270 likes | 461 Views
Dyskalkulia to zaburzenia zdolnosci matematycznych. Zdolnosci matematyczne ? to predyspozycje potrzebne do rozumienia problem?w matematycznych, metod i twierdzen, do uczenia sie ich, pamietania i odtwarzania, do wiazania ich z innymi problemami, symbolami, metodami i twierdzeniami. . Specyficzne t
E N D
1. DYSKALKULIA
2. Dyskalkulia to zaburzenia zdolnosci matematycznych.
Zdolnosci matematyczne to predyspozycje potrzebne do rozumienia problemów matematycznych, metod i twierdzen, do uczenia sie ich, pamietania i odtwarzania, do wiazania ich z innymi problemami, symbolami, metodami i twierdzeniami.
3. Specyficzne trudnosci w nauce matematyki ujawniaja sie jako:-trudnosci w liczeniu (opanowaniu arytmetyki i
algebry),-trudnosci w opanowaniu rachunków
symbolicznych .-trudnosci z geometria i stereometria
Wiaze sie z tym mala pojemnosc pamieci krótkotrwalej.
4. Typy trudnosci matematycznych:
1.dyskalkulia uogólniona trudnosci dotycza róznych aspektów myslenia matematycznego i poslugiwania sie liczbami. Sa to glebokie deficyty myslenia matematycznego,
2.dyskalkulia specyficzna gdzie trudnosci ograniczone sa do waskiego zakresu rozwiazywania problemów matematycznych np. dziecko sprawnie liczy, ale ma trudnosci w zakresie geometrii, trygonometrii, stereometrii czy rozwiazywania zadan z trescia. Tu deficyty myslenia matematycznego sa wybiórcze i mniej nasilone.
5. Dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem zdolnosci matematycznych, majacym swe podloze w zaburzeniach genetycznych i wrodzonych tych czesci mózgu, które sa bezposrednim podlozem anatomiczno-fizjologicznym dojrzewania zdolnosci matematycznych odpowiednio do wieku, bez jednoczesnego zaburzenia ogólnych funkcji umyslowych.
6. Z definicji tej wynika jednoznacznie , ze:- dyskalkulia rozwojowa czyli specyficzne zaburzenia zdolnosci matematycznych, moze byc stwierdzana w kontekscie prawidlowego, ogólnego rozwoju intelektualnego,-jest rozpoznawana jako zaburzenie, gdy wystepuja istotne róznice pomiedzy aktualnymi zdolnosciami matematycznymi dziecka, a tymi, które sa odpowiednie dla jego wieku.Dyskalkulia bardzo czesto wspólwystepuje z dysleksja, ale tez moze wystepowac jako dysfunkcja samodzielna.
7. PSEUDODYSKALKULIA wystepuje, gdy dziecko nie jest w stanie wykazac swoich potencjalnych zdolnosci matematycznych wskutek zaburzen emocjonalnych, choroby fizycznej, zmeczenia czy braków w wiadomosciach
8. WPLYW ZABURZEN RÓZNYCH FUNKCJI POZNAWCZYCH DZIECKA NA NAUKE MATEMATYKI Dyskalkulia powoduje zaburzenia poszczególnych funkcji poznawczych.
Zaburzenie to objawia sie w kilku strefach:
Objawy zaburzen percepcji wzrokowej:
- niepelne odczytywanie informacji przekazanych rysunkiem,
grafem, schematem, tabelka, wykresem itp.
- gubienie cyfr i znaków dzialan, gubienie fragmentów przy
odczytywaniu i zapisywaniu wzorów
- bledne odczytywanie zapisów i wzorów matematycznych
- klopoty z porównywaniem figur i ich cech: polozenia, proporcji,
wielkosci, odleglosci
- mylenie cyfr i liczb o podobnym ksztalcie np. 6-9
9. Objawy zaburzen w orientacji schematu ciala i przestrzeni:
- zapisywanie cyfr w odbiciu lustrzanym
- przestawianie cyfr w liczbach np.56-65
- odczytywanie liczb od prawej do lewej strony np. 345 - piecset
czterdziesci trzy
- mylenie znaków : "<",">"
- trudnosci w orientacji na kartce papieru (uczen ma klopoty z poleceniami
typu: narysuj kwadrat
po prawej stronie, rozwiaz zadanie znajdujace sie na dole kartki
- trudnosci ze znalezieniem strony
- trudnosci z prawidlowym umieszczaniem liczb w kolumnach
- problemy z przeprowadzaniem operacji w odmiennych kierunkach np.
zaczynanie od prawej strony w dodawaniu, odejmowaniu, mnozeniu, a
od lewej w dzieleniu
- zaklócenia w wyobrazni przestrzennej, stad trudnosci w nauce geometrii
- klopoty w rozumieniu pojec zwiazanych z czasem i przestrzenia,
nieumiejetne przeliczanie i porównywanie jednostek czasu .
10. Objawy zaburzen funkcji sluchowej oraz sprawnosci jezykowej
- trudnosci w zapamietywaniu wzorów i definicji, w uczeniu sie nazw dni
tygodnia, miesiecy, tabliczki mnozenia
- wolne tempo lub czeste bledy w wykonywaniu prostych operacji
rachunkowych w pamieci
- problemy z zapamietaniem procedury "krok po kroku"
- problemy ze zrozumieniem polecen i objasnien nauczyciela
- klopoty z rozwiazaniem nawet niezbyt zlozonych zadan
tekstowych wynikajace z niskiej sprawnosci czytania oraz
rozumienia samodzielnie czytanych tekstów
- trudnosci w werbalizowaniu swoich mysli - uczen rozwiaze
zadanie, ale nie potrafi opisac sposobu w jaki to zrobil
- trudnosci w skupieniu uwagi na bodzcach sluchowych, w
róznicowaniu wyrazów o podobnym brzmieniu np.:
przyprostokatna i przeciwprostokatna
11. Objawy zaburzen funkcji motorycznych
- nieczytelny zapis, brzydkie pismo utrudniajace precyzyjny zapis a co za tym idzie
wykonywanie dzialan
- nienadazanie z przepisywaniem z tablicy, wolne tempo wykonywania obliczen,
dluzszy
czas pisania sprawdzianów
12. Dzieci z dyskalkulia w wieku szkolnym charakteryzuja sie nastepujacymi
brakami trudnosciami:
- brak zdolnosci do rozrózniania cyfr, co reprezentuje dany symbol w
postaci cyfry (dziecko piszac np. cyfre 8 nie zdaje sobie sprawy, ze
jest to cyfra, która wystepuje przed 9),
- brak zdolnosci do ukladania cyfr w odpowiednim porzadku (trudnosci z
nauka tabliczki mnozenia),
- trudnosci z rozróznianiem lub grupowaniem pewnych liczb czy
przedmiotów (dziecko liczy przedmioty pojedynczo),
- brak zdolnosci do rozumienia symboli graficznych, które reprezentuja
cyfry (dziecko ma trudnosci z oderwaniem sie od konkretów i
poslugiwaniem sie reprezentantami symbolicznymi w zakresie pojec
liczbowych, dzialan matematycznych oraz schematów graficznych),
13. - trudnosci w wykonywaniu prostych operacji arytmetycznych (dziecko
wykonuje obliczenia na palcach),
- trudnosci z doborem odpowiedniej operacji matematycznej w celu
rozwiazania zadania (dziecko wykonuje operacje tylko wtedy, kiedy jest
ona wyraznie okreslona),
- trudnosci z zapamietaniem operacji potrzebnych do wykonania zadania,
- brak umiejetnosci poslugiwania sie pojeciami matematycznymi,
- obnizona zdolnosc identyfikowania liczb z pisemnymi symbolami (dzieci
moga dobrze liczyc, ale nie potrafia odczytac liczb),
- trudnosci z zapamietaniem i zapisaniem cyfr,
- trudnosci z odczytaniem i zrozumieniem takich symboli arytmetycznych
jak "plus", "minus" (dzieci nie potrafia odczytac tych symboli albo je
myla)
- trudnosci z wyobrazeniem sobie tresci zadan tekstowych.
14. W nauce geometrii dzieci z dyskalkulia borykaja sie z nastepujacymi trudnosciami:
- mylenie stron i kierunków,
- pomijanie drobnych elementów graficznych
figur,
- bledy lokalizacyjne,
- trudnosci z umiejscowieniem znaków i figur w
przestrzeni,
- trudnosci z zadaniami geometrycznymi,
- trudnosci z wykonywaniem rysunków wspomagajacych
wykonanie zadan.
15. Uczen z dyskalkulia moze miec bardzo ciekawe, oryginalne propozycje rozwiazan zadan, ale jednoczesnie popelniac podstawowe bledy rachunkowe lub zapisu.
Jest w stanie wykonywac szybko i bezblednie dzialania w pamieci, ale pisemnie popelniac bledy z powodu np. przestawienia cyfr.
16. Inne pojawiajace sie problemy to:
- Awersje do jakichkolwiek gier, które wiaza sie z cyframi lub przestrzennym
kojarzeniem; (np. domino, warcaby szachy).- Pomylki w uzywaniu pieniedzy, rzadkie sprawdzanie otrzymanej reszty
przy zakupach.
- Czeste zle wykrecanie numeru telefonu.
- Czeste opuszczanie spotkan, poniewaz zostaly one zle zapisane lub czas
przewidziany przed spotkaniem zostal zle obliczony.- Klopoty w podrózy; np. przechodzenie na zly peron, wsiadanie do
niewlasciwego autobusu, pamietanie numerów dróg itp.- Klopoty w obliczaniu ile tapety lub farby potrzeba na odnowienie samemu
pomieszczen.
- Preferowanie potraw, które do gotowania wymagaja tylko jednego garnka
lub piekarnika niz takich, które wymagaja róznych elementów gotujacych
sie w róznych czasach ale podawanych jednoczesnie.
- Trudnosci z formalna edukacja z muzyki.
17. - Slaba koordynacja sportowa i nienadazanie za szybko
zmieniajacymi sie fizycznymi instrukcjami.- Trudnosci w zapamietaniu nastepstw kroku
tanecznego, regul gier sportowych
Niektórzy moga miec równiez polaczone trudnosci w rozpietosci uwagi i przetwarzaniu informacji. Jesli obydwie te trudnosci maja miejsce, wtedy taki uczen najprawdopodobniej bedzie bardzo wolno przypominal sobie podstawowe fakty arytmetyczne lub nawet nie bedzie w stanie tego zrobic w ogóle. Tacy uczniowie moga posilkowac sie jedynie nieefektywnymi i bardzo podstawowymi metodami przy wyliczeniach; np. seryjnego liczenia.
18. Moga oni:- Pracowac bardzo wolno i ciagle otrzymywac
zly wynik.- Pracowac zrywami, bezplanowo- Unikac prac matematycznych. Tacy uczniowie
moga sie zle zachowywac, "wylaczac sie",
- ofiarowywac sie do wykonywania wszelkich
innych zajec poza klasa, zapominac swoich
ksiazek , itp.- Latwo sie meczyc podczas zajmowania sie
matematyka.
19. Ogólna zasada postepowania z uczniem o tego typu trudnosciach to
- budowanie na tym, co uczen potrafi i robi
dobrze. - budowanie poczucia wlasnej wartosci,
zaufania do siebie;;- szukanie dla niego takich pól dzialania takze
poza matematyka, na których mialby szanse
osiagnac sukces.
20. Sprzyjaja temu odpowiednie dzialania nauczyciela: - ograniczanie liczby zadan,
- wyznaczanie zadan prostych i typowych,
- nagradzanie za wytrwalosc w korygowaniu bledów,
- wykazywanie duzej cierpliwosci i wyrozumialosci
wobec ucznia.
- zrozumienie i zaakceptowanie, ze niektórych tresci
programowych uczen nie zdola opanowac w
odpowiednim czasie oraz, ze wiadomosci, które nie sa
systematycznie powtarzane moga byc przez niego
zapomniane (np. definicje, wzory),
- pomoc w selekcjonowaniu materialu, wyznaczanie
krótkich partii do nauki, - ocenianie przede wszystkim toku rozumowania,
21. -nie wymaganie wiernego odtworzenia definicji, reguly, a raczej umiejetnosci stosowania jej w praktyce,
- akceptowanie indywidualnego stylu poznawczego ucznia,
- wprowadzanie i zachecanie do korzystania z technik mnemotechnicznych uzywania kolorów, symboli graficznych, skojarzen .
-wydluzyc czas przewidziany na wykonywanie zadan zwiazanych z czytaniem, pisaniem i
liczeniem - szczególnie na klasówkach, sprawdzianach i egzaminach
22. - w przypadku, kiedy nie jestesmy w stanie przeczytac pracy ucznia,
poprosic go o jej przeczytanie i wyjasnienie wszystkich watpliwosci
- Mozemy pomóc w odczytywaniu dluzszych polecen, i upewnic sie
czy uczen dobrze je zrozumial i ewentualne udzielic dodatkowych
objasnien
- Mozemy przedstawiac zadanie poprzez graficzne obrazowanie jego tresci
- korzystne sa równiez zabawy rozwijajace wyobraznie matematyczna:
budowanie domków z kart, metr krawiecki jako winda, rzucanie kostka
W codziennej pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych
musimy pamietac, aby:
- nie traktowac ucznia jako chorego, niezdolnego, czy leniwego, - nie karac go i nie wysmiewac w nadziei, ze zmobilizuje sie do pracy, - nie oczekiwac, ze sam wyrosnie z tych trudnosci, lub ze ktos go z tego
calkowicie wyleczy,
23. - nie zwalniac ucznia z systematycznych
cwiczen i pracy nad soba, - zrozumiec ucznia, jego potrzeby i ograniczenia; aby
zapobiec poglebianiu sie jego
trudnosci szkolnych i wystepowaniu wtórnych
zaburzen nerwicowych, - nagradzac ucznia za wysilek i prace, a nie tylko za jej
efekty.
24. DYSLEKSJA I DYSKALKULIA W poczatkowym okresie badan sadzono, ze dysleksja i trudnosci w uczeniu sie matematyki sa scisle ze soba powiazane, choc nie wykluczano tez innych mozliwosci. ("Opóznienia w arytmetyce moga byc zwiazane z dysleksja rozwojowa, ale niekoniecznie tak jest" Critchley (1970)). T. Miles i E. Miles zauwazyli (1982), ze niektórzy dyslektycy moga odnosic nadzwyczajne sukcesy w matematyce. To bylo dla nich zaskoczeniem zakladali bowiem, ze dysleksja i klopoty z matematyka sa scisle polaczone. Równiez wczesniejsze badanie przeprowadzone przez Joffe (1981) oraz pózniejsze przeprowadzone przez Steeve (1983), Fleischnera (1982) i innych potwierdzaly, ze dysleksja nie musi pociagac za soba klopotów z matematyka.
25. Obecnie przyjmuje sie, ze:- 10% dyslektyków jest na wyzszym poziomie z matematyki niz mozna byloby oczekiwac dla ich wieku i inteligencji.- 30% dyslektyków jest na takim poziomie z matematyki, jaki jest oczekiwany dla ich wieku i inteligencji.- 10% dyslektyków jest ponizej sredniej z matematyki z powodu problemów z pamiecia krótkotrwala.- 25% dyslektyków jest ponizej sredniej z matematyki i to jest spowodowane klopotami z czytaniem i zapisywaniem.- 25% dyslektyków jest ponizej sredniej z matematyki i podlozem tych klopotów jest dyskalkulia.
27. To, co bylo argumentem za scislym powiazaniem dysleksji i dyskalkulii, to fakt, ze chociaz sa to odmienne przypadlosci, to jednak maja wspólna ceche - problemy z pamiecia krótkotrwala. Ale nalezy zauwazyc, ze chociaz cierpiace na dysleksje dzieci maja krótkotrwale zaburzenia pamieci, to nie wszystkie dzieci z krótkotrwalymi zaburzeniami pamieci sa dyslektyczne. Podobnie jest mozliwe, ze wiekszosc dzieci dyskalkulicznych ma problemy z pamiecia krótkotrwala, to jednak nie wszystkie dzieci z takimi problemami sa dyslektyczne. Nie wszystkie dyskalkuliczne dzieci cierpia na dysleksje.