220 likes | 407 Views
METODA NA. NABQUDUVAWE. NABQUDUVAWE - KOGA?. - vedna{ po sredbata so korisnikot na Z.N - pri site oblici na komunikacija - pri procenkata na efektot na Z.N. - procenka na mo`nostite za samonega - sledewe na rabotniot proces na med. sestra - kontrola na izvr{ena rabota na personal.
E N D
METODA NA NABQUDUVAWE
NABQUDUVAWE - KOGA? - vedna{ po sredbata so korisnikot na Z.N - pri site oblici na komunikacija - pri procenkata na efektot na Z.N. - procenka na mo`nostite za samonega - sledewe na rabotniot proces na med. sestra - kontrola na izvr{ena rabota na personal
Vidovi na nabquduvawe: • metod na prosto nabquduvawe • metod na sistematsko nabquduvawe • metod na eksplorativno nabquduvawe
Prosta opservacija (nabquduvawe) • zaradi qubopitnost ne{to se nadgleduva • zaradi nadgleduvawe se zgolemuva interesot za ne{to • ova nadgleduvawe ne e planirano, se slu~uva spored dadenata situacija (situaciono) • MS nabquduva profesionalno -nabquduvanoto treba da znae sama da go napravi • lai~ko nabquduvawe • stru~no nabquduvawe nabquduvawe na razli~no nivo na tehni~ka sposobnost (psihodijagnostika)
Sistematsko nabquduvawe • interes za prodlabo~uvawe na nabquduvaweto (dlaboko, ~esto, po{iroko, planirano) • Toa e nadgleduvawe na edna odredena cel, po strogo odreden plan, so strogo odredeni zna~ajni uslovi
Eksplorativno nabquduvawe • pri prethodnite na~ini na posmatrawe se zabele`uvaat i nekoi pojavi koi ne bile predvideni • opfa}a mnogu razli~ni pri~initeli • Eksplorativno nabq. e korиsno vo: • klini~kata praktika (podatocite se zabele`ani vo rabotna tetratka) • za istra`uva~ka rabota (ponatamo{no obrabotuvawe na podatocite) • podatocite se: • za dokumentacija • za otkrivawe na potrebite (proces na ZN)
Evidentirawe na podatocite • dobientite informacii trpat ponatamo{na prerabotka od povisok stепен • zatoa vidi, razgovaraj (ili slu{aj) i opi{i ! • se opi{uva onaka kako e primeno so ~ulata • ne smee da se vnesuva sopstveno mislewe ili do`ivuvawe • ne smee da se vnesuva sopstvena interpretacija
NEUTRALNOST PRI NABQUDUVAWETO • obi~no sestrata vedna{ reagira vo dadeni situacii (ako se raboti ne{to kako {to ne treba) • ako nabquduvaweto ima za cel da se proceni nekoja sostojba treba da se ostane neutralen za vreme na slu~uvaweto • Метода на nadgleduvawe so u~estvo (modifikac na nabљудувањето) • nadgleduvawe bez da bide primeten • osobeno neutralnosta e va`na pri istra`uvawe Za uspe{no koristewe na metodata na nabquduvawe potrebno e ve`bawe i iskustvo
Kombinirani metodi • site metodi na nabquduvawe mo`e da se kombiniraat me|u sebe ili со други методи како што е intervju ZNA^EWE NA USVOJUVAWETO NA METODATA NA NABQUDUVAWE • ja zgolemuva sposobnosta za zapazuvawe • ja zgolemuva sigurnosta i samodoverbata • ja osposobuva za samostojna rabota • razviva kreativnost • go kreva nivoto na vnimanie i kriti~nost • ja razviva empatijata • vlijae pozitivno na moralot, etikata, profesionalnata svest i dr.
НАБЉУДУВАЊЕ (OPSERVACIJA) VO KLINI^KATA PRAKTIKA • znaci, promeni i simptomi • Simptomi : • subjektivni • funkcionalni • op{ti • So observacija se ocenuvaat objektivnite znaci • polo`ba na teloto • psihi~ka sostojba i sostojba na svest • izgled na bolniot • vitalni znaci • izla~evini
Polo`ba na teloto na bolniot: • aktiven, pasiven ili prinuden stav • Psihi~ka sostojba i sostojba na svest • promeneto odnesuvawe • somnolencija • sopor • sinkopa • koma
Alterirana mentalna sostojba i koma • [to e koma? • [to predizvikuva koma? • Difuzna bolest na dvete cerebralni hemisferi (metaboli~en problem) • o{tetuvawe ili kompresija na retikularniot sistem
Kako mo`at da se zapomnat pri~inite za koma ili alteriran mentalen status? TIPS T Trauma, temperatura I Infekcija (CNS i sistemska) P Psihijatriski S Space-occupying lesions (udar, subarahnoidalno krvavewe, {ok) • AEIOU A Alkohol i lekovi E Endokrini, egzokrini, elektroliti I Insulin (dijabetes) O Oksigen (nedostatok), opijati U Uremija
Koi se va`ni podatoci od istorijata na bolesta na pacientot so alteriran mentalen status ili koma {to treba da se obezbedat? • po~etok na simptomi • nevrolo{ki simptomi • intoksikacija so alkohol ili lekovi • trauma • prethodni psihijatriski problemi • minati zaboluvawa
SINKOPA • PREDSTAVUVA KRATKOTRAJNO GUBEWE NA SVESTA KOJA SE DOL@I NA TRANZITORNA ISHEMIJA NA CENTRALNIOT NERVEN SISTEM • KARDIOPATSKA SINKOPA-predstavuva klasi~en primer za sinkopa, no zatoa e retka • se odlikuva so kuso vremetraewe od 5-10 sek • MERKA • O2, postavuvawe na ravna podloga, so lesno potkrenata glava
SINKOPA OD NARU[EN SRCEV RITAM: • Syndrom Adams-Stokes (AURIKULO-VENTRIKULAREN BLOK) • po~nuva so ~uvstvo na vertigo, pad, gubewe na svest vo vremetraewe od 1-2 min • Puls-disritmi~en,se potvrduva so EKG (ponekoga{ kompletna disocijacija) • MERKA • O2, SLOBODEN DI[EN PAT, VENTILACIJA • srceva masa`a(100/min) • Nadvore{na elektrostimulacija (perkutana ili i.v. Pace macer)
VAZO-VAGALNA SINKOPA • REFLEKSNO NAGLO GUBEWE NA SVESTA KAKO REZULTAT NA PREDOMINACIJA NA Sy ili Psy AVTONOMEN NERVEN SISTEM, PREDIZVIKUVAJKI SRCEVA PAUZA ILI ZAPIRAWE, SO ILI BEZ PAD NA AKP • PRI^INI • bolka • strav • stres • MERKA: • Preventivno se dava Atropin 0,25 mg 2-4 pati dnevno • Legnuvawe na ramna podloga, elevacija na nozete nad nivo na srce • Ako svesta ne se vrati po dve minuti postapki ABCD
POMALKU ^ESTI VIDOVI NA SINKOPA • Post-traumatska sinkopa • Ortostatska hipotenzija • Tu fossae cranii posterior • Cerebralna ishemija
Изглед на телото • Konstitucija na teloto: • atletska • pikni~na • asteni~na • Izgled i boja na ko`ata: • suva, ispukana, namalen tonus i izbr~kana • napnata, sjajna, topla, zacrveneta i bolna • vla`na • Promeni na bojata na ko`ata: • bela, bleda • `olto preboena • sino-pepelava-cijantoti~na • ko`en ra{ ili urtiki
Viso~ina na bolniot (preden rezen na hipofiza): • xinovski rast, akromegalija • patuqak: osteoliti~en, ahondroplasti~en, kreten • Ishrenotost: • prekumerno napolneti (>20% TT) • pothraneti • BMI (tablici za presmetuvawe)
Od - odewe: • lumboi{ialgija • hemiplegija • spor od (respiratorni i kardijalni naru{uvawa) • Izgled na poedini delovi na teloto