PDV u Srbiji

1. PDV u Srbiji

2. PDV u Srbiji – osnovne karakteristike • U primeni od 1. januara 2005. godine • Razlozi kašnjenja su uglavnom političke prirode - članice federacija SFRJ i SRJ nisu želele da republički porez na promet zamene federalnim porezom • U Srbiji je uveden EU model PDV kojikarakteriše: • potrošni tip – nabavke investicionih dobara se ne oporezuju • Makroekonmska osnovica je lična potrošnja umanjena za naturalnu potrošnju i poreska oslobođenja • kreditni metod - poreska obaveza se utvrđuje indirektno kao razlika PDV pri isporukama i PDV pri nabavkama • primenjuje se princip odredišta – PDV se naplaćuje prema mestu potrošnje u slučaju međunarodne trgovine • poreska osnovica je široko definisana - obuhvata veliki deo prometa

3. Principi funkcionisanja • PDV funkcioniše na principu samooprezivanja i fakturisane realizacije • Svaki poreski obveznik sam utvrđuje obavezu po osnovu PDV • Poreska uprava vrši kontrolu • Obaveza po osnovu PDV je jednaka razlici između obračunatog PDV na osnovu izlaznih faktura i PDV sadržanog u ulaznim fakturama • ukoliko je razlika pozitivna obveznik plaća PDV • ukoliko je razlika negativna obveznik ima pravo na povraćaj ili na poreski kredit • Pravo na povraćaj ili poreski kredit nastaje često u slučaju • velikih investicija • velikih nabavki sirovina i repromaterijala

4. Principi funkcionisanja • PDV funkcioniše na principu međusobne kontrole poreskih obveznika i dokumantovanosti transakcija

5. Elementi PDV u Srbiji • Predmet oporezivanja su isporuke dobara, pružanje usluga i uvoz dobara • Poreski obveznici su sva pravna lica i preduzetnici koji isporučuju robu i usluge, osim onih koji su oslobođeni • U slučaju uvoza obveznik je i fizičko lice • Poreska osnovica je razlika izameđu fakturisane realizacije isporučene robe i pruženih usluga i vrednosti nabavki sadržanih u ulaznim fakturama • Opšta poreska stopa iznosi 18%, a posebna 8% i primenjuje se uglavnom na egzistenciajlne proizvode

6. Mesto i vrema nastanka obaveze • Mesto nastanka poreske obaveze: • u slučaju prometa robe obaveza nastaje u mestu sa koga se vrši isporuka • u slučaju usluga obaveza najčešće nastaje u mestu gde isporučilac obavlja svoju delatnost • u slučaju uvoza obaveza nastaje na mestu ulaska robe u carinsko područje Srbije • Vreme nastanka poreske obaveze: • u slučaju robe to je najčešće dan prenošenja prava raspolaganja, preuzimanja roba, ulaska u carinsko područje i dr. • u slučaju usluga obaveza nastaje danom izvršenja usluge, okončanjem pravnog odnosa i dr.

7. Poreska oslobođenja • U sistemu PDV u Srbiji dozvoljene su dve vrste poreskih oslobođenja: • sa pravom na odbitak PDV plaćenog u prethodnim fazama prometa (oporezivanje nultom stopom) • primenjuje se u slučaju izvoza robe • bez prava na odbitak PDV plaćenog u prethodnim fazama prometa • primenjuju se za veći broj usluga

8. Poreska oslobođenja • Poresko oslobođenje bez prava na povraćaj prethodno plaćanog PDV primenjuje se pri isporukama sledećih roba i usluga: • Socijalnog i opšteg karaktera (usluge državnih organa, zdravstvo, socijalne, obrazovne, kulturne i sportske usluge, poštanski saobraćaj i dr. ) • Razvojnog karaktera (naučne usluge, finansijske usluge uključujući i usluge osiguranja i reosiguranja) • Humanitarnog karaktera (aktivnosti crvenog krsta, religiozne usluge i dr.)

9. Posebni režimi • Uslučaju neadekvatnosti opšteg režima oporezivanja PDV, moguće je, u skladu sa direktivama EU, uvođenje posebnih režima • U Srbiji posebni režimi se primenjuju u slučaju • Malih poreskih obveznika • Obveznici sa godišnjim prihodom ispod 2 miliona dinara ne mogu ući u sistem PDV • Obveznici sa godišnjim prihodom izmedju 2 i 4 miliona dinara mogu, ali nemoraju biti u sistemu PDV • Poljoprivrednika • Ako poljoprivrednici isporuče proizvode obveznicima PDV, oni imaju pravo na nadoknadu u iznosu od 5% primljenih dobara i usluga

10. Posebni režimi • Turističkih agencija • Prometa poslovnih dobara, umetničkih dela, kolekcionarskih dela poreska - osnovica se utvrđuje kao razlika prodajne i nabavne cene, uz odbitak PDV sadržanog u razlici

11. Obračunski period, rokovi plaćanja i povraćaja poreza • Obračunski period iznosi: • mesec dana - za poreske obveznike sa godišnjim prihodom preko 20 miliona dinara • tri meseca - za poreske obveznike sa godišnjim prihodom manjim od 20 miliona dinara • Poreska prijava po osnovu PDV se podnosi 10 dana po isteku obračunskog perioda – tada se plaća i porez • Povraćaj poreza se realizuje • u opštem slučaju - 45 dana od isteka roka za podnošenje poreske prijave • u slučaju pretežnih izvoznika - 15 dana od isteka roka za podnošenje poreske prijave

12. Obračunski period, rokovi plaćanja i povraćaja poreza • Poreski obveznik koji ima pravo na povraćaj “kreditira” državu od trenutke uplate PDV do trenutka povraćaja sredstva, što iznosi • U opštem slučaju - 45 dana • U slučaju pretežnih izvoznika - 15 dana • Država kreditira poreskog obveznika od trenutke nastanka obaveze (realizacija transakcije) do trenutka plaćanja PDV, što u proseku iznosi: • 25 dana za obveznike koji PDV plaćaju mesečno • 55 dana za obveznike koji PDV plaćaju kvartalno

13. Uvođenje PDV u Srbiji • Uvođenje PDV u Srbiji nije izazvalo značajnije poremećaje u privredi: • Procenjuje se da je direktni i indirektni uticaj na inflaciju iznosio 3-4 procentna poena • Nije bilo većih poremećaja likvidnosti • U trenutku uvođenja PDV ukinuti su porez na fond zarada i porez na finansijske transakcije • Pomak između nastanke obaveze i plaćanja poreza bio je solidan • NBS je donela mere za poboljšanje likvidnosti?