Onzekerheden in emissiecijfers

1. Onzekerheden in emissiecijfers Op zoeknaar de waarheid? Rianne Dröge

2. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Inhoud • Onzekerheid in emissiecijfers • Oorzaken • Bepalen van onzekerheid • Onzekerheid in nationaleen regionaleemissies • Herberekeningen • Voorbeeldenvoor NOx, SOx en NH3 • Discussie • Stellingen

3. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Onzekerheid van Nederlandseemissies Emissie en onzekerheid van verzurendestoffen in het jaar 2000 (van Gijlswijk, e.a., 2004) Emissie en onzekerheid van broeikasgassen in het jaar 2012 (Coenen, e.a., 2014) • Het onzekerheidspercentagegeeft het 95% onzekerheidsintervalweer. • Referenties: • Gijlswijk, R. van, e.a., 2004. Uncertainty assessment of NOx, SO2 and NH3 emissions in the Netherlands. • TNO report 2004/100, TNO Environment, Energy and Process Innovation, Apeldoorn. • Coenen, P.W.H.G, e.a., 2014. Greenhouse Gas Emissions in the Netherlands 1990-2012. National Inventory • Report 2012. RIVM report 680355016/2014, Rijksinstituut voor volksgezondheid en milieu (RIVM), Bilthoven.

4. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Oorzaak van onzekerheid • Onzekerheid van de emissieberekening is afhankelijk van: • Onzekerheid in de activiteitsdata: • grootte van de steekproef • detailniveau van de statistieken • representativiteit van de activiteitsdata • Onzekerheid in de emissiefactor: • onzekerheid in de metingen • representativiteit van de metingen • somsgeenmetingen, maar alleeneen expert judgement

5. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Waaromonzekerhedeninventariseren? • Op zoeknaar de waarheid? • Prioritering • Bepalenwelkeemissieberekeningenverbeteringnodighebben Top 10 van grootsteonzekerebronnen in NIR2012 (Coenen, e.a., 2014)

6. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Onzekerheidbepalen • Per emissieonderdeelwordt de onzekerheidbepaald • Activiteitsdata • Emissiefactor • Onzekerheidbepaald door: • Expert judgement • Meetgegevens • Literatuur • Ditwordtsamengevoegd tot 1 nationaleonzekerheid • Volgensstandaardrekenregelsvoor error propagatie(zie IPCC Good Practice Guidance 2000)

7. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Onzekerheidbepalen - opmerkingen • Bij het optellen van de onzekerheid van verschillendeemissiebronnenwordt de totaleonzekerheid (in procenten) lager • Grote emissiebronnenhebbengroteinvloed op de totaleonzekerheid

8. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Onzekerheid in de trend van emissies • Emissieberekeningenwordenvoorallejaren op vergelijkbarewijzeuitgevoerd • Onzekerheid in emissiecijferszijnvoorverschillendejarenvergelijkbaar (tenzijbijvoorbeeldoude data van minderekwaliteit is dan de nieuwe data) • Resultaat: Onzekerheid in de emissietrend is lager dan de onzekerheid in de emissiecijfers Trend (1990-2012) en onzekerheid in de trend van broeikasgasemissies (Coenen, e.a., 2014)

9. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Onzekerheid van geregionaliseerdeemissies • Onzekerheid is alleenbepaaldvoornationaleemissies • Regionalisatie van emissiesleverteen extra onzekerheid op • Relevant voor: • Luchtkwaliteitsmodellen • Lokaalbeleid

10. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Herberekeningen • Steeds watdichterbij de waarheid? • Herberekenen van emissies, omdat: • Nieuweemissieschatting met lagereonzekerheid • Gevolgen van het beleidzichtbaar in de emissiecijfers • Geennieuwe data meerbeschikbaar

11. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Voorbeelden van herberekeningen • Voorbeelden van herberekeningen van SOx, NOx en NH3 emissies • Vergelijking van de gerapporteerdenationaleemissies, zoalsdezegerapporteerdzijn in de jaarlijkse Informative Inventory Report (IIR) van 2008 t/m 2014. • Vergeleken met het NEC plafond in 2010 • Vergeleken met onzekerheidmarges (uit van Gijlswijk, e.a. ,2004)

12. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Herberekeningen van SOxemissies

13. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Herberekeningen van NOx emissies

14. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Herberekeningen van NH3 emissies

15. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Herberekeningen - opmerkingen • Trend heeftinvloed op te nemenbeleid • Door herberekeningenkunnen de emissieshoger of lager uitkomendaneerstverwacht • Door herberekeningenkan de trend in emissieswijzigen met daardooreensterkere of zwakkereafname van de emissies • Voor het beoordelen van reductieafsprakenwordtalleengekekennaar de absolute emissies • De NOx emissie lag net boven het NEC plafond en de NH3 emissie lag net onder het NEC plafond • In beidegevallenvielook de waarde van het NEC plafond binnen het onzekerheidsinterval

16. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Discussie • Hoe dichtkunnen we bij de waarheidkomen? • Onzekereonzekerheden • Hoe dichtmoeten/willen we bij de waarheidkomen? • Waaromonzekerhedeninventariseren? • Wiekan/wildezeinformatiegebruiken?

17. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Stelling 1 • Het verminderen van de onzekerheidmoet absolute prioriteitkrijgen

18. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Stelling 2 • Voordat we conclusieskunnenverbinden aan de ingeschatteonzekerheid, zullen we eerst de bepaling van de onzekerhedenmoetenverbeteren

19. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Stelling 3 • Het inventariseren van onzekerheden is onnodig, omdatemissiereductieafsprakenalleenbeoordeeldworden op de absolute emissie

20. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Stelling 4 • Omdatherberekeningen het lastigmaken om te bepalen of er nog maatregelennodigzijn, moetendezezoveelmogelijkvermedenworden

21. Rianne Dröge Onzekerheden in emissiecijfers Stelling 5 • Allegepubliceerdeemissiecijfersmoetenwordenvoorzien van eenonzekerheidsinterval