300 likes | 478 Views
XI Krajowa Szkoła Nadprzewodnictwa: Zjawiska kolektywne i ich współzawodnictwo Kazimierz Dolny, 25-29 września 2005 r. Topologiczne zjawiska krytyczne na granicy przejścia Motta w nadprzewodnikach wysokotemperaturowych. Tadeusz K. Kopeć. Nieco historii. Nieco historii (c.d).
E N D
XI Krajowa Szkoła Nadprzewodnictwa: Zjawiska kolektywne i ich współzawodnictwoKazimierz Dolny, 25-29 września 2005 r. Topologiczne zjawiska krytyczne na granicy przejścia Motta w nadprzewodnikach wysokotemperaturowych Tadeusz K. Kopeć
Idea KPK wraca, kwantowe AF: I etap teorii HTSC
Geneza idei KPK w HTSC (eksperyment): Skalowanie „energia/temperatura”
„konwencjonalny” KPK a... ...SO(5)
Spór o to jak wygląda „kanoniczny” diagram fazowy dla miedzianów... T* QCP T*
U=4eV Skale energii W HTSC Sztywności fazowe
Wpływ korelacji (U): relokacja wag optycznych M. V. Klein & G. Blumberg, Science, Vol 283, 42 (1999)
Sprzężenie między płaszczyznami Cu-O a nadprzewodnictwo
Oddziaływanie Coulomba: rola symetrii sektor ładunkowy Symetria U(1), gdy złamana -nadprzewodnictwo sektor spinowy Symetria SU(2)/U(1), gdy złamana- porządek magnetyczny np. AF „urojony” czas Matsubary
„Demontaż” oddziaływania Coulomba w sektorze ładunkowym, Model Fermionowo-Bozonowy
Elektron jako obiekt złożony Silnie oddziałujące c-fermiony = Słabo oddziałujące f-fermiony ale w środowisku silnie fluktuujących U(1) potencjałów cechowania pola elektromagnetycznego = c f
Ilustracja własności topologicznych w mechanice kwantowej Rotator Cząstka swobodna
Druga kwantyzacja: sposób dobry na wszystko, ale...
...koherencja Parowanie... (fermiony) (bozony) ODLRO: Sztywności fazowe
Istotna rola topologicznego „czynnika Berry” w efektywnym funkcjonale działania M. Berry
Wkład do sumy statystycznej: Sumowanie po dynamicznie zmiennych trajektoriach i wkładach topologicznych (instantonowych) pól cechownia U(1) + Z + Z = Z m=2 m=1 + Z ... m=3
Rezultaty: Ściśliwość ładunkowa Masa efektywna Temperatura krytyczna
Konkluzje *Istotą zagadnienia układów silnie skorelowanych jest oddziaływanie Coulomba U. *Oddziaływanie Coulomba + energia kinetyczna układu fermionów generują wszystkie pochodne skale energii (np. wymiana AF). *Oddziaływanie Coulomba jest opisywane wirtualną wymianą pola EM przy pomocą grupy U(1)- zmienne dynamiczne („faza”) są „potencjałami” pola EM. *Opis efektywny: Układ Fermionowo-Bozonowy -> układ „złożonych” fermionów (fermion + bozonowy czynnik fazowy wirtualnego pola EM). *Wzbudzenia topologiczne: efekt wynikający z własności grupy U(1), klasa homotopii p1(U(1))=Z określa nowe liczby kwantowe (U(1) winding numbers). *Dla dominującego U (bozonowe) wzbudzenia topologiczne fazy U(1) określają fizykę układu silnie skorelowanych fermionów.