870 likes | 1.16k Views
YENİ TÜRK TİCARET KANUNU’NUN GETİRDİĞİ DEĞİŞİKLİKLER YRD.DOÇ.DR. AYTEKİN ÇELİK KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ TİCARET HUKUKU ANABİLİM DALI BAŞKANI. YENİ TÜRK TİCARET KANUNU.
E N D
YENİ TÜRK TİCARET KANUNU’NUN GETİRDİĞİ DEĞİŞİKLİKLER YRD.DOÇ.DR. AYTEKİN ÇELİKKTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİTİCARET HUKUKU ANABİLİM DALI BAŞKANI Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
YENİ TÜRK TİCARET KANUNU Halen yürürlülükte bulunan 1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 1.7.2012 tarihinden itibaren yerini 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na (Yeni TTK) bırakacaktır. Yeni Türk Ticaret Kanunu, ticari hayata ilişkin son derece önemli değişiklikler getirmektedir. Bu değişiklikler 01.07.2012 tarihinden itibaren uygulama alanı bulacaktır. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
YENİ TÜRK TİCARET KANUNU’NUN UYGULAMA ALANI Yeni Türk Ticaret Kanunu 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girecektir. Dolayısıyla bu tarihten sonra meydana gelen olaylar açısından Yeni TTK uygulama alanı bulur. 01.07.2012 tarihinden önce meydana gelen olaylar açısından ise Eski TTK uygulanmaya devam eder. Ancak Uygulama Kanunu’nda belirtilen durumlarda 01.07.2012 tarihinden önce meydana gelen olaylara da Yeni TTK’nın uygulanması mümkündür. . Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
YENİ TÜRK TİCARET KANUNU’NUN HAZIRLANMASINDA ETKİLİ OLAN SEBEPLER 1- Serbest Pazar ve Rekabet Ekonomisinin Yaygınlık Kazanması 2- AB Tam Üyeliğine Aday Olma/Müzakereler 3- Teknolojik Gelişmeler ve İnternet 4- Uluslar arası Piyasaların Bir Parçası Olma Amacı Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
YENİ TTK’DA ÖNE ÇIKAN KAVRAMLAR • ŞEFFAFLIK-KAMUYU AYDINLATMA • BİLGİ ALMA HAKLARI • KOLAY KARAR ALABİLME • GÜVENİLİR BİLGİYE ULAŞIM • KURUMSAL YÖNETİM Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
TİCARİ İŞLETMEYLE İLGİLİ BELGELERİN KANUNA UYGUN BİR ŞEKİLDE DÜZENLENMESİ • Her türlü kağıt ve belgede • Sicil no • Ticaret unvanı • İşletme merkezi Ayrıca sermaye şirketlerinin • Taahhüt Edilen ve ödenen sermayenin • İnternet sitesinin adres ve numarasının • YK Başkan ve üyelerinin, müdürlerin ve yöneticilerin ad ve soyadlarının bulunması zorunludur. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Elektronik Ortamda İşlemler • Fatura, teyit mektubu vb. belgelerin elektronik ortamda düzenlenebilmesi • Kurulların elektronik ortamda toplantıya çağrılması • Ticaret sicilinin elektronik ortamda tutulması Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
TİCARET SİCİLİ • Ticaret sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan Devlet ve ilgili oda müteselsilen sorumludur. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Ticaret Siciline Tescil Edilecek Bilgiler • TK m.524- Anonim şirketin ve topluluğun finansal tablolarını düzenlemekle yükümlü ana şirketin yönetim kurulu, bilanço gününden itibaren altı ay içinde; finansal tabloları, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunu, kâr dağıtımına ilişkin genel kurul kararını, denetçinin 403 üncü madde uyarınca verdiği görüşü ve genel kurulun buna ilişkin kararını, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirir ve şirketin internet sitesine koyar. Bu belgelerin Sanayi ve Ticaret Bakanlığına verilmesine ilişkin hükümler saklıdır.” Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
TİCARET UNVANI • Gerçek kişi ticaret unvanlarının da tüzel kişi unvanlarda olduğu gibi tüm Türkiye çapında korunması • Diğer sınai hakların korunmasına ilişkin hükümlerle uyum sağlanması Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
HAKSIZ REKABET • Haksız rekabet sayılabilecek durumların kapsamı Eski TTK’ya göre oldukça genişletilmiştir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
TİCARİ DEFTERLER • TMS’ye uygun tutulması gerekir. • Muhasebe sistemi kurulma • Ticari defterin fiziki kayıt veya veri taşıyıcıları vasıtasıyla tutulabilmesi • Ticaret şirketlerinin kuruluşunda defterlerin açılış onayı sicil müdürlükleri tarafından yapılabilir. • Açılış onayının noter tarafından yapıldığı hâllerde noter, ticaret sicili tasdiknamesini aramak zorundadır. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
TİCARİ DEFTERLER • Ticari defterler: yevmiye, defteri kebir, envanter, pay, yk karar, gk toplantı ve müzakere defteri • İşletme defteri kaldırılıyor. • TMS’ye tabi finansal raporlamaya ilişkin hükümler 01.01.2013 tarihinden itibaren uygulamaya girecek Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
İşletmeyle ilgili her türlü belgenin kopyasının saklanması • Tacir, işletmesiyle ilgili olarak gönderilmiş bulunan her türlü belgenin, • fotokopi, • karbonlu kopya, • mikrofiş, • bilgisayar kaydı veya benzer şekildeki bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
GÜVENLİ ELEKTRONİK İMZA • Tacirler arasında yapılan ilan/ihbarlarda (TTK m.18/3) • Cari hesap sözleşmelerinde bakiyeye itiraz edilmesinde (TTK m.94/2) • Şirketin temsilinde (TTK m. 1526/4) • Elektronik ortamda gerçekleştirilen kurul toplantılarında (TTK m. 1527) Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
TİCARET ŞİRKETLERİ GENEL HÜKÜMLER Ticaret Şirketlerinin Hak Ehliyeti Eski TTK’ya göre ticaret şirketlerinin hak ehliyetleri esas sözleşmelerinde yazılı işletme konusuyla sınırlandırılmıştır. Ancak ultra vires olarak ifade edilen bu ilkeye Yeni TTK’da yer verilmemiştir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
TİCARET ŞİRKETLERİ GENEL HÜKÜMLER Sermaye Para dışındaki şeylerin ticaret şirketlerine sermaye olarak kabul edilebilmesi için - taşınmazların tapuya şerh verilmesi, fikri mülkiyet haklarıyla diğer değerlerin varsa özel sicillerine kaydedilmeleri ve taşınırların güvenilir bir kişiye tevdi edilmesi gerekir. Faiz ve ücret alma hakkı Şirket sözleşmesiyle ortakların, koydukları sermayeler için faiz ve şirketteki hizmetleri sebebiyle kendilerine ücret verilmesi kabul olunabilir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
TİCARET ŞİRKETLERİNİN BİRLEŞMESİ ETK m. 147’deki düzenlemeden farklı olarak ticaret şirketlerinin birleşmesinde “aynı neviden olma” şartına yer verilmemiştir. Sermaye şirketleri sermaye şirketleriyle ve kooperatiflerle hatta devralan şirket olmaları kaydıyla kollektif ve komandit şirketlerle dahi birleşebilirler. Şahıs şirketleri de şahıs şirketleriyle ve devrolunan şirket olmaları kaydıyla kooperatiflerle ve sermaye şirketleriyle birleşebilirler. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
TİCARET ŞİRKETLERİNİN BÖLÜNMESİ Bölünme, sermaye şirketleri ve kooperatiflerin malvarlıklarını tamamen veya kısmen başka sermaye şirketlerine veya kooperatiflere devretmeleri ve bunun karşılığında ortaklarının devralan şirket veya kooperatiflerde ortak konumunu elde etmeleri şeklinde tanımlanmaktadır. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
TİCARET ŞİRKETLERİNİN TÜR DEĞİŞTİRMESİ Sermaye şirketleri başka türde bir sermaye şirketine veya kooperatife dönüşebilirler. Buna karşılık sermaye şirketlerinin türlerini şahıs şirketlerine değiştirilmesi mümkün değildir. Kollektif ve komandit şirketler ise birbirlerinin türüne dönüşebilecekleri gibi bir sermaye şirketine veya kooperatife de dönüşebilirler. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
İnternet Sitesi Açma Yükümlülüğü Anonim, limited ve paylı komandit şirketlerin bir internet sitesi açarak bu internet sitesinde Kanunda belirtilen hususlara yer vermeleri gerekmektedir. Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden önce internet sitesi açmış olan şirketlerin de internet sitelerinde Kanunda belirtilen hususlara yer vermeleri zorunludur. Bu konudaki düzenlemeler 01.07.2013 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
İnternet Sitesi Açma Yükümlülüğü Bu çerçevede şirketlerin internet sitesinde; - şirketçe yapılması gereken ilanlara, - pay sahiplerinin haklarını kullanabilmeleri açısından yararlı olan bilgi ve belgelere, - finansal tablolara vb. bilgi ve belgelere yer verilmesi gerekir. Şirketin bu yükümlülüklerine aykırı hareket etmesi ilgili kararların iptal edilmesinin dışında kusuru olan kişilerin de hukuki ve cezai olarak sorumluluklarına yol açar. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
İnternet Sitesi Açma Yükümlülüğü • 3 ay içinde internet sitesi açılmazsa 6 aya kadar hapis ve 100-300 güne kadar adli para cezası • Gerekli bilgilerin konulmaması 3 aya kadar hapis ve 100 güne kadar adli para cezası Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
KURULLARIN ELEKTRONİK ORTAMDA TOPLANMASI • GK, YK, MÜDÜRLER KURULU şirket sözleşmesinde hüküm bulunmak kaydıyla elektronik ortamda toplanabilir. • Toplantı ve karar nisapları fiziki katılımlı toplantılarla aynı • Toplantılara bazı kişiler fiziki olarak bazıları ise elektronik ortamda katılabilir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
CEZAİ HÜKÜMLER • defter tutma yükümünü yerine getirmeyenler, ikiyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar • belgelerin kopyasını sağlamayanlar, ikiyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar. • gerekli onayları yaptırmayanlar, ikiyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
CEZAİ HÜKÜMLER • defterlerini tutmayanlar, ikiyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar. • hileli envanter çıkaranlar, ikiyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar. • belgeleri ibraz etmeyenler, ikiyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
CEZAİ HÜKÜMLER • 349 uncu maddesine aykırı beyanda bulunan kurucular, üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar • 351 inci maddesine aykırı rapor veren kurum denetçisi, üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar • şirkete borçlananlar, üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılırlar. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
CEZAİ HÜKÜMLER • Sır saklama yükümlülüğüne aykırı hareket edenler, Türk Ceza Kanununun 239 uncu maddesi hükümlerine göre cezalandırılırlar. • Belgelerin ve beyanların kanuna aykırı olması halinde bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası söz konusu olur. • Sermaye hakkında yanlış beyanlar ve ödeme yetersizliğinin bilinmesi halinde üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası söz konusu olur. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
CEZAİ HÜKÜMLER • Değer biçilmesinde yolsuzluk halinde üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası söz konusu olur. • halktan izinsiz para toplanması halinde altı aya kadar hapis cezası söz konusu olur. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
CEZAİ HÜKÜMLER • İnternet sitesiyle ilgili yükümlülükleri yerine getirmeyen anonim şirket yönetim kurulu üyeleri, limited şirket müdürleri ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirkette yönetici olan komandite ortaklar altı aya kadar hapis ve yüz günden üçyüz güne kadar adli para cezasıyla ve aynı madde uyarınca internet sitesine konulması gereken içeriği usulüne uygun bir şekilde koymayan bu bentte sayılan failler üç aya kadar hapis ve yüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılırlar. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
ANONİM ŞİRKETLER • Tedrici kuruluş kaldırılmıştır. • Halka açık olmayan anonim şirketlerin kayıtlı sermaye sistemine geçebilmelerine imkan tanınmıştır (asgari sermaye 100 Bin TL). • Kuruluşta payların halka arz edilmesine izin verilmiştir (2 ay içerisinde). Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
ANONİM ŞİRKETLER KURULUŞ Mevcut Türk Ticaret Kanunu’na göre anonim şirketlerin en az 5 kişiyle kurulması zorunludur. Yeni Türk Ticaret Kanunu tek ortaklı anonim şirket kurulmasına izin vermektedir. Anonim şirketin tek ortaklı hale geldiği durumunda şeffaflığın sağlanması amacıyla ticaret siciline bildirimde bulunulması gerekir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
KURULUŞ Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK • Yeni TTK, anonim şirketlerin kuruluşuna ilişkin olarak önemli değişiklikler getirmektedir. Bu değişiklikler özellikle; • esas sözleşmedeki düzenlemeler, • sermayenin getirilme şartları, • sermaye taahhütlerin noter tarafından onaylanması (anonim şirketlerde), • işlem denetçisi raporu (anonim şirketlerde) vb. konularda karşımıza çıkmaktadır.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI’NDAN İZİN ALINMASI Belirli konularda faaliyet gösteren anonim şirketlerin kuruluşta ve esas sözleşme değişikliklerinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan izin almaları gerekmektedir. İzin almaları gereken şirketler Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından bir tebliğle düzenlenecektir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
SERMAYENİN TAMAMEN TAAHHÜT EDİLDİĞİNİN NOTER TARAFINDAN ONAYLANMASI Noterler kurucuların imzalarını onaylama dışında esas sermayenin tamamen ve şartsız olarak taahhüt edilip edilmediğini de denetlemekle yükümlüdür. Noter, yapacağı inceleme sonucunda esas sermayenin tamamen ve şartsız olarak taahhüt edildiği sonucuna ulaşırsa esas sözleşmenin altına taahhütlerin onaylandığına ilişkin bir şerh düşer. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
KURULUŞ BELGELERİ a- Kurucular Beyanı b- Değerleme Raporları c- Kuruluşla İlgili Sözleşmeler d- İşlem Denetçisi Raporu Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Ön-anonim Şirket Anonim şirket kurucuların kanuna uygun bir şekilde hazırlanan şirket sözleşmesini imzalamalarıyla birlikte kurulur. Anonim şirketin kuruluşuyla tescili arasında ortaklar arasında bir adi şirket ilişkisi değil ön-şirket ilişkisi söz konusu olmaktadır. Buna karşılık şirketin tüzel kişilik kazanabilmesi için ticaret sicilcine tescil edilmesi gerekir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Esas Sözleşme Anonim şirket ve limited şirket sözleşmesinde yer alabilecek düzenlemeler Kanunda gösterilmiş ve ancak kanunda belirtilen durumlarda bu düzenlemelerden sapılabileceği kabul edilmiştir. Bu çerçevede anonim ve limited şirketlerin esas sözleşmelerini Yeni TTK’nın yayımı tarihinden itibaren 18 ay içinde (14.08.2012 tarihine kadar)Türk Ticaret Kanunuyla uyumlu hâle getirmeleri gerekmektedir. Bu amaçla yapılacak olan genel kurul toplantılarında toplantı nisabı aranmaz. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
KURULUŞTAN DOLAYI FESİH DAVASI Anonim şirketlerin kuruluş işlemlerinde bir takım eksiklikler veya kanuna ya da esas sözleşmeye aykırılıklar sebebiyle fesih davası açılabilir. Feshi talebinde bulunma yetkisi anonim şirket yönetim kuruluna, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na, menfaati önemli ölçüde tehlikeye düşürülen alacaklılara veya pay sahiplerine tanınmıştır. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
ASGARİ SERMAYE Anonim şirketlerin 50.000 TL olan asgari sermaye miktarı konusunda herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Ancak yeni Türk Ticaret Kanunu halka açık olmayan anonim şirketlere de kayıtlı sermaye sistemini benimseme imkanı tanımıştır. Bu şekilde kayıtlı sermaye sistemini benimseyen halka açık olmayan anonim şirketlerin asgari sermaye miktarı ise 100.000 TL olarak belirlenmiştir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
ASGARİ SERMAYE • Asgari sermaye miktarlarının 3 yıl içinde (14.02.2014’e kadar) Yeni TTK’ya uygun hale getirilmesi gerekir. Aksi halde şirket infisah eder. (süre uzatılabilir) Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Sermaye Taahhütlerinin Yerine Getirilmesi Nakdi sermaye taahhütlerinin en az %25’inin tescilden önce, geriye kalan kısmının ise tescilden itibaren 24 ay içerisinde ödenmesi gerekir. Ancak söz konusu düzenlemeler 01.07.2012 tarihinden sonra kurulacak anonim şirketler açısından geçerli olacaktır. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Taşınmaz Sermaye Taahhütleri Eski TTK’nın yürürlülükte olduğu süre içerisinde şirkete getirilmesi taahhüt edilip de şirket adına tescil edilmeyen taşınmazlar hakkında şirket ortakları veya şirketin alacaklılarının tescil talebinde bulunabilmelerine imkan sağlanmıştır. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
YÖNETİM KURULUNUN YAPISI Mevcut Türk Ticaret Kanunu’na göre anonim şirket yönetim kurulu üyelerinin en az üç kişiden oluşması ve yönetim kurulu üyelerinin ortaklar arasından seçilmesi gerekmektedir. Ancak yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre yönetim kurulunun bir kişiden dahi oluşabilmesi mümkündür. Bunun dışında yönetim kurulu üyelerinin ortaklar arasında belirlenmesi zorunluluğu da kaldırılmıştır. Bu şekilde anonim şirketlerin profesyonel bir şekilde yönetilmesine imkân sağlanmaktadır. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Yönetim Kurulu Üyeliği yönetim kurulu üyelerinin fiil ehliyetine sahip olması, üyelerden en az birisinin Türk vatandaşı olması ve yerleşim yerinin Türkiye’de bulunması, yönetim kurulu üyelerinin en az 1/4’ünün yüksek öğrenim görmüş olması ve seçilme engellerinin bulunmaması gerekir. Buna karşılık yönetim kurulu üyesi olabilmek için anonim şirkette pay sahibi olma şartı aranmamıştır. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Yönetim Kurulu Üyeliği Yönetim kurulu üyeleri hem gerçek hem de tüzel kişilerden oluşabilir. Yönetim kurulu üyeleri şirkete para veya para dışında kalan diğer şeyleri borçlanamazlar. Yönetim kurulunun riskin erken saptanması ve yönetime ilişkin yükümlülükleri kural olarak hisse senetleri borsada işlem gören anonim şirketlerde söz konusu olur. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Yönetim Kurulu Üyeliği • Yeni TTK yürürlüğe girdiğinde görevde bulunan YK üyeleri süreleri sona erene kadar devam eder. Bunların yerine seçilecek kişilerin Yeni TTK’daki şartları taşımaları gerekir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Yönetim Kurulu ve Genel Kurul Toplantılarının Elektronik Ortamda Yapılması Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre anonim şirketlerin genel kurul ve yönetim kurulu toplantılarının elektronik ortamda yapılabilmesi mümkündür. Aynı şekilde limited şirketlerde de müdürler kurulu ve ortaklar genel kurulu toplantıları elektronik ortamda yapılabilir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Yönetim Kurulu ve Genel Kurul Toplantılarının Elektronik Ortamda Yapılması Bu toplantılar tamamen elektronik ortamda yapılabileceği gibi bazı üyelerin bizzat bulunduğu toplantıya bir kısım üyelerin elektronik ortamda katılabilmeleri de mümkündür. Ancak elektronik ortamda toplantı yapılabilmesi için anonim ve limited şirketlerin buna ilişkin alt yapıyı oluşturmaları ayrıca bu konuda Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından bir takım düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK
Ortakların Genel Kurulda Temsili Organın temsilcisi (Şirketle bağlantılı kişiler) Bağımsız temsilci (Şirketle bağlantısı olmayan kişiler) Kurumsal temsilci (Pay sahipleri girişimi) Yrd.Doç.Dr.Aytekin ÇELİK