ÇOCUK İSTİSMAR ve İHMALİ

1. ÇOCUK İSTİSMAR veİHMALİ Psk.Şule DOĞRUYUSEVER

12. ÇOCUK HAKLARI BİLDİRGESİ • 1. İlke:Tüm dünya çocukları bu bildirgedeki haklardan din, dil, ırk, renk, cinsiyet, milliyet, mülkiyet, siyasi, sosyal sınıf ayırımı yapılmaksızın yararlanmalıdır.

13. 2. İlke:Çocuklar özel olarak korunmalı, yasa ve gerekli kurumların yardımı ile fiziksel, zihinsel, ahlaki, ruhsal ve toplumsal olarak sağlıklı normal koşullar altında özgür ve onurunun zedelenmeyecek şekilde yetişmesi sağlanmalıdır. Bu amaçla çıkarılacak yasalarda çocuğun en yüksek çıkarları gözetilmelidir

14. 3. İlke:Her çocuğun doğduğu anda bir adı ve bir devletin vatandaşı olma hakkı vardır

15. 4. İlke:Çocuklar sosyal güvenlikten yararlanmalı, sağlıklı bir biçimde büyümesi için kendisine ve annesine doğum öncesi ve sonrası özel bakım ve korunma sağlanmalıdır. Çocuklara yeterli beslenme, barınma, dinlenme, oyun olanakları ile gerekli tıbbi bakım sağlanmalıdır

16. 5. İlke:Fiziksel, zihinsel ya da sosyal bakımdan özürlü çocuğa gerekli tedavi, eğitim ve bakım sağlanmalıdır.

17. 6. İlke:Çocuğun kişiliğini geliştirmesi için anlayış ve sevgiye gereksinimi vardır. Anne ve babasının bakımı ve sorumluluğu altında her durumda bir sevgi ve güvenlik ortamında yetişmelidir. Küçük yaşlarda çocuğu annesinden ayırmamak için bütün olanaklar kullanılmalıdır. Ailesi ve yeterli maddi desteği olmayan çocuklara özel bakım sağlamak toplumun ve kurumların görevidir. Çocuk sayısı fazla olan ailelere devlet yardımı yapılmalıdır

18. 7. İlke:Genel kültür ve yeteneklerini, bireysel karar verme gücü, ahlaki ve toplumsal sorumluluğu geliştirecek ve topluma yararlı bir üye olmasını sağlayacak eğitim hakkı verilmelidir. Bu eğitimde sorumluluk önce ailenin olmalıdır. Eğitimin ilk aşamaları parasız ve zorunlu olmalıdır.

19. 8. İlke:Çocuk her koşulda koruma ve kurtarma olanaklarından ilk yararlananlar arasında olmalıdır.

20. 9. İlke:Çocuklar her türlü istismar, ihmal, ve sömürüye karşı korunmalı ve hiçbir şekilde ticaret konusu olmamalıdır. Çocuk uygun bir asgari yaştan önce çalıştırılmayacak, sağlığını ve eğitimini tehlikeye sokacak fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişmesini engelleyecek bir işe girmeye zorlanmayacak ve izin verilmeyecektir

21. 10. İlke:Çocuk ırk, din ya da başka bir ayrımcılığı teşvik eden uygulamalardan korunacaktır. Anlayış, hoşgörü, insanlar arası dostluk, barış ve evrensel kardeşlik ortamında enerji ve yeteneklerini diğer insanların hizmetine sunulması gerektiği bilinciyle yetiştirilmelidir

22. Temel Gereksinimler FİZİKSEL: -Fiziksel bakım alma -Koruma ve özen görme -sevgi ve ilgi görme

23. Temel Gereksinimler DUYGUSAL: -Düzenli yaşam alışkanlıkları edinme -Uyaran alma -İlişki içinde olma -Sözel,açık iletişim

24. Temel Gereksinimler ZİHİNSEL: -Bağımsızlık kazanma -Saygı görme,değer hissetme -Yaşa uygun sorumluluklar alma -Merak ve araştırma güdüsü geliştirme -Onaylanma ve ödül alma

25. Çocuğun temel gereksinimlerinin sağlanması herhangi bir nedenle kesintiye uğradığında ya da karşılanamaz duruma geldiğinde çocuğun istismarından söz edilir.

26. ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ Anne, baba veya çocuğun bakımı, sağlığı ve korunmasından sorumlu kişilerin giriştiği veya girişmeyi ihmal ettiği eylemler sonucunda çocuğun her türlü fiziksel, ruhsal, cinsel veya sosyal açıdan zarar görmesi, sağlık ve güvenliğinin tehlikeye girmesi olarak tanımlanabilir.

27. İstismar ve ihmal evde veya kurumlarda (kreş, okul, yetiştirme yurtları, iş yerleri, cezaevi, hastane) olabilir.

28. Çocuk ihmali genelde ailenin, ilgili kurumların ya da devletin çocuğa karşı en temel sorumluluklarını yerine getirmemesi şeklinde tanımlanabilir. Bir bütün olarak toplum, kurumlar ve bireyler tarafından geliştirilen ihmal davranışı, çocukların eşit hak ve özgürlüklerinden yoksun bırakılması sonucunda onların en üst düzeyde gelişimlerini engelleyici davranışlar olarak ortaya çıkmaktadır.

29. Çocuğun bakım ve beslenme gereksinimlerinin yeterince karşılanmaması, gerekli tıbbi müdahalelerin yapılmaması, anne baba olarak çocuğa karşı danışmanlık görevinin yeterince yerine getirilmemesi ve çocuğun tek başına bırakılması ihmal davranışına örnek olarak verilebilir.

30. Aktif bir olgu olarak nitelendirilen istismar ise anne, baba ya da bakıcının çocuğa zarar vermesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Çocuk istismarı istem dahilinde fiziksel zarar verme, çocuğun kötü beslenmesine yol açma, cinsel istismar, çıkar için kullanma, bundan da öte çocuğun normal fiziksel ve zihinsel gelişimini kısıtlayıcı her türlü faaliyette bulunmayı içermektedir.

31. İhmal ve istismarı birbirinden ayıran en temel nokta istismarın aktif, ihmalin ise pasif bir olgu olmasıdır. Çocuk ihmal ve istismarı, çocuğun normal fiziksel ve zihinsel gelişimini kısıtlayıcı olan fiziksel, duygusal ve cinsel ihmal ve istismarı içermektedir. Ancak bunları birbirinden ayırmak oldukça zordur.

34. Fiziksel istismara tıbbi yaklaşım Neden bazen olgular atlanmaktadır? • Bir ebeveynin çocuğuna zarar verebileceğini kabul etmeyebilirsiniz. • Bir aile içi meseleye karışmak istemeyebilirsiniz • Yeterli eğitim alınmadığından olayı atlayabilirsiniz • Genelde insanlar kendilerini söylenene inanırlar,ve kararlarını buna göre verirler..

35. FİZİKSEL İHMAL VE İSTİSMAR Çocuk ihmal ve istismarı kapsamlı bir olgu olmasına karşın, çocuğa yönelik istismar kapsamında fiziksel istismar ön plana çıkmaktadır. Yapılan çalışmalarda çocukların %65.72’ sinin anne ya da babası tarafından fiziksel istismar edildikleri belirlenmiştir

36. Yakın kişilerin çocuğun gelişimine sürekli zarar veren hareketleri sonucu çocuğa sosyal olarak mevcut kaynakların sağlanmaması, bunlardan yoksun bırakılması fiziksel ihmal olarak tanımlanabilir.

37. İstismar türleri içinde tanımlanması ve belirlenmesi en kolay olan fiziksel istismar çocuğun kaza dışı hasar görmesi ya da fiziksel olarak cezalandırılması olarak ifade edilmektedir.

38. Yaşamı kurtulanlarda depresyon, kaygı bozukluğu, sosyal uyumsuzluk vb. gibi ruhsal sorunlar gelişebilir. Bu kişilerde uyuşturucu bağımlılığı, suça ve fuhuşa yatkınlıkta artış olduğu gösterilmiştir. Zeka özrü ya da ruhsal örselenme sonucu bu çocuklarda genellikle okul başarısı düşüktür. Dayak çocuğun bilişsel gelişimini de olumsuz yönde etkilemektedir.

39. Fiziksel cezalandırmayla terbiye edildiği düşünülen çocuklar, kaba gücün sorunları çözmek için etkin bir yöntem olduğuna inanarak büyürler ve erişkin yaşlarda kendileri de başka çocukları istismar eden erişkinlere dönüşebilirler, böylece istismar olayları kuşaktan kuşağa sürüp gider

40. Fiziksel hasarla gelen her çocukta istismar mutlaka düşünülmeli!..

41. Fiziksel istismarı düşündüren noktalar? 1-Hastaneye başvurmada açıklanamayan gecikme 2-Alınan anamnezin çelişkili olması 3-Fiziksel bulgulara uymayan anamnez 4-Şüpheli travma öyküsünün birden fazla olması 5-Ana babanın kazayı kardeşe veya üçüncü şahıslara yüklemesi

42. 6-Kazanın çocuğun kendisine yüklenmesi 7-Çocuğun hastane hastane gezdirilmesi 8-Çocuğun anne babayı suçlaması 9-Ana babanın çocukken istismara uğrama öyküsü 10-Ana babanın çocuktan gerçekçi olmayan beklentileri

43. İstismar olgularında çocukların genellikle konuşmak yerine susmayı yeğledikleri,bazı olaylarda ise söylediklerini sonra inkar ettikleri de görülmektedir.

44. Çocuktan anamnez alırken dikkat edilmesi gerekenler çocuğun kendini emniyette hissettiği bir ortamda,özel olarak 1-sorular yönlendirici olmamalı 2-Sorular kısa,net ve anlaşılır olmalı 3-ikinci bir erişkin olmalı 4-Yazılı olarak kayda geçilmeli 5-Ebeveynden farklı zamanlarda ayrı ayrı anamnez alınmalı

45. Fiziksel istismar • Bir tokattan alet kullanmaya kadar geniş bir spektrum • -muayene bulgularını her zaman saptamak mümkün değil,klinik bulgular değişkendir..

46. Çocukta Fiziksel İstismar İçin patognomik bulgular 1-Çocuk aşırı derecede hassas veya tam tersi duyarsızdır. Ağrılı uyaranlara karşı fazla duyarlı değildir. 2-Lezyonların Anamnezde belirtilen süreden daha eski dönemde oluştuğunu düşündüren bulgular vardır.

47. 3-Değişik türde yanık ve ve kesi lezyonları birlikte bulunur. 4-Tek bir sebebe bağlı çok sayıda lezyon bulunur. (Çok sayıda sigara yanığı gibi) 5-Çeşitli şekillerde saklanmaya çalışılan yaralar bulunur.

48. SARSILMIŞ BEBEK SENDROMU • Bebeklerin kollarından veya gövdelerinden tutulup sarsılmalarına bağlığı ölümler… • -Kafatası içinde beynin sarsılması sonucu damarlarda yırtılma ve kopma • -2 yaş altında daha fazla • -Araba kazaları

49. Kaza ile fiziksel istismara bağlı yaralanmaların ayırımı: • Kazaya bağlı yaralanmalar ile istismara bağlı yaralanmaları ayırmak önemlidir. Burada yapılacak hataların bedelini hem çocuk hem de aile ödeyebilir. Eğer istismara bağlı oluşan yaralanmalar tespit edilemezse, çocuk istismar edileceği ortamda bırakılmış olur. Eğer yaralanma kazaya bağlı ise, o zaman da ebeveynler yanlış olarak suçlanacak ve travmatize edilmiş olacaklardır. Bakmakla yükümlü olan kişiler çok nadir olarak istismar ettiklerini kabul ederler. Yaralanmanın kazaya bağlı olduğuna inandırmaya çalışırlar. İstismarı tanıyabilmek ve tespit edebilmek için istismarın bir olasılık olabileceğini akılda tutmak ve yaralanmaların kazaya bağlı olduğunu ispatlayabilmek gerekir.

50. Çocuklar genellikle önlerinde olan şeyleri merak ederler ve öne doğru hareket ederler, o yüzden de çoğu kazaya bağlı yaralanmalar vücudun ön kısmında olur. Yaralanan spesifik bölgeler; alın, burun, çene, bilek, dirsekler ve deri ile kemiğin yakın temasta olduğu bölgelerdir. El avuçlarındaki lezyonlar kazaya bağlı olabilir, çocuk düşerken ya da sıcak bir soba ya da ütüyü ellerken meydana gelebilir. Ama avuç içleri ve el sırtları aynı zamanda en çok cezalandırma için kullanılan bölgelerdir. O yüzden bu bölgelerdeki lezyonlarda dikkatli olmak gerekir. Kalçalar, genital bölge, karın, vücudun arka ve yan bölgeleri özellikle de yüzün yan kısımları sıklıkla istismarı düşündürür. Genital ve anal bölgelerdeki sıyrıklar genellikle istismarla ilgilidir