Dane INFORMACYJNE (do uzupełnienia)

2. Dane INFORMACYJNE (do uzupełnienia) • Nazwa szkoły: GIMNAZJUM IM. GENERAŁA JÓZEFA BEMA W STARYM POLU • ID grupy: 96/79 • Opiekun: Monika Chrzuszcz • Kompetencja: Matematyczno - Przyrodnicza • Temat projektowy: • CZY WIEM, CO JEM? • Semestr/rok szkolny: pierwszy/2010/2011

3. JAK PRACOWALIŚMY NAD PROJEKTEM: CZY WIEM, CO JEM?

4. SPIS TREŚCI: • Związki chemiczne budujące organizm człowieka. • Budowa i funkcje układu pokarmowego. • Diety, choroby i inne ciekawostki… • Dodatki do żywności. • Opakowania żywności.

5. BIAŁKA Wszystko co o Białkach wiedzieć należy…

6. Budowa Białek • Białka są to polimery aminokwasów białkowych połączone ze sobą wiązaniami peptydowymi, w których liczba reszt aminokwasowych przekracza 100. Głównymi pierwiastkami wchodzącymi w skład białek są C, O, H, N, S, P, oraz niekiedy jony Mn, Zn, Mg, Fe, Cu, Co i inne.

7. Przykłady Białek

8. Struktury Białek Struktura pierwszorzędna: zwana również struktura pierwotną- określa sekwencję (kolejność) aminokwasów wchodzących w skład liniowego łańcucha polipeptydowego uwarunkowanego genetycznie. Struktura drugorzędna: jest to układ przestrzenny wynikający z istnienia wiązań wodorowych po między tlenem grupy -C=O, a wodorem grupy -NH dwóch różnych wiazań peptydowych. tej strukturze odpowiada budowa zwinięcia łańcucha polipepydowego w prawoskrętną heliksę.

9. Pofałdowana kartka • "pofałdowana kartka"- gdy łańcuchy peptydowe są ułożone równolegle do siebie i łączą się wiązaniami wodorowymi.

10. Występowanie Białek • Pełnowartościowe białka występują w pokarmach pochodzenia zwierzęcego, w tym w mięsie, jajach, mleku, produkty te zawierają aminokwasy egzogenne. Białka niepełnowartościowe występują w nasionach, warzywach, ziarnach czy orzechach, nie ma w nich wszystkich aminokwasów egzogennych.

11. CUKRY Składniki pokarmowe dostarczające energię organizmowi

12. Wydaje się że cukry czyli węglowodany występują w jednej formie • białego cukru, czy innych słodkości. • Jest to jednak nieprawda, udowodnię to…

13. WYSTĘPOWANIE 1. W produktach zbożowych i mącznych: pieczywo makarony kasze ciastka 2. W owocach, warzywach. 3. W słodyczach i miodzie. 4. W słodkich napojach.

14. BUDOWA I PODZIAŁ CUKRÓW Węglowodany są to wysoko energetyczne związki chemiczne, składające się z atomów wodoru, węgla oraz tlenu. Są one rozpowszechnionymi w przyrodzie pochodnymi alkoholi wielowodorotlenowych. Ze względu na wielkość i strukturę cząsteczek wyróżnia się trzy grupy cukrów: cukry proste ( monosacharydy) i cukry złożone(polisacharydy),wśród których można wyróżnić dwucukry (zwane również disacharydami). Z uwagi na obecność charakterystycznych grup funkcyjnych, poza grupami wodorotlenowymi, które wchodzą w skład wszystkich węglowodanów, wyróżnia się aldozy (z grupami aldehydowymi -CHO w cząsteczkach) oraz ketozy (posiadające grupy ketonowe).

15. FUNKCJE CUKRÓW • 1. Są głównym, tanim i najłatwiej dostępnym źródłem energii (energia ta wykorzystywana jest przez organizm do utrzymywania stałej ciepłoty ciała, pracy narządów wewnętrznych oraz do wysiłku fizycznego). 2. Węglowodany pozwalają na oszczędną gospodarkę białkami i tłuszczami (najpierw wykorzystywana jest energia z węglowodanów, jeśli ona się skończy to organizm wykorzystuje zmagazynowaną energię w tkance tłuszczowej, a jeśli i ta ulegnie wyczerpaniu, to organizm spala białka). 3. Glukoza jest głównym źródłem energii dla mózgu i mięśni. 4. Węglowodany stanowią materiał budulcowy dla wytwarzania elementów strukturalnych komórek lub substancji biologicznie czynnych (galaktoza, ryboza, kwas galakturonowy, amonocukry, itd). 5. Biorą udział w budowie błon komórkowych • .

16. ZASADY SPOŻYWANIA CUKRÓW • · W posiłku należy spożywać jeden rodzaj węglowodano­wych produktów. Na przykład: chleb, ziemniaki i słodkie ciastko zjedzone razem spowodują fermentację, ponieważ żołądek może przyjąć i strawić tylko jeden rodzaj skrobi. • · Nie jedzcie chleba, ziemniaków, wyrobów mącznych, kasz z dże­mami, cukrem, ponieważ zmieszanie ich ze sobą spowoduje fermentację w żołądku. Dlatego też po zjedzeniu bułek drożdżowych, pączków z powidłami, dżemem, odczuwamy zgagę. Wyjątek stanowi miód. • · Słodkie i suszone owoce można łączyć ze skrobiami: chlebem, kaszami, ryżem. • · Kasze, chleb, ziemniaki i inne skrobia powinny być  spożywane oddzielnie od mięsa, ryby, jaj, żółtego sera, twarogu, tzn. pokarmu białkowego. Przerwa miedzy spożywaniem węglowodanów i białek powinna wynosić przynajmniej 2 — 3 godz.

17. KONSEKWENCJE SPOŻYWANIA NADMIARU CUKRU Cukier przedostaje się do krwiobiegu bardzo szybko i w dużych ilościach, co stanowi szok dla żołądka i trzustki. Spożywanie nadmiernych ilości rafinowanego cukru zakwasza organizm, a co w konsekwencji, prowadzi do zużywania przez organizm minerałów znajdujących się w ciele. Tak dochodzi do utraty wapnia z organizmu, a to z kolei przyczynia się do problemów z kośćmi Rafinowany cukier dostarcza sporej porcji energii, ale jest niestety bardzo uzależniający, a jego nadmierne spożycie przyczynia się do wielu chorób i braku zadowolenia. Spożywany w nadmiernej ilości prowadzi do cukrzycy, otyłości, hipoglikemii, wysokiego ciśnienia krwi, anemii, chorób serca, osłabienia układu odpornościowego, próchnicy zębów i utraty kości. Również przyczynia się do infekcji drożdżycowych, powstawania opryszczki, raka, u kobiet do zespołu napięcia miesiączkowego, a u mężczyzn do impotencji. Stosowany w nadmiernych ilościach osłabia umysł, wywołuje: utratę pamięci, ograniczenie zdolności koncentracji, nerwowość, skłonność do przemocy, nadmierną gadatliwość, skłonność do kłótni, negatywne myślenie, rozdrażnienie.Konsumowanie nadmiernych ilości słodkich pokarmów wzmaga lenistwo.

18. KONSEKWENCJE NIEDOBORU CUKRU • Zbyt niski poziom cukru we krwi, czyli hipoglikemia zdarza się, co czwartej osobie, która dotknęła cukrzyca typu 1 i wielu chorym z cukrzycą typu 2. Najczęściej wynika z nieuświadomionego obniżenia się poziomu glukozy. W cukrzycy typu 2 niedokładnie kontrolowanej organizm stopniowo przyzwyczaja się do okresowych niedoborów cukru, co obniża dotkliwość objawów niedocukrzenia i usypia czujność chorych. Tymczasem hipoglikemia uszkadza układ nerwowy, a zwłaszcza mózg szczególnie podatny na uszkodzenia wynikające z niedostatecznego dopływu glukozy. • Jakie są objawy niedocukrzenia, czyli hipoglikemii?Są nimi: drżenie mięśni, uczucie głodu, ziewanie i senność, ociężałość myślenia, zawroty głowy, nerwowość, obfite poty, osłabienie, zaburzenia pamięci i nielogiczne zachowanie się, agresywność bez powodu, zaburzenia widzenia, utrata przytomności, drgawki, hipotermia. Objawy te narastają - od łagodnych do ciężkich..

19. Układ Pokarmowy Układ pokarmowy człowieka jest odpowiedzialny za trawienie, wchłanianie i wydalanie niestrawionych resztek pokarmów. Poszczególne odcinki przewodu pokarmowego pod względem budowy histologicznej mają wiele cech wspólnych.

20. Jama Ustna • Pierwsza modyfikacja pokarmu zachodzi w jamie ustnej. Jako pierwsze z pokarmem spotykają się wargi, których główną funkcją jest skierowanie pokarmu do jamy ustnej. Na wargach znajdują się liczne zakończenia nerwowe, dzięki czemu możliwa jest reakcja na wielkość, strukturę i temperaturę pokarmu. W jamie ustnej pokarm zostaje rozdrobniony na mniejsze kawałki i przeżuty przez zęby przy pomocy warg i języka. Człowiek posiada 32 zęby - po 16 w szczęce i żuchwie

21. Gardło i przełyk • Gardło jest częścią wspólną dla Połykanie rozpoczyna się spontanicznie na zasadzie odruchu bezwarunkowego. Zaraz po minięciu przez kęs górny zwieracz kurczy się i jednocześnie powstaje fala perystaltyczna przesuwająca kęs w stronę żołądka • Przełyk łączy jamę ustną z żołądkiem i jest podobnie jak gardło przewodem mięśniowo - błoniastym.

22. Żołądek • Żołądek leży w lewym podżebrzu, chociaż w zależności od stopnia wypełnienia zmienia się jego położenie i wielkość. Zbudowany jest z trzech warstw mięsni, tj. podłużnej, okrężnej i skośnej. Mięśnie te biorą udział w mieszaniu i przesuwaniu treści pokarmowej.

23. W żołądku znajdują się trzy główne typy komórek: - komórki główne wydzielające pepsynogen, który w kwaśnym środowisku żołądka jest przekształcany w pepsynę trawiącą białka, - komórki okładzinowe wydzielające kwas solny, który wspomaga trawienie, maceruje pokarm oraz zabija bakterie, - komórki śluzowe wytwarzające śluz, który chroni żołądek przed samo strawieniem

24. Jelitocienkie • Całkowita długość jelita cienkiego, po rozwinięciu wynosi około sześć metrów. Na motorykę jelita cienkiego składają się ruchy odcinkowe, których zadaniem jest mieszanie pokarmu z sokiem jelitowym oraz ruchy perystaltyczne, które przesuwają treść pokarmową. Taka powierzchnia jest osiągnięta dzięki pofałdowaniu błony śluzowej. Na fałdach znajdują się kosmki jelitowe, a na nich mikrokosmki, dzięki czemu możliwe jest bardzo duże zwiększenie powierzchni wchłaniania.

25. Kosmki jelitowe • Kosmki jelitowe są małymi wypustkami umieszczonymi na powierzchni błony śluzowej jelita cienkiego. Ich zadaniem jest zwiększenie powierzchni wchłaniania. Kosmki jelitowe są silnie unerwione, występują w nabłonku jednowarstwowym walcowatym. Tkanka nabłonkowa kosmka jest tkanką włosowatą, przez co dodatkowo zwiększa swoja powierzchnię chłonną. Kosmek jelita cienkiego ma od 0,3 do 1,5 mm długości, a na jednym milimetrze kwadratowym jest ich od 10 do 40.

26. Jelito grube • Jelito grube ma średnio 1,5 metra długości i 6,5 centymetra szerokości. Jest ono podzielone na trzy główne części: • - jelito ślepe wraz z wyrostkiem robaczkowym, leżącym w prawej dolnej części jamy brzusznej, • - okrężnicę składającą się z części wstępującej, poprzecznej (poprzecznicy), zstępującej i esowatej (esicy), • - odbytnica wraz z kanałem odbytu. • W kątnicy i pierwszej części okrężnicy z miazgi pokarmowej zostaje odciągnięta i wchłonięta woda, przez co przechodzi on w stan stały lub półstały i zmienia się w kał

27. Gruczoły trawienne • Wytwarzają soki trawienne potrzebne do chemicznej przeróbki pokarmu. Do gruczołów trawiennych zalicza się także gruczoły trawienne pozaścienne, których wydzieliny dostają się do światła przewodu pokarmowego przez kanały wyprowadzające - są to trzy pary ślinianek w jamie ustnej oraz wątroba i trzustka.

28. Czy wiem, co jem?- diety, choroby i inne ciekawostki…

29. Piramida zdrowego żywienia

30. Fast food i otyłość

31. Przyczyny otyłości • powstawania otyłości jest przekarmianie (zbyt dużą wartością energetyczną pożywienia w stosunku do zapotrzebowania organizmu).

32. Choroby związane z przekarmieniem organizmu • Cukrzyca typu 2 • Choroby układu ruchu • Nadciśnienie tętnicze • Zawał serca i mózgu • Wylew • Zatorowość • Zwyrodnienia kręgosłupa

33. Choroby nerek • Miażdżyca • Kamienica żółciowa • Większa tendencja do nowotworów • rozstępy

35. 10 zasad prawidłowego żywienia • 1) zaleca się przynajmniej spożywanie 5 posiłków dziennie. • 2) ważne jest urozmaicenie posiłków. • 3) dwa razy dziennie powinno się spożywać mleko lub jego przetwory. • 4) niezbędne jest spożywanie produktów zbożowych. • 5)mięso, ryby i warzywa strączkowe są najlepszymi pełnowartościowego białka.

36. 6) niezbędnym jest ograniczanie spożywania tłuszczu. • 7) sól, jako że powoduje zatrzymywanie wody w organizmie, a co za tym idzie nadciśnienie również powinna być spożywana w ograniczonych dawkach. • 8) należy zachować umiar w jedzeniu cukru i słodyczy.  • 9) oprócz zasad związanych typowo z jedzeniem, ważny jest też ruch. • 10) a ostatnim, choć niemniej ważnym miejscu, znajduje się unikanie alkoholu .

37. Przykładowy sklepik szkolny

38. Co się znajduje w sklepikach szkolnych? • Dzieci na przerwach szkolnych przeważnie chodzą do sklepiku szkolnego. Kupują oni tam przeważnie słodycze oraz kanapki. Są również takie sytuacje że maja tylko 20 gr. I żeby kupić gumę. Zamiast batonów, napojów i chipsów powinna wkroczyć zdrowa żywność typu : owoce, herbata, mleko bądź kakao, ciasto domowej roboty.

39. Historia • Uczymy dzieci od najmłodszych lat jeść niezdrowe rzeczy myśląc że od czasu do czasu to nic nie zaszkodzi a w rzeczywistości zatruwają sobie organizm.

40. Czy to nie jest wina opiekunów ? • W rzeczywistości dzieci biorą przykład ze swoich rodziców, rodzeństwa i innych członów rodziny. Widząc taki widok myślą, że to jednak jest zdrowe i to niczemu nie przeszkadza a organizm to przyjmie bez żadnych komplikacji zdrowotnych w przyszłości

41. Sport • Bardzo ważnym punktem jest sport. Jest on potrzebny nie tylko ludziom którzy chcą schudnąć a także ludziom którzy chcą się odprężyć i pobudzić wszystkie swoje tkanki. Nie jest istotny wiek czy ktoś ma 20 lat a ktoś 74.

42. CHOROBLIWA OTYŁOŚĆ • Na pewno nikt nie chciałby tak wyglądać

43. Waga normalna • A wolałby wygladać tak ja na przedstawionym zdjęciu

44. Porównajmy

45. salmonella • rodzaj bakterii z rodziny Enterobacteriaceae, grupujący Gram-ujemnewzględnie beztlenowe (fermentujące glukozę) pałeczki. Bakterie te są średniej wielkości, zwykle zaopatrzone w rzęski. 

46. Choroby wywołane przez salmonelle

47. Glista Ludzka •  potoczna nazwa pasożytniczych nicieni (Nematoda) jelitowych należących do rodzinAscarididae i Ascaridiidae.

48. Owsiki • OWSIK jest robakiem pasożytniczym należącym do typu nicieni barwy białawej. Osiąga rozmiary: samica ok. 1 cm, a samiec 3 milimetrów. Pasożytuje on wyłącznie w organizmie człowieka, w jego jelicie grubym, wyrostku robaczkowym oraz końcowym odcinkujelita cienkiego. Żywi się wyssaną treścią oraz substancjami zawartymi w treści jelitowej. 

49. Tasiemiec uzbrojony • jeden z gatunkówtasiemców (Cestoda), którepasożytują w przewodach pokarmowych kręgowców, w tym człowieka. W przeciwieństwie dotasiemca nieuzbrojonego posiada on haczyki, za pomocą których przytwierdza się do ścianyjelita cienkiego.

50. Tasiemiec nieuzbrojony pasożytczłowieka i bydła z rodzaju tasiemców. Tasiemiec składa się z 2000 proglotydów. Rozmnaża się wyłącznie u człowieka żywiciel ostateczny. Najczęściej spotykany tasiemiec w Polsce (u 0,5 do 1% ludzi). Występuje także w innych krajach Europy Wschodniej, Filipinach, Ameryce Centralnej i Południowej.