1 / 28

Psychologiczne przyczyny i analiza niepowodzeń szkolnych

Psychologiczne przyczyny i analiza niepowodzeń szkolnych. * Edukacja w życiu człowieka jest jedną z istot - niejszych potrzeb . W procesie edukacji dochodzi do interakcji pomiędzy nauczycielem a uczniem. Wzajemne relacje ze względu na różnorodność obu uczestników procesu mogą być

ruth-haley
Download Presentation

Psychologiczne przyczyny i analiza niepowodzeń szkolnych

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Psychologiczne przyczyny i analiza niepowodzeń szkolnych

  2. *Edukacja w życiu człowieka jest jedną z istot- niejszych potrzeb. W procesie edukacji dochodzi do interakcji pomiędzy nauczycielem a uczniem. Wzajemne relacje ze względu na różnorodność obu uczestników procesu mogą być zakłócane poprzez : - warunki zależne od nauczyciela - warunki niezależne od nauczyciela - warunki biopsychiczne

  3. Poprzez niepowodzenia szkolne można rozumieć pojawiające się chwilowo lub względnie trwale braki w wymaganych przez szkołę wiadomościach lub umiejętno- ściach uczniów oraz negatywnego stosunku do tych wymagań.

  4. W literaturze zamiennie używane jest pojęcie trudności szkolnych . Autorzy zajmujący się tym zagadnieniem proponują różną typologię niepowodzeń szkolnych. J. Konopnicki wylicza cztery fazy rozwoju niepowodzenia.

  5. W pierwszej fazie przejawiają się pierwsze niedostrzegalne jeszcze przez nikogo braki w wiadomościach. Uczeń stwierdza, że inni są lepsi. Występuje u niego brak zainteresowania na lekcjach oraz chęci do nauki. Przejawiają się pierwsze symptomy niezadowolenia ze szkoły – dziecko zaczyna unikać szkoły.

  6. W drugiej fazie występują zaawansowane braki w wiadomościach. Jest ich tak dużo, że uczeń nie daje sobie rady. Zaczyna w różny sposób oszukiwać nauczycieli, np. odpisywać zadania domowe.

  7. Trzecia faza charakteryzuje się sporadycznym występowaniem ocen niedostatecznych. Dostrzegają to nauczyciele i rodzice. Niewłaściwa forma walki z nimi prowadzi do całkowitej niechęci do szkoły oraz różnych form negacji w pracy szkolnej.

  8. Ostatnią, czwartą fazą jest drugoroczność, czyli oficjalne stwierdzenie niepowodzenia ucznia w nauce. Często takie pozostawienie ucznia w tej samej klasie jest początkiem wykolejenia się, ale przede wszystkim zachwiania jego równowagi życiowej. Drugim obok drugoroczności stwierdzeniem niepowodzenia w nauce jest odsiew szkolny, a więc zjawisko całkowitego przerwania nauki przed ukończeniem szkoły

  9. Zdaniem H. Filipczuk niepowodzenia to nie tylko przykrość dla ucznia ale i kłopot dla jego najbliższych. • gdy uczeń doznaje ich często, mają one ujemny wpływ na jego ogólny rozwój psychiczny. • zniechęcają do podejmowania wysiłków i mogą być źródłem wielu negatywnych postaw. • wpływają również na kształtowanie się wiary we własne siły oraz na stosunek do siebie samego

  10. Przyczyny niepowodzeń szkolnych Przyczyny ekonomiczno-społeczne:

  11. Przyczyny społeczno-ekonomiczne: • całokształt względnie trwałych warunków materialnych, społecznych i kulturalnych, które powodują niekorzystną sytuację życiową dziecka w środowisku rodzinnym, szkolnym i pozaszkolnym • bardzo złe warunki materialne i mieszkaniowe, rozpad struktury rodziny i zakłócenia jej wewnętrznej atmosfery, niski poziom intelektualny i kulturalny rodziców, niewłaściwa postawa rodziców wobec dziecka, brak zrozumienia i zaspokojenia potrzeb dziecka oraz brak zainteresowania jego nauką • nieprawidłową postawą jest również postawa nadopiekuńcza wyrażająca się w wyręczaniu dziecka, usuwaniu wszystkich przeszkód, nie wymaganiu wysiłku od dziecka. Takiemu uczniowi nie wiele się chce. • postawa nadmiernego wymagania, nie licząca się z możliwościami dziecka, stale karząca. Rezultatem takiej postawy bywa lękliwość dziecka, jąkanie się ucieczka w chorobę.

  12. Przyczyny dydaktyczne: a. nieodpowiednie zewnętrzne warunki pracy dydaktycznej nauczyciela: -różnorodne braki istniejącego systemu szkolnego, nieprzystosowanie szkoły do wymagań współczesnej nauki i techniki, nieprzystosowanie programów nauczania do możliwości intelektualnych , zainteresowań oraz potrzeb uczniów. -nieodpowiedni poziom podręczników , -trudne warunki organizacyjne pracy szkół, Niedostateczne wyposażenie szkół w niezbędny sprzęt i pomoce naukowe.

  13. b. działalność dydaktyczna nauczyciela: -błędy metodyczne i wychowawcze wynikające z niedostatecznej znajomości współczesnej teorii pedagogicznej, -błędy wychowawcze wynikające z niedostatecznej znajomości uczniów, -niedostateczna opieka nad uczniami opóźnionymi w nauce, -nieprzygotowywanie się do lekcji , zaniedbywanie samokształcenia i podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

  14. c. wadliwa praca ucznia: -brak odpowiednich warunków do odrabiania lekcji w domu, -niechętny stosunek do nauki, niesystematyczność, lekceważenie obowiązków szkolnych , wagary.

  15. Czynniki biopsychiczne: To przyczyny tkwiące w dziecku: • zaburzenia rozwoju dziecka, wady słuchu, wzroku, wymowy, zły stan zdrowia • nadpobudliwośćpsychoruchowa, dziecko nie potrafi się skupić • obniżenie sprawności manualnych • niska inteligencja

  16. Zapobieganie i przezwyciężanie niepowodzeniom szkolnym Do podstawowych metod dydaktycznych i środków zapobiegania niepowodzeniom oraz zwalczania niepowodzeń już występujących zalicza się: • profilaktykę pedagogiczną, w tym głównie nauczanie problemowe i nauczanie w zespołach uczniowskich; • diagnozę pedagogiczną, a w jej obrębie m.in. posługiwanie się takimi sposobami poznawania uczniów oraz kontroli i oceny wyników nauczania jakie pozwalają na możliwie natychmiastowe wykrywanie powstających i narastających luk w wiadomościach i umiejętnościach każdego ucznia; • terapię pedagogiczną, na którą składa się przede wszystkim wyrównywanie wykrytych zaległości w zakresie opanowanego przez uczniów materiału programowego poprzez indywidualizację nauczania na lekcji oraz w drodze organizowanych przez szkołę zajęć pozalekcyjnych w grupach wyrównawczych

  17. Profilaktyka pedagogiczna Wyniki nauczania zależą od stosowanych przez nauczyciela form i metod pracy dydaktyczno- wychowawczej. Z pośród nich do najbardziej efektywnych należy nauczanie problemowe w kilkuosobowych zespołach uczniowskich. Wspólne rozwiązywanie określonych problemów teoretycznych lub praktycznych na lekcji powoduje u uczniów wzrost zainteresowania nauką wdraża ich do współpracy i grupowego przezwyciężania napotykanych podczas niej trudności, wyrabia krytycyzm myślenia, stwarza wiele okazji do wymiany poglądów, uczy racjonalnych metod planowania i organizacji wysiłków. Nauczyciel, znając przyczyny trudności ucznia związane z nauką, może starać się je usunąć.

  18. Diagnoza pedagogicznaPodstawą tej diagnozy są indywidualne rozmowy nauczycieli z uczniami i ich rodzicami. Jej podstawą są przygodne i ciągłe obserwacje uczniów, wywiady środowiskowe, badania testowe, zebrania klasowe.Diagnoza pedagogicznadotyczy:·określenia braków i luk w wiadomościach i umiejętnościach,·wykrycia i poznania przyczyn opóźnienia i niepowodzeń w nauce,badania poziomu inteligencji, właściwości pamięci, uwagi, wyobraźni

  19. Do technik, którymi należy posługiwać się w celu dobrego poznania uczniów należą: • obserwacja, • wywiad, • analiza dokumentów.

  20. Terapia pedagogiczna Stosuje się ją indywidualnie lub zbiorowo. Nauczyciel, znając braki w opanowanym przez poszczególnych uczniów materiale, posługuje się różnymi metodami w celu zlikwidowania, w złagodzeniu tych braków. Zleca się uczniom wykonanie odpowiednio zindywidualizowanych prac domowych, udziela konsultacji, otacza słabszych uczniów specjalną opieką podczas lekcji, uzgadnia z rodzicami wspólną linie postępowania. Jeżeli te metody indywidualnej terapii nie zapewniają spodziewanych wyników i uczeń nadal wykazuje braki w wiadomościach, wówczas kieruje się go na drogę terapii zbiorowej, tzn. do odpowiedniej dla niego grupy wyrównawczej

  21. Reguły jakie, powinny być zachowane przy wszelkiej działalności wyrównawczej: • pierwsza, najważniejsza to cierpliwość prowadzącegogo zajęcia. Nie może on okazywać gniewu rozczarowania i niecierpliwości ani słowami, ani gestem. • druga to zaczynanie od zadań łatwych, aby dziecko było w stanie je wykonać. • trzecia-stopniowanie trudności. Jeśli nowe zadanie przerasta możliwości dziecka, cofamy się do etapu poprzedniego. • Czwarta-kiedy wystąpi trudność, pomagamy, ponieważ nie dopuszczamy do zniechęcenia i wycofania się dziecka. • Piąta- "w doborze zabaw czy ćwiczeń opieramy się na funkcjach lepiej rozwiniętych". • Szósta-ćwiczenia powinny być przeprowadzone w formie zabawy, bez nakazu i przymusu. Dziecko musi chętnie pracować i dlatego forma ma być bardzo ciekawa.

  22. J. Magnuska stworzyła metodę terapii dzieci nerwicowych i dyslektycznych, która spełnia funkcję uspokajającą oraz rozwijającą różne funkcje psychiczne dziecka.

  23. . Cele realizowane za pośrednictwem tej metody to zarówno wyrównywanie opóźnień i dysharmonii rozwoju, jak i oddziaływanie terapeutyczne przez: •     1. " Ogólne zaspokojenie systemu nerwowego, przywrócenie równowagi psychicznej, doprowadzenie do            właściwych wyładowań twórczości dziecka w celowym działaniu.    2. Doprowadzenie do coraz dłuższych okresów koncentracji uwagi. • Rozwijanie logicznego myślenia przez obserwowanie, porównywanie, sugerowanie, klasyfikowanie przy wykonywaniu i nakładaniu loteryjek, albumów itp. • Wyrabianie analizy wzrokowej przez kopiowanie i odwzorowanie rysunków stopniowo z coraz większym zasobem dobrych szczegółów oraz obserwowanie połączone z porównywaniem w czasie wykonywania specjalnych loteryjek. • Wyrabianie sprawności manualnej przez wykonywanie różnych zajęć wymagających precyzyjnych ruchów. • Przyzwyczajanie dzieci do samokontroli czynności. • Wytwarzanie dobrego kontaktu z rzeczywistością przez planowe rozwijanie zainteresowań. • Kształtowanie pozytywnego stosunku do otoczenia i do pracy"

  24. Należy wziąć do serca słowa Ryszarda Borowskiego, że życie każdego człowieka przebiega indywidualnie, ale każdy z ludzi wykonuje najrozmaitsze czynności, które zaspokajają im ich codzienne potrzeby. Zaspokajają te potrzeby w szkole, pracy zawodowej i poza nią.

  25. Dziękuję

  26. Bibliografia: H. Filipczuk „Zapobieganie trudnościom i niepowodzeniom szkolnym” J.Konopnicki „Powodzenia i niepowodzenia szkolne” H.Spionek „Psychologiczna analiza trudności i niepowodzeń szkolnych” Opracowanie : Mirosława Prychożdenko rok szkolny 2010-2011

More Related