360 likes | 504 Views
Arnold Schönberg. Ocalały z Warszawy. Arnold Schönberg. Urodzony 13 września 1874 w Wiedniu - zm. 13 lipca 1951 w Los Angeles kompozytor austriacki, pionier muzyki dodekafonicznej i atonalności. Przedstawiciel drugiej szkoły wiedeńskiej. Miejsce urodzenia - Wiedeń.
E N D
Arnold Schönberg Ocalały z Warszawy
Arnold Schönberg Urodzony 13 września 1874 w Wiedniu - zm. 13 lipca 1951 w Los Angeles kompozytor austriacki, pionier muzyki dodekafonicznej i atonalności. Przedstawiciel drugiej szkoły wiedeńskiej.
Najistotniejszą w twórczości kompozytora była druga dekada XX wieku, kiedy to zaczyna eksperymentować z atonalnością. Wtedy też przyciąga do siebie młodych awangardzistów, przede wszystkim Albana Berga i Antona Weberna, dla których staje się nauczycielem i mentorem
Alban Berg Anton Webern
Pierwszym w pełni dodekafonicznym dziełem była Suita fortepianowa, której premiera odbyła się w 1923. Schönberg był kompozytorem uniwersalnym. W jego katalogu można znaleźć szerokie spektrum form od pieśni i muzyki chóralne, przez utwory na małe zespoły instrumentalne, muzykę kameralną do dzieł symfonicznych.
Wszystkiego nie pamiętam! Przez dłuższy czas byłem chyba nieprzytomny. I cannot remember everything. I must have been unconscious most of the time. Narrator
Przypominam sobie tylko tę podniosłą chwilę, kiedy oni wszyscy, jakby się umówili, zaczęli śpiewać starą modlitwę, zaniedbaną od tylu lat – zapomniane wyznanie wiary! I remember only the grandiose moment when they all started to sing, as if prearranged, the old prayer they had neglected for so many years - the forgotten creed!
Ale jak się dostałem do kanałów Warszawy i jak żyłem tam tak długo – to dla mnie niepojęte. But I have no recollection how I got underground to live in the sewers of Warsaw for so long a time.
Dzień rozpoczął się jak zwykle. Pobudka jeszcze przed świtem: ”Wychodzić” The day began as usual: Reveille when it still was dark. Get out!
Wszystko jedno, czy spałeś, czy troski dręczyły cię przez całą noc. Oderwany oddzieci, żony, rodziców, nie wiesz co się z nimi stało... Jak tu spać? Whether you slept or whether worries kept you awake the whole night. You had been separated from your children, from your wife, from your parents; you don't know what happened to them - how could you sleep?
Znów głos trąbki: „Wychodzić! Sierżant się wścieknie!” I wychodzą. Niektórzy bardzo powoli – to starcy i chorzy, inni z nerwowym pośpiechem. The trumpets again - Get out! The sergeant will be furious! They came out: some very slow: the old ones, the sick ones; some with nervous agility.
Ze strachu przed sierżantem biegną co sił. Daremnie! Za dużo hałasu i zamieszania! A tempo za małe! They fear the sergeant. They hurry as much as they can. In vain! Much too much noise, much too much commotion - and not fast enough!
Feldfebel wrzeszczy: ”Uwaga! Baczność! Będzie spokój, czy mam komuś pomóc kolbą? Dobrze! Jak sobie chcecie!” The Feldwebel shouts: "Stand at attention! Hurry up! Or do you want to feel the butt of my gun? Okay, you've asked for it!"
Sierżant i jego podkomendni biją wszystkich: młodych i starych, chorych i zdrowych, winnych i niewinnych... Ich jęki i krzyki – co za udręka! The sergeant and his subordinates hit everybody: young or old, quiet or nervous, guilty or innocent. It was painful to hear them groaning and moaning.
Słyszałem je, mimo że otrzymałem cios tak mocny, iż wbrew mej woli zwaliłem się na ziemię. I heard it though I had been hit very hard, so hard that I could not help falling down.
Tych, którzy się przewrócili i nie mogli wstać bito po głowach... We all on the ground who could not stand up were then beaten over the head.
Straciłem przytomność. Następna rzecz jaką usłyszałem to słowa żołnierza: „Wszyscy są martwi” i rozkaz sierżanta „Uprzątnąć”. I must have been unconscious. The next I knew was a soldier saying: "They are all dead," whereupon the sergeant ordered them to do away with us.
Leżałem więc na uboczu półprzytomny. Zapadła śmiertelna cisza, pełna strachu i bólu. There I lay aside - half-conscious. It had become very still - fear and pain.
Wtem krzyk sierżanta: "„Odlicz!”Zaczęli pomału i nierówno: „raz, dwa, trzy, cztery...” Then I heard the sergeant shouting: "Number off!" They started slowly and irregularly: one, two, three, four…
„Baczność”, krzyknął sierżant, „Szybciej! Jeszcze raz od początku! - "Stand at attention!" the sergeant shouted again, "Quicker! Start again!
Za minutę chcę wiedzieć ilu dostarczę do komory gazowej! Odlicz!” In one minute I want to know how many I'm going to deliver to the gas chamber. Number off!"
Rozpoczęli od nowa, zwolna: „raz, dwa, trzy, cztery”, potem coraz szybciej, aż w końcu brzmiało to jak tętent dzikich koni. They began again, first slowly: one, two, three, four, became faster and faster, so fast that it finally sounded like a stampede of wild horses,
I nagle, wciąż odliczając, zaczęli śpiewać „Szema Isroel”: and all of a sudden, in the middle of it, they began singing the Sh'ma Yisrael.
Chór Male chorus
Słuchaj Izraelu, Pan Bóg nasz, Pan jeden jest. Hear, O Israel:The Lord is God, the Lord is one.
Będziesz miłował Pana Boga twego ze wszystkiego serca twegoi ze wszystkiej duszy twojej, And thou shalt love the Lord thy Godwith all thine heart,And with all thy soul,
i ze wszystkiej siły twojej I będą te słowa, które ja dziś przekazuję tobie, w sercu twoim. And with all thy might.And these words, which I commandthee this day,Shall be in thine heart:
I będziesz je powiadał synom twoim, And thou shalt teach them diligentlyunto thy children,
i będziesz w nich rozmyślał siedząc w domu twoimi idąc w drodze, śpiąc i wstając. And shalt talk of them when thou sittestin thine house,And when thou walkest by the way,And when thou liest down,And when thou risest up.