ICD - DA

1. ICD - DA INTERNATIONAL CLASSIFICATION OF DESEASES TO DENTISTRY AND STOMATOLOGY دانشجو: محمدعلیمراد نوری استاد راهنما: خانم لیلا غلامحسینی

2. مقدمه : کتاب طبقه بندی بین المللی بیماریهای دهان و دندان (ICD-DA) برای جبران نارساییهای ICD در زمینه دندانپزشکی ایجاد شد. زیرا بیماریها و حالات مهم در دندانپزشکی و بیماریهای دهان در ICD به طور ناکامل وجود دارد و در تمام سطح ICD پراکنده هستند که این مسائل استفاده از ICD را برای دندانپزشکان و متخصصان بیماری دهان با مشکل مواجهه می ساخت.از این رو در سال 1964تعدادی از مشاوران بیماریهای دهان و دندان که برای هشتمین ویرایش ICD گرد هم آمده بودند پیشنهاد کردند که کتاب مستقلی بر اساس ICDبرای دندانپزشکان و بیماریهای دهان منتشر شود .

3. تاریخچه : اولبن نسخه ICD-DA در سال 1969در انگلستان وبه دنبال آن در سال 1970در اسپانیامنتشر شد.اولین ویرایش بین المللی ICD-DA در سال1973توسط WHOمنتشر شد در سال 1976کمبود نقایص ICD-8در مورد دندانپزشکی و بیماریهای دهانی مشخص شده و با انجام ویرایش نهم ICDدر سال 1978 دومین ویرایش ICD-DAکه شامل 17فصل به همراه خلاصه ای از مورفولوژی است نیز منتشر شد.سیستم شماره گذاری ICD-DA طوری سازماندهی شده که ارتباط بین یک کد از ICD-DA و کد ICDکه از مشتق شده فورا مشخص می گردد.

4. ICD – DA - 3 ICD-DA-3یا سومین ویرایش این مجموعه بر اساس ICD-10 توسط WHOدر سال 1995منتشر شده که این ویرایش فصول7،8،16،21را شامل نمی شود.و این ویرایش سعی دارد تا جزئیات بیشتری در رابطه با استفاده از کاراکتر پنجم بیان نماید.با بهره گیری از کاراکتر پنجم بر بهداشت فردی دهان توجه بیشتری شده و همچنین قابلیت تشخیص کاملتری برای هر بیماری فراهم می آید. و اجازه ثبت استاندارد همه تشخیصها و مقایسه آسان داده ها در سطح بین المللی را ممکن می کند.

5. ICD-DAکتابی تک جلدی است یعنی فهرست شماره ای و الفبایی آن در یک جلد واقع است و در این کتاب مکان آناتومیکی جز واژه راهنما(LEAD TERM)می باشد.ICD-DAجدول نئوپلاسم ندارد بلکه تحت واژه نئوپلاسم رفتارهای مختلف به ترتیب الفبایی آمده اند و جهت کددهی به نئوپلاسم ها به واژه نئوپلاسم مراجعه می کنیم که در زیر آن رفتار نئوپلاسم و در مرتبه بعد، مکان آناتومیکی آمده است.ضمائم این کتاب که قبل از فهرست الفبایی قرار دارند دو دسته اند : 1-انواع هیستولوژی تومورها با منشأ دندانی 2-انواع هیستولوژی تومورهای غدد بزاقی

6. ادامه.... برای تشخیص های غیر قاطع(COMPRACTIVE OR CONTRASTIVE)در ICD-10تشخیص ابتدایی را کد می دهیم ولی درICD-DAهر دو تشخیص را به صورت نامعین کد می دهیم

7. تعداد کل فصول در ICD-DA 17فصل می باشد.که عبارتند از : بیماریهای عفونی و انگلی خاص نئوپلاسمها بیماریهای خون و اندامهای خونساز بیماریهای غدد درون ریز ٰتغذیه ای و متابولیکی اختلالات روانی و رفتاری بیماریهای دستگاه عصبی بیماریهای دستگاه گردش خون بیماریهای دستگاه تنفسی

8. بیماریهای دستگاه گوارشی بیماریهای پوست و بافت زیر پوست بیماریهای دستگاه عضلانی – اسکلتی بیماریهای دستگاه ادراری – تناسلی حاملگی ٰ زایمان و دوران نفاسی اختلالات و ناهنجاریهای مادرزادی و اختلالات کروموزومی نشانه هاٰ علائم ویافته های بالینی صدمات ٰمسمومیت ها و سایر پیامدهای خاص عوامل خارجی علل خارجی مرگ و میر و بیماری

9. ساختار ICD-DA ساختار کد در ICD-DAاین گونه است که 3یا4کاراکتر اول هر کد بر اساس ICDو کاراکتر پنجم منحصر به ICD-DA جهت نظارت دهانی می باشد.اگر کد 3کاراکتری ICD،رقم چهارمی جهت زیر گروه ها نداشت از کاراکتر پرکننده Xبه عنوان کاراکتر چهارم ICD-DA استفاده می کنیم و اگر کاراکتر چهارم ICD در ICD-DA کاربردی نداشت از کاراکتر چهارم V استفاده می کنیم در مواردی که ICD-DA یک رده کامل ICD را بدون زیر تقسیمات بیشتر معرفی کند از کاراکتر پرکننده Xاستفاده می کنیم در غیر اینصورت از کاراکتر 0-9استفاده می کنیم.

10. رقم پنجم زیر تقسیمات ICD-DA اغلب شامل یک رده ()می باشد که تظاهرات دهانی (oral manifestation) رده سه یا چهار رقمی ICD را نشان می دهد.هدف از این سیستم شماره دهی این است که قادر باشیم ارتباط بین رده های ICD-DA و رده های مادر در ICDرا با توجه به کد مشخص کنیم. بنابراین مقایسه بین آمارهای گردآوری شده بر اساس ICD-DA و آمارهای گردآوری بر اساس ICD امکان پذیر می باشد .

11. بخش نئوپلاسم بخش نئوپلاسم اعم از بدخیم و خوش خیم،در حد امکان در ICD-DA بر اساس مکان نئوپلاسم بوده و به عنوان دسته بندی اولیه در نظر گرفته شده است. سعی شده در حد امکان رده بندی های خوش خیم به موازات هم باشند.و همچنین تفاوتی بین نئوپلاسم ها و هایپرپلازی هایی که مجددا فعال شده (reaction)و یا التهابی (inflammatory) هستند، قائل شده است .

12. همچنین از سری انتشارات WHO در زمینه طبقه بندی بین المللی بافت شناسی تومورها(international histological classification of tumours)نیز استفاده می شود.رده بندی خاص مورد توجه دندان پزشکان و متخصصین بیماریهای دهان،تومورهای مرتبط با دهان و دهانی حلقی(oral and oropharyngeal tumours)تومورهای با منشا دندانی(odontogenic)کیستهای فکی(jaw cysts)، ضایعات مربوطه (allied lesions)و تومورهای غدد بزاقی(salivary gland tumours)بوده است

13. اختصارNOS(که معادلunspecified و unqualified می باشد)بر خلاف ICD-10 که فقط در فهرست شماره ای آمده است در فهرست شماره ای و فهرست الفبایی ICD-DA وجود دارد WHO جهت وارد کردن کدهای ICD-DA فرم خاصی را در کتاب ایجاد کرده است که شامل 16مکان جهت وارد کردن اطلاعات بیمار مثل تشخیص،سن،جنس،نژاد،مذهب و...به صورت کد می باشد.هر فرم حهت یک بار مراجعه یک نفر طراحی شده است .

14. در لیست جداول توجه خاص به کاربرد واژه های includes(که در بردارنده واژه های معمول) و Excludes(که نقش آن در مواردی است که احتمال دارد یک وضعیت اشتباها در جایی طبقه بندی شود و با واژه Excludes به رده های مربوطه ارجاع داده می شود )،شده است . • ارقام اعشار .8 و .9 به ترتیب مفهوم Other و Unspecified را می رسانند . • Spell بکار رفته نیز انگلیسی می باشد . • در فهرست الفبایی برخی ارجاعات دو جانبه نظیر SeeوSee alsoبکار رفته است .

15. قوانین کلی استفاده از ICD-DA • همه تشخیصها باید در سطح مناسبی مثلا کدهای سه ٰچهار یا پنج رقمی استفاده شود • برای کدگذاری تشخیص های نا معین در ICD-DA طبقات ” نامشخص ” در نظر گرفته شده است . • در مواردی که تشخیص قطعی نیست کد استفاده شده باید تا حد امکان بر ماهیت ٰ نوع یا مکان ضایعه دلالت کند . • در مواردی که اختلاف نظر وجود دارد ٰ مترادف ها در داخل پرانتز ترجیح داده می شوند .