290 likes | 513 Views
ORGANOBORANY DO SYNTEZY ORGANICZNEJ I METALOORGANICZNEJ. Janusz Serwatowski Politechnika Warszawska Wydział Chemiczny Laboratorium Małych Technologii. Poznań, czerwiec 2005 . ORGANOBORANY. HYDROBOROWANIE. anty-Markownikow. cis - addycja.
E N D
ORGANOBORANY DO SYNTEZY ORGANICZNEJ I METALOORGANICZNEJ Janusz Serwatowski Politechnika Warszawska Wydział Chemiczny Laboratorium Małych Technologii Poznań, czerwiec 2005
HYDROBOROWANIE anty-Markownikow cis - addycja Reakcje łatwe do przeprowadzenia, łatwo dostępne roztwory boranów (np. w THF), większość grup funkcyjnych obecnych w związkach toleruje hydroborowanie. H. C. Brown, Nagroda Nobla 1979
IZOMERYZACJA Wędrówka boru wzdłuż łańcucha aż do ostatniego atomu węgla. Kolejnym krokiem może być np. reakcja utleniania i można otrzymać I-rzędowy alkohol.
KARBONYLOWANIE Otrzymywanie alkoholi i aldehydów: Otrzymywanie trzeciorzędowych alkoholi: Otrzymywanie ketonów: Reakcje kontrolowane, pozwalają na transfer 1, 2 lub 3 grup R związanych z atomem boru na atom węgla.
REAKCJA SUZUKI X = halogen
KIERUNKI BADAŃ Badania podstawowe (boroksany) Badania stosowane (kwasy boronowe)
BOROKSANY - organiczne związki boru, zawierające wiązanie bor-tlen hydroksyborany (kwasy borinowe) organodiboroksany (najważniejsza grupa tetraorganodiboroksany) metaloksyborany metalaboroksany
ORGANODIBOROKSANY Borane, oxybis (diorgano) - C.A. Organo-1,3,2-diboroxane - IUPAC R. Köster, J. Serwatowski Houben-Weyl, Methoden der Organischen Chemie, Organoborverbindungen, XIII/3a(1982)820.
REAKCJE Z KWASAMI LEWISA d17O = 128 ALUMINOKSYBORANY ALUMINOKSY DIORGANOBORANY ALUMINABOROKSANY R. Köster, J. Serwatowski Houben-Weyl, Methoden der Organischen Chemie, Organoborverbindungen, XIII/3a(1982)602.
STRUKTURAALUMINOKSYBORANÓW Wybrane długości wiązań(Å)i kątów (deg) B-O 1.420(5) Al-O 1.812(2) Al-Cl(1) 2.073(1) Al-O-B 131.3(2) Al-O-Al* 97.7(1) O-Al-O* 82.3(1) Cl(1)-Al-Cl(2) 117.0(1) R. Köster, Yi-Hung-Tsan, C. Krüger, J. Serwatowski, Chem. Ber.,119(1986)1174.
ALUMINOKSYBORANY ~10% R. Anulewicz-Ostrowska, S. Luliński, J.Serwatowski, Inorg. Chem., 38(1999)3796 R = Me, Et, i-Bu R. Anulewicz-Ostrowska, S. Luliński, J. Serwatowski, K. Suwińska, Inorg. Chem., 39(2000)5763.
GALO- i INDOKSYBORANY M = Ga, In R’ = Me, t-Bu R2 = Et2, R. Anulewicz-Ostrowska, S. Luliński, J. Serwatowski, Inorg. Chem., 38(1999)3796.
GALOKSYBORANY S. Luliński, J. Serwatowski, Inorg. Chem., 38(1999)3796
CYNKOKSYBORANY Wybrane długości wiązań (Å) i kątów (deg) B-O 1.34-1.38 Zn-O 2.08-2.14 Zn(3)-O(1)-B(1) 117.6(6) Zn(3)-O(1)-Zn(4) 97.8(2) O(3)-Zn(1)-O(4) 82.2(2) S. Luliński, I. Madura, J. Serwatowski, J. Zachara, Inorg. Chem., 38(1999)4937.
KADMOKSYBORANY d113Cd = -332 S. Luliński, I. Madura, J. Serwatowski, J. Zachara, Inorg. Chem., 38(1999)4937.
Kompleks katalityczny ZASTOSOWANIEMETALOKSYBORANÓW Katalityczny rozkład kwasu dimezytyloborinowego R. Anulewicz-Ostrowska, S. Luliński, J. Serwatowski, K. Suwińska, Inorg. Chem., 39(2000)5763.
ZASTOSOWANIEDIBOROKSANÓW 1) Reakcje z acetalami: znaczone *O-ketony 2) Reakcje z ortoestrami: znaczone *O-estry 3) Reakcje ze związkami glinoorganicznymi:
METYLOALUMINOKSANY (MAO) Dotychczas otrzymywano MAO w niekontrolowanej reakcji Me3Al z wodą. Produktami były polimeryczne, nierozpuszczalne aluminoksany. Zastąpienie wody diboroksanem prowadzi do otrzymania oligomerycznych, rozpuszczalnych metyloaluminoksanów. K. Kacprzak, J. Serwatowski, Appl. Organometal. Chem. 18(2004)394.
OPRACOWYWANIE PROCEDUROTRZYMYWANIA ZWIĄZKÓW METALOORGANICZNYCH • Procedura musi zapewniać możliwość otrzymania przynajmniej 500 gzwiązku chemicznego o czystości nie mniejszej niż 97%. • Problemy natury podstawowej: • Wybór i identyfikacja najlepszej, znanej z literatury reakcji • Opracowanie nowej metody otrzymywania. • Problemy natury technologicznej: • Warunki prowadzenia reakcji (stężenia substratów, entalpia reakcji, temperatura reakcji Þ reakcje uboczne, dobór rozpuszczalnika) • Rozdzielanie mieszaniny poreakcyjnej, wyodrębnienie produktu • Oczyszczenie produktu.
TETRAETYLODIBOROKSAN Reakcje: Wyodrębnianie produktu - destylacja wielostopniowa przedgon I: 35-48 0C / 218 - 221 mm Hg II: < 61 0C / 30 - 36 mm Hg frakcja główna: 61-62 0C / 30 mm Hg Produkt: 1700 g, wydajność: 93%.
KWAS 4-METOKSY-FENYLOBORONOWY Reakcje: Wyodrębnianie produktu: - odparowanie eteru - destylacja azeotropowa woda/butanol, próżniowa, aż do ilościowego oddestylowania butanolu - krystalizacja produktu z wody Produkt: 530 g, wydajność 51%.
KWAS 4-TRIFLUORO-METYLOFENYLOBORONOWY Reakcje: Produkt: 1100 g, wydajność 84%. Zmiana warunków - inny rozpuszczalnik i wyższa temperatura
KWAS 4-ACETYLO-FENYLOBORONOWY Reakcje: Produkt: 960 g, wydajność 95%, 73%, łączna 69%.
KWAS 3-FORMYLO-TIOFENO-2-BORONOWY Reakcje: (81%) (95%) (90%) Produkt: 900 g, wydajność 69%.
KWAS 2-FORMYLO-TIOFENO-3-BORONOWY Reakcje: Produkt: 880 g.
TETRAKIS (4-METOKSYFENYLO)BORAT AMONOWY Reakcje: Produkt: 500 g, wydajność 85%.
PODZIĘKOWANIA profesor - dr hab. Andrzej Sporzyński adiunkt - dr inż. Marek Dąbrowski adiunkt - dr inż. Tomasz Kliś adiunkt - dr inż. Sergiusz Luliński doktoranci - mgr inż. Rafał Moszczyński inni - mgr inż. Kinga Kacprzak mgr inż. Iwona Tomaszewska mgr inż. Janina Woźniak-Kornacka studenci - Joanna Kubicka, Monika Rozbicka, Dominik Wójcik, Mirosław Puźniak, Anna Plewa, Jan Chodakowski, Agnieszka Pytka, Agnieszka Wilmowicz Finansowanie prac: - ALDRICH Chem. Co., Inc. - prace statutowe i własne dr inż. Romana Anulewicz-Ostrowska dr inż. Janusz Zachara dr inż. Kinga Suwńska mgr inż. Izabela Madura