Krew

1. Krew Funkcje i skład

2. Krew. • Krew stanowi ok. 7% masy ciała. Składa się z żółtawej substancji międzykomórkowej – osocza, oraz zanurzonych w niej elementów morfotycznych, czyli krwinek i płytek krwi.

3. Skład krwi Krew zbudowana jest z: • Płytek krwi (ok. 0,5%), • Leukocytów (ok. 0,5%), • Erytrocytów (ok. 45%), • Osocza, dzielącego się na: • Wodę (ok. 50%), • Substancje rozpuszczone w osoczu (ok. 4%).

4. Funkcje poszczególnych elementów krwi.

5. Osocze. • Osocze zawiera hormony praz substancje zwalczające drobnoustroje chorobotwórcze. W wodzie rozpuszczone są sole mineralne oraz substancje odżywcze i gazy takie jak dwutlenek węgla.

6. Erytrocyty. • Erytrocyty, zwane krwinkami czerwonymi, nie mają jądra komórkowego. Kształtem przypominają spłaszczony krążek. Żyją ok. 4 miesiące, obumarłe są natychmiast zastępowane przez nowe komórki, a rozkładane są w śledzionie i wątrobie. W 1mm3 występuje od 3,5 do 5,5 mln krwinek czerwonych. Liczebność zależna jest m. in. od płci. W erytrocytach znajduje się hemoglobina, białko dzięki któremu mogą one transportować tlen.

7. Leukocyty • Leukocyty, zwane krwinkami białymi, występują w ilości od 4,5 do 11 tysięcy w 1 mm3 krwi. Posiadają jądro komórkowe oraz zdolność ruchu. Niszczą drobnoustroje chorobowe. Niektóre krwinki białe wchłaniają i trawią bakterie. Część leukocytów wytwarza specjalne białka, tzw. przeciwciała biorące udział w zwalczaniu czynników chorobotwórczych.

8. Płytki krwi. • Płytki krwi odpowiadają za proces krzepnięcia. Nie mają jądra komórkowego i zdolności ruchu. W 1 mm3 jest ich od 150 do 450 tysięcy.

9. Funkcje krwi. • Dostarcza do wszystkich komórek organizmu tlen i substancje odżywcze. • Pobiera z komórek dwutlenek węgla i inne zbędna produkty przemiany materii. • Transportuje związki regulujące pracę organizmu. • Zwalcza czynniki chorobotwórcze. • Bierze udział w regulacji temperatury ciała.

10. Krzepnięcie. • Proces krzepnięcia rozpoczynają płytki krwi . Przyklejają się one do brzegów rany, zmniejszając wielkość uszkodzenia. • Następnie, płytki wydzielają substancję, dzięki której fibrynogen zmienia się w fibrynę, której włókna tworzą gęstą sieć zatrzymującą komórki krwi. • Sieć włókien fibryny wzmacnia się i twardnieje, tworząc skrzep wypełniający ubytek w ścianie naczynia i zapoczątkowuje gojenie się rany.

11. Układ limfatyczny.

12. Układ limfatyczny. • Układ limfatyczny, zwany inaczej chłonnym, jest podobny do układu krwionośnego. Składa się z naczyń limfatycznych, w których znajduje się płyn zwany limfa lub chłonką.

13. Funkcje układu limfatycznego. • Dostarczanie przesączonego przez naczynia włosowate osocza z powrotem do krwiobiegu. • Pośredniczenie w wymianie składników między osoczem a tkankami. • Odprowadzanie z komórek zbędnych substancji i nadmiaru wody. • Uczestniczenie w zwalczaniu drobnoustrojów chorobotwórczych.

14. Krążenie w układzie limfatycznym. • Skład limfy podobny jest do składu osocza. Zawiera on więcej białek i substancje usunięte z komórek. Z przestrzeni międzykomórkowych limfa dostaje się do włosowatych naczyń limfatycznych, które łączą się w coraz większe przewody. Największe doprowadzają limfę do żył układu krwionośnego. Chłonka zanim dopłynie do żył przepływa przez co najmniej jeden węzeł chłonny.

15. Węzły chłonne. • Węzły chłonne usuwają z limfy drobnoustroje chorobotwórcze, które przeniknęły do niej z płuc i przewodu pokarmowego. Do krwi dostaje się więc płyn oczyszczony z obcych ciał. W węzłach chłonnych rozmnaża się jeden z rodzajów krwinek białych, tzw. limfocyty. Do narządów układu limfatycznego należy także śledziona. W grasicy, położonej za mostkiem, dojrzewają limfocyty. Migdałki znajdujące się jamie ustnej i gardle usuwają drobnoustroje chorobotwórcze z powietrza i pożywienia.

16. Budowa układu limfatycznego. • Węzły chłonne zauszne. • Żyła główna górna. • Grasica. • Węzły chłonne pachowe. • Przewód piersiowy. • Śledziona. • Węzły chłonne pachwinowe. • Naczynia limfatyczne. • Węzły chłonne podkolanowe.