"Oświata-Lingwista" Nadbałtyckie Centrum Edukacji sp. z o.o. Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli

1. "Oświata-Lingwista" Nadbałtyckie Centrum Edukacji sp. z o.o. Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli DYREKTOR             Ośrodka Doskonalenia Nauczycielimgr Krystyna Żelich - Tarczyńska

2. Procedura postępowania ułatwiająca włączenie rodziców w działania szkoły

3. Bezpieczna i Przyjazna Szkoła Uspołecznienie szkoły poprzez współpracę z rodzicami i środowiskiem lokalnym, aktywizację uczniów i liderów

4. - Program powstał w miejsce programu „ Zero tolerancji dla przemocy w szkole”, który nie sprawdził się z wielu powodów • Stwierdzono jednogłośnie, że najważniejszym zadaniem w procesie przeciwdziałania agresji i przemocy w szkołach jest jednak przebudowa relacji interpersonalnych i tworzenie przyjaźnie wspierającego klimatu społecznego szkoły

5. Program „Bezpieczna i przyjazna szkoła” ukierunkowany został na budowanie szkoły wspierającej uczniów i jednocześnie wymagającej. • W ramach tego programu podstawowe obszary takie jak: doskonalenie umiejętności wychowawczych nauczycieli i rodziców, a także kształtowanie umiejętności społecznych i emocjonalnych uczniów zostaną wzmocnione

6. Istotą programu „Bezpieczna i przyjazna szkoła” jest kreowanie klimatu współpracy, wzajemnego szacunku i dialogu/ tylko w atmosferze zaufania i zrozumienia i wsparcia ze strony dorosłych – dzieci i młodzież mogą rozwijać cały swój potencjał. • Priorytet – rozwijanie kompetencji wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli

7. Założenia programu: • 1) działania wychowawcze powinny mieć pierwszeństwo przed restrykcjami, co nie oznacza rezygnacji z mądrych oddziaływań prewencyjnych i korygujących polegających na stawianiu granic, ustanawianiu zasad, norm i reguł współżycia społecznego w szkole i konsekwentnego ich przestrzegania / egzekwowania;

8. 2) program wychowawczy musi być współtworzony przez wszystkie podmioty zaangażowane w życie szkoły. Jedynie skoordynowane, wielopłaszczyznowe komplementarne działania różnych podmiotów mogą doprowadzić do osiągnięcia celu w postaci klimatu społecznego szkoły sprzyjającego uczeniu się i bezpieczeństwu;

9. Podstawowe, wynikające z powyższych założeń, cele programu to: • poprawa stanu bezpieczeństwa w szkołach i placówkach systemu oświaty poprzez poprawę relacji interpersonalnych i klimatu społecznego w szkole; • zwiększenie wpływu rodziców na życie szkoły; • zwiększenie umiejętności wychowawczych nauczycieli i rodziców

10. zwiększenie kompetencji społecznych i emocjonalnych uczniów; • indywidualizacja kształcenia i zwiększenie autonomii uczniów w szkole; • ograniczenie skali występowania zjawisk patologicznych (m.in. przemoc, narkomania, alkoholizm).

11. Cele te będą realizowane przez: • diagnozowanie klimatu społecznego szkoły, identyfikowanie czynników ryzyka i czynników chroniących przed agresją i przemocą; • stałą analizę działań wychowawczych podejmowanych przez szkoły i placówki, zmierzających do poprawy wzajemnych relacji pomiędzy uczniami a nauczycielami

12. upowszechnianie wiedzy i doskonalenie umiejętności wychowawczych dyrektorów szkół, nauczycieli, rodziców i pracowników administracyjnych szkoły; • poprawę skuteczności działań wychowawczych, w tym profilaktycznych

13. wzmocnienie i rozszerzenie specjalistycznej pomocy psychologiczno – pedagogicznej; • otwarcie szkoły na potrzeby uczniów i przedstawicieli środowisk lokalnych; • rozwój działalności pozalekcyjnej i pozaszkolnej, rozwój zainteresowań uczniów i indywidualizację procesów nauczania

14. Bardzo istotnym obszarem oddziaływań na rzecz bezpieczeństwa w szkole jest: współpraca z rodzicami, organizacjami pozarządowymi, przedstawicielami środowisk lokalnych i organizacji młodzieżowych.

15. CEL: - Wypracowanie procedur postępowania, ułatwiających szkołom pracę w trzech obszarach: • tworzenia warunków do aktywnego udziału uczniów w życiu szkoły • Włączania rodziców w działania szkoły • Współpracy szkoły ze środowiskiem lokalnym w rozwiązywaniu problemów dzieci i młodzieży

16. Schemat powiązań między siedliskami w społeczności lokalnej

17. Włączanie rodziców w działania szkoły 17 • Cele: • dokonanie analizy pracy szkoły w zakresie współpracy z rodzicami. • ustalenie zasad partnerskiej współpracy szkoły z rodzicami • przypomnienie przepisów prawa, czyli co wolno rodzicom w szkole •  Określenie obszarów wychowawczych szkoły, w których pożądany jest udział rodziców

18. Czy rodzice są potrzebni szkole? 18

19. Istnieje wspólny cel: zarówno rodzicom, jak i nauczycielom zależy na rozwoju dziecka. Rodzice ponoszą odpowiedzialność za opiekę i wychowanie dziecka i nie są z niej zwolnieni, gdy posyłają dziecko do szkoły. Szkoła uczy i wychowuje dzieci, dla których niezwykle istotne są jednolite zasady postępowania w sprawach wychowawczych wszystkich dorosłych. Rodzice wywierają ogromny wpływ na przyswajanie przez dzieci wartości, przekonania i zachowania – szkoła dopełnia działania domu. 19

20. Bez współdziałania z rodzicami szkoła nie poradzi sobie np. z takimi problemami, jak agresja i inne patologie. Profilaktyka musi obejmować także działania rodziny. To głównie rodzice decydują o wyborze szkoły. Rodzice płacą na szkołę podatki. Szkoła może pomóc rodzicom w ich kłopotach wychowawczych. Rodzice mogą pomóc szkole w jej kłopotach organizacyjnych 20

21. Oczekiwania rodziców to ważna informacja dla szkoły planującej swoje zadania. Opinia rodziców o szkole może być pożyteczna informacją i służyć poprawie jakości jej pracy. Rodzice mają prawo do rzetelnej informacji o swoim dziecku. Rodzice mają prawo do wyrażania swojej opinii o szkole. Integracja grupy rodziców może przyczynić się do większej integracji dzieci w szkole. Wśród rodziców jest wielu fachowców, z których wiedzy i umiejętności szkoła może korzystać. 21

22. Prawo o rodzicach w szkole 22

23. Podstawy prawne Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty Ustawa Kodeks postępowania administracyjnego Rozporządzenie MEN w sprawie ramowych statutów (..) Rozporządzenia MEN w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów (…) Rozporządzenie MEN w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego(..) Rozporządzenie MEN w sprawie udzielania pomocy psychologicznej i pedagogicznej (..) Ustawa Kodeks rodzinny i opiekuńczy 23

24. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Poszanowanie godności, wolności , równości. Art. 30. Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych. Art. 31. 1. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej. 2. Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje. 3.  Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw. 24

25. Poszanowanie godności, wolności , równości. Art. 32. 1. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Art. 47. Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym. Art. 49. Zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Ich ograniczenie może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony. Art. 51. 1. Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby. 25

26. Rodzina i jej prawa Art. 18. Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 48. 1. Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania. 26

27. Rodzina i jej prawa Art. 53. 1. Każdemu zapewnia się wolność sumienia i religii. 3. Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Przepis art. 48 ust. 1 stosuje się odpowiednio. 4. Religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność sumienia i religii innych osób. 6. Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych. 7. Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania. 27

28. Ochrona praw dziecka Art. 72. 1. Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. 2. Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych. 3. W toku ustalania praw dziecka organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko są obowiązane do wysłuchania i w miarę możliwości uwzględnienia zdania dziecka. 4. Ustawa określa kompetencje i sposób powoływania Rzecznika Praw Dziecka. 28

29. USTAWAz dnia 7 września 1991 r.o systemie oświaty Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności: 2) wspomaganie przez szkołęwychowawczej roli rodziny; 29

30. Art. 12. 1. Publiczne przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazja organizują naukę religii na życzenie rodziców, publiczne szkoły ponadgimnazjalne na życzenie bądź rodziców, bądź samych uczniów; po osiągnięciu pełnoletności o pobieraniu nauki religii decydują uczniowie Art. 13. 1. Szkoła i placówka publiczna umożliwia uczniom podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, a w szczególności naukę języka oraz własnej historii i kultury. 30

31. Art. 18. Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi szkolnemu są obowiązani do: 1) dopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły; 2) zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne; 3) zapewnienia dziecku warunków umożliwiających przygotowywanie się do zajęć szkolnych; 4) zapewnienia dziecku, realizującemu obowiązek szkolny poza szkołą, warunków nauki określonych w zezwoleniu, o którym mowa w art. 16 ust. 8; 5) powiadamiania organów gminy o formie spełniania obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki przez młodzież w wieku 16-18 lat i zmianach w tym zakresie. 31

32. Art. 22. 2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi ponadto, w drodze rozporządzenia: 4) warunki i sposób oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów, z uwzględnieniem: a) prawa ucznia do jawnej i umotywowanej oceny oraz informacji o wymaganiach edukacyjnych, d) przekazywania rodzicom informacji o postępach i trudnościach ucznia w nauce, 32

33. Art. 36a. 1. Stanowisko dyrektora szkoły lub placówki, z zastrzeżeniem ust. 2, powierza organ prowadzący szkołę lub placówkę. 5. W celu przeprowadzenia konkursu organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje komisję konkursową w składzie: 1) po trzech przedstawicieli: a) organu prowadzącego szkołę lub placówkę, b) organu sprawującego nadzór pedagogiczny; 2) po dwóch przedstawicieli: a) rady pedagogicznej, b) rodziców; 3) po jednym przedstawicielu zakładowych organizacji związkowych, przy czym przedstawiciel związku zawodowego nie może być zatrudniony w szkole lub placówce, której konkurs dotyczy. 33

34. 9. Po upływie okresu, o którym mowa w ust. 8, organ prowadzący, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej, w uzgodnieniu z kuratorem oświaty, a w przypadku szkoły i placówkiartystycznej oraz placówki, o której mowa w art. 2 pkt 7, dla uczniówszkół artystycznych - z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, może przedłużać powierzenie stanowiska na kolejne okresy wymienione w ust. 8. Art. 37. 1. W szkole lub placówce, w których zgodnie z ramowym statutem może być utworzone stanowisko wicedyrektora i inne stanowiska kierownicze, powierzenia tych stanowisk i odwołania z nich dokonuje dyrektor szkoły lub placówki, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego, rady szkoły lub placówki oraz rady pedagogicznej. 34

35. Art. 39. 1. Dyrektor szkoły lub placówki w szczególności: 4) realizuje uchwały rady szkoły lub placówki oraz rady pedagogicznej, podjęte w ramach ich kompetencji stanowiących; 5) dysponuje środkami określonymi w planie finansowym szkoły lub placówki zaopiniowanym przez radę szkoły lub placówki i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie, a także może organizować administracyjną, finansową i gospodarczą obsługę szkoły lub placówki; 4. Dyrektor szkoły lub placówki w wykonywaniu swoich zadań współpracuje z radą szkoły lub placówki, radą pedagogiczną, rodzicami i samorządem uczniowskim. 35

36. Art. 40. 5. Zebrania plenarne rady pedagogicznej są organizowane przed rozpoczęciem roku szkolnego, w każdym okresie (semestrze) w związku z zatwierdzeniem wyników klasyfikowania i promowania uczniów, po zakończeniu rocznych zajęć szkolnych oraz w miarę bieżących potrzeb. Zebrania mogą być organizowane na wniosek organu sprawującego nadzór pedagogiczny, z inicjatywy przewodniczącego, rady szkoły lub placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę albo co najmniej 1/3 członków rady pedagogicznej 36

37. Art. 41. 1. Do kompetencji stanowiących rady pedagogicznej należy: zatwierdzanie planów pracy szkoły lub placówkipo zaopiniowaniu przez radę szkoły lub placówki; 3) podejmowanie uchwał w sprawie innowacji i eksperymentów pedagogicznych w szkole lub placówce, po zaopiniowaniu ich projektów przez radę szkoły lub placówki; Art. 42. 1. Rada pedagogiczna przygotowuje projekt statutu szkoły lub placówki albo jego zmian i przedstawia do uchwalenia radzie szkoły lub placówki. 37

38. Art. 50. 1. W szkołach i placówkach mogą działać rady szkół i placówek. 2. Rada szkoły lub placówki uczestniczy w rozwiązywaniu spraw wewnętrznych szkoły lub placówki, a także: 1) uchwala statut szkoły lub placówki; 2) przedstawia wnioski w sprawie rocznego planu finansowego środków specjalnych szkoły lub placówki i opiniuje projekt planu finansowego szkoły lub placówki; 3) może występować do organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą lub placówką z wnioskami o zbadanie i dokonanie oceny działalności szkoły lub placówki, jej dyrektora lub innego nauczyciela zatrudnionego w szkole lub placówce; wnioski te mają dla organu charakter wiążący; 38

39. 4) opiniuje plan pracy szkoły lub placówki, projekty innowacji i eksperymentów pedagogicznych oraz inne sprawy istotne dla szkoły lub placówki; 5) z własnej inicjatywy ocenia sytuację oraz stan szkoły lub placówki i występuje z wnioskami do dyrektora, rady pedagogicznej, organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz do wojewódzkiej rady oświatowej, w szczególności w sprawach organizacji zajęć pozalekcyjnych i przedmiotów nadobowiązkowych. 3. W celu wspierania działalności statutowej szkoły lub placówki rada szkoły lub placówki może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek oraz innych źródeł. Zasady wydatkowania funduszy rady szkoły lub placówki określa regulamin, o którym mowa w art. 51 ust. 5. 39

40. Art. 51. 1. W skład rady szkoły lub placówki wchodzą, z zastrzeżeniem ust. 1a, w równej liczbie: 1) nauczyciele wybrani przez ogół nauczycieli; 2) rodzice wybrani przez ogół rodziców; 3) uczniowie wybrani przez ogół uczniów. . 40

41. "Art. 53. 1. W szkołach i placówkach, z zastrzeżeniem ust. 6, działają rady rodziców, które reprezentują ogół rodziców uczniów. 2. W skład rad rodziców wchodzą: w szkołach - po jednym przedstawicielu rad oddziałowych, wybranych w tajnych wyborach przez zebranie rodziców uczniów danego oddziału; 3. W wyborach, o których mowa w ust. 2, jednego ucznia reprezentuje jeden rodzic. Wybory przeprowadza się na pierwszym zebraniu rodziców w każdym roku szkolnym. 41

42. 4. Rada rodziców uchwala regulamin swojej działalności, w którym określa w szczególności: wewnętrzną strukturę i tryb pracy rady; 2) szczegółowy tryb przeprowadzania wyborów do rad, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3, oraz przedstawicieli rad oddziałowych, o których mowa w ust. 2 pkt 1, do rady rodziców odpowiednio szkoły lub placówki. 5. Rady rodziców mogą porozumiewać się ze sobą, ustalając zasady i zakres współpracy. 42

43. "Art. 54. 1. Rada rodziców może występować do dyrektora i innych organów szkoły lub placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły lub placówki. 2. Do kompetencji rady rodziców, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, należy: 1) uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną: a) programu wychowawczego szkoły obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym skierowane do uczniów, realizowanego przez nauczycieli, b) programu profilaktyki dostosowanego do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców; 2) opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania szkoły lub placówki, o którym mowa w art. 34 ust. 2; 3) opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły. 43

44. 4. Jeżeli rada rodziców w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia roku szkolnego nie uzyska porozumienia z radą pedagogiczną w sprawie programu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a lub b, program ten ustala dyrektor szkoły w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny. Program ustalony przez dyrektora szkoły obowiązuje do czasu uchwalenia programu przez radę rodziców w porozumieniu z radą pedagogiczną. 44

45. A więc: Opierając się na obowiązującym prawie istnieją ścisłe wzajemne relacje rodzic – szkoła w zakresie praw i obowiązków. Rodzice mają prawo do:…… Rodzice mają obowiązek:….. Szkoła ma prawo do:…….. Szkoła ma obowiązek:………. 45

46. Rodzic jest klientem szkoły a więc: powinien mieć swoje miejsce w szkole 46

47. A tymczasem: Szkoła narzeka na bierność rodziców. Rodzice skarżą się na szkołę. 47

48. Ten stan może zmienić tylko szkoła, ponieważ: jest zorganizowaną strukturą, a rodzice są zbiorem luźnych osób; zatrudnia fachowców, którzy umieją planować i realizować zmiany. 48

49. NIE PYTAJ CO RODZICE MOGĄ DAĆ SZKOLE, SPYTAJ CO SZKOŁA MOŻE ZROBIC DLA RODZICÓW. 49

50. Aby rodzice chcieli ze szkołą współpracować, muszą znaleźć w niej odpowiedni klimat. Powinni czuć się potrzebni i ważni. Rodzice muszą się poczuć prawdziwymi partnerami dyrektora i nauczycieli. 50