1 / 20

Teritorijalni monitoring

Teritorijalni monitoring. Stanje i okvir. Siniša Trkulja Republička agencija za prostorno planiranje Beograd, novembar 201 3. TERITORIJALNI MONITORING. Teritorijalni monitoring je praćenje prostornog razvoja Prostorni razvoj su promene koje se dešavaju u prostoru

tanek
Download Presentation

Teritorijalni monitoring

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Teritorijalni monitoring Stanje i okvir Siniša Trkulja Republička agencija za prostorno planiranje Beograd, novembar 2013.

  2. TERITORIJALNI MONITORING • Teritorijalni monitoring je praćenje prostornog razvoja • Prostorni razvoj su promene koje se dešavaju u prostoru • Promene koje se dešavaju u prostoru je potrebno ocenjivati • Za ocenjivanje se koristi termin evaluacija • Ocenjivanje treba da se koristi za definisanje planskih rešenja

  3. Izrada plana donošenje odluka implementacija i monitoring evaluacija izrada nacrta plana kreiranje politika DEFINISANJE I REDEFINISANJE CILJEVA • Mesto teritorijalnog monitoringa u procesu prostornog planiranja u odnosu na druge “faze” • Okvir teritorijalnog monitoringa (model za STM) • Sistem teritorijalnog monitoringa (sadrži pokazatelje)

  4. DEFINICIJE TERITORIJALNOG MONITORINGA • TA: mehanizmi implementacije teritorijalne kohezije • UN: periodični pregled aktivnosti tokom implementacije • ESPON: 4 komponente teritorijalnog monitoringa • sektorske teme • tipologije i klasifikacije • kompleksne strategije upravljanja (planovi i strategije) • kompleksni teritorijalni koncepti (policentričnost, atraktivnost, ...)

  5. PROSTORNI PLAN 10-25 GODINA CILJ 1 CILJ 2 CILJ 3 CILJ 4 CILJ 5 PREMA VIZIJI IZVEŠTAJI O PROSTORNOM RAZVOJU GODIŠNJE PRAĆENJE I OCENJIVANJE PROGRAM IMPLEMENTACIJE 5 GODINA

  6. Program implementacije • Novi dokument – dokument za sprovođenje plana • Tri dela: • Razrada strateških prioriteta • Razrada pokazatelja prostornog razvoja • Smernice za formiranje informacionog sistema o prostornom razvoju

  7. 38 Regionalni razvoj i društvena kohezija 25 Regionalna konkurentnost i pristupačnost 26 Prirodni resursi i zaštita životne sredine 8 Zaštićeno prirodno i kulturno nasleđe i pejzaž 9 Funkcionalna integracija sa okruženjem Godišnji izveštaji (24 + 33 + 49) 106 pokazatelja prostornog razvoja ESPON i ostali

  8. Prvi set pokazatelja Cilj 1: URAVNOTEŽENIJI REGIONALNI RAZVOJ (UNAPREĐENA SOCIJALNA KOHEZIJA) 1.1. Održivi demografski razvoj 1. Gustina naseljenosti (kritična masa) 2 Migracioni bilans 3 Udeo stanovništva po velikim starosnim grupama 4 Stopa fertiliteta 1.2. Unapređenje socijalne i ekonomske kohezije 5 Stanovništvo sa visokim obrazovanjem 7 Zaposlena lica sa visokim stepenom obrazovanja 1.3. Smanjenje socijalne isključenosti i siromaštva 11 Stopa aktivnosti muške/ženske populacije (15-64 godina) 12 Stopa zaposlenosti 13 Stopa rasta broja aktivnih lica prema stopi rasta broja lica sa ličnim prihodom i izdržavanih lica 18 Godišnja stopa nezaposlenosti 1.4. Uravnoteženost naseljske strukture 25 Prosečno vreme putovanja do najbliža tri regionalna centra 1.5. Ravnomerna prostorna organizacija javnih službi 29 Dostupnost do centralnih naselja javnim prevozom (od toga: dostupnost železnicom) 1.6. Ravnomerna dostupnost infrastrukturi i informacijama 33 Pokrivenost naselja (% broja domaćinstava) mrežom javnog vodovoda 34 Pokrivenost naselja (% broja domaćinstava) kanalizacionom mrežom 35 Pokrivenost naselja (% broja domaćinstava) elektro mrežom visoke sigurnosti snabdevanja 36 Broj internet korisnika 1.7. Teritorijalno odgovorna uprava 37 Pokrivenost prostora prostorno-planskim dokumentima Cilj 2: REGIONALNA KONKURENTNOST I PRISTUPAČNOST 45 Zaposlenost po ekonomskim delatnostima Cilj 3: ODRŽIVO KORIŠĆENjE PRIRO¬D¬NIH RESURSA I ZAŠTIĆENA I UNAPREĐENA ŽIVOTNA SREDINA 63 Korišćenje zemljišta (poljoprivredne, šumske, izgrađene, vodene površine) (CORINE) 65 Kvalitet voda vodotoka (klase kvaliteta) Cilj 4: ZAŠTIĆENO I ODRŽIVO KORIŠĆENO PRIRODNO I KULTURNO NASLEĐE, I PREDEO 91 Zaštićena prirodna područja 92 Broj zaštićenih kulturnih dobara u regionu 93 Broj lokaliteta kulturnog nasleđa predloženog za zaštitu Cilj 5: PROSTORNO-FUNKCIONALNA INTEGRISANOST U OKRUŽENjE 98 Broj projekata sa međunarodnim učešćem (po opštinama) 105 Nedeljni broj letova do evropskih MEGA područja

  9. Informacioni sistem o prostornom razvoju • Koristi GIS platformu • Usklađuje se sa međunarodnim standardima (NSDI – Direktiva INSPIRE) • Međusobna usklađenost informacionih sistema na različitim nivoima ili jedinstveni informacioni sistem o prostornom razvoju? • Cilj – olakšano vršenje teritorijalnog monitoringa, ocenjivanja i formulacije planskih rešenja (strateških prioriteta)

  10. Prikaz jednog pokazatelja u godišnjem Izveštaju o prostornom razvoju • cilj prostornog plana • ime pokazatelja • opis pokazatelja • način merenja pokazatelja • značaj za prostorni razvoj • ograničenja merenja pokazatelja • izvor • stanje pokazatelja u godini izveštaja

  11. Primer veze strateškog prioriteta i pokazatelja Strateški prioritet: Povećanje ukupne povšine pod zaštitom na 10% sa 6% teritorije Republike Srbije kroz prograšenje novih zaštićenih područja Institucionalna odgovornost: ZZPS, PZZP Trajanje: 2011-2015 Izvor i iznos finansiranja: republički budžet na godišnjem nivou Veze sa pokazateljima: zaštićena prirodna područja, fragmentacioni indeks Veza sa ciljem: zaštićeno prirodno i kulturno nasleđe i predeo Pokazatelj: zaštićena prirodna dobra Veza sa ciljem: zaštićeno prirodno i kulturno nasleđe i predeo Izračunavanje: procenat površine okruga pod zaštićenim područjem Periodka izračunavanja: godišnje

  12. Zaštićena prirodna dobra STANjE POKAZATELjA ZA PROSTORNI RAZVOJ U periodu od 2010. do 2012. godine na teritoriji Republike Srbije su proglašeni jedan specijalni rezervat prirode, jedno zaštićeno stanište i šest spomenika prirode. Izvršena je revizija četiri spcijalna rezervata prirode i dva spomenika prirode. Na osnovu tih proširenja površina pod zaštitom je povećana za 4906 hektara, tako da je u Srbiji na kraju 2012 . godine bilo zaštićeno 459 područja ukupne površine 522 739 hektara, što znači da se površina pod zaštitom u Srbiji od 2010. godine povećala za svega 0,07%.

  13. Teritorijalni monitoring u okviru projekta Attract-SEE • Usklađivanje načina na koji se vrši teritorijalni monitoring u partnerskim institucijama • Međunaordni programi, direktive, projekti • ESPON, INSPIRE, transnacionalni (npr. SEE) i prekogranični projekti (CBC)

  14. Okvir za teritorijalni monitoring • U okviru projekta Attract SEE zajednički pokazatelji (indikatori) prostorne privlačnosti (atraktivnosti) • Nacionalni izveštaji o teritorijalnoj privlačnosti • Transnacionalni izveštaj o teritorijalnoj privlačnosti

  15. Uticaj na kreatore politika i donosioce odluka • Rezultati projekta ne treba da ostanu “mrtvo slovo na papiru” ... • ... isto kao i prostorni planovi koji ne treba da ostanu na policama ili u ladicama • Kako uticati na kreatore politika i donosioce odluka?

  16. Usklađivanje politika Nedostatak usklađenosti / harmonizacijese često navodi kao problem dupliranja, birokratije, sporih procedura Stoga, usklađivanje može biti: • Uključivanje zainteresovanih aktera tokom planskog procesa, identifikacija sukoba interesa i predlozi za njihovo rešavanje • Način fokusiranja na zajedničke probleme i izazove, kako bi se postigli ciljevi kroz mere i korišćenje instrumenata • Procesi kroz koje se širi znanje i iznalazi zajednički način za rešavanje problema, kroz učenje i izgradnju kapaciteta

  17. Prostorno planiranje kao sredstvo za horizontalno i vertikalno usklađivanje • Vertikano usklađivanje među različitim prostornim nivoima • Horizontalno usklađivanje među različitim sektorima • Različti nivoi horizontalne saradnje • Institucije – upravljanje (a ne vlast) • Participativno planiranje, usklađivanje interesa (kroz pregovaranje, medijaciju, facilitaciju), uključivanje stejkholdera

  18. Hvala na pažnji! www.rapp.gov.rs http://www.attract-see.eu http://www.espon.eu

More Related