Narodziny Książki

1. Narodziny Książki

2. Wszystko zaczęło się od pisma… • Pierwsze pismo to piktogramy które przerodziło się w hieroglify i pismo klinowe. • W Egipcie już na 3000 lat p.n.e. znane były hieroglify (święte pismo), powstałe na zasadzie pisma obrazowego. Z biegiem czasu obrazy upraszczały się; i na tej drodze powstało pismo hieratyczne, używane przez kapłanów, a obok niego ukształtowało się pismo świeckie, służące ludowi tzw. demotyczne, o znakach jeszcze prostszych niż hieratyczne.

3. Państwa okolic zasobnych w rzeki, jak Babilonia i Asyria w dorzeczach Eufratu i Tygrysu, wytworzyły jako podłoże pisma tabliczki gliniane, na których stawiano znaki pisarskie w postaci klinów za pomocą trójkątnych patyczków, stąd pismo klinowe.

4. Papirus i jego zamienniki • Z czasem nauczono się też rysować lub malować znaki pisarskie na miękkim, podatnym materiale: na papirusie. Tego materiału używali Egipcjanie i Grecy. Rzymianie używali też łyka lipowego, Germanowie preferowali drzewo bukowe.

5. Skąd nazwa „Książka”? • Nazwa książki pierwotnie wzięła się od nazwy materiału pisarskiego. • Taki rodowód ma też polska, jej nazwa - pierwotne "knigi" od podstawy słowotwórczej "kień", knieja - kłoda. • Łodyga papirusu po grecku zwie się „byblos”, stąd wyraz ten oznacza także książkę. • Rzymianie używali łyka które po łacinie brzmi „liber”, a także „książka.” • Germanowie używali drzewa , którego nazwę „Bucke” przeniesiono na szersze pojęcie: na książkę „Buch”

6. Pierwsze książki • Prototypem książek były rzymskie drewniane tabliczki do pisania. Później był to kodeks. Pierwowzorem kodeksu były wiązki tabliczek drewnianych zwanych przez Rzymian caudex (kloc drzewny). Zamiast zwijać kartkę wystarczało ją przełamać i złożyć. Kilka lub kilkanaście takich przełamanych kart poskładanych jedna w drugą tworzyło pierwsze kodeksy. Zszywano je aby się nie rozsypały. Początkowo do takich kodeksów stosowano papirus, okazało się jednak, że karta papirusowa była zbyt cienka i giętka, a przez to narażona na zniszczenie. Zaczęto więc stosować pergamin, który jak się okazało był odpowiedniejszym materiałem dla takiej formy książki.

7. Książka w średniowieczu • W średniowieczu książki były bogato ilustrowane, każdą nową stronę rozpoczynał „inicjał”- ozdobna litera, która była małym dziełem sztuki

8. Wynalezienie druku • Janowi Gutenbergowi złotnikowi i drukarzowi mogunckiemu przypisuje się wynalezienie druku w 1440 roku.

9. Pierwsza drukowana książka • Biblia Gutenberga, Biblia 42 wierszowa, Biblia Mazarina – pierwsze wydawnictwo dziełowe w Europie wykonane za pomocą druku (przy użyciu czcionki ruchomej). Jest kompletnym wydaniem Pisma Świętego. • Została przygotowana do druku i wydrukowana w latach 1452-1455 w Moguncji przez Johannesa Gutenberga, który był również jej wydawcą.

10. Rozwój drukarstwa • Utrzymywany przez Gutenberga w tajemnicy wynalazek szybko rozprzestrzenił się po całej Europie dzięki jego uczniom i naśladowcom. Pierwsze niemieckie drukarnie założono w Strasburgu (1458), Bambergu (około 1460), Kolonii (1465) i Augsburgu (1468); równolegle powstawały drukarnie w Europie, np. w Subiaco (1464), Bazylei (około 1468), na ziemiach czeskich w Pilznie (1468), Wenecji (1469), Sewilli i Paryżu (obie 1470), Lyonie, Krakowie i węgierskiej Budzie (wszystkie 1473) czy Londynie (1476). Ogółem w II połowie XV w. drukarnie istniały w około 250 miastach Europy i wydały około 40 tys. druków.

11. Współczesna książka • Współcześnie książki pisane są komputerowo, aby formatowanie i obróbka tekstu była łatwiejsza. Następnie tak napisana książka na nośniku pamięci trafia do wydawcy. Po przeczytaniu i wprowadzeniu poprawek zostaje oddana do druku.

12. Prezentacje wykonała:Dominika Pruszyńska 3M