (İntarnational Council of Nursing - ICN) hemşireliği; “Bireyin, ailenin ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeye yardım eden, hastalık hâlinde iyileşme ve rehabilite etmeye katılan meslek grubudur. Hemşire ayrıca sağlık ekibinin tedavi edici ve eğitsel planlarını geliştirmeye ve uygulamaya katılır.
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİK KURAMLARI KURAM Olayları tanımlama Açıklama, İrdeleme Kontrol etmeye yarar Olaylara farklı bir bakış açısı getirir
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİK KURAMLARI KURAMLARIN YARARLARI Hemşirelik işlevlerinde, amaç belirleme ve geliştirme, analitik düşünme becerisi kazandırır Hemşirelik rollerinin, işlev ve uygulamaların anlaşlımasını sağlar Uygulama, eğitim ve araştırmaya rehberlik eder
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİK KURAMLARI Florence Nightingale Hemşirelik Modeli Temel insan Gereksinimlerine Dayalı Hemşirelik Kuramları Kişilerarası İlişkilere Dayalı hemşirelik modeli Günlük Yaşam Aktiviteleri modeli Maslow ve holistik kuram
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ Hemşirelik eğitimi; Sanat, bilim ve insani yönden çalışmaları içeren mesleki bir eğitimdir “Güzel sanatların en güzeli” Hemşirelik sanatında; iletişim, değer, bilgi, beceri ve deneyim temel ögelerdir
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ Hasta - Hemşire Yaklaşımında; Hastaya birey olarak değer verilir Hastanın karar verme potansiyeli ve otoritesine değer verilir Hastanın kendisi ile ilgili kararları vermesine yardım edilir Bireyin biyo-psiko-sosyal bütünlüğü dikkate alınır Hemşire, verdiği bakımı değerlendirir ve kaydeder Hemşireler arası iletişim, sözlü olarak veya yazılı kayıtlardan sağlanır İnsan-çevre/sağlık-çevre ilişkisi göz önünde bulundururlur İnsan ve Hasta haklarına sayı duyulur Farklılıklara saygı duyulur Hemşirelik; hastalık değil, “hasta bakımı” dır
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ Sağlık Ekibi İçinde Hemşirenin Rol Ve İşlevleri Bakım verici Karar verici Koruyucu, gözetici ve savunucu Yönetici Rehabilite edici Rahatlatıcı Eğitici Danışman
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ Sağlık Ekibi İçinde Hemşirenin Rol Ve İşlevleri Bağımlı İşlevler: Hemşirenin bir başka sağlık bakım personeline ya da denetimcinin istemine uygun, bir sağlık personelinin (genellikle doktor) denetiminde yaptığı girişimlerdir. Bu girişimler, hemşirelik bilgi ve becerisi gerektirir Yarı Bağımlı İşlevler: Girişimleri gerçekleştirmeden önce başka bir sağlık personelinin danışmanlığı ya da yardımı ile yapılan uygulamalardır Bağımsız işlevler: Bir başka sağlık bakım personeli ya da denetimcinin isteği olmadan hemşirenin yaptığı girişimlerdir
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRENİN ÇALIŞMA ALANLARI Hemşirelerin görev, yetki ve sorumlulukları Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenir. En son Hemşirelik Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 8/3/2010 tarihli ve 27515 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Çalışılan birim/servis/ünite/alanlara göre hemşirelerin görev, yetki ve sorumlulukları belirlenmiştir
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRENİN ÇALIŞMA ALANLARI Koruyucu Sağlık Hizmetleri Tedavi edici sağlık Hizmetleri Rehabilite Edici Sağlık Hizmetleri
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRENİN ÇALIŞMA ALANLARI Koruyucu Sağlık Hizmetleri Birinci basamak sağlık hizmeti veren aile sağlığı merkezleri Ana çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezleri (AÇS/AP) Toplum sağlığı merkezleri Dispanserler
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRENİN ÇALIŞMA ALANLARI Tedavi Edici Sağlık Hizmetleri İkinci, Üçüncü basamak sağlık hizmeti veren bütün hastaneler (devlet, özel, vakıf, üniversite ve dal hastaneleri) Özel poliklinik ve muayenehanelerde çalışabilir Rehabilite Edici Sağlık Hizmetleri Rehabilitasyon ve özel bakım merkezleri Ayrıca kreşlerde, okullarda, büyük fabrikalarda, sosyal hizmet kurumlarında (Çocuk Esirgeme Kurumu, huzurevi gibi ) çalışabilir.
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRENİN ÇALIŞMA ALANLARI • Yoğun bakım hemşiresi • Acil servis hemşiresi • İç hastalıkları hemşireliği • Diyabet eğitim hemşiresi • Onkoloji hemşiresi • Diyaliz hemşiresi • Rehabilitasyon hemşiresi • Endoskopi hemşiresi • Çocuk sağlığı ve hastalıkları hemşireliği • Pediatri hemşiresi • Yenidoğan hemşiresi
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRENİN ÇALIŞMA ALANLARI • Cerrahi hemşireliği • Ameliyathane • Steril (scrub) • Dolaşan (sirküle) • Stoma ve yara bakım • Ruh sağlığı ve hastalıkları hemşireliği • Psikiyatri klinik • Çocuk ve adölesan psikiyatrisi • Konsültasyon-liyezon psikiyatrisi • Alkol ve Madde Bağımlılığı Merkezi
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRENİN ÇALIŞMA ALANLARI • Kadın sağlığı ve hastalıkları hemşireliği • Halk sağlığı hemşireliği • Evde bakım hemşiresi • Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi hemşiresi • Toplum Ruh Sağlığı Merkezi hemşiresi • İş sağlığı hemşiresi • Okul sağlığı hemşiresi • Ceza ve tutukevi hemşiresi
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRENİN ÇALIŞMA ALANLARINDA ÜSTLENDİĞİ GÖREVLER Hastayı kabul etmek ve muayeneye hazırlamak Hastanın temel ihtiyaçlarına yönelik bakım ve uygulama yapmak Acil Durumlarda ilk yardım tedavisi yapmak Hasta için öngörülen tedaviyi uygulamak Hastanın tedavisini takip etmek İlaçları temin etmek
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRENİN ÇALIŞMA ALANLARINDA ÜSTLENDİĞİ GÖREVLER Yaraların pansuman ve bakımını yapmak Solunum, nabız, ateş ve tansiyon ölçümü yapmak Ameliyathanede fiziksel ortamı hazırlamak ve ameliyat ekibine yardım etmek Hastaların genel durumu hakkında yazılı rapor tutmak Ana- çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini yürütmek İnsanların bulaşıcı hastalıklardan korunması için gerekli faaliyetkerie katılmak İstatistiki bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesi gibi işleri yerine getirmek
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ EKİP ÇALIŞMASI EKİP: Ortak bir amaç doğrultusunda hareket eden, her biri kendi görevini yapan, en iyi sonuca ulaşmak için deneyim ve bilgilerini paylaşan kişilerin oluşturduğu bir gruptur.
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ EKİP ÇALIŞMASI
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ EKİP ÇALIŞMASI EKİP ÇALIŞMASINDA BAŞARI Her üyenin görev tanımı yapılmış olmalı Her üye görevini en üst düzeyde yerine getirebilecek yeterlilikte olmalı Ekip üyeleri birbirlerinin görevlerine ve yetkilerine saygı duymalı
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HASTA MERKEZLİ BAKIM YÖNTEMİ Özellikleri Hastaneye kabülünden taburcu olana kadar nitelikli bir hemşire Hastaya 24 saat kesintisiz bakım Hastanın gereksinimlerine yönelik hasta bakımı Hemşirenin sorumluluğundaki hasta sayısı daha az Klinik sorumlusu; kaynak kişi araştırıcı, yol göstericidir
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ TEMEL İNSAN GEREKSİNİMLERİ Kendini Gerçekleştirme Saygı Gösterilmesi Sosyal Gereksinimler (Sevgi, kabül görme, eşit olma) Güvenlik Gereksinim Fizyolojik Gereksinimler (açlık, susuzluk, uyku, dinlenme, boşaltım, ağrıdan kaçma, cinsellik)
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİK BAKIM SÜRECİ Süreç: Belirli ve istenilen sonuca ulaşmayı sağlayan işlemler dizisidir. Hemşirelik Süreci: Bilimsel olarak düşünme ve araştırmayı gerektiren, bireye özgü planlanıp uygulanan ve değerlendirilen dinamik işlemlerdir.
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİK BAKIM SÜRECİ VERİ TOPLAMA DEĞERLENDİRME HEMŞİRELİK TANISI HEMŞİRELİK SÜRECİ UYGULAMA PLANLAMA
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİK BAKIM SÜRECİ • Kan basıncı değeri • Laboratuvar sonuçları • Kan şekeri değeri • Boy, kilo vb. OBJEKTİF VERİ VERİ TOPLAMA • Duygular • İnançlar • Yaşam koşulları • Acı, endişe, kaşınma • Davranışları SUBJEKTİF VERİ
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİK BAKIM SÜRECİ VERİ TOPLAMA • Veri Kaynakları • Bireyin kendisi • Yakınları, ailesi • Sağlık bakım ekip üyeleri • Tıbbi kayıtlar
MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ HEMŞİRELİK BAKIM SÜRECİ VERİ TOPLAMA • Görüşme • Selamlama ve tanışma ile başlanır • Yüz yüze yapılır • Göz teması sağlanır • Aynı seviyede oturulur • Dikkat dağıtıcı unsurlar kaldırılır • Kısa sürelidir • Açık, net, anlaşılır ve açık uçlu sorular kullanılır • Elde edilen veriler kaydedilir