1 / 30

DUGOTRAJNA NEGA STARIH U SRBIJI

DUGOTRAJNA NEGA STARIH U SRBIJI. Gordana Matkovi ć Centar za liberalno-demokratske studije. I Demografski trendovi. Srbija se poslednjih decenija suočava sa ozbiljnim demografskim problemima i izazovima Smanjenje stanovništva Kontinuirani pad fertiliteta Starenje. Demografski trendovi.

tyson
Download Presentation

DUGOTRAJNA NEGA STARIH U SRBIJI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DUGOTRAJNA NEGA STARIH U SRBIJI GordanaMatković Centar za liberalno-demokratske studije

  2. I Demografski trendovi • Srbija se poslednjih decenija suočava sa ozbiljnim demografskim problemima i izazovima • Smanjenje stanovništva • Kontinuirani pad fertiliteta • Starenje

  3. Demografski trendovi Izvor: Republičkizavodzastatistiku

  4. U poređenjusa EU Stopazavisnostistarih Učešće stanovništva 65+ u ukupnom

  5. II Potrebeza DTN • Popis2011

  6. Potrebeza DTN • Anketa IPSOS 2011

  7. Potrebepotipudomaćinstva Osnovneaktivnosti Dodatneaktivnosti

  8. Međutim, tek oko 30% starih živi u mešovitim domaćinstvima

  9. Ipak, prevashodno je oslanjanjenaporodicu…

  10. Održivostporodičnogmodela DTN? • Individualizam • Napuštanjetradicionalnogtipaporodice • Emigracionakretanjananivouopština • Emigracionakretanjananivouzemlje

  11. III Državnisistem DTN u Srbiji

  12. Novčanenaknade • Izdvasistema: PIO (zaosiguranikeipenzionere) isocijalnezaštite(zaostale) • Kategorijskotargetiranje • Lica koja zbog bolesti ili invalidnosti ne mogu samostalno da obavljaju svakodnevne aktivnosti • Istipostupakveštačenja – organi Fonda PIO

  13. Osnovnenovčanenaknade Novčananaknadazapomoćinegudrugoglica Dodatakzapomoćinegudrugoglica • PremaZakonu PIO • Pravoimajuosiguraniciipenzioneri • Finansira se izukupnogdoprinosaza PIO (22%) • Iznos14.630 dinara(decembar 2011) • Indeksira se 2 putagodišnjekaopenzije • PremaZakonuosocijalnojzaštiti • Finansira se izbudžeta • Iznos8.300 dinara(decembar 2011) • Indeksira se 2 putagodišnjerastomcena

  14. Uvećananaknada • Pravonauvećanidodatakimaosobasatelesnimoštećenjem 100% pojednomosnovuili 70 iviše % povišeosnova • Iznosioko22.000 dinara(decembar 2011) • Indeksira se rastomcena • Finansira se izbudžeta • Osiguranicimaizbudžetarazlika do PIO iznosa (oko 7.000 dinara)

  15. Uvećana (maksimalna) naknadakao % (bruto) minimalnezarade

  16. Korisnicinovčanihnaknada Ukupnokorisnika Starijikorisnici • Oko107 hijada(1,5% stanovništva) • Oko 30% svihkorisnika prima uvećanidodatak • Starijihkorisnikaoko 60% • 62 hiljadestarijihod 65 (5% ovepopulacije) - Odčegauvećanidodatak prima 19% • 28 hiljadastarijihod 80 (11% ovepopulacije)

  17. Strukturakorisnika 65+ premavisininaknade

  18. Korišćenjenovčanihnaknada • Najvećideozadržavanaknadu u okvirukućnogbudžeta Izvor: Anketa “Brigaostarima”, IPSOS, 2011

  19. Rashodizanaknade Ukupnirashodi Strukturabužetskihrashoda • Rashodiizobasistemaoko 20 milijardi (0,6% BDP-a) • Rashodiza stare 11,5 milijardi (0,36% BDP-a) • 8,3 milijardi PIO • 3,2 milijardiizbudžeta

  20. Uslugesocijalnezaštite • Na nacionalnomnivou • Domskismeštaj • Porodičnismeštajzanemarljiv • Na lokalnomnivou • Pomoć u kući

  21. Domskismeštaj - mrežaustanovaikorisnici (2011) • 39 ustanova za smeštaj starih lica • Ukupno 8895 korisnika • 80% starijeod 65 godina(0,6% populacijestarih) • Za 70% korisnika neophodna podrška u obavljanju svakodnevnih aktivnosti • 50-220 korisnika po domu u manjim mestima 120-550 u Beogradu • 99 registrovanihprivatnihdomovasaukupno2675 korisnika (0,2% populacije starih)

  22. Regulativafinansiranja • Opremu, investicije i program rada (plate većine stručnih radnika) budžet RS • Zarade medicinskog osoblja i relevantne materijalne troškovefond zdravstva • Cena usluge (neposredni materijalni troškovi i zarade preostalog osoblja) korisnik • Korisnici učestvuju u ceni sa svojim prihodima i imovinom • Ukoliko nisu u mogućnosti, troškovi padaju na lica koja prema porodičnom zakonu snose obavezu njihovog izdržavanja • U slučaju da su i ta sredstva nedovoljna razliku pokriva republički budžet

  23. Cenasmeštajaijavnirashodi 2011 • Prosečna mesečna cena smeštaja oko 25.000 din • Prosečno 21.500 za nezavisne korisnike • Više od 30.ooo za zavisne korisnike • U privatnim domovima 300-1000 eura • Javni rashodi oko 0,05% BDP-a

  24. Pomoć u kući • Mandatlokalnihzajednica • Finansiranje • Utvrđivanjeceneusluge • Kriterijumizaizborkorisnika • Nacionalninivouutrđujestandardeikontrolnemehanizme

  25. Pomoć u kući • Do 2000-te samo u Beograduinekimvećigradovima u Vojvodini • Tokomprethodnihgodinaznačajanrazvoj (reformskimehanizmiidonatorskapomoć) • Tokom 2003. godinesamo u 35 gradovaiopština • Tokom 2011. godine u 113 odukupno 145 • Velikerazlike u dostupnostiusluga

  26. Korisnici Brojkorisnikaporegionima • U 2011. godini 12,000 korisnika • Približno 10 hiljadakorisnika 65+ (0ko 0,8% ovepopulacije) • Na listama čekanja se 2010. nalazilo 1693 lica

  27. Pomoć u kući - finansiranje • Namenskitransferi • Zaopštineispodrepubličkogprosekarazvijenosti (preko 75% opština) • U kojima se nalazidomovi u transformaciji • Zainovativneusluge • Novi zakonpredviđaparticipacijukorisnikakojiprimajunovčanunaknadu (bar 20% naknade)

  28. Cenauslugeiizvorifinansiranja Izvorifinansiranja • Podaci se ne prikupljajusistematično • Rashodiposatuprosečno250-300 dinara • Budžetilokalnihzajednica(procena 0,03% BDP-a) • Značajnidrugiizvorifinansiranja: javniradovi, donatorskasredstva, Fond zasocijalneinovacije • Participacijaneujednačenainedovoljna

  29. Javnirashodiza DTN za stare (%BDP) u 2011

  30. IV Najvažnija pitanja i dileme • Segmentiranost dugotrajne nege i potreba za uspostavljanjem sistema • (Ne)adekvatnost novčanih naknadainepovezanostsasistemomusluga • Odnosizmeđucentralnog i lokalnognivoa • Nerazvijenost i neadekvatnost usluga u zajednici

More Related