Peiriannau Syncronaidd Tair Gwedd

1. Peiriannau cerrynt eiledol (A.C.) Tair Gwedd Adnodd 7 Peiriannau Syncronaidd Tair Gwedd

2. Peiriannau cerrynt eiledol (A.C.) Tair GweddAdnodd 6 Peiriannau Syncronaidd Tair Gwedd Nod • Deall adeiladwaith peiriannau syncronaidd tair gwedd a sut y maent yn gweithio

3. Peiriannau cerrynt eiledol (A.C.) Tair GweddAdnodd 6 Peiriannau Syncronaidd Tair Gwedd Amcanion Ar ddiwedd y sesiwn, dylai myfyrwyr allu: • Allu disgrifio adeiladwaith y stator • Gallu disgrifio adeiladwaith rotor pôl amlwg • Gallu disgrifio adeiladwaith rotor silindrog • Gallu disgrifio sut y mae peiriant syncronaidd yn gweithio fel generadur • Gallu cyfrifo cyflymder syncronaidd a foltedd terfynellau • Gallu disgrifio sut y mae peiriant syncronaidd yn gweithio fel modur

4. Adeiladwaith Stator • Mae’r stator yn unfath â’r modur anwythiad • Modrwyau dur silicon isel wedi’u lamineiddio wedi’u huno gyda’i gilydd • Slotiau wedi’u hynysu â Mylar • Enghraifft o stator 36 slot gyda dargludyddion 3 choil fesul slot, 12 slot fesul gwedd

5. Adeiladwaith Stator Ffrâm stator • Mae’r stator yn unfath â’r modur anwythiad • Modrwyau dur silicon isel wedi’u lamineiddio wedi’u huno gyda’i gilydd Slotiau stator gydag ynysydd • Slotiau wedi’u hynysu â Mylar • Enghraifft o stator 36 slot gyda dargludyddion 3 choil fesul slot, 12 slot fesul gwedd • Ynysydd slot wedi’i fewnosod â llaw

6. Adeiladwaith Stator Ffrâm stator • Mae’r stator yn unfath â’r modur anwythiad • Modrwyau dur silicon isel wedi’u lamineiddio wedi’u huno gyda’i gilydd Slotiau stator gydag ynysydd • Slotiau wedi’u hynysu â Mylar Coil • Enghraifft o stator 36 slot gyda dargludyddion 3 choil fesul slot, 12 slot fesul gwedd • Ynysydd slot wedi’i fewnosod â llaw • Coiliau wedi’u mewnosod â llaw

7. Adeiladwaith Stator • Gellir gosod coiliau mewn haenau sengl neu ddwbl

8. Adeiladwaith Stator Haen sengl Coil 1 fraich coil fesul slot Slotiau stator

9. Adeiladwaith Stator Slotiau stator Haen ddwbl Coil 2 fraich coil ym mhob slot

10. Adeiladwaith Stator Gall statorau fod yn fawr iawn

11. Adeiladwaith Rotor Dau fath o rotor • Pôl amlwg • Silindrog

12. Adeiladwaith Rotor pôl amlwg Mae gwahaniaeth rhwng crymedd wyneb pôl a stator yn creu amrywiad aflinol yn y fflwcs ar draws wyneb y pôl Amrywiad aflinol yn y fflwcs ar draws wyneb y pôl yn creu newid sinwsoidaidd yn yr EMF a anwythir

13. Adeiladwaith Rotor Silindrog Y gwahaniaeth yn y bylchiad rhwng y coiliau yn creu amrywiad aflinol yn y fflwcs o amgylch wyneb y rotor Amrywiad aflinol yn y fflwcs ar draws wyneb y pôl yn creu newid sinwsoidaidd yn yr EMF a anwythir

14. Adeiladwaith Rotor Silindrog Y gwahaniaeth yn y bylchiad rhwng y coiliau yn creu amrywiad aflinol yn y fflwcs o amgylch wyneb y rotor Amrywiad aflinol yn y fflwcs ar draws wyneb y pôl yn creu newid sinwsoidaidd yn yr EMF a anwythir

15. A’ B C C’ B’ A A’ B C C’ B’ A N S Gweithredu fel Generadur Syncronaidd Enghraifft o rotor silindraidd dau bôl • Maes a gynhyrchir ar rotor gan gerrynt DC drwy fodrwyau llithro • Caiff y maes rotor ei droi ar 3000rpm gan brif symudydd • Caiff EMFs eu hanwytho mewn coiliau stator gydag amledd o 50Hz • Mae Fflwcs Magnetig a ddosberthir o amgylch rotor yn cynhyrchu amrywiad sinwsoidaidd mewn EMF a anwythir • Mae coiliau gwedd sydd wedi’u gwahanu gan 120o yn achosi oedi rhwng EMFs gwedd

16. Gweithredu fel Generadur Syncronaidd Enghraifft o rotor silindraidd dau bôl Cyfnod = 20ms • Maes a gynhyrchir ar rotor gan gerrynt DC drwy fodrwyau llithro C A B • Caiff y maes rotor ei droi ar 3000rpm gan brif symudydd • Caiff EMFs eu hanwytho mewn coiliau stator gydag amledd o 50Hz • Mae Fflwcs Magnetig a ddosberthir o amgylch rotor yn cynhyrchu amrywiad sinwsoidaidd mewn EMF a anwythir • Mae coiliau gwedd sydd wedi’u gwahanu gan 120o yn achosi oedi rhwng EMFs gwedd • Oedi rhwng gweddau = 20/3 = 6.667ms 6.667ms

17. Cyfrifiadau Cyflymder syncronaidd fS = amledd cyflenwad sy’n ofynnol RPM p = parau pôl EMF a anwythir Foltiau ar gyfer pob gwedd Φ = fflwcs fesul pôl wedi’i osod gan gerrynt rotor z = dargludydd mewn cyfres fesul gwedd

18. Gweithredu fel Generadur Syncronaidd Perthynas EMF wedi’i generadu Stator cylched agored EMF Y gylched agored y mae’r EMF wedi’i generadu yn dibynnu arni Dirlenwad • Cyflymder rotor • Cerrynt y rotor Mae’r berthynas rhwng EMF stator cylched agored a cherrynt rotor yn llinell syth nes bod y dur yn dechrau dirlenwi, pan fydd yn mynd yn aflinol linol Cerrynt y rotor

19. NS A’ NR B C’ B’ A N S Gweithredu fel Generadur Syncronaidd Enghraifft o rotor silindraidd dau bôl • Maes stator yn cylchdroi ar gyflymder o 300rpm o gyflenwad o 50Hz • Rhaid i’r maes rotor fod wedi’i gloi ymlaen i gyflymder y maes stator • Mae’r modur yn rhedeg ar gyflymder syncronaidd pryd bynnag y mae’r llwyth mecanyddol a ddarperir yn ddigon cryf NR = NS • Mae hyn yn amhosibl o fewn modur anwythiad gan na fyddai yna geryntau anwythol i achosi cylchdroi • Mae’r modur hwn yn rhedeg ar gyflymder syncronaidd, sy’n esbonio’r enw – MODUR SYNCRONAIDD

20. Gweithredu fel Generadur Syncronaidd Enghraifft o rotor silindraidd dau bôl • Maes stator yn cylchdroi ar gyflymder o 300rpm o gyflenwad o 50Hz • Rhaid i’r maes rotor fod wedi’i gloi ymlaen i gyflymder y maes stator • Mae’r modur yn rhedeg ar gyflymder syncronaidd pryd bynnag y mae’r llwyth mecanyddol a ddarperir yn ddigon cryf Cyflymder rotor (NR) NR = NS NS • Mae hyn yn amhosibl o fewn modur anwythiad gan na fyddai yna geryntau anwythol i achosi cylchdroi • Mae’r modur hwn yn rhedeg ar gyflymder syncronaidd, sy’n esbonio’r enw – MODUR SYNCRONAIDD Trorym y llwyth

21. Gweithredu fel Generadur Syncronaidd Y gromlin V Gellir addasu’r cerrynt rotor i amrywio ffactor pŵer y stator Cyflawnir ffactor pŵer undod pan fydd cerrynt y stator ar ei fwyaf isel Gellir defnyddio’r peiriant hwn i gywiro ffactor pŵer moduron anwythiad pan fyddant wedi’u cysylltu’n baralel