1 / 40

Imperfectum en perfectum

Imperfectum en perfectum. D oor: E.Mos -Burgers. ‘Donald Duck schilderde gisteren een mooi schilderij .’ Zie jij een verschil in tijd ?. Nederlands.

simone
Download Presentation

Imperfectum en perfectum

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Imperfectum en perfectum Door:E.Mos-Burgers

  2. ‘Donald Duck schilderdegistereneenmooischilderij.’Ziejijeenverschil in tijd?

  3. Nederlands • Donald Duck schilderde, hijwas aan het schilderen(hijwas toenbezig)In het Latijnzouditeenimperfectumheten (iets was aan de gang, de handeling is nognietvoltooid) • Donald Duck schilderde, hijheeftgeschilderd (en het schilderij is nu af)Dit is eenperfectum in het Latijn(de handeling is voltooid)

  4. De tijdlijn: NU

  5. De tijdlijn: toekomst NU

  6. Latijnsetijden De tijdlijn: toekomst Verleden NU

  7. Latijnsetijden De tijdlijn: toekomst Verleden NU Nog niet gehad!

  8. Nieuw: verledentijd De tijdlijn: verleden NU praesens imperfectum _____ perfectum . . . . . .

  9. Werkwoord: praesens • Dit werkwoord staat in het praesens. • Praesens wil zeggen: tegenwoordige tijd. werkwoord betekenis tijd _ • clamo = ik roep praesens = tegenwoordige tijd • dicimus = wij zeggen praesens = tegenwoordige tijd

  10. Praesens • praesens: Voc-o Voc-a-s Voc-a-t Voc-a-mus Voc-a-tis Voc-a-nt Vertalenals: tegenwoordigetijd: ikroep

  11. Twee soortenverledentijd • Imperfectum: apart rijtje(vergelijkgriekseimperfectum) • Perfectum: apart rijtje(vergelijkgriekseaoristus) • Het is teleren en je kan de vormengemakkelijkherkennen.

  12. Het imperfectum: stam Het imperfectum heeft dezelfde stam als het praesens. stam praesensstamimperfectumstam a-stamnarra- narra- i-stamaudi- audi- e-stamterre- terre- mk-stam dic- dic-

  13. Onvoltooidverledentijd: nadruk op voortduring of herhaling • imperfectum: BA voca-ba-m voca-ba-s voca-ba-t voca-ba-mus voca-ba-tis voca-ba-nt Vertalenals: onvoltooidverledentijd: ikriep / ik was aan het roepen

  14. Esse en posse imperf. • De imperfectum van esse en posse is onregelmatig en moet je dusleren • eram -ik was pot-eram – ikkoneras pot-eraserat pot-erateramus pot-eramuseratis pot-eratiserant pot- erant

  15. Het imperfectum: rijtjes * De i-stam en de mk-stam krijgen een tussenklinker -e- tussen stam en -ba-.

  16. Het perfectum: stam Het perfectum heeft een andere stam dan het praesens. stam praesensstam perfectumkenmerk perfectumstam a-stam narra- -v- achter stam narrav- i-stam audi- -v- achter stam audiv- e-stam terre- -e- -u- terru- mk-stam dic- -s- achter stam dix-

  17. VoltooidVerledentijd: Perfectum • perfectum: -i -isti -it -imus -istis -erunt Perf.stam +

  18. De stambijeenperfectum is anders: je moetdezekunnenherkennen en kennen. Eenperfectumstameindigtvaak op een –v-, -u- of –s- (c+s =x) • perfectum: voca-v-iikhebgeroepen voca-v-isti voca-v-it voca-v-imus voca-v-istis voca-v-erunt Vertaalals: IkriepIkhebgeroepen

  19. Het perfectum: rijtjes

  20. Rijtje + betekenis * Het maakt niet veel verschil of je met ‘heb gedwaald’ of ‘dwaalde’ vertaalt. Kijk wat het beste past in de zin.

  21. Rijtje van ‘esse’

  22. Verschil? !!!! MAAR WAT IS DAN HET VERSCHIL TUSSEN HET IMPERFECTUM EN HET PERFECTUM?!!!

  23. ImperfectumIk was aan het skatenIkskatete • Handeling die voortduurde. Tijdlijn: __________ • Herhaling • achtergrondbeschrijvingenOmstandigheden, toestanden, situatie (in verl.tijd)

  24. PerfectumIkhebgeskatet/Ikskatete • De handeling is afgesloten in het verleden (het begin, verloop en eindv.d. handeling is samengevat) • In eenverhaal: eenopeenvolging van belangrijkegebeurtenissen • De eneactiewordtgevolgd door de andereactie:Ikskatete, ikliep, ikzat, ikkeektv (Tijdlijn: . . . . Elkestip is eenafgeslotenhandeling)

  25. Imperfectum of perfectum?

  26. Imperfectum of perfectum?

  27. Samengevat IMPERFECTUM = De handeling is nognietklaarof herhaaltzich Ik was aanhet lopen/ikliep Vaak: achtergrondinformatie PERFECTUM: De handeling is klaar Ikhebgelopen(= ik loop nu nietmeer) Vaak: voorgrondinformatie, belangrijk moment in het verhaalHijheeftgeschilderd. (HET SCHILDERIJ IS KLAAR! BELANGRIJK MOMENT!)

  28. Allebeials ‘ikliep’ vertalen IMPERFECTUM = De handeling is nognietklaar Ik was aan het lopen Vaak: achtergrondinformatie PERFECTUM: De handeling is klaar Ikhebgelopen (= ik loop nu nietmeer) Vaak: voorgrondinformatie, belangrijk moment in het verhaal Maar je mag ze in eenverhaalvaakallebei als“ikliep”vertalen.

  29. IMPERFECTUM = De handeling is nog niet klaar Ik was aan het lopen Vaak: achtergrondinformatie PERFECTUM: De handeling is klaar Ik heb gelopen (= ik loop nu niet meer) Vaak: voorgrondinformatie, belangrijk moment in het verhaal Het Latijn is nu eenmaal preciezer met tijden dan het Nederlands!

  30. Samenvatting • Het imperfectum is een verleden tijd van het Latijn. • Je vertaalt met ‘ik liep’. • Het imperfectum heeft • de stam van het praesens • met evt. een tussenklinker -e- • gevolgd door ipf-kenmerk-ba- • en uitgangen van het praesens - ba- mik - ba- sjij - ba- thij/zij/het - ba- muswij - ba- tisjullie - ba- ntzij

  31. Rijtje van ‘esse’

  32. Rijtje van ‘posse’

  33. Verschil imperfectum en perfectum Overeenkomst: het is allebei verleden tijd. Maar wat is het verschil? Als het gaat om een verhaal, dan wordt • het imperfectum(meestal) gebruikt om - een toestand of situatie te beschrijven. - achtergrondinformatie te geven. • het perfectum (meestal) gebruikt om - de ontwikkeling in het verhaal te beschrijven.

  34. Verschil imperfectum en perfectum (1) Verschillende stam (2) Verschillende uitgangen (3) Verschillend gebruik

  35. Voorbeeldenperfectum • Veni, vidi, vici – Ikkwam, ikzag, ikoverwon • Pater me adiuvit- Vader heeft me geholpen (ik ben nu al klaar en dangaikietsandersdoen) • Vixerunt- zijhebbengeleefd (maar zijn nu dood)

  36. Oefening • 1. Marcus ambulabat. • 2. Aemiliaaudivit. • 3. Marcus et Lucius de Aemilianarrabant.

  37. Bij het perfectum zijn verschillen op te merken tussen de verschillende stammen. • a/i-stam: stam krijgt een –v- (vocare wordt voca-v-i) • e-stam: stam krijgt een –u- (tacere wordt tac-u-i, tacuisti, tacuit...) • Een medeklinker stam krijgt een –s- (manere wordt man-s-i)Let op: als een medeklinker stam eindigt op een –c- of een g c of g + s = xDicere--Dic-s-i dixiregere -- Reg-s-I  rexiB + s = psscribere  scripsi

  38. Voorbeelden van stam op -v • Vocav-ivocareroepen • Audiviaudirehoren, luisteren • Petivipeteregaannaar, vragen, • Quaesiviquaererezoeken • Expleviexplerevervullen • Amaviamareliefhebben • Pugnavipugnarestrijden

  39. Voorbeelden van stam op –u- • Tacuitacerezwijgen • Deseruideserereverlaten • Fuiessezijn • Potui posse kunnen • Monuimonerewaarschuwen • Habuihaberehebben • Tenuitenerehouden

  40. Stam op -s • Mansimanereblijven, wachten • Risiriderelachen • Cessicedereverlaten • Clausiclauderesluiten • Lusiluderespelen • Plausiplaudereklappen • Protexiprotegerebeschermen • Evasievadereontsnappen

More Related