ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ C Ε DEFOP

1. ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ CΕDEFOP Θεσσαλονίκη, 18 Νοεμβρίου 2013

2. Ερευνητική ομάδα 2 • Χρήστος Γούλας Διευθυντής ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ και Διευθυντής Κατάρτισης ΙΝΕ/ΓΣΕΕ • Νίκος Φωτόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτ. Μακεδονίας & Υπεύθυνος Τομέα Προγραμματισμού & Καινοτομίας ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ • Ζαχαρίας Παληός Επίκουρος Καθηγητής Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου • Κώστας Μπουκουβάλας Επιστημονικός Συνεργάτης ΙΝΕ/ΓΣΕΕ • Θανάσης Κατσής Καθηγητής Πανεπιστήμιου Πελοποννήσου • Γεράσιμος Κόκκινος Επιστημονικός Συνεργάτης ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ • Χρήστος Ζάγκος Επιστημονικός Συνεργάτης ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ • Προκόπης Πανδής Επιστημονικός Συνεργάτης ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ • Παναγιώτης Κορδάτος Επιστημονικός Συνεργάτης ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ σε συνεργασία με τη

3. Δομή της παρουσίασης 3

4. 1.ΣΚΟΠΟΣ / ΣΤΟΧΟΣ& ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

5. Σκοπός και στόχοςτης έρευνας (1) 5 • Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η καταγραφή των εκροών του εκπαιδευτικού συστήματος στον τομέα της κατάρτισης (αρχικής και συνεχιζόμενης) προκειμένου να διερευνηθεί ο τρόπος μετάβασης και ο βαθμός αντιστοίχισης στην απασχόληση. • Με την έρευνα αυτή επικαιροποιείται η αποτελεσματικότητα των εκροών του υποσυστήματος της επαγγελματικής κατάρτισης και ταυτόχρονα διερευνούνται νέες τάσεις και προοπτικές για την εφαρμογή στέρεων πολιτικών σύνδεσης της κατάρτισης με την απασχόληση.

6. Σκοπός και στόχοςτης έρευνας (2) 6 Ειδικότερα, η σύνδεση της επαγγελματικής κατάρτισης με την απασχόληση αποτελεί διαχρονικό ζητούμενο του οποίου η θεμελίωση θα συμβάλλει: • στη μείωση της ανεργίας (και ειδικότερα των νέων), • στη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος, • στην ενίσχυση του εργατικού και παραγωγικού δυναμικού της χώρας, • στην προοπτική της παραγωγικής ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας.

7. Σκοπός και στόχοςτης έρευνας (3) 7 Ωστόσο: • Η «κατάρτιση» και η «απασχόληση» αποτελούν κατηγορίες σύνθετες, χωρικά-χρονικά μεταβαλλόμενες, ενώ η προσπάθεια να διερευνηθεί και να οριοθετηθεί η μεταξύ τους σχέση είναι εξαιρετικά δύσκολη. • Στον διεθνή χώρο, ενώ έχουν γίνει διάφορες προσπάθειες μελέτης της σχέσης αυτής, στην Ελλάδα οι αντίστοιχες προσπάθειες χαρακτηρίζονται από αποσπασματικότητα και έλλειψη συστηματικότητας. • Στην Ελλάδα παρατηρείται ένα σαφές έλλειμμα γύρω από την ύπαρξη ενός αξιόπιστου συστήματος μελέτης και διαρκούς παρακολούθησης, συνολικότερα, της σχέσηςκατάρτισης - απασχόλησης. • Επίσης δεν υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα σε επίπεδο επιμέρους δομών καθώς και διαχρονικά δεδομένα για τους παράγοντες που διαμορφώνουν τη μετάβαση των εκπαιδευομένων στην απασχόληση.

8. Σκοπός και στόχοςτης έρευνας (4) 8 • Μέσα από τη συγκεκριμένη μελέτη και τις ερευνητικές της συνιστώσες καταγράφονται όλα εκείνα τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά, οδηγώντας μας στην ανάδειξη μιας σαφούς και ολοκληρωμένης εικόνας για τη σχέση κατάρτισης και απασχόλησης. • Με την επεξεργασία των στοιχείων και τη συστηματική τους μελέτη επιχειρούμε τη διαμόρφωση συγκεκριμένων προτάσεων για την προσαρμογή των αντικειμένων και των περιεχομένων τωνπρογραμμάτων κατάρτισης με στόχο την ουσιαστική ενδυνάμωση της διασύνδεσής τους με την απασχόληση.

9. Σχεδιασμός έρευνας – Δειγματοληψία (1) 9 • Η έρευνα βασίσθηκε σε πανελλαδικό δείγμα από άνδρες και γυναίκες που έχουν λάβει μέρος σε προγράμματα κατάρτισης (ΑΕΚ-ΣΕΚ) τα οποία ολοκληρώθηκαν τη διετία 2008-2009. • Για την αντιπροσωπευτικότερη επιλογή του δείγματος έγινε στρωματοποίηση του πληθυσμού των αποφοίτων ΙΕΚ και ΚΕΚ ανά περιφέρεια και θεματικό πεδίο κατάρτισης με την κατανομή του δείγματος σε ΙΕΚ και ΚΕΚ να ακολουθεί την αντίστοιχη πληθυσμιακή κατανομή. • Με τη σύμπραξη του Ε. Ο. Π. Ε. Π. Π., τα ΙΕΚ και τα ΚΕΚ παρείχαν στατιστικά στοιχεία για τη διεξαγωγή της έρευνας και πρόσβαση στα τηλέφωνα επικοινωνίας των αποφοίτων τους (όχι ονοματεπώνυμα) κατά περιφέρεια και ειδικότητα.

10. Σχεδιασμός έρευνας – Δειγματοληψία (2) • Η τηλεφωνική έρευνα έγινε από την METRON ANALYSIS. • Το μέγεθος του δείγματος ήταν 2401 άτομα και έγινε με τη χρήση Computer assisted τηλεφωνικών συνεντεύξεων από τη βάση των ερωτώμενων. • Οι απόφοιτοι ΙΕΚ ήταν 1098 άτομα και οι απόφοιτοι ΚΕΚ ήταν 1303 άτομα. • Η έρευνα διεξήχθη την περίοδο 29 Οκτωβρίου έως και 19 Νοεμβρίου 2012 από 3 επόπτες και 32 ερευνητές. • Για τον έλεγχο της ποιότητας, 17% των συνεντεύξεων ελέχθησαν μέσω συνακρόασης και 100% ηλεκτρονικά. 10

11. Δειγματοληψία / περιοχή 11 Έγινε στρωματοποίηση του πληθυσμού των αποφοίτων ΙΕΚ και ΚΕΚ ανά περιφέρεια και θεματικό πεδίο κατάρτισης.

12. Δειγματοληψία / θεματικό πεδίο ΚΕΚ 12 Έγινε στρωματοποίηση του πληθυσμού των αποφοίτων ΙΕΚ και ΚΕΚ ανά περιφέρεια και θεματικό πεδίο κατάρτισης.

13. Δειγματοληψία / θεματικό πεδίο ΙΕΚ 13

14. Το ερωτηματολόγιο της έρευνας 14 48 ερωτήσεις και 217 μεταβλητές • Δημογραφικά δεδομένα (6 ερωτήσεις) • Θέματα επαγγελματικής κατάρτισης (6 ερωτήσεις) • Θέματα απασχόλησης (23 ερωτήσεις) • Θέματα κοινωνικής δράσης και δεξιοτήτων (13 ερωτήσεις) Οι 25 ερωτήσεις ήταν κοινές για όλους τους ερωτώμενους. Η διάρκεια κάθε συνέντευξης ήταν περίπου 15-20 λεπτά.

15. 2.1ΒΑΣΙΚΑ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

16. Φύλο ερωτώμενων Kek (Ν=1.303) Iek (ν=1.098) % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι 16

17. Ηλικία ερωτώμενων Kek (Ν=1.303) Iek (Ν=1.098) Μέση ηλικία: 40,5 έτη Μέση ηλικία: 28,1έτη % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι 17

18. Εκπαίδευση ερωτώμενων Ανεξαρτήτως του προγράμματος επαγγελματικής κατάρτισης που ολοκληρώσατε, ποιο είναι το ανώτερο επίπεδο εκπαίδευσης που έχετε ολοκληρώσει επιτυχώς; Kek (Ν=1.303) Iek (Ν=1.098) 32,1% 5,2% % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι 18

19. Συμμετοχή σε δραστηριότητες Σε ποιες από τις παρακάτω δραστηριότητες συμμετέχετε εσείς προσωπικά;ΛΙΣΤΑ, ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Kek (ν=1.303) Ιek (ν=1.098) % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι 19

20. Πηγές εισοδήματος νοικοκυριού Kek (ν=1.303) Ιek(ν=1.098) % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι 20 Ποιες είναι οι πηγές του εισοδήματος του νοικοκυριού σας;ΛΙΣΤΑ, ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

21. Κλίμακα συνολικού μηνιαίου καθαρού εισοδήματος Kek (ν=1.303) Ιek(ν=1.098) 53,2 % 54,4% % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι Σε ποια κλίμακα βρίσκεται το συνολικό μηνιαίο καθαρό εισόδημα του νοικοκυριού σας (συμπεριλαμβανομένων όλων των πηγών όπως μισθοί, επιδόματα, ενοίκια κοκ);ΛΙΣΤΑ, ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ 21

22. 2.2.ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

23. Θεματικό πεδίο (ΚΕΚ) Κek (ν=1.303) % Βάση: Ερωτώμενοι ΚΕΚ

24. Θεματικό πεδίο (ΙΕΚ) Ιek (ν=1.098) % Βάση: Ερωτώμενοι ΙΕΚ

25. Εξετάσεις πιστοποίησης (ΙΕΚ) ΕΠΙΤΥΧΟΝΤΕΣ αναηλικια (ν=414) 39,6% ανδρεσ – 60,4% γυναικεσ Ιek (ν=1.098) % Έχετε περάσει επιτυχώς τις εξετάσεις πιστοποίησης για την ειδικότητα του προγράμματος; Η ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΑ ΙΕΚ Βάση: Ερωτώμενοι ΙΕΚ

26. Οι τρεις (3) σημαντικότεροι λόγοι επιλογής συγκεκριμένης ειδικότητας Ιek (Ν=1.098) Kek (Ν=1.303) % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι

27. Αξιολόγηση προγράμματος παρακολούθησης Kek (Ν=1.303) Ιek(Ν=1.098) 88% 68% 81% 54% 81% 53% 72% 43% 70% 39% 65% 32% % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι

28. 2.3.ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΕ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΕΧΡΙ 6 ΜΗΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ &αξιολογηση

29. Εύρεση εργασίας μετά το πρόγραμμα σε διάστημα μέχρι και 6 μήνες Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος κατάρτισης (σε ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΕΧΡΙ 6 ΜΗΝΩΝ), βρήκατε εργασία; Ιek (ν=1.098) Kek (ν=1.303) Μέσος όρος χρονικού διαστήματος εύρεσης εργασίας: 2,4 μήνες Μέσος όρος χρονικού διαστήματος εύρεσης εργασίας: 2,6 μήνες % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι

30. Σχέση εργασίας (για εργασία μετά το πρόγραμμα σε διάστημα μέχρι και 6 μήνες) Περιγράψτε μας τα παρακάτω σχετικά με την ΠΡΩΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ που βρήκατε μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος κατάρτισης; Ειδοσσυμβασησ απασχοληση ΤΟΜΕΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΚΕΚ (ν=205) ΙΕΚ (ν=239) % Βάση: 444ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

31. Διάρκεια παραμονής στην εργασία (για εργασία μετά το πρόγραμμα σε διάστημα μέχρι και 6 μήνες) Πόσο καιρό εργαζόσασταν στην επιχείρηση; Και εργάζεστε μέχρι σήμερα; διαρκεια Εργασιαεωσσημερα ΚΕΚ (ν=205) ΙΕΚ (ν=239) % Βάση: 444ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

32. Συμβολή προγράμματος κατάρτισης στην εύρεση εργασίας (για εργασία μετά το πρόγραμμα σε διάστημα μέχρι και 6 μήνες) Θεωρείτε ότι η συμμετοχή σας στο πρόγραμμα κατάρτισης σας βοήθησε στην εξεύρεση εργασίας; Ιek (ν=239) Kek (ν=205) % Βάση: 444ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

33. Συνάφεια προγράμματος κατάρτισης με αντικείμενο πρώτης εργασίας (για εργασία μετά το πρόγραμμα σε διάστημα μέχρι και 6 μήνες) Ιek (ν=239) Kek (ν=205) Δεικτησσυναφειασ: 27% Δεικτησσυναφειασ: 31% % Βάση: 444ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

34. Αξιοποίηση γνώσεων προγράμματος στην πρώτη εργασία (για εργασία μετά το πρόγραμμα σε διάστημα μέχρι και 6 μήνες) Ιek (ν=239) Kek (ν=205) Δεικτησ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ: 32% Δεικτησ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ: 21% % Βάση: 444ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

35. Ικανοποίηση από την συμμετοχή στο πρόγραμμα (για εργασία μετά το πρόγραμμα σε διάστημα μέχρι και 6 μήνες) Γενικά, από τη συμμετοχή σας στο πρόγραμμα, ικανοποιήθηκαν οι προσδοκίες σας; Ιek (ν=239) Kek (ν=205) Δεικτησ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ: 35% Δεικτησ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ: 58% % Βάση: 444ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

36. ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΕ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΕΧΡΙ 6 ΜΗΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ& ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΝΕΡΓΟΙ ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ν=1261 ΑΤΟΜΑ

37. Βοήθεια προγράμματος στην προσπάθεια εύρεσης εργασίας Θεωρείτε ότι η συμμετοχή σας στο πρόγραμμα κατάρτισης σας βοήθησε στην προσπάθειά σας να ενταχθείτε στην απασχόληση; Ιek (ν=547) Kek (ν=714) Βάση: 1261ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι δεν βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος %

38. Σημαντικότερος τρόπος βοήθειας προγράμματος στην εύρεση εργασίας Ιek (ν=221) Kek (ν=255) % Βάση: 476ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι το πρόγραμμα τους βοήθησε στην προσπάθεια εύρεσης εργασίας

39. Λόγοι μη εύρεσης εργασίας Ποιοι νομίζετε ότι είναι οι κύριοι λόγοι που δεν βρήκατε εργασία μέσα σε χρονικό διάστημα 6 μηνών από την ολοκλήρωση του προγράμματος; ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Ιek (ν=547) Kek (ν=714) % Βάση: 1261ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι δεν βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

40. Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για εύρεση εργασίας Από τη στιγμή που ολοκληρώσατε το πρόγραμμα κατάρτισης ,ποιες πηγές έχετε χρησιμοποιήσει ή χρησιμοποιείτε στην προσπάθειά σας να βρείτε δουλειά; ΑΥΘΟΡΜΗΤΕΣ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ Ιek (ν=547) Kek (ν=714) % Βάση: 1261ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι δεν βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

41. Ικανοποίηση από την συμμετοχή στο πρόγραμμα Γενικά, από τη συμμετοχή σας στο πρόγραμμα, ικανοποιήθηκαν οι προσδοκίες σας; Ιek (ν=547) Kek (ν=714) Δεικτησ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ: 28% Δεικτησ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ: 47% % Βάση: 1261ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι δεν βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

42. Tα δύο (2) σημαντικότερα επιθυμητά χαρακτηριστικά μελλοντικής εργασίας Ιek (ν=547) Kek (ν=714) % Βάση: 1261ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι δεν βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

43. Αποδοχή εργασίας που δεν πληροί επιθυμητά χαρακτηριστικά Σε περίπτωση που βρίσκατε κάποια εργασία που δεν πληροί κάποιους από τους παράγοντες που αναφέρατε θα την αποδεχόσασταν; Ιek (ν=547) Kek (ν=714) % Βάση: 1261ερωτώμενοι που δήλωσαν ότι δεν βρήκαν εργασία μέσα σε 6 μήνες από την ολοκλήρωση του προγράμματος

44. 2.4ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 29 Οκτωβρίου έως 19 Νοεμβρίου 2012

45. Θέση στην απασχόληση τη στιγμή της έρευνας (ΚΕΚ) 6 ΜΗΝΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

46. Θέση στην απασχόληση τη στιγμή της έρευνας (ΙΕΚ) 6 ΜΗΝΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

47. Θεματικό πεδίο κατάρτισης για όσους ήταν άνεργοι 6 μήνες μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, αλλά βρήκαν εργασία τη στιγμή της έρευνας (ΚΕΚ) Kek (Ν=133) % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι απόφοιτοι ΚΕΚ που είχαν εργασία τη στιγμή της έρευνας αλλά ήταν άνεργοι 6 μήνες μετά τη λήξη της κατάρτισης

48. Θεματικό πεδίο κατάρτισης για όσους ήταν άνεργοι 6 μήνες μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, αλλά βρήκαν εργασία τη στιγμή της έρευνας (ΙΕΚ) Ιek (Ν=144) % Βάση: Όλοι οι ερωτώμενοι απόφοιτοι ΙΕΚ που είχαν εργασία τη στιγμή της έρευνας αλλά ήταν άνεργοι 6 μήνες μετά τη λήξη της κατάρτισης

49. 3.ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ

50. Η ταυτότητα της ποιοτικής προσέγγισης Μεθοδολογία Προκειμένου να διερευνηθούν σε ποιοτικό επίπεδο και να διανθιστούν τα αποτελέσματα της ποσοτικής έρευνας για τη σύνδεση της επαγγελματικής κατάρτισης με την απασχόληση πραγματοποιήθηκε ποιοτική έρευνα με τη μορφή των ομαδικών συζητήσεων και των εις βάθος προσωπικών συνεντεύξεων. Πιο συγκεκριμένα, διεξήχθησαν 2 ομαδικές συζητήσεις και 10 εις βάθος προσωπικές συνεντεύξεις στην Αθήνα με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: