180 likes | 288 Views
Aanvullingen in de EmissieRegistratie voor 5 stofgroepen. Een noodzakelijke voorbereiding voor het tweede stroomgebiedbeheersplan? Mattijs Hehenkamp. Opbouw. Stofselectie Routes en Emissies Kennisleemtes Wat hebben we hier nu aan?. Matrix 0 235 stoffen. Matrix 1 83 stoffen. Matrix 2
E N D
Aanvullingen in de EmissieRegistratie voor 5 stofgroepen Een noodzakelijke voorbereiding voor het tweede stroomgebiedbeheersplan? Mattijs Hehenkamp
Opbouw • Stofselectie • Routes en Emissies • Kennisleemtes • Wat hebben we hier nu aan?
Matrix 0 235 stoffen Matrix 1 83 stoffen Matrix 2 13 stoffen • EU prio. • EU kand. prio. • zorgstof drinkwater • voorkeur RWS • De-selectie • voldoende in ER • verboden • toelating ingetrokken • Sorteren • overschrijdt MKN • vaak in effluent • SOCOPSE • Specifieke keuzes • geneesmiddel: wel • glyfosaat: wel • `deels in ER: keuze
Enquête Begeleidingsgroep ER (MEWAT), Nieuwe Stoffen en RIWA • Bestrijdingsmiddelen glyfosaat en MCPA • Carbamazepime en andere geneesmiddelen • Nonylfenol: wisselend beeld • Per waterbeheerder eigen voorkeuren, zoals: • Chloorpyrifos (Ws Dommel) • Röntgencontrastmiddelen (RIWA) • Metalen als strontium (Regge en Dinkel) • ETBE (Waternet) • PFOS (TNO)
Vijf stofgroepen • Geneesmiddelen • Carbamazepine, Diclofenac en Bezafibraat • Röntgen contrastmiddelen • Jomeprol, Jopamidol, Jopromide, Amidotrizoinezuur • Bestrijdingsmiddelen • Glyfosaat, MCPA, 2,4-D en isoproturon • Nonylfenol • 4-nonylfenol • Broomvlamvertrager • PentaBDE
Geneesmiddelen: Emissie • EVV = aantal inwoners • EF = uitgescheiden stof per persoon per jaar • EF gebaseerd op literatuurgegevens en gecontroleerd op basis van influentmetingen: • Carbamazepine (factor 1,1 verschil) • Diclofenac (factor 2,5 verschil) • In de toekomst uit te breiden met andere geneesmiddelen • Controle door vrijkomen meetgegevens (oa ZORG) • Resultaat: Emissie via huishoudens • Verwijderingspercentage RWZI’s: 0%
Röntgen contrastmiddelen: Emissie • Toediening door ziekenhuizen • Inventarisatie gebruik: (nog) niet gelukt • Ziekenhuizen hebben voorkeur voor middel, dus: • Emissiefactor per stof lastig • Regionalisatie per stof niet realistisch • Toewerken naar totaalbelasting? • Maatregel: kuurspecifieke urine inzameling
Bestrijdingsmiddelen: Emissies • EVV = verbruik bestrijdingsmiddel (kg) • EF = afspoeling (-) • Verbruik en oppervlak geïnventariseerd door de WUR voor 1998 en 2008 (betrouwbaarheid 20%) • Afspoeling voorheen 50% • Conclusie WUR, RIVM, Deltares en Waterdienst: lager • 5-10% • 0,5-5,7% onder DOB (PRI, ZHEW en Alterra) • Berekend op basis van WATSON: 8,6% • Resultaat: emissie via afspoeling verhard (nieuw) • Verwijderingspercentages geschat op basis van WATSON
Nonylfenol: Routes Gebruik Productie Scheepvaart
Nonylfenol: Emissies • Lanbouwbestrijdingsmiddelen: EF 100 g/ha NP in 1995 Afnemend naar 21 g/ha in 2008 • Bandenslijtage: EF: 20 mg/kg tot 2000, daarna 10 mg/kg • WATSON: metingen 2005 en 2007. • RIKZ gegevens uit het jaar 1997. • Verhouding huishoudens en industrie moeilijk te achterhalen • Aangenomen: • Aandeel huishoudens laag en constant: 29 mg/inw/jaar • Aandeel industrie hoog in jaren 90 en afnemend. • Verwijderingspercentage RWZI: 80%
PentaBDE: Emissies • Nederlandse getallen van RIKZ (1997) en Watson (2007) • Rest van getallen gebaseerd op emissie naar lucht van SOCOPSE • Startend in 1985: EF 1,7 mg/inw/jaar • Toenemend naar 2000: EF 11,5 mg/inw/jaar • Afnemend naar nul in 2020. • Verwijderingspercentage: 90%
Enkele conclusies • Veel stoffen in belangstelling niet in ER • Van (kandidaat) prioritaire stoffen weinig metingen rioolwater • Net niet genoeg influentgegevens om trends te bepalen • Net te weinig combinatie influent en effluent metingen op dezelfde dag voor verwijderingspercentage • Geneesmiddelen en bestrijdingsmiddelen: betrouwbaar • Nonylfenol en PentaBDE: minder goed • In de toekomst wellicht onzekerheidsmarges kwantificeren
Kennisleemtes • Geen meetgegevens uit woonwijken • Geneesmiddelen wordt nu wel gemeten • NP en PBDE + personal care etc geen gegevens • Watson database mooi product, maar wordt nu niet meer bijgehouden • Centraal registreren metingen RWZI: trends en verbod. • Metabolieten, (bijna) niet op EU lijsten, niet gemeten, wel belangrijk • Verboden stoffen worden gemeten: wat zijn de geheime routes?
Vragen • Emissieregistratie is een zinvolle ‘tool’? • Waar doen we het voor: SGBP2 of voor eigen stofbalansen? • Is dit een goede weg om door te gaan? • Worden dit soort gegevens gebruikt door waterbeheerders? • Hoe kan het beter? • Focussen op meer stoffen? • Focussen op regionalisatie? • Focussen op verdieping routes? • In workshop wellicht dieper op ingaan