410 likes | 857 Views
BASİT MAKİNELER. DİŞLİ ÇARKLAR. Hareketi ileten, hareketin hızını ve yönünü değiştirebilen sistemlerdir. DİŞLİ ÇARKLAR. Dişli çarklar hareketin yönünü değiştirdiği gibi kuvvetten veya hızdan kazanç sağlayarak iş yapmayı kolaylaştırır. DİŞLİ ÇARKLAR.
E N D
DİŞLİ ÇARKLAR Hareketi ileten, hareketin hızını ve yönünü değiştirebilen sistemlerdir.
DİŞLİ ÇARKLAR • Dişli çarklar hareketin yönünü değiştirdiği gibi kuvvetten veya hızdan kazanç sağlayarak iş yapmayı kolaylaştırır.
DİŞLİ ÇARKLAR • Vinç,saat,bisiklet,kriko ve iş makinelerinde dişli çarklar bulunur.
DİŞLİ ÇARKLAR • Genel Özellikleri : 1 – Hareketi bir yerden başka bir yere iletir. 2 – Hareketin hızını ve yönünü değiştirir. 3 – Dişlilerdeki diş sayısı yarıçapları ile doğru orantılıdır. 4 – Dişlilerin birim zamandaki dönüş sayıları, yarıçapları ile ters orantılıdır.
HAREKETİN AKTARILMASI • Dişli çarklarda birine uygulanan kuvvet,dişler yardımıyla diğerlerine iletilir.
HAREKETİN AKTARILMASI • Merkezleri çakışık dişliler aynı yönde ve aynı sayıda döner.
r2 r1 r2 r1 HAREKETİN AKTARILMASI • Hareket dişlerle veya zincirle aktarılır. • Zıt yönde dönerler. • Aynı yönde dönerler.
KASNAKLAR • Kasnaklarda dişli çarklardan farklı olan, dişlerinin olmayışıdır. Kasnaklar dişleri olmadığı için kayış ya da iple birbirlerine bağlanırlar. • Aynı yönde dönerler. Zıt yönde dönerler.
VİDA • iki yüzeyi birbirine bağlamakta kullanılan ve bir silindir üzerine sarılmış eğik düzlemdir. • Birçok eşyanın ve aracın bir araya getirilmesinde vidalar kullanılır. • Ağaç vidası,cıvata, • mengene,kriko, • matkap ucu, • kavanoz ağzı gibi araçlar iş yapmakta kolaylık sağlar.
VİDA • 1 – Vidalarda kuvvetten kazanç, yoldan kayıp vardır. • 2 – Vida kolu bir tam dönme yapınca ( 360˚ ) , vida 1 adım ilerler. Yani, bir tam tur döndürülen vidanın alacağı yol ( Cisme gireceği derinlik ) vida adımı kadardır.
KAMA Cisimleri delmek, kesmek, parçalamak ya da kaldırmak için kullanılan iki yüzü eğimli basit bir makinedir. Kamalar, genelde demir ya da çelikten yapılır. Ucu sivri eğik düzlem şeklinde bir alettir.
Kama kuvvetin yönünü değiştirir. • Kama, yoldan kaybettirir, kuvvetten kazandırır. İğne,jilet, keski, makasın ağzı, keser, balta,bıçak,pim,çuvaldız kamaya benzer aletlerdir.
TEKERLEK Bir milin etrafında, serbestçe dönebilen disk şeklinde bir araçtır. Tekerlekler, üzerinde taşıdıkları cisimle zemin arasındaki sürtünmeyi azaltırlar. Tekerlek, karada giden taşıtlarda, el arabalarında, çocuk arabalarında ve hareketli birçok sistemde kullanılır.
Cisimleri daha kolay ve rahat hareket ettirmek için ilk geliştirilen araçlardan bir tanesi tekerleklerdir. Tekerleğin icadı ile cisimlerin taşınması daha kolaylaşmış ve bu icat birçok yenilik getirmiştir. Hayatımızdaki birçok cisimde tekerlekler kullanılır. Elektrik süpürgeleri, bisiklet, arabalar, masalar farklı biçimlerde tekerlekler kullanılarak üretilen araçlardır.
BASİT MAKİNELERİ BELİRLEYELİM HÜLYA AKYÜREK
BASİT MAKİNELERİ BELİRLEYELİM HÜLYA AKYÜREK
SONUÇ • Günlük hayatta işimizi kolaylaştıran aletlere basit makineler denir. Bu basit makineler kuvvetin doğrultusunu, yönünü ve değerini değiştirerek günlük hayatta iş yapmamızı kolaylaştırır. • Kuvvet, yol, hız veya zamandan kazanç sağlamak için kullanırız. Fakat hepsinden aynı miktarda kazanç sağlanmaz. Birinden kazanç varsa, diğerlerinden aynı oranda kayıp vardır. Mesela kuvvetten kazanç sağlanmışsa yoldan, zamandan ve hızdan kayıp vardır. • Basit makineler de iş veya enerjiden kesinlikle kazanç sağlanamaz.