TÜRKİYE PROFİLİ, 2005 TNS PİAR Eylül-Ekim 2005

1. TÜRKİYE PROFİLİ, 2005TNS PİAREylül-Ekim 2005

2. Amaç ve Kapsam • Türk toplumunun bireysel, sosyal, kültürel, ekonomik davranış biçimlerini, değer yargılarını ve tüketim kalıplarını incelemek ve yıllar itibarı ile değişimleri izlemek...

3. Metodoloji • Araştırma Metodu: Kantitatif Araştırma • Yöntem: Yüzyüze anket yöntemi • Örneklem: 15+ yaş grubu 2066 birim • Kapsam: 24 il • Saha tarihi: Eylül - Ekim, 2005

4. Gündem Özetle Türkiye İletişim Araçları ve Teknoloji Sosyal Yaşam ve Kültürel Faaliyetler Tasarruf ve Yatırım Alışkanlıkları Alışveriş Alışkanlıkları

5. Fiziksel ve Demografik Bilgiler • Türk insanının saç rengi; %59’u siyah, %33’ü kahverengi,%7’si sarı, %1’i kızıl • Türk insanının göz rengi; %71’i kahverengi/siyah, %17 ela/bal, %7 yeşil, %5 mavi • Kadınlarınortalama kilosu 63.4, erkeklerin ise 71.8 kg - Bireylerin %70’i kilosundan memnun! • Kadınların %61’lik bölümü 40 beden ve üstü giyiyor. • Kadınlarınortalama boyu 162 cm, erkeklerin ise 173 cm. - Bireylerin %86’sı boyundan memnun, %14’ü ise daha uzun olmak istiyor! • Ortalama ayak numaraları: Erkeklerin 42 Kadınların 37,6 • Türkiye’deki erkeklerin; %41’i bıyıklı, %19’u sakallı • Türk insanının kan grupları incelendiğinde; • en fazla kan grubu A Rh+ (%19) ve 0 Rh+ (%15) • en az kan grubu ise AB Rh– (%1)

6. Ev ve Aile Yaşamı • Türkiye’de ortalama evlilik yaşı 21.2... • Türkiye’de evli çiftlerin %35’i “hiç tanışmadan görücü usulüyle” evlenmiş. %5’inin sadece imam nikahı var... • Evlilerin; • %13’nün kan bağı var... • %46’sı alyans takmıyor... • %49’u herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmıyor... • %27’si evlenme tarihini hatırlamıyor... • Çocuk sahibi olan kadınların %11’i sezeryanla doğum yapmış...

7. İletişim Kanalları • Kablolu yayın ve uydu anten kullanımı artmış (%24  %36) • Bilgisayara sahip olma oranı 2 katına çıkmış (%18) • İnternet erişimine sahip olma oranı artmış (%10). • Her gün kullanan oranı artmış (%19 %39) • İnternete her girildiğinde geçirilen ortalama süre 62 dakika. • Evinde veya iş yerinde elektronik posta adresi olanların oranı yaklaşık 2 katınaçıkmış (%51) • Son üç ay içerisinde oynanan şans oyunları, Sayısal Loto (%14), İddaa (%9) ve MilliPiyango (%7) • Hiç gazete okumadığını ifade edenlerin oranı %23. • Hafta içi günde ortalama televizyon seyretme süresi 3 saat; hafta sonu3 saat 23 dk. • Geçmiş dönemlere kıyasla bu süreler azalmış. Not: Değişimler 2001 ve 2005 seneleri arasındaki farkları ifade eder.

8. Harcama, Tasarruf • Tasarruf edebildiğini belirtenlerin oranı %14. • Tasarrufları döviz olarak değerlendirilme yerini YTL’ye bırakmış. • Tercih edilen kanallar öncelikle; • ATM’ler (%63 %70) • Şubeye giderek personel aracılığıyla (2001: %65; 2005: %54). • İnternet bankacılığını tercih edenlerin oranı 2 katına çıkmış(%11) • Kredi kartına sahipolanların oranı artmış (%17  %23). • ATM kartınasahip olanların oranı artmış (%20  %28). • Kredi kartının geçtiği her yerde kullanma oranı artmış(%28  %34) • İnternet’ten alışveriş yapma oranı değişmemiş; %3. Not: Değişimler 2001 ve 2005 seneleri arasındaki farkları ifade eder.

9. Çalışma Yaşamı • Meslek seçme imkanı olsa öncelikli olarak seçilecekmeslekler Öğretmen %25 Doktor %17 • Kadınlar ancak babaları/kocaları izin verirse çalışmalıdır diyenler %14. • Kadınların kesinlikle çalışmaması gerektiğini savunanlar ise %8 • Türkiye’de ikinci dil olarak en çok İngilizce (%15) Kürtçe (%5) konuşuluyor. • İşyerine gidiş %17,5 Belediye/halk otobüsü, %14 servis, %13 özel aracıyla. • Bir günde işte geçirilen ortalama süre 9 saat

10. Tatil Alışkanlıkları • Bir yıl boyunca tatile çıkılan süre ortalama 2 hafta. • Tatile yoğunlukla Temmuz-Ağustos aylarında çıkılıyor. • Tatile çıkarken %67 otobüs, %38 özel araba kullanılıyor. • Uçak kullanma oranı %8. • Türklerin %89’unun pasaportu, %4’ünün nüfus cüzdanı yok... • Dini bayramlarda %75’lik bir kesim bayramı evde ailesiyle geçiriyor.

11. Değerler / Görüşler • Türkiye’de %24’lük bir kesim “dini inançlarından dolayı” kürtaja karşı. • Kadınların kocaları tarafından dövülmesini doğal görenlerin oranı %6. • Türkiye’de “herşey kadere bağlıdır” diyenlerin oranı %33. • Kendisini “çok dindar” olarak ifade eden %11’lik bir kesim var; • “Hiç dindar olmadığını” söyleyenler ise %5’lik bir orana sahip. • Türkiye’de nazara inanma oranı %70. • Hanelerin %70’inde Türkçe Kuran-ı Kerim var. • %26’lık kesim kadınların başlarını kesinlikle örtmesi gerektiğini düşünüyor. • Günde 5 vakit namaz kılanların oranı %35.

12. Değerler / Görüşler • Türkiye’nin AB üyesi olmasını isteyenler %65’lik bir kesim. • %40’lik bir kitle “Türkiye Müslüman devletlerden oluşan bir topluluğun parçası”dır görüşünde. • Türkiye’nin en yakın dostu olduğu düşünülen ülkeler KKTC (%15) Azerbaycan (%7) Almanya (%5) ABD (%3) Diğer Arap ülkeleri (%6) DiğerTürk Cumhuriyetleri (%5) • Hiçbiri diyenlerin oranı ise %46.

13. Gündem Özetle Türkiye İletişim Araçları ve Teknoloji Sosyal Yaşam ve Kültürel Faaliyetler Tasarruf ve Yatırım Alışkanlıkları Alışveriş Alışkanlıkları

14. Hanede Televizyon Sahipliği Sadece renkli televizyona sahip olanların oranı 2001 yılına kıyasla artarak %96’ya ulaşmıştır. 100 90 Televizyonu olmayanlar 80 70 Hem siyah beyaz hem 60 renkli televizyonu olanlar 93 50 96 Sadece renkli televizyonu 40 olanlar 30 Sadece siyah beyaz televizyonu olanlar 20 10 3,9 1,6 0 2001 2005

15. Televizyon Özellikleri ve Yayın Sistemi Uydu yayın sistemi kullananların oranında 10 puanlık bir artış yaşanmıştır. 120 100 6 8 18 80 28 Kablolu yayın 60 Uydu (çanak) Normal antenli yayın 40 76 64 20 0 2001 2005 • Hanede ekran boyutu 67 ve üstü olan televizyon sahipliği oranı %29. • Hanede birden fazla TV sahipliği artmış: - 2 adet (2001: %22; 2005: %25)

16. Hanede Bilgisayar Sahipliği Bilgisayara sahip olanların oranının iki katına çıktığı görülmektedir. 120 100 9 18 80 Bilgisayara sahip olup türünü bilmeyenler 60 Bilgisayarı olanlar 90 Bilgisayarı olmayanlar 82 40 20 0 2001 2005

17. Bilgisayar ve İnternet Kullanımı • Hanede internet erişimine sahip olanların oranı artmış (%6  %10). • Bilgisayarın evde kullanım oranı (%7  %14) ve internet kafelerde kullanım oranı (%7  %13’e) artış göstermiş. • Bilgisayar kullananlar arasında bilgisayar kullanmayı • %31’lik kesim “çok iyi derecede”,%54’lük kesim ise “orta derecede” bildiğini belirtmekte. • İnterneti her gün kullananların oranı (%19’dan %39’a) ve haftada bir kullananların oranı (%10’dan %16’ya) yükselmiş. • İnternete her girildiğinde geçirilen ortalama süre yaklaşık 62 dakika. • 2001 yılına kıyasla sürede değişiklik olmamıştır.

18. İnternetin Ne Amaçla Kullanıldığı • Chat / arkadaşlar ile sohbet (%50  %47) • Genel bilgi edinmek (%34  %40) • E-mail alma / gönderme (%14  %38) • Sörf yapmak (%37  %35) • Oyun oynamak (%20  %26) • Ders / eğitim (%16  %26) • Haberleri okumak (%7  %21) • Müzik indirmek (%6  %16) • Program indirmek (%13  %13) • Finansal hizmet / banka hizmetleri (%8  %8) • Radyo dinlemek / TV izlemek (%6  %8) Not: Değişimler 2001 ve 2005 seneleri arasındaki farkları ifade eder.

19. İnternet Kullanımı ve Nerelerde Kullanıldığı İnternet kafelerde internet kullanım oranı artmış, Bilgisayar kullanıp internet kullanmayanların oranı düşmüştür. Evinde veya iş yerinde elektronik posta adresi olanların oranı yaklaşık 2 katına çıkmıştır (%51). 140 Bilgisayar kullanıp internet kullanmayanlar 15 120 21 Diğer 7 100 6 Okulda 27 80 24 Arkadaşların Evinde 60 29 İşte 26 40 Evde 45 20 38 İnternet kafelerde 0 2001 2005 Not: Değişimler 2001 ve 2005 seneleri arasındaki farkları ifade eder.

20. Gündem Özetle Türkiye İletişim Araçları ve Teknoloji Sosyal Yaşam ve Kültürel Faaliyetler Tasarruf ve Yatırım Alışkanlıkları Alışveriş Alışkanlıkları

21. Bağış / Şans oyunları / Müzik türleri • Bugüne kadar herhangi bir derneğe / hayır kurumuna bağışta bulunanların oranı %30. • Son üç ay içerisinde oynanan şans oyunları: - Sayısal Loto (%14) - İddaa (%9) - Milli Piyango (%7) • Dinlenmekten hoşlanılan müzik türleri: - Türk Halk Müziği (2001: %43; 2005: %46) - Türk Sanat Müziği (2001: %22; 2005: %24) - Türk Pop Müziği (2001: %21; 2005: %24) - Arabesk Müzik (2001: %20; 2005: %17) - Özgün Müzik (2001: %11; 2005: %16) - Yabancı Pop Müziği (2001: %8; 2005: %11)

22. Gazete Okuma Sıklığı Hiç gazete okumadığını ifade edenlerin oranı %23’tür. 120 100 23 23 Hiç 80 Haftada 1 ve daha az 14 15 60 Haftada 2-3 gün 13 16 Haftada 4-5 gün 13 12 40 Hemen hemen hergün 20 36 35 0 2001 2005

23. TV izleme Sıklığı Hemen hemen her gün TV izleyenlerin oranında 7 puanlık bir düşüş vardır. 120 1,9 4,9 100 6 Hiç 7 80 Haftada 1 ve daha az 60 Haftada 2-3 gün Haftada 4-5 gün 88 40 81 Hemen hemen hergün 20 0 2001 2005

24. TV İzleme Alışkanlıkları - 1 • Hafta içi bir günde ortalama televizyon seyretme süresi düşmüş (1997: 4 saat 20 dk., 2001: 3 saat 17 dk., 2005: 3 saat 1 dk.) • Hafta sonu bir günde ortalama televizyon seyretme süresi de düşmüş (1997: 4 saat 50 dk., 2001: 3 saat 43 dk., 2005: 3 saat 23 dk.) • Haber kanallarının seyredilme oranı: - Sürekli (2001: %49; 2005: %47) - Ara sıra (2001: %43; 2005: %44) - Hiç (2001: %9; 2005: %9) • Belgesel kanallarının seyredilme oranı: - Sürekli (2001: %14; 2005: %19) - Ara sıra (2001: %47; 2005: %50) - Hiç (2001: 39; 2005: %31)

25. TV İzleme Alışkanlıkları - 2 • Müzik kanallarının seyredilme oranı: - Sürekli (2001: %29 2005: %30) - Ara sıra (2001: %48 2005: %43) - Hiç (2001: 23 2005: %28) • Seyredilen program türleri: - Haber bültenleri (%93) - Yerli diziler (%87) - Yerli filmler (%86) - Haber programları (%83) - Güldürü / komedi programları (%73) - Yarışma programları (%71) - Dini programlar (%70) - Belgeseller (%66) - Yabancı diziler (%64) - Magazin programları (%62)

26. Dergi Okuma Alışkanlıkları Dergi okuma sıklığı: - Haftada bir 2001: %8 2005:%8 - İki haftada bir 2001: %4 2005:%4 - Ayda bir 2001: %10 2005:%11 - Hiç okumam 2001: %69 2005:%66 Hafta içi okunan dergiler:- Haber ve aktüalite dergileri 2001: %38 2005: %37 - Moda ve güzellik dergileri 2001: %18 2005: %17 - Magazin / eğlence dergileri 2001: %18 2005: %16 - Mizah dergileri 2001: %11 2005: %13 - Spor / oto dergileri 2001: %9 2005: %13 - Gençlik / müzik dergileri 2001: %9 2005: %12 - Ekonomi ve iş dünyası dergileri 2001: %12 2005: %11 - Hafta içi dergi okumam 2001: %7 2005: %13 Hafta sonu okunan dergiler: - Haber ve aktüalite dergileri 2001: %33 2005: %32 - Magazin / eğlence dergileri 2001: %24 2005: %19 - Moda ve güzellik dergileri 2001: %18 2005: %17 - Mizah dergileri 2001: %12 2005: %15 - Spor / oto dergileri 2001: %9 2005: %12 - Gençlik / müzik dergileri 2001: %7 2005: %12 - Ekonomi ve iş dünyası dergileri 2001: %9 2005: %10 - Hafta sonu dergi okumam 2001: %9 2005: %13

27. Gazetede Yayınlanan Burç Fallarının Okunma Sıklığı Gazetede yayınlanan burç fallarını %45’lik bir kesim hiç okumamaktadır. 120 100 37 Hiç okumayanlar 80 45 Nadiren okuyanlar 60 Arasıra okuyanlar 25 20 40 Hergün okuyanlar 23 21 20 15 14 0 2001 2005

28. Gündem Özetle Türkiye İletişim Araçları ve Teknoloji Sosyal Yaşam ve Kültürel Faaliyetler Tasarruf ve Yatırım Alışkanlıkları Alışveriş Alışkanlıkları

29. Gelir ve Satın Alma Gücü • Hanede gelir getiren kişi sayısı: - 1 kişi (2001: %60 2005: %68) - 2 kişi (2001: %31 2005: %23) - 3 kişi (2001: %7 2005: %7) • Hane gelirinin son bir yıl içerisindeki durumu: - Aynı kaldı (2001: %30 2005: %52) - Arttı (2001: %16 2005: %22) - Azaldı (2001: %54 2005: %26) • Hanede satın alma gücünün bir yıl içerisindeki durumu: - Aynı kaldı (2001: %23 2005: %49) - Arttı (2001: %8 2005: %18) - Azaldı (2001: %69 2005: %33) • Tasarruf etme: - Tasarruf edebildiğini belirtenlerin oranı %14 (2001: %11).

30. Tasarrufların Ne Şekilde Değerlendirildiği Tasarrufları döviz olarak değerlendirilme eğilimi yerini YTL’ye bırakmış (%39). Tasarrufları YTL olarak değerlendirme oranı yaklaşık 2 katına çıkmıştır. 140 120 Diğer 11 12 5 8 100 Hisse senedi / yatırım fonları / bono 15 14 80 17 20 Gayrimenkul / taşınmaz mal 60 24 Altın / ziynet eşyası olarak 48 40 Döviz olarak 20 39 19 Türk Lirası 0 2001 2005

31. Tasarruf ve Bankacılık Hizmetleri Kullanımı • Tasarrufların Nerelerde Değerlendirildiği: - Evde/işte/kasada (2001: %35; 2005: %36) - Faizle çalışan devlet bankaları/kurumlarında (2001: %26; 2005: %20) - Faizle çalışan özel bankalar/kurumlarda (2001: %19; 2005: %14) • Herhangi Bir Banka ile Çalışanlar / Çalışılan Banka Sayısı: - 1 banka ile çalışıyorum (%22) - 2 banka ile çalışıyorum (%7) - Herhangi banka ile çalışmıyorum (%67) • İlk Akla Gelen Bireysel Bankacılık Hizmetleri: - ATM Hizmetleri (2001: %28; 2005: %34) - Kredi kartı (2001: %12; 2005: %19) - Maaş hesabı (2001: %5; 2005: %7) - Otomatik ödeme/fatura ödemeleri (2001: %4; 2005: %7) - Hatırlamıyor / Bilmiyor (2001: %37; 2005: %17)

32. Bankalar ve Ürünleri Hakkında Bilgi Edinilen Kaynaklar Bankalar ve ürünleri hakkında bilgi edinilen kaynaklar sırasıyla şubeler, TV reklamları ve tanıdıklar/arkadaşlar/aile bireyleridir. Şubeler ve TV reklamlarından bilgi edinme oranı artmıştır. 200 14,9 180 31,3 160 Bilgi edinilen kaynak bulunmuyor 12,5 14,1 İnternet 140 10,1 Gazete / dergi haberleri 14,4 29,2 120 Radyo reklamları 31,5 100 Banka broşür/doküman/mektupları Gazete / dergi reklamları 80 52,1 Tanıdıklar / arkadaşlar / aile bireyleri 44,3 60 TV Reklamları 40 Şubeler 53,4 41,4 20 0 2001 2005

33. Banka Tercihleri • Bankalar ve ürünleri hakkında bilgi edinilen kaynaklardan en güvenilir bulunanları sırasıyla; - Şubeler (2001: %29; 2005: %42) - TV Reklamları (2001: %12; 2005: %21) - Tanıdıklar/arkadaşlar/aile bireyleri (2001: %19; 2005: %14) • Çalışılan bankayı belirlemede etkili olan faktörler - İşlemlerin hızlı ve hatasız yapılması (2001: %16; 2005: %21) - Devlet güvencesinde olması (2001:- ; 2005: %18) - Sağlam / güvenilir / sermayesinin büyük olması (2001: %23; 2005: %12) • Bankalardan hizmet alırken tercih edilen kanallar - ATM’ler (2001: %63; 2005: %70) - Şubeye giderek personel aracılığıyla (2001: %65; 2005: %54) - İnternet bankacılığı (2001: %5; 2005: %11) - Telefon bankacılığı (2001: %9; 2005: %6) - Şubeyi telefonla arayarak personel aracılığıyla (2001: %11; 2005: %5)

34. Kredi Kartı ve Sigorta Sahipliği • Kredi kartına sahip olanların oranı kıyasla artmış (2001:%17; 2005:%23). • 1 adet kredi kartı sahipliğinde düşüş (2001: %72; 2005: %57); 2 adet kredi kartı sahipliğinde artış (2001: %17; 2005: %20). • ATM kartına sahip olanların oranı %28 (2001: %20). • 1 adet ATM kartına sahip olanların oranında (2001: %80; 2005: %69) düşüş; 2 adet ATM kartı sahipliği oranında artış (2001: %13; 2005: %16). • Sigorta Sahipliği: - Hayat sigortası (2001: %6; 2005: %4) - Özel sağlık sigortası(2001: %4; 2005: %4) - Ev sigortası(2001: %4; 2005: %4) - Araba kasko sigortası(2001: %32; 2005: %29) - Bireysel emeklilik sigortası(2005: %3) • %76’lık kesim ödemekle yükümlü olunan borcun olmadığını belirtmiştir.

35. Alışverişlerde Kredi Kartı Kullanma Davranışları Kredi kartının geçtiği her koşulda kredi kartı kullanma oranı artmıştır. 120 Kartımı nadiren kullanırım/hiç kullanmam 100 14 17 Yanımda yeterli nakit olmadığı zamanlarda bu 80 kartı kullanırım 35 29 60 Yanımda nakit para olsa bile alışveriş miktarım 20 belli bir miktarı aştığında bu kartı kullanırım 40 23 Kredi kartını geçtiği her koşulda bu kartı kullanırım 20 34 28 0 2001 2005

36. Gündem Özetle Türkiye İletişim Araçları ve Teknoloji Sosyal Yaşam ve Kültürel Faaliyetler Tasarruf ve Yatırım Alışkanlıkları Alışveriş Alışkanlıkları

37. Satınalma Davranışları • Kampanya ve Taksitli Alışveriş: • Genellikle peşin alışverişi tercih ederim (2001: %55; 2005: %69). • Param olduğu zaman peşin, param olmadığı zaman taksitli alışveriş yapmayı tercih ederim (2001: %23; 2005: %17) • Piyasaya Yeni Çıkan Ürünlere Karşı Satınalma Davranışı: • Hemen satın alır denerim (%7) • Çevremdekilerin denemesini bekler – tavsiye ederlerse alırım (%48) • Ürün piyasada tutulur ve yaygınlaşırsa satın alırım (%45). • Alışverişte malın fiyatının daha önemli olduğunu ve öncelikle ucuz mal almak istediklerini belirtenler %48. • Aynı ürünün fiyatları da aynı olursa yerli markalı olanı tercih edenler %71.

38. Promosyonlu Ürünlere Karşı Tutum “Hangi marka olduğuna bağlı olarak promosyonlu markayı tercih edeceklerini belirtenler”in oranı tüm kategorilerde en yüksektir.

39. İnternetten Alışveriş Yapma ve Satın Alınan Ürünler İnternetten alışveriş yapmayanların oranı %97’dir.

40. Diğer byEFSaNE PPS Sunumlar için buraya TIKLAYIN