1 / 47

De macht van het woord

De macht van het woord. Weten schap?. Hoogtechnologische machines? Razendsnelle en krac htige computers? Ingewikkelde formule s? Sensationele toepass ingen?. De bèta-wetenschappen. DNA-structuren en genpatronen. Miljardenbudgetten voor experimenteel-militaire lasertechnologie.

skip
Download Presentation

De macht van het woord

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. De macht van het woord

  2. Wetenschap? • Hoogtechnologische machines? • Razendsnelle en krachtige computers? • Ingewikkelde formules? • Sensationele toepassingen?

  3. De bèta-wetenschappen DNA-structuren en genpatronen Miljardenbudgetten voor experimenteel-militaire lasertechnologie Atomaire structuren in nieuwvormige ruimten

  4. Menswetenschappen = ά • Krijgen niet dergelijke budgetten • Niet zo spectaculair • Resultaten zijn • « nuttelozer » • minder eenduidig • onvoorspelbaarder  grote frustraties

  5. De ά-wetenschappen • Menswetenschappen in het verweer > < exacte wetenschappen •  literatuurwetenschappen spelen leentje-buur bij: • Geformaliseerde logica • Kennistheorieën  De “ingenieur-literatuurwetenschapper”

  6. De obsessie vande mathematisch-exacteinterpretatie Formaliseren

  7. Narratieve scheikunde bij Chaucer Of molecule-clusters in de Canterbury Tales

  8. De queeste in de Roman van Moriaen (13de eeuw) volgens Janssens, 1976 < de logische zeshoek van Pierre Gallais

  9. Dom, dom… • Technologie, formaliseren: slechts methodes • WETENSCHAP = streven naar zindelijk denken • Deze denkhouding aangeleerd aan UNIVERSITEIT

  10. UNIVERSITAIREDOELSTELLINGEN • geen genoegen nemen met “definitieve” oordelen • kritische vraagstelling en onderzoek van de uitgangspunten • wars van oppervlakkigheid • komen tot “problem solving” en genuanceerde uitspraken

  11. Kritische verwondering DE MIDDELEEUWEN 476 1453 Val van het Val van het West-Romeinse Rijk Oost-Romeinse Rijk WEST? OOST?

  12. Kritische vragen vanuitverschillende uitgangspunten Een complexe realiteit kritisch bevragen vanuit verschillende hoeken om te komen tot genuanceerde uitspraken en… grote nederigheid! Object uit de realiteit Invalshoek 1 Invalshoek 2 Invalshoek 3 Invalshoek …

  13. Een voorbeeld Het einde van de Middeleeuwen? 1453 - vanuit de “histoire bataille” 1492 - sociaal-economische geschiedenis 1517 - religieuze geschiedenis …

  14. De Middeleeuwen • De Middeleeuwen: geen homogene periode van 1000 jaar • De Middeleeuwen: vaak beschouwd als een zondebokperiode • Waarom? (humanisme, anti-clericalisme, een geruststellend vooruitgangsgeloof) • Hekserij, lijfeigenschap, enz., kortom: barbaars primitivisme erin geprojecteerd.

  15. Rederijkers? • Typische literatuur voor deze bekrompen periode • Stelt literair niets voor (Huizinga) • Zo snel mogelijk vergeten…

  16. Rederijkers? • Never ending poetry • Mooie flitsen, maar oh zo langdradig… • Taalacrobatieën en gekunstelde rhetorica

  17. Beter uw leven, zowel man als vrouw, Vrees het helse vuur, Hoed u voor de eeuwige vlammen… Gij wacht enkel op de afschuwelijke dood!

  18. Rederijkers? Rederijkers = kannenkijkers

  19. Het rederijkersgezelschap « In liefde vrij… »

  20. Een ander uitgangspunt Rede- rijkers Invalshoek 1 Invalshoek 2 functionalisme Invalshoek …

  21. Historisch functionalisme • Wat betekenden teksten in hun tijd? • Hoe functioneerden die? • Welke ideeën werden door literatuur gevormd en gepropageerd? • LITERATUUR IN CONTEXT

  22. Het succesboek van Pleij, 1988

  23. Rederijkers De macht van het woord

  24. En retorica houden in alle eere!

  25. Volgens Matthijs de Castelein Volgens Martianus Capella Vrouwe Rhetorica

  26. Vrouwe Rhetorica tussen het licht van de vrede, de liefde en de rede en de duisternis van de woede, de nijd en de onenigheid

  27. Rede en beheersing tegenover drift en woede

  28. Harmonisch samen-leven • = zichzelf beheersen • = hoge arbeidsethiek • = redelijkheid, mate • = zich niet laten leiden door driften • = zich bewust zijn van het vergankelijke van het leven  Ontstaan van de burgermoraal

  29. propaganda via literatuur

  30. HET WAPEN: ironische omkering Boerenplezier bij Dürer en Breughel

  31. Pieter Breughel, Temperantia (Brussel, 1560)

  32. een bril teugels Vrouwe Matigheid temperancia

  33. Rhetorica, volgens Breughel

  34. Man trekt zijn vrouw de broek aan, 1555

  35. Trek mij maar snel de broek aan, Want ze staat mij even goed als u! En zwijg maar in alle talen, Jan, Of anders zult gij mijn vuisten voelen… Vrouwen aan de macht?

  36. Och vrouw, ik trek u graag de broek aan, maar het voorstuk, kan ik moeilijk missen… De boer-pantoffelheld met ontbloot geslachtsdeel

  37. Men vindt ter wereld geen groter gekken Dan die hun vrouwen de broek aantrekken

  38. Voor de man Voor de vrouw HET BURGERIDEAAL Vastberadenheid Tederheid KoopmanschapZorgende moeder Beheersing en wijsheidGehoorzaamheid Publieke rol Nauwelijks openbaar leven Sociale mobiliteit en carrièrismeHuisvrouw en echtgenote Individuele zelfhandhaving Hulp van de man

  39. Rederijkerskamers als mannenclubjes…

  40. De bekrompenheid van de « bourgeois » doorbroken…

  41. Genadeloze ontmaskering van de burgerlijkheid

  42. Sociaal geëngageerd • Met broederschappen hebben ze het publieke leven in handen • Dragen burgeridealen uit • Bijv. bij Blijde Inkomsten •  Inkomst van Isabella van Castilië te Brussel in 1496

  43. De stoet van de schuttersgilden met Isabella, op de achter- grond het Brusselse stadhuis versierd met toortsen

More Related