200 likes | 603 Views
TERMODYNAMIKA. procesy odwracalne i nieodwracalne. entropia. druga i trzecia zasada termodynamiki. połączenie pierwszej i drugiej zasady termodynamiki. Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ. PROCES NIEODWRACALNY ( SAMORZUTNY ). np.
E N D
TERMODYNAMIKA • procesy odwracalne i nieodwracalne • entropia • druga i trzecia zasada termodynamiki • połączenie pierwszej i drugiej zasady • termodynamiki Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
PROCES NIEODWRACALNY ( SAMORZUTNY ) np. • różnica temperatur • różnica ciśnień • różnica stężeń • procesy samorzutne, aby zajść, nie wymagają wykonania pracy, Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
Przykłady • przepływ ciepła pomiędzy dwiema częściami układu o rożnych • temperaturach • rozprężanie gazu przeciwko stałemu ciśnieniu lub do próżni • przepływ masy pomiędzy dwoma obszarami, w których stężenia • są różne Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
PROCES NIESAMORZUTNY • nie zachodzi w sposób naturalny w danych warunkach Przykłady • wybicie piłki na skutek ruchu termicznego atomów i cząstek podłoża • uniesienie się wody z niższego poziomu na wyższy Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
PROCES ODWRACALNY • nieskończony ciąg stanów równowagi Przykłady • topnienie lodu lub krzepnięcie wody w temperaturze 273,15 K pod • ciśnieniem 1013 hPa • graniczny proces sprężania ( rozprężania ) gazu realizowany poprzez • nieskończenie wiele kroków z nieskończenie małą różnicą ciśnień po • obu stronach tłoka Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
W toku przemiany odwracalnej układ pozostaje w stanie równowagi termodynamicznej i zmienne określające stan układu są równocześnie współrzędnymi opisującymi przemianę. Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
Rozprężanie 1 mola gazu doskonałego od tego samego stanu początkowego do tego samego stanu końcowego w sposób: a ) nieodwracalny b) odwracalny Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
ENTROPIA – S [ J K-1 ] , [ J mol-1 K-1 ] TERMODYNAMICZNA FUNKCJA STANU dS = S2 – S1 S = S2 – S1 ZMIANA ENTROPII W PROCESIE ODWRACALNYM, izotermicznym ( zachodzącym w układzie zamkniętym ) wynosi: Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
ZMIANA ENTROPII W PROCESIE NIEODWRACALNYM: NIERÓWNOŚĆ CLAUSIUSA Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
Zmiana entropii układu izolowanego określa kierunek samorzutności procesu DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI ( kryterium samorzutności procesów ) Su. iz. 0 S ukł. iz. = S ukł. z. + S otocz. Zmiana entropii układu izolowanego w procesie odwracalnym jest równa zero, a w procesie nieodwracalnym ( samorzutnym ) jest większa od zera. Su. Iż. = 0 proces odwracalny Su. Iż. > 0 proces samorzutny Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
TEOREMAT NERNSTA Entropia regularnie ułożonych cząsteczek ( ciał krystalicznych ) w temperaturze zera bezwzględnego ( T = 0 K ) wynosi zero. TRZECIA ZASADA TERMODYNAMIKI S T = 0 K = 0 Jeśli entropię każdego pierwiastka w jego najbardziej trwałej postaci w T = 0 K przyjmiemy za równą zero, to każda substancja ma entropię dodatnią, która dla T = 0 K może przyjmować wartość zero i która przyjmuje wartość zero dla wszystkich doskonale krystalicznych substancji, ze związkami chemicznymi włącznie. Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
ENTROPIA miara nieuporządkowania materii i energii S ciało stałe < S ciecz < S gaz Jedyna funkcja termodynamiczna, dla której można podać wartość bezwzględną: S Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
Przykłady Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
OBLICZANIE ZMIAN ENTROPII • PRZEMIANY FAZOWE ( T, p = const. ) • REAKCJE CHEMICZNE Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
PROCESY OGRZEWANIA I OZIĘBIANIA SUBSTANCJI Cp (V)= const. T1 - temperatura początkowa T2 - temperatura końcowa Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
PROCESY OGRZEWANIA I OZIĘBIANIA SUBSTANCJI Cp (V) const. , Cp (V) = f (T) T1 - temperatura początkowa T2 - temperatura końcowa Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ
POŁĄCZENIE PIERWSZEJ I DRUGIEJ ZASADY TERMODYNAMIKI dU = Qel. + W Dla przemiany odwracalnej w układzie zamkniętym o stałym składzie i przy braku pracy nieobjętościowej: W = Wobj. odwr. = - p dV Qodwr. = T dS dU = T dS - p dV RÓWNANIE FUNDAMENTALNE Dla dowolnej przemiany - odwracalnej lub nieodwracalnej - w układzie zamkniętym, który nie wykonuje pracy nieobjętościowej. Mgr Beata Mycek - Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej CM UJ