ELEKTRONİK PAZARYERLERİ (B2B E-MARKETPLACES)

1. ELEKTRONİK PAZARYERLERİ (B2B E-MARKETPLACES) Yrd.Doç.Dr. Cihad DEMİRLİ Sunu içeriği kaynağı: İyiler, Z.(2009). Elektronik Ticaret ve Pazarlama. T.C. BAŞBAKANLIK Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, Ankara

2. Giriş Günümüzün rekabet ortamında bilgi ve iletişim altyapıları; iş ağları (network) ve ilişkilerin önemini stratejik düzeyde algılamayı ve firma uygulamalarını buna göre biçimlendirmeyi dayatmaktadır.

3. Giriş • Artık birbiriyle rakip olan ama yine de bir iş ağı içinde, bu ortamın imkanlarını birlikte oluşturan ve kullanan firmalar dışarıdakilere göre daha avantajlı konumdadır. • Nitekim, internet iş ağlarının bir ağıdır. • Dijital dünyada, ilişki iş ağları aracılığıyla birbirine bağlı firmalardan oluşan küresel bir dünya öngörülmektedir.

4. İş ağları (ağ, network) İş ağları; • Gerekli, minimum altyapının maliyetlerini düşürme; • Ağdaki her ortağın erişimini artırmak; • Tüm iş ağlı üyelerinin aynı anda ürün ve hizmetleri değişimini ve bilgilenmesini sağlama görevlerini yerine getirir.

5. İş ağları ve e-pazaryeri • İnternet temelli iş modelleri müşterilerin özellikle hız, kıyaslama ve fiyat açısından hizmet beklentilerini artırmaktadır. Bu gelişmeler pazarlama stratejilerini temelden değiştirmiştir. • İnternetin ve özel ağların sunduğu imkanlardan faydalanmanın bir başka boyutu sektörel veya genel, küresel/bölgesel veya ülke bazlı elektronik pazaryerlerinde, doğru bir yaklaşımla yer almaktır.

6. Ön Hazırlıklar • İşletmelerin elektronik rehberlerde ve e-pazaryerlerinde yer alırken öncesinde yapılmış olması gereken çalışmalar vardır. • Bu çalışmalar öneri niteliğini taşımaktadır.

7. Ön Hazırlıklar • Site mümkün olduğunca profesyonel görünmelidir. • Firma ismine uygun, etkileyici bir logo olmalıdır. • Sitenin tüm bölümleri işlevsel, çalışır halde olmalıdır. Kırık, açılmayan sayfalar, “yapım aşamasında” gibi ibareler firmanın imajını bozar. • Sayfadaki görseller tam ve hızlı yüklenmelidir.

8. Ön Hazırlıklar • Rehber İngilizce ise sitenin İngilizce bölümü olmalıdır. • Site haftanın her günü ulaşılabilir olmalıdır. • Adresin her sayfada açıkça görünmesini sağlanmalı. Telefon numaraları ve e-posta adresi doğru, çalışır durumda olmalıdır. • Ana sayfanın başlığı firma ismini doğrulayacak şekilde olmalıdır.

9. Ön Hazırlıklar • Rehberde doğru kategoride yer almaya özen gösterilmeli. Bulunulan sektör ve sektörle ilgili deyimler doğru tespit edilmeli. • Sitede, işle ilgili tanım yapılacaksa abartmadan, gerçekçi yapılmalı. • Rehberlere kayıt için otomatik değil, elle takip edilecek yöntemleri seçilmeli. • Mümkünse firmanın ismi “A” harfi ile başlasın önerisi yapılmaktadır. Firmaların sıralaması alfabetik olduğu için en üstte yer alma imkanı olacaktır.

10. E-Pazaryeri Nedir? Tanım 1: Katılımcı olan alıcı ve satıcıların fiyatlar ve ürün özellikleri hakkında bilgi değişimine imkan veren kurumsal bilgi sistemleri olarak tanımlanabilir. Tanım 2: Tedarikçiler, dağıtımcılar, ticaret hizmet sağlayıcıları, altyapı sağlayıcıları ve interneti iletişim ve işlem amaçlı kullanan müşterilerden oluşan ayrı bir sistem’dir. Tanım 3: Çok sayıda alıcı ve satıcının ve başka katılımcıların ek hizmetlerle desteklenen dinamik ve merkezi bir pazaryeri sayesinde iletişimde bulunmalarını ve işlem yapmalarını sağlayan kurumlar arası bilgi sistemidir.

11. E-Pazaryeri Nedir? • Bu sitelerin türleri; • Alıcı ve/veya satıcı firma profili ve ürün detaylarını içeren rehberler, • Alım ve satım talebine yer verenler, • Ya da her ikisini birden yapanlar şeklinde olabilir.

12. E-Pazaryeri Nedir? B2B pazaryerleri yapılan ticari işleme göre şu şekilde sınıflandırılabilir: • Alım ve Satım İlanı Verme (Matchmaking) 2. Satım İlanları (2. El, Kullanılmış Makina gibi) 3. Açık Artırma (Auction) 4. TersAçıkArtırma (Reverse Auction)

13. Firmalara Faydaları • Çok sayıda geniş pazara erişim • Yeni ortaklıklar için daha büyük potansiyel • Yönetim ve haberleşmede esneklik • Uygunluk (24/7 saat erişilebilme) • Bilgi • Gelişmiş müşteri servisi • Bilginin güncellenmesi • Düşük işlem maliyetleri • Ürün/hizmetlerin farklılaştırılması • Büyük firmaların tedarik zincirine girme becerisi

14. KOBİ’lerin Engelleri • E-pazaryerlerini kuran işleticilerin küçük firmaları değil, büyükleri hedeflemeleri ve giriş ücretlerini yüksek tutmaları. • Firmada yönetimin ve iş ortamının değişime direnmesi, faydaları anlamaması. • KOBİ’lerin e-pazaryerlerinin kendilerine sağlayacağı faydaları anlayamaması ve bu nedenle gerekli yatırımı yapmaması

15. KOBİ’lerin Engelleri • Her pazaryerinin kendine özgü standardı geliştirmesi, sanayiye veya teknolojiye göre ortak uygulamaların kullanılmaması. Ne kadar e-pazaryeri varsa neredeyse o kadar firma/ürün tanımlama standardı vardır. Kullanılan teknolojinin sayısı ve karmaşıklığı KOBİ’leri ürkütmektedir. • KOBİ’ler genellikle internetin ve e-pazaryerlerinin yapısını, firma işinde, yönetim ve pazarlamadaki pozisyonunu anlayamamaktadır.

16. KOBİ’lerin Engelleri • Küçük firmalar uluslararası tedarik zincirindeki gelişmeleri, dünyanın değişik bölgelerinde yapılan üretimlerin tek bir üründe birleştirilmesi sürecini, bu süreçte elektronik yöntemlerin kolaylaştırıcı ve destekleyici rolünü anlayamamıştır. • KOBİ’ler genellikle internetin ve e-pazaryerlerinin yapısını, firma işinde, yönetim ve pazarlamadaki pozisyonunu anlayamamaktadır. • Kısa dönemde fayda alınamayacağını düşünme, bu işe uzun dönemli bakamama.

17. KOBİ’lerin Engelleri • Ticaretin fiziksel tarafı yabancı dil, kültür farklılığını ve ihracat/ithalat prosedürlerini ayrıca ele almayı, yani zaman, emek ve katılımı gerektirir. • Bazı e-pazaryeleri alıcılar için avantajlıdır. Satıcılar bunu bildiklerinde girmeyeceklerdir. • E-pazaryerlerinde yapılan işlemlerde bilgi güvenliğine güvenmeme. • Planlama, yazılım ve donanım, bakım ve haberleşme masrafları.

18. Mülkiyet Modelleri • Aracılar: Çeşitli sanayi sektörlerini kapsayan, alıcılarla satıcılara açık artırma ve diğer kayma değerli hizmetlerle hizmet sunan modeller. • Konsorsiyum: Aynı sanayide yer alan rakipler ortak bir pazar yerinde toplanarak tedarikçi olarak büyük firmaların alım listesine girmeye çalışırlar.

19. Mülkiyet Modelleri • Hiyerarşik Yapılar: Özel olarak çok büyük kuruluşlar ve kamu otoriteleri kendi pazaryerlerini kurarak alım ve ihale işlemlerini buradan gerçekleştirirler. Büyük yatırım ve teknik uzmanlık gerektirirler. • Kooperatifler: Gelecekte sayılarının artacağı tahmin ediliyor. Özel bir amaçla kurulmuş veya belirli bir bölgeyi ve sanayiyi kapsıyor olabilirler. Katılımcıların belirli payı vardır.

20. İşlem Mekanizmaları • Çok sayıda işlem mekanizmaları vardır: • On-linekataloglar • Açık artırmalar • Alım satım (exchange) • Müzakare Bunların kendi içinde de alt kategoriler olduğu belirlenmiştir. Örneğin On-lineaçık artırmada 30 çeşit üretilmiştir.

21. Ücretlendirme Modeli İşlem başına alınan ücret, lisans ücreti, reklam ve pazarlama verilerinin satışı, yıllık/dönemlik üyelik bedeli gibi modeller olabilir.

22. Ücretlendirme Modeli • E-pazaryerlerinin ana gelir kaynakları şunlardır: • Üyelik bedeli • Temel/basit hizmetlerden daha fazla ürün bilgisi sunulması durumunda talep edilen bedel • Reklam (banner ve link) • İşlem tutarının yüzdesi • Tamamlanan her işlem için sabit bir tutar • Firmanın ürün kataloğunuhost etmek için alınan bedel • E-ticaret yazılımının satımı veya leasingi • Derlenen, sanayi ile ilgili bilginin satışı • Lojistik ve finansal hizmetler gibi ilave hizmet bedelleri • Danışmanlık bedeli

23. E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

24. E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

25. E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

26. E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

27. E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

28. E-Pazaryerlerini Seçerken İzlenecek Bir Eylem Planı Önerisi

29. Bazı B2B Siteleri 1. http://www.africa-business.com 2. http://www.algomtl.com/ 3. http://allactiontrade.com 4. http://allproducts.com 5. http://arabtradepoint.com 6. http://www.asiakingworld.com/ 7. http://auriga.ice.it/opportunitaaffari/offertaitaliana/web_new/Visualizza11.asp?pagina=Prepara RicercaAttivita.asp (İtalyan Ticaret Merkezi-ICE) 8. http://b2b.tradeholding.com 9. http://elcamino.citd.org 10. http://eng.trade.su (Rusya, Ukrayna, Beyaz Rusya, Kazakistan vd.) 11. http://exportbureao.com 12. http://gbx.worldchambers.com 13. http://iserve.wtca.org 14. http://marketmeeting.com 15. http://mintportal.bvdep.com 16. http://tradescandinavia.com 17. http://tradeturkey.com

30. Bazı B2B Siteleri 18. http://tradewithlatinamerica.com 19. http://www.aimlink.com/partner.html 20. http://www.abc-d.fr (Fransa’ya özgü) 21. http://www.abcinfos.com (Balkan ülkeleri Ticaret Odaları üst kuruluşu) 22. http//www.about.com 23. http://www.alibaba.com 24. http://www.allactiontrade.com 25. http://www.allproducts.com 26. http://www.ameinfo.com (Ortadoğu Ülkeleri- Bahreyn, Mısır, İran, Kuveyt, Lübnan, Umman, Katar, Suriye, Suudi Arabistan, BAE) 27. http://www.arabia.com (Arap Dünyası) 28. http://www.asia.manufacturers.globalsources.com 29. http://www.asiannet.com 30. http://www.asiatrade.com/forum/index.php 31. http://www.b2bpointer.com 32. http://www.bikudo.com 33. http://www.bisnis.doc.gov (Türk Cumhuriyetleri) 34. http://www.bizeurope.com (Dünya geneli ithalatçı ve distribütörleri)

31. Bazı B2B Siteleri 35. http://www.bsbin.com 36. http://www.business.com (İnternetin en çok ziyaret edilen iş sitelerinden. Alexa’da 1.786. sırada. Buraya mutlaka kaydolun) 37. http://www.busytrade.com (ücretsiz tanıtım, ücretsiz satın alım talebi yerleştirme, alım taleplerine cevap verme) 38. http://www.buysellco.com/ (Teknoloji, savunma) 39. http://www.chinabusinessworld.com 40. http://www.citd.org 41. http://www.cometotrade.com (globaltradevillage.com ile aynı site) 42. http://www.commerce.com.tw 43. http://www.commerceasia.com/services.htm 44. http://www.consupro.net 45. http://www.corporateinformation.com (Yatırımcılar için firma araştırması) 46. http://www.directindustry.com (önemli bir sitedir) 47. http://www.distributorcentral.com 48. http://www.distributormatch.com (Distribütör ve üretici-ücretsiz) 49. http://www.distributor-search.com 50. http://www.dubai-bizdirectory.com 51. http://www.e-worldtrade.com (ücretsiz talep ve tanıtım yerleştirme)

32. Bazı B2B Siteleri 52. http://www.easytrade.com 53. http://www.ebr.org (ücretli) EuropeanBusinessRegister) 54. http://www.ec21.com 55. http://www.ec51.com 56. http://www.eceurope.com 57. http://www.ecoframeb2b.com/sell.asp 58. http://www.ecplaza.net 59. http://www.ecvv.com 60. http://www.ecrobot.com 61. http://www.emarketservices.com (b2b site rehberidir.) 62. http://www.emerix.de 63. http://www.exportbureau.com 64. http://www.exporters.sg 65. http://exportid.com (alım-satım acentaları için) 66. http://www.europages.com (Avrupa) 67. http://www.europeansourcing.com 68. http://www.eurotradeconcept.nl (InternationalDistribution Network AssociatedImporters & Distributors)

33. Bazı B2B Siteleri 69. http://www.eximinfo.com 70. http://www.eximturk.com 71. http://www.export.gov/eac/trade_leads.asp 72. http://www.exporthotline.com 73. http://www.export-leads.com 74. http://www.exportpages.com 75. http://www.export-worldguide.com 76. http://www.exportyellowpages.com (ABD’deki ihracatçı firmaların iletişim ve kontak bilgileri. B2b çalışıyorsanız, ara malı üretiyorsanız buradan firma adresi bulabilirsiniz.) 77. http://www.extrade.net 78. http://www.fita.org 79. http://www.foreign-trade.com 80. http://www.freetradefront.com 81. http://www.freemarkets.com 82. http://www.fuzing.com 83. http://www.germanybusinesshub.com 84. http://www.globalsources.com 85. http://www.go4worldbusiness.com

34. Bazı B2B Siteleri 86. http://gulfbusiness.tradeholding.com (Körfez ve İslam ülkelerinde izlenme oranı yüksek. Alexa sıralaması yüksek) 87. http://www.hellotrade.com 88. http://www.hoovers.com 89. http://www.ibo.or.jp (Japon talep eşleştirme kuruluşu) 90. http://www.impexpobiz.com 91. http://www.importers.com 92. http://www.importers-trade-leads.com 93. http://www.import-export-guide.com 94. http://www.indiamart.com 95. http://www.inetgiant.com 96. http://www.infousa.com (ABD ve Kanada) 97. http://www.infobel.com/en/world/index.aspx (telefon rehberi) 98. http://www.industrystock.com (İtalya, Brezilya, Almanya, Türkiye ve Fransa’dan ziyaretçi sayısı çok) 99. http://www.jigsaw.com (İnternetin en önemli iş ve firma bilgisi toplayan bilgi sitelerinden. Burada yer almak sadece talep bulmak olarak değil, önemli bir ortamda bilgi sergilemek açısından çok önemlidir.) 100. http://www.KobiExport.com 101. http://www.kobinet.org.tr 102. Türk FirmalarıRehberi: http://trfirms.com

35. İnceleme… İGEME tarafından hazırlanan “B2B e-Ticaret ve e-Pazaryerleri” konulu raporu inceleyiniz. www.igeme.org.tr/bilkay/assets/epazaryerleri.pdf