610 likes | 1.13k Views
Lezen en spellen: Theorie en Praktijk. Prof. dr. Anna M. T. Bosman a.bosman@pwo.ru.nl. Twee-route model. Fonologisch Coherentie Model. Microniveau FCM. Ongetraind netwerk (niet-lezer). Bezig met trainen (globaallezer). Getraind netwerk (decodeerder). Verschillen in zelf-consistentie.
E N D
Lezen en spellen: Theorie en Praktijk Prof. dr. Anna M. T. Bosman a.bosman@pwo.ru.nl
40 woorden met een klinker als beginklank 20 met een lange klank (e.g., adem, eter, over) 20 met een korte klank (e.g., anker, enkel, orgel) Stimuli 1e lettertaak
Basis aannamen Orthografie Lezen en spellen Interactief Fonologie Semantiek
Dyslexia Orthography ? ? ? ? Reading ? Semantics Phonology
120 stimuli (spelling-klank consistent) 60 woorden 30 words: klank-spelling consistent (e.g., MENS, SOMS) 30 words: klank-spelling inconsistent (e.g., FIJN, SAUS) 60 pseudowoorden 30 klank-spelling consistent (e.g., PRUG, KERT) 30 klank-spelling inconsistente (e.g., HIJF, BAUS) Stimuli
is ook interactief van aard ! Orthografie Lezen door kinderen met dyslexie Semantiek Fonologie
Leren spellenSlimme oefeningen en het bevorderen van het spellingbewustzijn
Experiment 1 Een vergelijking van instructiemethoden
Conclusies • Lezen is de minst effectieve instructie • Visueel Dictee (uit het hoofd opschrijven) is het meest effectief voor alle leerlingen • Het spellingniveau bepaalt mede de effectiviteit van een instructie
Experiment 2 Visueel dictee op het regulier en speciaal onderwijs
Conclusies • Visueel dictee is effectief voor alle type leerlingen • Visueel dictee is vooral effectief voor woorden zoals ‘blauwbaard’ • Het type leerling bepaalt mede de effectiviteit van een instructie
Experiment 3 Lezen-zoals-het-hoort vergeleken met Lezen-wat-er-staat
Conclusies • Lezen-wat-er-staat is voor alle leerlingen effectiever dan lezen-zoals-het-hoort • De spelling beklijft goed bij leerlingen uit het regulier onderwijs • De spelling beklijft minder goed bij leerlingen uit het speciaal onderwijs
Experiment 4 Lezen-wat-er-staat vergeleken met de PLUS-variant
Woordjes * Kieviet na 1998
Instructies & Deelnemers LOM-leerlingen
Conclusies experiment 4 • Lezen-wat-er-staat beklijft met een verlengde training ook bij leerlingen uit het speciaal onderwijs • De zwakke leerlingen leren evenveel als de goede • Het oefenen van de ‘rare’ uitspraak draagt bij aan de effectiviteit van de methode • Transfer is makkelijker voor de goede spellers en als de ‘rare’ uitspraak is geoefend
Experiment 5 Een vergelijking van spelfouten in opstellen en dictees