การพัฒนาและการประเมินความสามารถของผู้เรียน : Literacy, Numeracy และ Reasoning

1. การพัฒนาและการประเมินความสามารถของผู้เรียน: Literacy, Numeracy และ Reasoning ดร.สมพงษ์ ปั้นหุ่น ภาควิชาวิจัยและจิตวิทยาประยุกต์ คณะศึกษศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา

2. กรอบการนำเสนอ • ทำไมเด็กไทยต้องพัฒนา Literacy • Literacy, Mathematical literacy, Reasoning Skills คืออะไร • การพัฒนาเด็กไทยให้เกิด Language Literacy, Mathematical literacy, Reasoning Skills นั้นทำอย่างไร • จะรู้ได้อย่างไรว่าจะต้องพัฒนาอะไร และอย่างไร • การประเมิน Language Literacy, Mathematical literacy, Reasoning Skills ทำอย่างไร • การแปลผลและการนำผลการประเมินไปใช้

3. มองอดีต ปัจจุบัน อนาคตการศึกษาไทยที่ทำให้เด็กไทยด้อย Literacy นโยบายการศึกษาของชาติแบบไม้หลักปักขี้เลน พวกมากลากไปและยุคใครสมัยใครต้องตามใจฉัน สั่งการ วัฒนธรรมแบบเห็นช้างขี้ตามช้าง ใครทำดีฉันตาม แฟชั่นนิยม อยากได้แต่ไม่ลงทุน ฝันกลางวัน การนำผลการประเมินไปใช้ในทางที่มีส่วนได้ส่วนเสียสูง จับผิด โยนความผิด ก่นด่า โทษกันไปมา ปรากฏการณ์ไฟไหม้ฟาง เก่งพูดไม่เก่งทำ เก่งคิดไม่กล้าทำ คิดดีแต่หน้าที่ไม่ใช่ ผู้รับกรรม(เหยื่อ): นักเรียน ครู โรงเรียน ผู้ปกครอง

4. ความจำเป็นที่เด็กไทยต้องมี LNR • ผลการประเมินของ OECD(PISA) ด้าน Scientific Literacy, Mathematical Literacy และ Reading Literacy ของนักเรียนไทยปี 2000 – 2009 ต่ำกว่าค่าเฉลี่ย • สมรรถภาพวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์และการอ่านของนักเรียนไทยประมาณ 70% อยู่ในระดับพื้นฐานและต่ำกว่าพื้นฐาน • ผล PISA ตกต่ำซ้ำซาก (สมรรถภาพฯ ขั้นสูง นักเรียนไทยมีไม่ถึง 1%) • คะแนน NT สมรรถภาพด้านการรู้หนังสือ คณิตศาสตร์และเหตุผลของนักเรียนชั้น ป.3 ปี 2555 มีคะแนนเฉลี่ยไม่ถึง 50% • เป้าหมาย สพฐ.ยกระดับคะแนน ONET ทุกระดับมุ่งการอ่านออก เขียนได้ คิดเลขเป็น (ป.3) อ่านคล่อง เขียนคล่อง คิดเลขคล่องและมีทักษะการคิดพื้นฐาน (ป.6)

7. Defining and conceptualizing literacy literacy as an autonomous set of skills; literacy as applied, practised and situated; literacy as a learning process; literacy as text.

8. Literacy is the ability to read and use written information and to write appropriately and legibly, taking account of different purposes, contexts, conventions and audiences. Literacy is defined in PISA as the ability to understand, use and reflect on written texts in order to achieve one’s goals, to develop one’s knowledge and potential, and to participate effectively in society.(OECD, 2009,p14)

9. It involves the development of: • an integrated approach to the acquisition of talking, listening, reading and writing skills across the curriculum; • knowledge that allows a speaker, writer and reader to use language appropriate to different social situations; • formal and informal language across all areas of social interaction; and • the ability to read, understand and use information in multiple formats and platforms, including traditional print and on-screen material.

14. นิยามของNumeracy • Numeracy is the ability to apply appropriate mathematical skills and knowledge in familiar and unfamiliar contexts and in a range of settings throughout life, including the workplace. • Mathematical literacy is mathematical knowledge, methods, and processes applied in various contexts in insightful and reflective ways (de Lange). According to de Lange, mathematical literacy is the overarching literacy that includes numeracy, quantitative literacy and spatial literacy. • Numeracy is the ability to access, use, interpret and communicate mathematical information and ideas, in order to engage in and manage the mathematical demands of a range of situations in adult life.(OECD, 2012)

15. It involves the development of: • an understanding of key mathematical concepts and their inter-connectedness; • appropriate reasoning and problem-solving skills; • the proficient and appropriate use of methods and procedures (formal and informal, mental and written); and • active participation in the exploration of mathematical ideas and models.

16. “Mathematical literacy is an individual’s capacity to identify and understand the role that mathematics plays in the world, to make wellfoundedJudgements and to use and engage with mathematics in ways that meet the individual’s life as a constructive, concerned and active citizen.” Importantly, this description goes beyond mere computation – it includes essential skills such as *solving problems, *understanding and explaining the solutions, *making decisions based on logical thinking and reasoning, *interpreting data, charts and diagrams. The age of information technology presents us with more data than ever before and puts an ever greater premium on numeracy skills and understanding. (National numeracy for life: UK, 2013)

22. นิยามของ Reasoning Ability The ability to reason systematically and carefully develops when students are encouraged to make conjectures, are given time to search for evidence to prove or disprove them, and are expected to explain and justify their ideas.“(NCTM, 2000, p. 122)

26. มาตรฐานการเรียนรู้ O การจัดการเรียนรู้ E L การวัดและประเมิน วงจรกระบวนการจัดการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาผู้เรียน

27. แนวทางการพัฒนาและส่งเสริม Literacy, Numeracy, Reasoning skills • พ่อแม่ต้องมีข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับกิจกรรมหรือสิ่งที่ช่วยส่งเสริมและพัฒนาnumeracy and literacy • พ่อแม่ต้องเข้าใจระดับความสำเร็จของ numeracy and literacy ของนักเรียน • พ่อแม่ต้องมีการประสานงานกับโรงเรียนเพื่อศึกษาวิธีการเรียนรู้ของเด็ก • ครูต้องมีความรู้และความเข้าใจโปรแกรมการพัฒนา numeracy and literacy อย่างชัดเจน •ครูให้คุณค่ากับการประเมินและการวิเคราะห์ผลการประเมินที่ถูกต้องเพื่อนำไปใช้ปรับการเรียนเปลี่ยนการสอน • ครูให้ความสำคัญกับการประเมินเชิงวินิจฉัยผู้เรียนเพื่อจะใช้เป็นข้อมูลสำหรับการพัฒนาผู้เรียนได้ตรงและตรวจสอบความก้าวหน้าในการเรียนของนักเรียนเป็นรายบุคคล • ครูต้องมีความสามารถในการจัดการเรียนการสอน มีความเป็นมืออาชีพในการสอนเพื่อพัฒนาผลการเรียนรู้ของผู้เรียน • นักเรียนต้องระบุสิ่งที่ตนเองอยากเรียนรู้

28. ตัวอย่าง แนวการสอนคำศัพท์ใหม่และความคิดรวบยอดใหม่ • หาหรือกำหนดคำศัพท์ใหม่ • ทบทวนความรู้ที่มีอยู่เดิม • จำลองการใช้คำใหม่ในบริบทต่าง ๆ ที่หลากหลาย • ให้ตัวเลือกหลาย ๆ อย่างหรือรายละเอียดที่เกี่ยวข้องกับคำศัพท์ยาก • ใช้แผนที่คำหรือแผนภาพแสดงความเชื่อมโยงระหว่างคำศัพท์ใหม่กับความรู้เดิม • ระดมสมองนักเรียนเกี่ยวกับคำศัพท์หรือความคิดรวบยอดใหม่ • ให้ข้อมูลเกี่ยวกับคำศัพท์ใหม่ อาจนำเสนอเป็นรูปภาพ • เสนอรายละเอียดหรือตัวอย่างเกี่ยวกับศัพท์หรือความคิดรวบยอดใหม่ 3-4 ประเด็น บนกระดาน • ให้ข้อมูลเพิ่มเติม เช่น คู่มือ หรือใบความรู้ที่ทำเครื่องหมายคำศัพท์ใหม่ให้สังเกตเห็นได้ชัดเจน • จำลองกลยุทธ์ที่ทำให้เข้าใจเรื่องราวใหม่ด้วยการอ่าน • ค้นหาคำจากสื่อต่าง ๆ เช่น เว็บ พจนานุกรม อภิธานศัพท์ • เปิดโอกาสให้ผู้เรียนฝึกใช้คำใหม่เป็นคู่หรือเป็นกลุ่มย่อย • ใช้เทคโนโลยีช่วยเพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้อย่างลึกซึ้ง เช่น คลิปวิดีโอ หรือรูปภาพ • ให้ข้อมูลป้อนกลับด้วยการชี้แนะในการฝึกหรือฝึกใช้คำใหม่ซ้ำ ๆ • หาคำที่อยู่ในกลุ่มเดียวกัน ความหมายใกล้คียงกัน แล้วพิจารณาความเหมือน ความต่างของคำเหล่านั้น • ชี้หรืออธิบายส่วนประกอบของคำ (เช่น prefixes and suffixes)และอภิปรายความหมายที่เปลี่ยนไป

30. การวิเคราะห์คุณลักษณะเพื่อการสอนและการประเมินการวิเคราะห์คุณลักษณะเพื่อการสอนและการประเมิน กลุ่มสาระฯ............ชั้น....ปีการศึกษา......

31. การวิเคราะห์คุณลักษณะเพื่อการสอนและการประเมิน LNR กลุ่มสาระฯ...ภาษาไทย.........ชั้น...ป.1.....ปีการศึกษา...2556... วิเคราะห์ครบทุกตัวชี้วัดทั้ง ป. 1-3 จากนั้นนำไปปรับ/สอดแทรกลงในแผนการสอนปกติในแต่ละชั้นปี หรือเขียนแผนขึ้นมารองรับ

32. การประเมินที่ทำให้เกิดการเรียนรู้ (Assessment as Learning) เป็นการตรวจสอบความก้าวหน้าทางการเรียนของผู้เรียนเมื่อผู้เรียนมีการสะท้อนผลการประเมินของตนเอง และเรียนรู้ว่าจะต้องพัฒนาอะไรที่เป็นอ่อน และส่งเสริมจุดแข็งเช่น กำหนดเป้าหมายของตนเองหลังจากการประเมิน การบันทึกการเรียนรู้ การตรวจสอบผลงานของตนตามเกณฑ์การให้คะแนนหรือแฟ้มสะสมงาน การประเมินเพื่อการเรียนรู้ (Assessment for Learning) การตรวจสอบความก้าวหน้าของผู้เรียนในการจัดการเรียนการสอนใช้วิธีการประเมินทั้งเป็นทางการและไม่เป็นทางการตามสภาพจริง เน้นการให้ข้อมูลป้อนกลับเพื่อการปรับปรับปรุงการสอนของครูและผลการเรียนรู้ของผู้เรียนเกิดขึ้นตลอดเวลาในระหว่างการจัดการเรียนการสอน เช่น การสังเกต การซักถาม การสะท้อนการทำงาน การสอบย่อยฯลฯ การประเมินตัดสินการเรียนรู้ (Assessment of Learning) การตรวจสอบผลสรุปรวมที่เกิดขึ้นจาการจัดการเรียนการสอนของผู้เรียนเพื่อตัดสินผลการเรียนรู้ ใช้การเก็บรวบรวมข้อมูลจากหลายแหล่งเพื่อยืนยันความสำเร็จของผู้เรียนตามวัตถุประสงค์เช่น การสอบที่เป็นมาตรฐาน การตรวจผลงานตามเกณฑ์ หรือวิธีการอื่น ๆ ที่มุ่งเน้นสรุปผลรวม

33. เป็นทักษะสำคัญของวิชาชีพครูเป็นทักษะสำคัญของวิชาชีพครู ไวต่อความรู้สึก และสร้างสรรค์ เสริมสร้าง แรงจูงใจ ส่งสริมความเข้าใจเกี่ยวกับเป้าหมายเกณฑ์ เป็นหัวใจสำคัญของการเรียนการสอนในห้องเรียน ช่วยให้ผู้เรียนรู้ว่าต้องพัฒนาอย่างไร การวัดและประเมินเพื่อการเรียนรู้ (assessment for learning)เป็นกระบวนการในการค้นหาและตีความหมายหลักฐานต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการเรียนรู้โดยนักเรียนและครูเพื่อนำไปใช้ในการตัดสินใจเกี่ยวกับระดับการเรียนรู้ของนักเรียน เป้าหมายการเรียนรู้ที่ผู้เรียนจะต้องบรรลุ และการบรรลุเป้าหมายที่ต้องไปให้ถึงนั้นทำอย่างไร พัฒนาความสามารถ ในการวัดและประเมิน เน้นวิธีการเรียนรู้ของผู้เรียน เป็นส่วนหนึ่งของ รับรู้ผล สัมฤทธิ์ทางการศึกษาทั้งหมด หลักการของการวัดและประเมินเพื่อการเรียนรู้สำหรับใช้เป็นแนวทางการปฏิบัติในห้องเรียนบนฐานของผลการวิจัย การวัดและประเมินเพื่อการเรียนรู้

34. การสร้างข้อสอบวัดLNR

35. ประเภทของแบบทดสอบ • Summative testing ►Achievement tests ► Proficiency tests ► Placement tests •  Formative Testing ► Diagnostic tests ► Progressive tests

36. ประเภทของคำถาม 1. คำถามวัดความรู้ ทักษะและผลการปฏิบัติงาน Knowledge, Skill, Performance 2. คำถามวัดความรอบรู้ วัดศักยภาพและวัดความเร็ว Mastery, Power and Speed 3. คำถามแบบเลือกตอบและเขียนตอบ Selected Response and Constructed Response

37. รูปแบบของข้อสอบ • แบบจับคู่ • แบบเติมคำสั้น (Filling gap) • แบบความเรียง • แบบเลือกตอบ (MC) • แบบเลือกหลายคำตอบ (Multiple Response) • แบบเรียงและจัดอันดับ • แบบถูก-ผิด Olsen, J.B., 2000

38. ตารางวิเคราะห์โครงสร้างข้อสอบ (Test Blueprint) สาระการเรียนรู้/ความสามารถ….................………ชั้น......................

39. บัตรข้อสอบ

40. ขั้นตอนการสร้างข้อคำถามขั้นตอนการสร้างข้อคำถาม Curriculum Map Test Blueprint Specifications ร่างข้อสอบ เขียนข้อสอบ ตรวจสอบ ทบทวน ข้อสอบสำหรับการทดลองใช้ ข้อสอบ การตรวจสอบเนื้อหา/ ความลำเอียง การวิเคราะห์คุณภาพข้อสอบ/แบบสอบ

41. ตัวอย่างข้อสอบวัด Literacy ความสามารถ: literacy ตัวชี้วัด 1.วิเคราะห์เรื่องราวที่อ่านได้ถูกต้อง มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ท 1.1 ป.3/5 พฤติกรรม การวิเคราะห์ ข้อสอบ การปรุงอาหารด้วยวิธีการทอด เป็นการทำอาหารให้สุกโดยใส่ เนื้อสัตว์หรือผักลงในกระทะที่ตั้งจนน้ำมันร้อน เมื่อทอดเสร็จแล้ว ควรให้อาหารที่ทอดสะเด็ดน้ำมัน ใช้กระดาษซับน้ำมันดูดซับน้ำมัน ออกจากอาหารที่ทอดได้ อาหารที่ผ่านการสะเด็ดน้ำมันเป็นอย่างดี จะคงความกรอบให้ยาวนานได้อีกด้วย จากเนื้อเรื่องข้อใดเกี่ยวข้องกับเรื่องราว ก. อาหารทอดรับประทานมากไม่ดี ข. อาหารทอดต้องกรอบอร่อย ค. การปรุงอาหารด้วยการทอดสุดยอด ง. อาหารทอดที่อร่อยต้องไม่อมน้ำมัน

42. ความสามารถ: literacy ตัวชี้วัด 1.บอกความหมายของคำและประโยคจากเรื่องที่อ่าน มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ท 1.1 ป.3/2 พฤติกรรม เข้าใจ ข้อสอบ มีคำกล่าวว่า “ทั้งที่รู้ว่าไม่มีใครหนีพ้น เมื่อพูดถึงความตาย ต่างก็เกิดทุกข์ใจ ความกลัวที่สุดของมนุษย์คือความตาย เพราะยังไม่อยากตาย” ข้อความนี้อธิบายได้ตรงกับข้อใดมากที่สุด ก. ความตายเป็นทุกข์ ข. ไม่มีผู้ใดอยากตาย ค. ความทุกข์หนีไม่พ้น ง. ความกลัวคู่กับมนุษย์

44. 3. อึสุขภาพดี”หน้าตาเป็นอย่างไร?บอกว่าอึมีกี่สี ก. 2 สี ข. 3 สี ค. 4 สี ง. 5 สี 1.บทความเรื่อง “อึสุขภาพดี” หน้าตาเป็นอย่างไร? มีจุดประสงค์อย่างไร ก.เพื่อบอกวิธีเลือกรับประทานอาหาร ข.เพื่อให้ดูแลรักษาสุขภาพตนเอง ค.เพื่อให้สังเกตและดูแลผู้ป่วย ง.เพื่อติดตามอาการป่วยของตนเอง 4. อึสุขภาพดี” หน้าตาเป็นอย่างไร? มีประโยชน์กับใคร ก. คนไข้ ข. แพทย์ ค. พยาบาล ง.คนทั่วไป 2. ข้อใดไม่ใช่ อาการอึของคนสุขภาพดี ก. ขับถ่ายลื่นไหลไม่สะดุด ข. ไม่ต้องเบ่งจนหน้าดำหน้าแดง ค. หลังถ่ายรู้สึกสบายตัวสบายใจ ง. เกิดความรู้สึกอยากถ่ายตลอดเวลา

45. อ่านบทร้อยกรองต่อไปนี้ แล้วตอบคำถามข้อ 5–6 ลูกไก่ลูกแกะ ลูกแพะเพื่อนกัน ลูกหมาเพื่อนฉัน เพื่อนกันมาเจอะ เราทำดีดี จะมีเพื่อนเยอะ ไม่ทำเลอะเทอะ พอเถอะไม่ดี 5. จากบทกลอนกล่าวถึงสัตว์ทั้งหมดกี่ตัว ก. 3 ตัว ข. 4 ตัว ค. 5 ตัว ง. 6 ตัว 6. บทร้อยกรองนี้หมายความว่าอย่างไร ก. ให้ทำดีกับเพื่อน ข. ให้เพื่อนทำดีกับเรา ค. ต้องมีเพื่อนเยอะ ง. มีเพื่อนเยอะเลอะ

46. ตัวอย่างข้อสอบวัด Numeracy ความสามารถ: numeracy ตัวชี้วัด ทักษะการคิดคำนวณ มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด การบวก การลบ พฤติกรรม การนำไปใช้ • ข้อสอบ • มีนักเรียนทั้งหมด 15 คน ขาดเรียนไป 4 คน นักเรียนมาโรงเรียนมีจำนวนมากกว่าคนไม่มากี่คน • ก. 5 คน ข. 6 คน • ค. 7 คน ง. 11 คน

47. ตัวอย่างข้อสอบ Numeracy 1. ต้องวาดรูป เพิ่มอีกเท่าใด จึงจะได้จำนวน 9 ก. 5 จุด ข. 6 จุด ค. 7จุด ง. 8 จุด 2. 18- - = 5 ตัวเลขที่หายไปทั้งสองคือข้อใด ก. 7, 6 ข. 7, 7 ค. 8, 6 ง. 8, 7