System Zapewniania i Doskonalenia Jakości Kształcenia na UW – harmonogram prac w latach 2012-2016

1. Budowa systemu zapewnianiai doskonalenia jakości kształceniana Uniwersytecie Warszawskim – kolejny etap(2013/2014)Agata Wroczyńska i Paweł StępieńUniwersytet Warszawski24 października 2013 r.

2. System Zapewniania i Doskonalenia Jakości Kształcenia na UW – harmonogram prac w latach 2012-2016 • LLL – podstawowe pojęcia, perspektywa krajowa, perspektywa uczelni • Nowelizacja Prawa o szkolnictwie wyższym • RPL – Recognition of Prior Learning

3. I. System Zapewniania i Doskonalenia Jakości Kształcenia na UW – harmonogram prac w latach 2012-2016

4. I. System Zapewniania i Doskonalenia Jakości Kształcenia na UW – harmonogram prac w latach 2012 - 2016 Protokół NR 1 POSIEDZENIA UCZELNIANEGO ZESPOŁU ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA W DNIU 13 listopada 2012 r. • 2012/2013 – wewnętrzne systemy zapewniana jakości kształcenia w powiązaniu z misją i strategią Uniwersytetu i jednostek, • 2013/2014 – walidacja (uznawanie efektów kształcenie uzyskanych w drodze pozaformalnej i nieformalnej), • 2014/2015 – jakość kształcenia w zakresie monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz zasad publikowania informacji na temat kształcenia na UW, • 2015/ 2016 – przygotowanie się do akredytacji Europejskiego Stowarzyszenie Uniwersytetów EUA. 4

5. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywa krajowa, perspektywa uczelni

6. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywakrajowa, perspektywa uczelni LLL – podstawowe pojęcia Uczenie się przez całe życie – lifelong learnig (LLL) • Proces uczenia odbywa się przez całe życie i obejmuje różne formy uczenia się, • Proces uczenia się odbywa się w rozmaitych warunkach i w różnych sytuacjach życiowych (life-wide learning (LWL), • Uczenie się ma różne cele: • przygotowanie do pracy zawodowej, • doskonalenie kompetencji zawodowej w celu poprawy „zatrudnialności”, • rozszerzenie wiedzy i umiejętności nie związanych z pracą zawodową, • rozwój osobowości, • zachowanie sprawności intelektualnej Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. 6

7. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywakrajowa, perspektywa uczelni Uczenie się przez całe życie – lifelong learnig (LLL) Europejski obszar uczenia się przez całe życie (Making a European Area of Lifelong Learning a Reality, Komunikat Komisji Europejskiej, COM(2001), 678, listopad 2001) • proces uczenia się rozpatrywany przede wszystkim z punktu widzenia osoby uczącej się, a nie instytucji i osób prowadzących kształcenia, • równorzędność uczenia się w różnych formach, miejscach i okresach życia, • możliwość poddania się procedurze walidacji osiągniętych efektów uczenia się – niezależnie od formy uczenia się. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. 7

8. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywakrajowa, perspektywa uczelni LLL a kształcenie ustawiczne Kształcenie ustawiczne: • określone w ustawie o systemie oświaty, • nie występuje w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym. Dotyczy osób, które • spełniły obowiązek szkolny i uczą się w placówkach kształcenia ustawicznego, praktycznego, ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego, • uczęszczają do szkół dla dorosłych. Uwaga skoncentrowana jest na: • młodszych osobach często do 24 roku życia, • uczęszczaniu do placówek systemu oświaty. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. Źródło: Perspektywa uczenia się przez całe życie 2011. 8

9. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywakrajowa, perspektywa uczelni LLL – perspektywa europejska Kolejne komunikaty ministrów (2003, 2005, 2007, 2009) wskazanie różnych elementów tworzących „kulturę uczenia się przez całe życie”: • elastyczne ścieżki kształcenia, • uznawanie efektów kształcenia osiągniętych poza systemem kształcenia formalnego (RPL), • krajowe ramy kwalifikacji, • współpraca uczelni z interesariuszami zewnętrznymi, w tym z pracodawcami. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. 9

10. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywakrajowa, perspektywa uczelni Uczeniesię przez całe życie jako odpowiedź na zachodzące zmiany demograficzne • Zachodzące zmiany demograficzne prowadzą do zmiany struktury wieku populacji – coraz więcej pracowników będzie miało 45 i więcej lat. • Zróżnicowanie aktywności edukacyjnej osób w różnym wieku może prowadzić do nierówności w zakresie kapitału ludzkiego. • Polityka uczenia się przez całe życie powinna uwzględniać uczenie się dorosłych i aktywność edukacyjną w każdym wieku. Za: Agnieszka Chłoń-Domińczak Kim jest L-learner? Dlaczego jest ważny dla uczelni?, prezentacja z Ogólnopolskiej Konferencji Uczelni Ekonomicznych, Uczenie się przez całe życie – nowe wyzwania dla szkół wyższych?, SGH, Warszawa, 22 maja 2013. 10

11. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywakrajowa, perspektywa uczelni Dlaczego perspektywa uczenia się przez całe życie jest ważna? • Rynek pracy się zmienia: – bardzo popularne dzisiaj zawody nie istniały jeszcze kilkanaście lat temu, – technologie zmieniają się coraz szybciej – wykonywanie tego samego zawodu wymaga ciągłej aktualizacji posiadanej wiedzy i umiejętności. • Wiedza i umiejętności nabyte w trakcie nauki stają się nieaktualne. • Dorośli przez uczestnictwo w LLL mogą uzupełnić braki umiejętności w relacji do tych potrzebnych na rynku pracy – często wykonywana praca odbiega od formalnego wykształcenia. Za: Agnieszka Chłoń-Domińczak Kim jest L-learner? Dlaczego jest ważny dla uczelni?, prezentacja z Ogólnopolskiej Konferencji Uczelni Ekonomicznych, Uczenie się przez całe życie – nowe wyzwania dla szkół wyższych?, SGH, Warszawa, 22 maja 2013. 11

12. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywakrajowa, perspektywa uczelni Dlaczego perspektywa uczenia się przez całe życie jest ważna? Zła „struktura kierunkowa” absolwentów: • Zbyt mało absolwentów w pewnych obszarach - science – 3,9% - engineering, manufacturing – 7,5% • Zbyt dużo absolwentów w innych obszarach - social science, business, law – 41,4% - education – 11,9% Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. Źródło: OECD Rewievs of Tertiary Education – Poland, Sept. 2007. • Rosnące bezrobocie wśród absolwentów szkół wyższych, • Potrzeba „przekwalifikowania”. 12

13. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywakrajowa, perspektywa uczelni Dlaczego perspektywa uczenia się przez całe życie jest ważna? • Szybkie zmiany na rynku pracy dotyczą zwłaszcza osób o średnio wysokim i wysokim poziomie kwalifikacji: – znikające „kurczące” się zawody, – powstające nowe zawody, • Szybko rosnąca liczba osób z wyższym wykształceniem, • Skłonność do dalszego kształcenia się przede wszystkim u osób dobrze wykształconych. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. 13

14. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywakrajowa, perspektywa uczelni Polska Rama Kwalifikacji jako narzędzie zmian w obszarze LLL • Wspierające uczenie się przez całe życie, • Wspomagające rynek pracy i pracodawców, • Wspierające mobilność pracowników, • Umożliwiające potwierdzanie swoich kompetencji niezależnie od sposobu ich nabycia. Za: Agnieszka Chłoń-Domińczak Kim jest L-learner? Dlaczego jest ważny dla uczelni?, prezentacja z Ogólnopolskiej Konferencji Uczelni Ekonomicznych, Uczenie się przez całe życie – nowe wyzwania dla szkół wyższych?, SGH, Warszawa, 22 maja 2013. 14

15. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywakrajowa, perspektywa uczelni Środowiskowa strategia rozwoju szkolnictwa wyższego CS1 Dostosowanie systemu kształcenia do zmieniających się potrzeb społecznych CO1.1 Upowszechnienie uczenia się przez całe życie (…) 2. Pełnienie przez uczelnie roli „integratorów” procesu uczenia się przez całe życie w różnych warunkach i okolicznościach (LWL), (…) 4. Dostosowanie systemu kształcenia w uczelniach do poszerzającego się kręgu potencjalnych odbiorców, (…) 5. Oferowanie przez uczelnie możliwości kształcenia zindywidualizowanego (…). Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. 15

16. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywa krajowa, perspektywa uczelni Uczelnia jako „integrator” LLL Dwa wymiary integracji w uczelni: – integracja dotycząca oferty edukacyjnej: własnej i innych instytucji, – integracja dotycząca osoby uczącej się: opracowanie i realizacja zindywidualizowanej elastycznej strategii LLL. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. 16

17. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywa krajowa, perspektywa uczelni Uczelnia jako „integrator” LLL Oferta dla osoby (potencjalnie) korzystającej z usług uczelni: • Identyfikacja kwalifikacji i kompetencji + pomoc w udokumentowaniu posiadanych kompetencji, • Określenie celu (celów) kształcenia (pomoc w planowaniu kariery zawodowej, ogólnego rozwoju…), • Opracowanie projektu indywidualnej elastycznej strategii LLL (działań w zakresie LLL) obejmującej: - weryfikację i formalne uznanie kompetencji, - kształcenie (wykorzystujące ofertę uczelni i innych instytucji ale także samokształcenie). Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas . Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. 17

18. II. LLL – podstawowe pojęcia, perspektywa krajowa, perspektywa uczelni Uczelnia jako „integrator” LLL Kluczowy element działań (zadanie) uczelni: Walidacja efektów uczenia się uzyskanych w wyniku uczenia się pozaformalnego i nieformalnego • Uczenie się pozaformalne – zorganizowane instytucjonalnie, jednak poza programami kształcenia i szkolenia prowadzącymi do uzyskania kwalifikacji. • Uczenie się nieformalne – niezorganizowane instytucjonalnie, realizowane w sposób zamierzony lub niezamierzony. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas . Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. 18

19. III. Nowelizacja Prawa o szkolnictwie wyższym

20. III. Nowelizacja Prawa o szkolnictwie wyższym Rząd przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym 16 lipca 2013 Przedtem, 12 maja 2013 r. rząd przyjął założenia nowelizacji: Otwarcie drogi na studia dla osób z dużym doświadczeniem zawodowym czy wiedzą po specjalistycznych kursach i szkoleniach pozwoli ubiegać się o wyższe wykształcenie osobom dojrzałym. • Ułatwienie dostępu do studiów wyższych osobom dojrzałym w ramach uczenia się przez całe życie. Zaproponowano nowy przepis, zgodnie z którym uczelnie będą mogły potwierdzać efekty uczenia uzyskane poza systemem szkolnictwa wyższego, np. w pracy, na kursach i szkoleniach, przez samodoskonalenie, wolontariat. Z tego rozwiązania mają skorzystać osoby z minimum pięcioletnim doświadczeniem po maturze. Uczelnie będą mogły zweryfikować ich wiedzę i umiejętności oraz zaliczyć je w poczet studiów. W efekcie taka osoba może uczestniczyć w mniejszej liczbie zajęć, czyli jej studia będą krótsze lub mniej intensywne. To rozwiązanie korzystne zwłaszcza dla osób pracujących – będą mogły uzupełnić kwalifikacje i lepiej dostosować swoje umiejętności do potrzeb i oczekiwań pracodawców. W założeniach szczegółowo określono wymagania wobec osób i uczelni, które będą chciały skorzystać z tego rozwiązania. http://www.nauka.gov.pl/ministerstwo/aktualnosci/aktualnosci/artykul/rzad-przyjal-zalozenia-nowelizacji-prawa-o-szkolnictwie-wyzszym/ 20

21. III. Nowelizacja Prawa o szkolnictwie wyższym (…) Zaproponowane rozwiązania mają na celu zbliżenie sposobów zdobywania wykształcenia do modeli istniejących w krajach o najwyższym poziomie aktywności zawodowej (m.in. kraje skandynawskie), zapewniających możliwość przechodzenia ze świata pracy do świata edukacji ( i na odwrót) i uzupełniania kwalifikacji w miarę potrzeb w wieku dorosłym. Dzięki proponowanemu rozwiązaniu osoba ubiegająca się o potwierdzenie efektów uczenia się będzie mogła uczestniczyć w mniejszej liczbie zajęć, a tym samym skrócić czas odbywania studiów lub zmniejszyć ich intensywność. Może ją to zachęcić do podjęcia studiów lub ułatwić ich godzenie z życiem zawodowym czy osobistym. (…) http://www.bip.nauka.gov.pl/_gAllery/23/81/23815/20130506_projekt_zalozen_do_zmiany_ustawy_Prawo_o_szkoln._wyzszym_na_RM_2.05.13.pdf 21

22. III. Nowelizacja Prawa o szkolnictwie wyższym Wprowadzona regulacja powinna przyczynić się do zwiększenia uczestnictwa w kształceniu formalnym osób powyżej 25 roku życia. Art. 170f. 1. Do potwierdzania efektów uczenia się uprawniona jest podstawowa jednostka organizacyjna uczelni posiadająca co najmniej pozytywną ocenę instytucjonalną lub co najmniej pozytywną ocenę programową na prowadzonym kierunku, poziomie i profilu kształcenia albo uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora związane z kierunkiem studiów. 2. W przypadku nieprzeprowadzenia w jednostce oceny instytucjonalnej i programowej na danym kierunku studiów potwierdzenie efektów uczenia się może być dokonane przez podstawową jednostkę organizacyjną uczelni posiadającą uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora. 3. Efekty uczenia się potwierdza się w zakresie odpowiadającym efektom kształcenia zawartym w programie kształcenia określonego kierunku, poziomu i profilu kształcenia. 4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się w przypadku kierunków, o których mowa w art. 9b. 22

23. III. Nowelizacja Prawa o szkolnictwie wyższym Art. 170g. 1. Senat uczelni określa organizację i sposób potwierdzania efektów uczenia się, uwzględniając: 1) zasady, warunki i tryb potwierdzania efektów uczenia się; 2) sposób powoływania i tryb działania komisji weryfikującej efekty uczenia się. 23

24. III. Nowelizacja Prawa o szkolnictwie wyższym Art. 170h. • Efekty uczenia się mogą zostać potwierdzone: 1) osobie posiadającej świadectwo dojrzałości i co najmniej 5 lat doświadczenia zawodowego po uzyskaniu świadectwa dojrzałości – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie; 2) osobie posiadającej tytuł zawodowy licencjata lub równorzędny i co najmniej 3 lata doświadczenia zawodowego po ukończeniu studiów pierwszego stopnia – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia drugiego stopnia; 3) osobie posiadającej tytuł zawodowy magistra lub inny równorzędny i co najmniej 2 lata doświadczenia zawodowego po ukończeniu studiów drugiego stopnia albo jednolitych studiów magisterskich – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na kolejny kierunek studiów pierwszego lub drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie.

25. III. Nowelizacja Prawa o szkolnictwie wyższym 2. W przypadku absolwentów kolegiów określonych w przepisach ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.4)) przystępujących do potwierdzenia efektów uczenia się nie jest wymagane spełnienie warunku pięcioletniego doświadczenia zawodowego po uzyskaniu świadectwa dojrzałości. 3. Osoba przyjęta na studia w wyniku potwierdzenia efektów uczenia się może uzyskać nie więcej niż 50% punktów ECTS przypisanych do danego programu kształcenia określonego kierunku studiów, poziomu i profilu kształcenia. 4. Liczba studentów na danym kierunku, poziomie i profilu kształcenia, którzy zostali przyjęci na studia na podstawie najlepszych wyników uzyskanych w procedurze potwierdzenia efektów uczenia się, nie może być większa niż 20% ogólnej liczby studentów na tym kierunku, poziomie i profilu kształcenia.

26. IV. RPL – Recognition of Prior Learning

27. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Recognition of Prior Learning to: • Uznawanie efektów uczenia się nabytych poza edukacją formalną. • RPL nie dotyczy uznawania samego procesu uczenia się, ale efektów tego procesu. • Nie jest istotne, w jakim kontekście uczenie się miało miejsce – ważne jest, czego dany człowiek się nauczył. Za: Barbara Jałocha, Uznawanie efektów uczenia sę zdobytych poza edukacją formalną, Prezentacja wygłoszona podczas Ogólnopolskiej Konferencji Uczelni Ekonomicznych, Uczenie się przez całe życie – nowe wyzwania dla szkół wyższych?, SGH, Warszawa, 22 maja 2013. 27

28. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Główne zasady dotyczące procesu uznawania efektów uczenia się uzyskanych poza systemem kształcenia formalnego a) Wniosek o uznanie efektów uczenia się musi być złożony przez studenta lub inną osobę aplikującą; b) Przedmiotem oceny są efekty uczenia się, nie samo doświadczenie; c) Identyfikacja istotnych efektów uczenia się powinna być dokonana przed przeprowadzeniem ich oceny; d) Ocena efektów uczenia się jest zadaniem uczelni. Trzy najczęściej wykorzystywane podstawy, w oparciu o które przeprowadzana jest procedura uznawania efektów uczenia się uzyskanych poza formalnym systemem kształcenia: − przedłożenie certyfikatu potwierdzającego efekty wcześniejszego uczenia się, − potwierdzenie uzyskanych wcześniej efektów poprzez podejście do i zdanie egzaminu (egzaminy eksternistyczne), − przedłożenie zestawu dowodów (portfolio) potwierdzających, że osoba aplikująca uzyskała efekty uczenia się, przy czym portfolio powinno przede wszystkim potwierdzać uczenie się, nie doświadczenie. L. Nyatanga, D. Forman, J. Fox, Good practice in the accreditation of prior learning, Cassell: Wellington House, 1998, p.10. Cyt. za: M. Próchnicka, Uznawanie efektów uczenia się zdobytych poza systemem edukacji formalnej – przypadki (polskie i zagraniczne) oceniania, potwierdzania i uznawania efektów uczenia się zdobytych poza systemem kształcenia formalnego (tekst powstał na zlecenie IBE, niepublikowany). 28

29. IV.RPL – Recognition of Prior Learning e)Przedłożone przez osobę aplikującą dokumenty potwierdzające osiągnięcie efektów uczenia się (portfolio) muszą być właściwe (to znaczy muszą się odnosić do tych efektów); f) Funkcje doradcze i ocenne w procesie uznawania efektów uczenia się uzyskanych poza formalnym systemem edukacji muszą być rozdzielone; g) Uznawanie efektów uczenia się uzyskanych poza formalnym systemem edukacji jest kontrolowane poprzez system zapewnienia jakości. L. Nyatanga, D. Forman, J. Fox, dz. cyt.

30. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Ktomoże skorzystać z RPL: • Dorośli chcący formalnie potwierdzić zdobyte doświadczenia, • Osoby, które chcą się nadal kształcić, przekwalifikować lub zmienić ścieżkę kariery, • Pracownicy, którzy podjęli naukę lub szkolenie w miejscu pracy, • Ludzie, którzy zdobyli wiele umiejętności i wiedzy gdzie indziej, np. poprzez wolontariat lub działalność na rzecz swojej społeczności, • Reemigranci (powracający z zagranicy), imigranci, uchodźcy i osoby ubiegające się o azyl, które chcą potwierdzenia swoich kwalifikacji z innych krajów, • Osoby niepełnosprawne, które uczyły się w trybie nieformalnym. Za: Barbara Jałocha, Uznawanie efektów uczenia się zdobytych poza edukacją formalną, Prezentacja wygłoszona podczas Ogólnopolskiej Konferencji Uczelni Ekonomicznych, Uczenie się przez całe życie – nowe wyzwania dla szkół wyższych?, SGH, Warszawa, 22 maja 2013. 30

31. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Korzyści dla uczelni i kadry akademickiej: • Rozpoczynający studia po uprzedniej procedurze RPL zazwyczaj posiadają umiejętności wynikające z praktycznego doświadczenia i pracy zawodowej, co może wpływać na podwyższenie jakości realizowanych zajęć dydaktycznych. • Wykładowcy zyskują unikatową szansę na transfer wiedzy i wyników swoich badań bezpośrednio do środowiska praktyków. • Dla uczelni RPL może być narzędziem rekrutacji większej liczby studentów (nowa oferta dydaktyczna, nowy typ studenta). • Poprzez procedury RPL uczelnie mogą rozwijać realną współpracę z pracodawcami. Za: Barbara Jałocha, Uznawanie efektów uczenia sę zdobytych poza edukacją formalną, prezentacja wygłoszona podczas Ogólnopolskiej Konferencji Uczelni Ekonomicznych, Uczenie się przez całe życie – nowe wyzwania dla szkół wyższych?, SGH, Warszawa, 22 maja 2013. 31

32. IV.RPL – Recognition of Prior Learning W wielu krajach podjęto już rozwiązania systemowe i opracowano dokumenty zawierające wskazówki dotyczące postępowania uczelni w procedurze RPL: Guidelines of the accreditation of prior learning, Quality Assurance Agency for Higher Education, 2004. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa powinna włączać uczenie się przez całe życie (Lifelong Learning) do swojej misji i strategii, prezentacja wygłoszona podczas Seminarium bolońskiego, UMK w Toruniu, 5.04.2013. 32

33. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Dylematy, problemy, wyzwania – uczelnia jako „integrator” LLL: • Działania na poziomie uczelni, czy wydziałów? • Jakie struktury organizacyjne? • Brak tradycji i doświadczeń. • Brak odpowiednio przeszkolonej kadry (i osób, które mogłyby tę kadrę szkolić). • Niepełna świadomość potrzeby i celowości tych działań. • Zapewnianie jakości. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa..., dz. cyt.

34. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Dylematy, problemy, wyzwania – uczelnia jako „integrator” LLL: • Dostosowanie oferty dydaktycznej do nowych odbiorców: – osoby w różnym wieku, – osoby o różnym przygotowaniu do podjęcia kształcenia, – osoby o zróżnicowanych motywacjach i oczekiwaniach związanych z kształceniem. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa..., dz. cyt. 34

35. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Dylematy, problemy, wyzwania – uczelnia jako „integrator” LLL: • Nowi odbiorcy, nowe szybko zmieniające się uwarunkowania: – szybko rosnąca liczba osób z wyższym wykształceniem (skłonność do dalszego kształcenia przejawiają przede wszystkim osoby dobrze wykształcone), – niż demograficzny – ważna grupa przyszłych nowych, „niestandardowych” studentów to absolwenci uczelni. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa..., dz. cyt. 35

36. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Dylematy, problemy, wyzwania – uczelnia jako „integrator” LLL: • Dostosowanie oferty do nowych odbiorców – kierunki ewolucji oferty dydaktycznej (różnicowanie oferty co do form, treści i metod kształcenia): – rozdrabnianie/modularyzacja, – poszerzanie/wzbogacanie zakresu tematycznego, – rozwój form i metod kształcenia łączących w różnych proporcjach cechy kształcenia stacjonarnego i kształcenia „na odległość”, – zmiana charakteru zajęć na uczelni (indywidualna praca poza uczelnią – interakcja/dyskusja na uczelni), – stwarzanie możliwości uczenia się w różnym i zróżnicowanym tempie, – podnoszenie poziomu (w rozumieniu KRK) – wzrost zainteresowania kształceniem na 8 poziomie PRK? Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa..., dz. cyt. 36

37. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Dylematy, problemy, wyzwania – uczelnia jako „integrator” LLL: • Dostosowanie oferty do nowych odbiorców – kierunki ewolucji oferty dydaktycznej (różnicowanie oferty co do form, treści i metod kształcenia): – odpowiadanie na potrzeby (zgłaszane lub antycypowane), ale także uświadamianie i kształtowanie tych potrzeb, – inicjatywy własne: skierowane do względnie szerokiego kręgu odbiorców, skierowane do wąskiego kręgu odbiorców, – działanie „na zamówienie” (kształcenie projektowane, a niekiedy też realizowane z instytucją zamawiającą). Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa..., dz. cyt. 37

38. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Dylematy, problemy, wyzwania – uczelnia jako „integrator” LLL: • Dostosowanie oferty do nowych odbiorców – kierunki ewolucji oferty dydaktycznej (różnicowanie oferty co do form, treści i metod kształcenia): – Indywidualizacja oferty: Uczelnia stwarza możliwości indywidualizacji kształcenia w zakresie: – ścieżki uczenia się przez całe życie, – poszczególnych jej elementów (studiów, kursów itp.). Cel / idea: dopasowanie przez uczelnię oferty edukacyjnej w możliwie jak największym stopniu do indywidualnego studenta, a nie „dopasowanie studenta” do zunifikowanego modelu kształcenia. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa..., dz. cyt. 38

39. IV.RPL – Recognition of Prior Learning RPL – jak to robią inni: • Canberra Institute of Technology (CIT, Australia), • Cork Institute of Technology (Irlandia), • Instituto Politecnico de Setubal (IPS) (Portugalia). Za: M. Próchnicka, Uznawanie efektów uczenia się zdobytych poza systemem edukacji formalnej – przypadki (polskie i zagraniczne) oceniania, potwierdzania i uznawania efektów uczenia się zdobytych poza systemem kształcenia formalnego (tekst powstał na zlecenie IBE, niepublikowany). 39

40. IV.RPL – Recognition of Prior Learning Uniwersyteckie Centra Uznawania Kwalifikacji – pomost pomiędzy szkolnictwem wyższym a kształceniem i szkoleniem zawodowym Projekt URPL (www. u-rpl. eu) Celemprojektujest wypracowanie założeń dotyczących procedur RPL w uczelniach oraz zasad budowy uczelnianych centrów RPL, – Projekt jest realizowany w ramach programu Leonardo da Vinci Transfer Innowacji w latach 2011-2013 przez Uniwersytet Jagielloński, Universite Paris Est Creteil (Francja), Edinburgh Napier University (Wielka Brytania), Institut za Rozvoj Obrazovanja (Chorwacja). Za: Barbara Jałocha, Uznawanie efektów uczenia sę zdobytych poza edukacją formalną, prezentacja wygłoszona podczas Ogólnopolskiej Konferencji Uczelni Ekonomicznych, Uczenie się przez całe życie – nowe wyzwania dla szkół wyższych?, SGH, Warszawa, 22 maja 2013. 40

41. Massive Open Online Courses MOOCs http://www.youtube.com/watch?v=eW3gMGqcZQc https://iversity.org/courses/the-future-of-storytelling

42. Zakończenie • Kształcenie związane z realizacją idei LLL – szansa na rozwój (przetrwanie?) uczelni w warunkach: • niżu demograficznego, • możliwego, stopniowego „wysychania” tradycyjnych źródeł przychodu, • sprzyjających uwarunkowań związanych ze wzrostem poziomu wykształcenia społeczeństwa. Nie ma uniwersalnej strategii realizacji idei LLL (tak jak nie ma uniwersalnej misji i strategii rozwoju uczelni czy jednostki), ale LLL powinno czym prędzej znaleźć należne miejsce w strategii uczelni i jednostek. Za: A. Kraśniewski Dlaczego szkoła wyższa..., dz. cyt. 42

43. Pełnomocnik Rektora ds. Jakości Kształcenia dr hab. Paweł Stępień, prof. UW E-mail: pawel.stepien@adm.uw.edu.pl Tel. 0 692 15 62 64 Biuro ds. Jakości Kształcenia Kierownik: mgr Agata Wroczyńska (awroczynska@uw.edu.pl) mgr Katarzyna Wileńska (kwilenska@adm.uw.edu.pl) www.bjk.uw.edu.pl E-mail: bjk@uw.edu.pl Tel. (022) 55 24 072, (022) 55 24 073, Fax (022) 55 24 071 Siedziba: ul. Karowa 18, p. 203