400 likes | 636 Views
HRM in de toekomst of de toekomst van HRM. Rob Gründemann (Kenniscentrum Sociale Innovatie) Faculteit Maatschappij en Recht Kennisevent SD Worx, Mechelen, 25 maart 2010. Opzet van de presentatie. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt Generatie Einstein
E N D
HRM in de toekomst of de toekomst van HRM Rob Gründemann (Kenniscentrum Sociale Innovatie) Faculteit Maatschappij en Recht Kennisevent SD Worx, Mechelen, 25 maart 2010
Opzet van de presentatie • Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt • Generatie Einstein • ICT ontwikkelingen en de effecten hiervan op de arbeidsrelatie en organisatieconfiguratie • Ontwikkelingen in de volksgezondheid • Ontwikkelingen in het HRM werk • Dillema’s en uitdagingen voor HRM Kennisevent SD Worx
België: actuele thema’s Tot 2005 stelde vergrijzing in ons land derhalve weinig problemen, omwille van het grote aantal actieven Buurlanden verhogen pensioenleeftijd. België niet. Belgische arbeidsmarkt leidt minder onder crisis dan Europees gemiddelde Minder buitenlandse werknemers naar België door crisis Arbeidsmarkt kampt met tekort aan talent De Belgische arbeidsmarkt is middeleeuws (gesloten visie met een volledige loopbaan binnen één bedrijf) Paradox Belgische arbeidsmarkt: arbeid is te duur en loont niet
Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt Kennisevent SD Worx
Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt • Vergrijzing/ontgroening als gevolg van: • Toename levensverwachting • Daling geboortecijfer • Geboortegolf na de tweede wereldoorlog • Effecten voor de (beroeps)bevolking • Krimp van de beroepsbevolking • Toename van de grijze druk • Financieringsproblemen overheid • AOW in NL van 9% (nu) naar 18% (2038) van loonsom • Proces vertraagd door economische recessie Kennisevent SD Worx
Percentage 65 plussers in 2060 Bijeenkomst LOPA
Leeftijdsopbouw Nederland 2000 en 2050 Kennisevent SD Worx
Meer vrouwen op de arbeidsmarkt Kennisevent SD Worx
Ontwikkelingen in de werkende bevolking in Nederland (1990 – 2008) Kennisevent SD Worx
Werkende bevolking naar geslacht en arbeidsduur (2008) Taskforce deeltijd plus Kennisevent SD Worx
Arbeidsparticipatie vrouwen 2006 Kennisevent SD Worx
Meer allochtonen op de arbeidsmarkt Kennisevent SD Worx
Percentage westerse en niet westerse allochtonen 1996 – 2009 Kennisevent SD Worx
Samenvatting ontwikkelingen • Beroepsbevolking ouder, vrouwelijker en kleurrijker • De instroom van jongere werknemers neemt af (en voldoet niet aan de vervangingsvraag) • Concurreren om talent op krimpende arbeidsmarkt • De potentiële beroepsbevolking wordt kleiner (niet gelijk verdeeld over het land) Kennisevent SD Worx
Generatie Einstein Een andere kijk op werk Kennisevent SD Worx
Uitdagingen tav generatie Einstein Hoe aantreken én behouden van nieuwe werknemers Hoe nieuwe werknemers optimaal laten samenwerken met andere generaties werknemers
ICT Ontwikkelingen en de effecten hiervan op de arbeidsrelatie en organisatie-configuratie Kennisevent SD Worx
Informatisering in Nederland eind 2007(CBS, 2008) • Meeste huishouden beschikt over PC (88%) en aansluiting internet (86%; 11,7 miljoen personen); 74% heeft breedbandaansluiting • Vrijwel alle bedrijven in Nederland aangesloten op internet (bijna 100%) • Merendeel bedrijven heeft breedbandverbinding (86%) en eigen website (83%) • Helft van de medewerkers (52%) gebruikt op het werk geregeld een computer met internet Kennisevent SD Worx
Bedrijven met telewerkers 2003 – 2007medewerkers die m.b.v. computers thuis of op een andere werkplek, werk verrichten voor het bedrijf: bron: CBS Aandeel bedrijven met telewerkers in vier jaar verdubbeld Kennisevent SD Worx
Invloed op arbeidsrelatie Werkgever - werknemer wordt opdrachtgever - opdrachtnemer (Huiskamp, 2003) Hybride marktachtige vormen: zelfstandigen die vnl voor één opdrachtgever werken; functie-contract (met afspraken over resultaat/prestatie); Telewerkers of gedetacheerde werknemers; employability afspraken voor externe arbeidsmarkt. Werk-/opdrachtnemer krijgt meer ruimte planning en organisatie Werk-/opdrachtnemer wordt afgerekend op resultaten Ondernemingsrisico ligt (deels) bij werk-/opdrachtnemer Meer eigen verantwoordelijkheid werk-/opdrachtnemer voor employability, vitaliteit en duurzame inzetbaarheid Uitzendorganisaties als nieuwe werkgever, die ondernemer ontlast van werkgeverstaken
Invloed op organisatie-configuratie Door technologische ontwikkelingen is complexiteit van werk sterk toegenomen (Soete & Weehuizen, 2000) Door complexiteit van werk wordt samenwerking belangrijker ICT maakt mogelijk om los van tijd en plaats samen te werken ICT faciliteert samenwerking over grenzen (organisatie) heen (internationalisering) Netwerken ontstaan op basis van persoonlijke expertise en deskundigheid en met een specifiek doel Medewerkers van organisaties participeren in meer netwerken op hetzelfde moment Als gevolg hiervan vervagen de grenzen van organisaties Door samenwerking van kenniswerkers in virtuele netwerken verandert de rol van leidinggevende (nieuwe werken) Visueel controleren gaat over naar managen vanuit vertrouwen
Het nieuwe werken Werkgevers moeten werknemers in staat stellen om efficiënter en effectiever te werken in de digitale werkstijl (Gates 2005) Grootste uitdaging management 21ste eeuw is productiviteit kenniswerker te verhogen (Bijl, 2009) geen standaard werktijden geavanceerde tools en werkplek rol manager verandert in coach, begeleider of dienstverlener Daarnaast taak om kenniswerkers samen te laten werken Medewerker geen kostenpost (commodity), maar creatieve waardevolle resource waarin geïnvesteerd moet worden
De achterkant van het nieuwe werken (o.a. Dankbaar, 2010) • Nieuwe werken is nooit af (risico burnout) • Concurrentiedruk: alles moet steeds meer en beter • Productiviteit moet omhoog en tast autonomie en professionaliteit van werknemer aan • Telewerkers werken langer en hebben meer stress • Risico vermenging van werk en privé • Snelle veroudering van kennis • Nieuwe arborisico’s: • RSI, (informatie)stress; schending privacy Kennisevent SD Worx
Welvaartsziekten in Nederland 2006 46% van volwassenen heeft overgewicht (BMI 25+) 11% ernstig overgewicht (BMI 30+) 1 op de 7 jongeren is te zwaar (BMI 25+) Ongezond gedrag één van de belangrijkste oorzaken van (vermijdbare) ziekte en sterfte in de wereld Sterfte aan kanker is tenminste 50 % te verklaren door ongezond gedrag
Evolutie overgewicht (BMI ≥25) tussen 1993 en 2005, naar geslacht (IDEWE, 2008) 32 Onderzoek IDEWE (Moens) - Gezondheidstoestand 224,075 werknemers in 2005
Evolutie zwaarlijvigheid (BMI ≥30) tussen 1993 en 2005, naar geslacht (IDEWE, 2008) 33 Onderzoek IDEWE (Moens) - Gezondheidstoestand 224,075 werknemers in 2005
Gezondheid in 2020 Toename chronische ziekten (25-55%) Toename van overgewicht en obesitas Toename (ouderdoms) diabetes; hart- en vaatziekten, gewrichtsproblemen en psycho-sociale problemen Depressiviteit in 2020 meest voorkomende ziekte Toename van verzuim en arbeidsongeschiktheid
Ontwikkelingen in de HRM functie Informatisering P&O werk Krimp P&O afdeling Toename vraag adviesfunctie Mechelen, 25 maart 2010 Kennisevent SD Worx 37
Waardecreatie door HR-transformatie (Ulrich, 2008) Gaan denken in termen van waardecreatie Betekent minder aandacht voor kostenstrategie (op langer termijn suboptimale oplossing) Echte waardecreatie in strategische component (bijvoorbeeld versnellen van time-to-market en versterken innovatiekracht van de organisatie) Cruciaal is de competentie om te innoveren en te reageren op veranderende klantwensen
Dilemma’s en uitdagingen voor HRM • Aantrekken en behouden van goede werknemers • Balans wensen en behoeften werkgever versus werknemer • Bevorderen van gezondheid en vitaliteit werknemers • Aansturen en samenwerken van een diversiteit aan werknemers/teams/samenwerkingsverbanden • Creëren van management op basis van vertrouwen • Omgaan met flexibiliteit in de arbeidsrelatie • Ondersteunen van eigen verantwoordelijkheid werknemer • Ontwikkelen van een focus op waardecreatie Kennisevent SD Worx
Dank voor uw aandachtWilt u meer weten? Dr. Rob Gründemann Lector Organisatieconfiguraties en Arbeidsrelaties Hogeschool Utrecht Senior onderzoeker/adviseur TNO Kwaliteit van Leven - Arbeid Postbus 718 2130 AS Hoofddorp T + 31 23 554 9948 E-mail: robert.grundemann@hu.nl of rob.grundemann@tno.nl Website: www.robgrundemann.nl Kennisevent SD Worx