420 likes | 788 Views
Yeme Bozuklukları. Bölüm 9. Anoreksiya Nervoza. Anoreksiya----iştah kaybı ???? Nervoza----duygusal nedenler Aslında iştah kaybı olmadığı gibi yeme ile ilgili aşırı uğraşma söz konusudur. AN. Normal vücut ağrılığının reddi Çıkartma (kusma-müshil-idrar söktürücü) Kilo alma korkusu
E N D
Yeme Bozuklukları Bölüm 9
Anoreksiya Nervoza • Anoreksiya----iştah kaybı ???? • Nervoza----duygusal nedenler • Aslında iştah kaybı olmadığı gibi yeme ile ilgili aşırı uğraşma söz konusudur
AN • Normal vücut ağrılığının reddi • Çıkartma (kusma-müshil-idrar söktürücü) • Kilo alma korkusu • Mensturasyonlarda bozulma • Beden imgesinde bozulma (şek.9.1)
AN • Kısıtlı Tip • Yiyecek kısıtlaması • Tıkanırcasına Yeme kusma tipi • (daha ağır bir patoloji-kişilik bozukluğu eşlik edebilir)
AN • Ergenlik döneminde yaygın • Aile içi çatışmalar • Kadınlarda belirgin olarak daha fazla
AN & Depresyon • Birbirlerinin nedeni mi?, • AN depresyonun başka bir formu mu? • Benzer biyolojik mekanizmalar???
AN Fiziksel Etkileri • Kan basıncında düşme • Kalp atışı yavaşlama • Kemik yoğunluğunda azalma • Deri de kururluk • Kansızlık • Tüylenme • Saç dökülmesi • Potasyum sodyum gibi elektrolit düzeylerinde değişme ….
AN Fiziksel Etkileri • ÖLÜM • Kalpte tıkanma (congestive heart failure) • İNTİHAR • Sürecin kendisi zaten bir intiharı çağrıştırmakta….
Bulumia Nervosa • Bulumia---öküz gibi acıkmak • Çok miktarda yiyeceğin hızla tüketilmesinden sonra çıkartma
BN • Tıkanırcasına yeme 2 saatten az bir sürede çok miktarda yiyeceğin tüketilmesi disosiyatif bir tablo sf.217 (Gary örneği)
BN • Çıkartma Tipi • Çıkartma Olmayan Tip (daha az şiddetli)
BN • Derpresyon • Kişilik bozukluğu eşlik edebilir
BN Fiziksel Etkiler • Elektrolit dengesinde bozulma • Gastrointestinal sistemde sorunlar • Diş minelerinde aşınma • Tükrük bezlerinde şişme
Tıkanırcasına Yeme Bozukuluğu • Geçerli bir tanı olabilir mi? • Kilo kaybı olmaması nedeniyle AN değil • Çıkarma davranışı olmaması nedeniyle BN değil
AN & BN • Farklı kategoriler mi? • Aynı olgunun farklı görünümleri mi???
Biyolojik Etkenler • 5 kat fazla genetik geçiş • Tek yumurta ikizlerinde % 47 • Hipotalamus ??? • (kortizol dengesinde bozulma) • Opiyadlar (neşeli/zinde hissetme)düşük düzey-----BN • (tokluk-açlık mekanizmalarına odaklaşma)
Sosyo Kültürel Etkenler • İnceliğin ideal olarak sunulması/toplumun şişmanlığa ilişkin olumsuz tutumları • Diyet endüstrisi • Plastik cerrahi
Cinsiyet Etkileri • Kadınlar > Erkekler • Mankenler • Dansçılar • Jimnastikçiler
Kültürel Etkenler • Endüstrileşmiş toplumlar ??? • Üst SED ???? • Pakistan---atipik yeme bozuklukları??? • Beyaz > siyah ırk ?????
Psikodinamik Görüşler-AN Bruch • Ağız yoluyla gebe kalma korkusu • Yeterlik ve saygınlıkları yeterince gelişmemesi---- saklama • Kendi isteğini çocuğa dayatan anne-baba stili • Çocuk kendi içsel durumunu ayırt etmeyi öğrenemez • Ergenlikte inceliğin önemini kavrar ve kontrol mekanizması olarak YB başlar
Psikodinamik Görüşler-BN • Çatışmalı anne-kız ilişkisi • Yeterli bir benlik algısı gelişmemesi • Yiyeceğin bu ilişkinin bir simgesi haline gelmesi • Yemek-çıkarma: anneye olan gereksinim ve reddetme
Psikodinamik Görüşler-Minuchin • Fizyolojik yatkınlık • Aile YB tetiklemeye yatkındır • Çocuğun belirtileri aile içi çatışmalarla yer değiştirmiştir
Psikodinamik Görüşler-Minuchin Aile Özellikleri • Müdahil Olma • Onun yerine hareket etme/karar alma • Aşırı Korumacılık • İyi olup olmadığıyla ilgili endişe • Katılık • Değişime direnç • Çatışma çözümünde yetersi kalınması • Çatışmadan kaçına/çatışma durumunda kalmayı sürdürme
Psiokdinamik görüş-Değerlendirme • Aktarılan kuramsal görüşler özellikle bazı vakalar açısından tartışmalıdır. • Örn.Uzun süre açlık durumu kişilik değişimine, duygu durum bozukluklarına neden olabilmekte • YB----kişilik değişimine neden olabilir????
Kişilik ve Yeme Bozuklukları • Mükemmeliyetçi • Utangaç • Uysal • Duygulanımda dalgalanma (BN) • Dost canlısı (BN)
Kişilik ve Yeme Bozuklukları • MMPI • Nörotizim ve kaygı düzeyleri yüksek • Benlik değeri düşük • Geleneklere bağlı
Kişilik ve Yeme Bozuklukları • Mükemmeliyetçilik • Kendisi yönelimli • Başkaları yönelimli (YB) • Toplumsal yönelimli (YB)
Kişilik ve Yeme Bozuklukları • TAbl0-9.1) • İçsel yaşantıları ayırt edememe (Bruch’un kuramıyla uyumlu) • İtaakar • Çekingen • Mükemmeliyetçi
Aile Özellikleri • Vakalar---aile içi şiddet • Aile----böyle bir sorun yok
Aile Özellikleri • Humprey (1986) • Yüksek izolasyon • Düşük düzeyde yakınlaşma ve destek • NEDEN Mİ? SONUÇ MU?
Aile özellikleri • Minuchin • Katılık • İçiçe geçmişlik • Müdahil olma • Çatışma düzeyi düşük bulunmuştur
Aile Özellikleri • Diğer gözlemler Minuchin’i desteklememiştir. • Bazı aile özelliklerinin sorunun ardından kalktığı görülmüştür • Yeni çalışmalar, fark göstermemiş; sadece iletişim becerilerinde sınırlılık…
Çocuk İstismarı ve YB • Normallere göre daha yüksek • Acaba terapide çıkan bir olgu mu??? • Etiyolojideki rolü hala belirsiz
Bilişsel Davranışçı Görüşler-AN • Aç bırakma ve kilo verme---pekiştirilme • İnce olmayı başarma • Mükemmeliyetçilik • İnceliğin medyada yüceltilmesi • Akran ve ebeveynlerin eleştirileri
Bilişsel Davranışçı Görüşler-BN • Temel örüntü AN’ye benzer • Beden imgesi boz. • Düşük benlik değeri • Stres karşısında yemeye yatkın olma
Tedavi • İnkar & direnç • Özellikle AN’de hastaneye yatış gerekebilir
Biyolojik Tedaviler • Fluoextine • Ancak yan etki nedeniyle tedavi yarım bırakılmaktadır • İlacın arkasından belirtiler tekrarlamaktadır
Tedavi-AN • Hastanede davranışçı uygulamalar İzolasyon---ödül---pekiştireç
Tedavi • Minuchin • İşlevini yitirmiş aile içi çatışmalara odaklanma • aile öğlen yemeği
Tedavi-Minuchin • Hastanın AN olma rolünü değiştirmek • Yeme sorununu kişilerarası bir sorun olarak yeniden tanımlamak • Ailenin çocuklarındaki AN’yi kullanmalarının önüne geçmek---İŞBİRLİĞİ (örn.sf.230)
Tedavi-Bulimia • Toplumun değerleri sorgulanır • Yeme örüntüsüne ilişkin bilgilendirme • Katı inançlara odaklanma • Beden imgesi-----benlik değeri arasındaki Bağlantıyı çalışma
Tedavi • BDT > antidepresanlar • Kişilerarası terapiler de etkili ve de daha temel şemalar düzeyinde yaygın bir etkisi var!!!!