AASSAW-project

1. AASSAW-project Gerard Gielen

2. Ben gelmedim dâvi için Benim isim sevi için Dostun evi gönüllerdir Genüller yapmaya geldim. Ilim ilim bilmektir Ilim kendin bilmektir Sen kendini bilmezsen Bu nice okumaktir. Sevelim sevilelim Bu dünya kimseye kalmaz.(YUNUS EMRE) Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

3. (vertaling uit het Turks) Ik ben niet gekomen met ambities. Liefde is het doel van mijn komst. De harten zijn de huizen van de Vriend, Ik ben gekomen om de harten te helen. Kennis leren kennen is kennis, Kennis is jezelf kennen, Wanneer je jezelf niet leert kennen; Waartoe dient dan al die studie? Laten we liefhebben en onszelf geliefd maken, De aarde is tenslotte niemands erfenis. (Yunus Emre) Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

4. Uitgangspunten voor het project in SAW • De westerse samenleving is multicultureel geworden. • Aanwezigheid van bewoners/cliënten van allochtone afkomst in onze sociale voorzieningen is een weerspiegeling van de multiculturele samenleving. • Omwille van verschillen in waarden en normen tussen hulpvrager en hulpverlener kunnen er problemen ontstaan. • Opvoeders-begeleiders van allochtone afkomst hebben een grote meerwaarde in het team. • (Hoger) onderwijs is de belangrijkste hefboom tot integratie en participatie. • Er zijn bijna geen allochtonen die voor hulpverlener studeren Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

5. Eigen onderzoek bij 152 voorzieningen in jeugd- en gehandicaptensector in 2000 • 5 tot 20 % van de cliënten in 83 % van de instellingen is allochtoon. • Slechts in 21 % van de instellingen werken één of twee allochtone personeelsleden. • 80 % vindt inschakeling van allochtonen nuttig. • In het onderzoek werden een hele reeks uitspraken over de (on)wenselijkheid van allochtone hulpverleners ter beoordeling voorgelegd : men zag praktisch alleen maar voordelen ! Er is een zeer grote nood aan allochtone professioneel opgeleide hulpverleners. Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

6. Situatie in het graduaat orthopedagogie anno 2001 • Eén ingeschreven allochtone student in 1995 : niet geslaagd in het eerste jaar • Eén succesrijk doorgestroomde Turkse studente : Ilknur Yüce afgestudeerd in 2000 (elk jaar eerste zittijd geslaagd) • Momenteel : één Turkse studente in het eerste jaar en één Marokkaanse studente in het tweede jaar Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

7. Allochtonenbeleid in de Vlaamse hogescholen • Meest recente onderzoek van de VHLORA dateert van het ac.jaar 1997-1998 • Op een totaal van 85265 studenten zijn er 853 allochtone studenten of gemiddeld 1% • Volgens tellingen in Limburg(gegevens PRIC) zijn 8% van de laatstejaarsleerlingen secundair onderwijs van allochtone afkomst (helaas hoog % in beroeps) • De katholieke hogescholen halen in het onderzoek slechts 0.64% (tov autonome hogescholen 1.90%) Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

8. Multiculturele component in de opleiding ? • 11 van de 26 responderende hogescholen antwoorden dat er nergens een multiculturele component in het curriculum zit • 15 hogescholen antwoorden dat het in 3 van de 11 studiegebieden voorkomt • !! Eén opleiding IWT uit een hogeschool aanzag het organiseren van buitenlandse studiereizen als een vorm van multiculturele werking. • Besluit : multiculturaliteit komt slechts zeer sporadisch in onze hogescholen in de programma’s voor !! Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

9. Allochtone personeelsleden • In 1997-1998 waren er in de drie personeelscategorieën nauwelijks allochtonen tewerkgesteld : drie gastdocenten; één halftijdse administratieve kracht; 12 personen in onderhoud Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

10. Besluit van Jan Geens (VHLORA) in een dossier voor de Koning Boudewijnstichting mei 2000 • “De deelname van allochtone jongeren aan het hoger onderwijs in Vlaanderen is ondermaats. Deze vaststelling is niet nieuw, maar alleen al de vergelijking met de buurlanden doet begrijpen dat de aanwezigheid van slechts 1% allochtonen op de hele Vlaamse hogeschoolbevolking een probleemvol gegeven is (cfr. Nederland = 10% allochtonen)” • “Het is duidelijk dat het watervalsysteem al veel vroeger begint : de doorstromingskansen worden al beperkt in het secundair onderwijs.” De hefboom tot grotere participatie moet hier in gang gezet worden. Hogescholen mogen hun verantwoordelijkheid ook niet ontlopen. Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

11. Non-discriminatieverklaring van alle vlaamse hogescholen van dec.1998 • …de VHLORA verklaart dat het dringend en noodzakelijk is een non-discriminatiebeleid in de hogescholen verder vorm te geven waarin 3 doelen worden nagestreefd • Het hoger onderwijs wil uitdrukkelijk alle vormen van discriminatie uitschakelen en tegengaan. • Een bewustere opstelling van de hogescholen, zowel van directieteams, onderwijzend, administratief en technisch personeel als van de studenten, inzake het voorkomen en tegengaan van discriminatie • Een grotere participatie van allochtone jongeren aan het hoger onderwijs. • …de VHLORA streeft ernaar alle jongeren, ongeacht hun ras of etnische afkomst ook werkelijk gelijke onderwijskansen te bieden. Dit document werd door alle algemene directeurs van de hogescholen ondertekend zonder evenwel een protocol van uitwerking . Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

12. AASSAW-project Aansluiting van allochtone studenten in het sociaal-agogisch werk in Vlaanderen. • Met steun van : Minister van Gelijke Kansen in Vlaanderen en het Sociaal Fonds voor Opvoedings en Huisvestingsinrichtingen • Proefproject in drie Vlaamse hogescholen : Gent , Antwerpen, Hasselt • Project loopt over drie academiejaren (voorlopig voor één jaar toegekend) Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

13. Doelstellingen • Het beroep van gekwalificeerde opvoeder/begeleider meer onder de aandacht van allochtonen brengen. • Meer professioneel geschoolde en gekwalificeerde allochtone opvoeders/begeleiders in de zorgsector inschakelen. • Een multiculturele houding bij personeelsleden van het dept. SAW (en de ganse hogeschool op langere termijn) aanmoedigen. Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

14. Concrete invulling van het project • Instroom van allochtone kandidaten bevorderen via diverse middelen zoals zeer gerichte publiciteit, aanbieden van rolmodellen en o.a. grootschalig onderzoek bij een 1000tal mogelijke allochtone studenten via een enquête bij 175 secundaire scholen. (opsporen van drempels) • Betere begeleiding van instromende allochtone studenten zonder positief te discrimineren (eisen blijven absoluut voor iedereen gelijk). • Uitstroom van afgestudeerde allochtone kandidaten naar het werkveld bevorderen. Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

15. Medewerkers Ilknur Yüce (80%) en Anita Martens (20%) : deeltijds projectmedewerkers Gerard Gielen : deeltijds projectcoördinator (20%) Meer informatie over het onderzoek (integrale tekst) omtrent allochtone hulpverleners en het AASSAW-project vindt u op onze eigen internetwebsite. http://www.khlim.be/saw/ Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

16. http://www.khlim.be/saw/ Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

17. Opmerking: hoe kaderen in het beleid naar kansarme jongeren in maatschappelijke kwetsbare gezinnen ? • De doelgroepstudenten zijn allochtone studenten in eerste instantie (opgelegd door projectfinancierders). • Studenten van het 7de jaar beroepssecundair onderwijs in tweede instantie : ze hebben een gelijklopende problematiek van achterstelling. Ze verdienen ook onze bijzondere aandacht ! Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

18. Wat doen we nu reeds voor alle studenten : • Functioneel studieprogramma in het eerste jaar zonder overbodige clusters maar met afzonderlijke opleidingsonderdelen in zo klein mogelijke lesgroepen. • Duidelijkheid in doelstellingen en verwachtingen naar de studenten toe : specifiek verwachte basiscompetenties die drempels aangeven naar de volgende opleidingsjaren • Studiebegeleiding ingebouwd in het lessenrooster (voor iedereen) via het opleidingsonderdeel ‘studiepracticum’ gekoppeld aan individuele begeleiding voor wie het nodig heeft. • Studentvriendelijk examensysteem (gespreide examens) Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

19. Extra inspanningen voor maatschappelijk kwetsbare studenten. • Aanwezigheid van allochtone coach op de campus voor alle studenten, maar in het bijzonder voor allochtone kandidaten om hen te helpen met alle mogelijke problemen die met de studies te maken kunnen hebben. • Studentenbegeleidingsdienst met extra aandacht voor noden van allochtonen(vb thuissituatie, vrijheid van allochtone meisjes, uur van thuiskomst, hoofddoek op school ?,…) • Individueel aangepast studieprogramma in bijzondere omstandigheden die cultuureigen zijn en na overleg met alle betrokkenen vb. zwemsituatie van allochtone meisjes ; religieuze feesten en verplaatsen van examens,ramadan…zonder te raken aan de opleidingseisen en de specificiteit van onze hogeschool. • Voorbereidingsdriedaagse in september 2001 voor nieuwe (allochtone) studenten Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

20. Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

21. Uitbouwen van een multiculturele hogeschool • Uitbouwen van een multicultureel beleid van de hogeschool (zowel instroom, doorstroom als uitstroom van studenten als personeelsbeleid). (opm. Nederland : wet Samen verplicht procentuele aanwezigheid allochtone medewerkers) • Uitwisselingskanaal organiseren omtrent ervaringen en know how i.v.m. het omgaan met kansarme studenten uit maatschappelijk kwetsbare groepen ; opsporen van knelpunten, drempels, delen van succeservaringen… • Multiculturaliseren van de opleidingen i.f.v. de ontwikkelende samenleving Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

22. Concreet • Installeren van een departementoverkoepelende werkgroep ‘omgaan met verscheidenheid’ (minimum één docent per departement aangevuld met afgevaardigde uit studentenvoorzieningen) die een aantal malen per jaar samenkomt om ervaringen uit te wisselen en beleidsvoorbereidend werk te verrichten. Ook studenten ? • In elk departement via allerlei inspraak en beleidskanalen voldoende aandacht geven aan kansarme studenten en in het bijzonder allochtone studenten. Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

23. Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie

24. Dankjewel voor jullie aandachtIlginize tesekür ederim Katholieke Hogeschool Limburg dept.SAW Graduaat orthopedagogie