530 likes | 748 Views
Genel İşletme-4. Kimler Ne Şekilde Başarılı Oluyorlar ki ???. Başarıya Giden Yol Nedir???. Kralların karşısına dikilen insanlar bunu tek başına yapmış gibi görünebilirler Kültürel miras Soy?. 1.Hangi ay doğduğumun önemi var mı?.
E N D
Genel İşletme-4 Kimler Ne Şekilde Başarılı Oluyorlar ki ???
Kralların karşısına dikilen insanlar bunu tek başına yapmış gibi görünebilirler • Kültürel miras • Soy?
1.Hangi ay doğduğumun önemi var mı? • 11 Mart kalesinin bir yanından başlayarak, pakı takım arkadaşı 4 Ocak’a bırakıyor, 4 Ocak, 22 Ocak’a pas veriyor, 22 Ocak pakı rakibi üzerinden 12 Mart’a atıyor, 12 Mart kalecisi 27 Nisan’a çok yakından atış yapıyor. Şut! Defans oyuncuları 9 Şubat ve 14 Şubat pakı bloke etmek için dalarken 10 Ocak çaresizce bakıyor. 6 Mart sayı yapıyor
Kanada Hokey yaş sınıfları için seçilebilirlik sınırı 1 Ocak • ABD Beyzbol Ligi yaş sınırı tarihi 31 Temmuz • Bir oyuncu karma takıma alındığında sezonda 20 maç yerine 50-75 maç yapar • İngiltere Premier Ligi seçilebilirlik sınırı 1 Eylül • Eylül-Kasım Arası doğmuş oyuncu sayısı 288 • Haziran-Ağustos 136
Seçilebilirlik sınırı için keyfi olarak belirlediğimiz tarihler bu uzun süreli etkilere yol açıyor • Ve görünen o ki; hiç kimse bu duruma aldırış etmiyor • Zirveye zorlanmadan yükselenlerin, en iyiler ve en akıllılar olduğuna ilişkin görüş FAZLA BASİT • Başlangıçtaki küçük fark zamanla büyür
Kimin başarılı olduğunu belirlemek için kurulan sistemler çok verimli değil • Nisan sonrası doğanlar sistem dışına itiliyor • Kurallar başarıyı engelliyor • İnsanları daha en başından başarısızlığa mahkum ediyoruz • Sadece sporda değil, daha ciddi sonuçların yaşandığı diğer alanlarda da başarı mekanizmasını kontrol edebiliriz • Ama ciddiye almıyoruz
10 Bin Saat Kuralı • Hamburg’ta sekiz saat müzik yapmak zorundaydık • Doğuştan yetenek diye bir şey var mı? • Ocak’ta doğmuş olan her hokey oyuncusu profesyonel düzeye ulaşmıyor • Sadece bazıları – doğuştan yetenekli olanlar • Başarı:yetenek + hazırlık
Psikolog Anders Ericsson • Okuldaki kemancıları üç gruba ayırdılar • 1.grup: Yıldızlar • Dünya klasmanında solo kemancı olma potansiyeli olanlar • 2.grup: İyiler • 3.grup:Profesyonel olarak keman çalmaları beklenmeyen – müzik öğretmeni olacaklar • ORTAK SORU: ne kadar pratik yaptınız?
Herkes 5 yaşında başlamış • 20 yaşındaki mükemmeller 10.000 saat • İyiler 8000 saat • Müzik öğretmenleri 4000 saat • Aynı testi piyanistlere de yapmışlar • Sonuç: Zirvedekiler herkesten çok daha fazla çalışmakla kalmıyor • Çok çok daha fazla çalışıyor • Sonuç2:Uzmanlığın daha kısa zamanda yakalandığı bir vaka ile karşılaşılmadı
Dahi Mozart, müzik yazmaya 6 yaşında başladı • İlk yapıtları çok iyi değil • İlk parçalar çoğunlukla babası tarafından yazılmış • İlk meşhur bestesi 21 yaşında • Kimilerine göre Mozart «geç gelişim göstermiş olabilir»
Satrançta? • Büyük usta olmak yaklaşık 10 yılı alıyor • Sadece Efsanevi Bobby Fisher hariç • 9 yılda ulaşmış • 10 yıl: 10.000 saat pratiğin kabaca karşılığı • Mozart bile 10.000 saati tamamlayamadan temposunu tutturamadı • Pratik, iyi bir noktaya geldikten sonra yaptığınız bir şey değil • Sizi iyi bir noktaya getirmesi için yaptığınız bir şey
Bill Joy • Yıl 1971 • MIT’ye gidiyor • İlk zaman paylaşımlı bilgisayarı olan üniversite (1 milyon dolarlık cihaz) • Michigan’ı bilgisayarları için seçmemişti • Lisede bilgisayarlarla hiç işi olmamıştı • Michigan’daki sistemde bir kusur olduğu için istediği her şeyi programlayabildi
Bill Joy • Unix’i yazdı • Günde 8-10 saat programlama yapabildi
Beatles • 1960’lı yıllarda liseli bir rock grubu • Hamburg’a turneye gittiler • Haftada 7 gün çalmak zorundaydılar • 1960-1962 arası Hamburg’a 5 kez gittiler • 1964’te ilk patlamayı yaptılar • 1964’e dek 1200 kez canlı performans sergilediler • Bir grubun kariyeri boyunca sergileyebileceği performans: 1200 • «ORAYA GİTTİKLERİNDE HİÇ İYİ DEĞİLLERDİ»
Bill Gates • Büyümüş küçülmüş bir çocuk • Derslerinden çabuk sıkılıyor • Harvard’ı terk ediyor • Ailesinin gönderdiği Lisede bilgisayar var • Washington Üniversitesi’nde bilgisayar olduğunu öğreniyor • Bu bilgisayar 03.00-06:00 arası boş sadece • Her gece yürüyor üniversiteye • Annesi: Bu çocuk neden uyanamıyor?
Zamanlama • Dönüşüm yaşanırken kaç yaşındaydınız? • Silikon Vadisi’nde kişisel bilgisayarlar için en önemli tarih: 1975 • 1975 yılında içinde bulunduğunuz ideal yaş, yaklaşan devrimin bir parçası olabilecek kadar küçük, ancak onu kaçırmayacak kadar da büyük • 1952 öncesi elenir, 1958 sonrası elenir
Doğum Yılları • Bill Gates: 1955 • Paul Allen: 1953 • Steve Ballmer: 1956 • Steve Jobs: 1955 • Eric Schmidt:1955 • Bill Joy: 1954 • Başarı, özellikle bir bireysel üstünlük meselesiymiş gibi davranıyoruz • Başarıları sadece kendi eserleri değil, içinde büyüdükleri dünyanın bir ürünü
Dehaların Sorunu • Ortalama bir insanın IQ’su 100 • Einstein 150 • Christopher Langan 195 (Bazı testlere göre hesaplanamaz değerde) • Stanford Üniversitesi’nden Lewis Terman’ın Termitleri (140-200:1470 çocuk) • Termitleri ölene dek izlendi
Sihirli güçlerim olsaydı ve IQ’nuzu 30 puan yükseltmeyi önerseydim, kabul eder miydiniz? • IQ’nun önemi, basketbolda boyun taşıdığı öneme benziyor • Zekanın bir eşiği var • Langan, Einstein’den %30 daha mı akıllı?
Aşağıdaki cisimlerin aklınıza gelen bütün farklı kullanım alanlarını yazın • Tuğla • Battaniye • Cevaplar, yaratıcılığı ve hayal gücünü yansıtıyor • Dahilerden birinin cevabı • Bir şeyler inşa etmek, fırlatmak • Başarılı bir avukat olmak için IQ’dan daha fazlası gerek • Termitlerden Nobel ödülü çıkmadı • Elenenler Nobel’e aday gösterildi
ChrisLangan • Çok fakir bir aile • Annesi 4. evliliğini yapmış • Dekandan öğleden sonra derslere girmek için rica ediyor • Red cevabı alınca üniversiteyi bırakıyor
Robert Oppenheimer • Nükleer bomba geliştiren adam • Çok zeki • Dokuz yaşında Yunancada ileri düzeyde • Fizik, kimya öğrenmeye 3. sınıfta başlıyor • Önce Harvard, Sonra Cambridge • Danışmanını laboratuvardaki kimyasallarla zehirleme girişimi var • Psikologa yönlendirildi
Pratik Zeka (Robert Sternberg) • Kime ne söyleyeceğini bilmek, • Bunu ne zaman söyleyeceğini bilmek, • Maksimum etki için bunu nasıl söyleyeceğini bilmek. • Doğası gereği pratik • Bilmeden yaparsınız • Durumları doğru okumanıza ve istediğinizi almanıza yardımcı olan bilgi • IQ ile farklı boyutta • Oppenheimer’da her ikisi de yüksek
Yetişme Süreci… • Orta sınıf aileler: Hak sahibi olma duygusu öğretiyor • Langan’da yok, Oppenheimer’da var • Termit’lerde fark yaratan ailelerin sosyo-ekonomik statüsüydü • A,B,C diye üç gruba ayrıldılar • A: Daha atak, çekici ve iyi giyimliler
1889’da Louis ve ReginaBorgenicht • Hamburg’tan Amerika’ya giden bir okyanus yolcu gemisine bindiler • 13 günlük yolculukta hasır döşekler üzerinde • Birkaç hafta yetecek parayla New York’a geldiler • İlk günler balık sattı • El arabasıyla havlu ve masa örtüsü sattı
Louis… • Giysi işinde gelecek var dedi • Ama yeni bir şey bulunmalı • Kız çocuklarına önlükler • Bakkal-Süpermarket-Doktor (avukat) • Çok çalışmak, ancak hiçbir anlam taşımadığında bir hapis cezasıdır • Beatles Hamburg’a giderken bir an düşünmedi • Terzi-Giysi üreticisi – Avukat • Mütevazi kökenlerine rağmen değil • Mütevazı kökenleri sayesinde profesyoneller
Kentucky, Harlan Kasabası • Onur Kültürü • Civardaki insanların bilmediği • Kuş uçmaz kervan geçmez garip bir yer • Kasabanın iki kurucu ailesi • Howard-Turner arası hesaplaşmalar
Onur Kültürleri • Sicilya ve İspanya’nın Bask bölgesi gibi • Dağlık bölgeler ve verimsiz alanlarda hakim • Eğer kayalık dağlarda yaşıyorsanız ürün ekip biçemezsiniz • Büyük olasılıkla koyun ya da keçi yetiştirirsiniz
Tarım-Hayvancılık • Bir çiftçinin hayatta kalması toplumdaki diğer insanlarla işbirliğine bağlı • Oysa hayvancılıkla uğraşan kişi özgür • Sürekli hayvanlarını yitirme tehdidi altında • Bu nedenle atak olmak zorunda • En küçük bir meydan okumaya karşı bile savaşmaya hazır ve istekli olmak zorunda • İşte onur kültürü • İki kuşaktan öteye gidip bakmak gerek, anlamak için
Onur Kültürü Hipotezine Göre; • Nereden geldiğiniz, sadece sizin nerede büyüdüğünüz ya da anne babanızın nerede büyüdüğü anlamında değil, büyük büyük anne babanızın nerede büyüdüğü • Koridorda öğrencilere söylenen «ahmak» sözcüğü ve insanların tepkileri • ABD kuzeylileri ve güneylileri • Tükürük örnekleri ve kortizol seviyeleri
Uçak Kazalarına İlişkin Etnik Kuram • Kore Havayollarının yaptığı kazalar • United Airlines X 17 (kayıp oranı) • Yazılan raporlar bastırılamadan yeni kazalar oluyor • Delta Havayolları ve Air France, Kore Havayollarıyla uçuş ortaklıklarını askıya aldılar • ABD asker personeline bu havayoluyla uçuşu yasakladı • Kanada hava sahasını Kore Havayollarına kapattı
Ya sonra… • Bir Mucize oldu • Kore Havayolları düzeldi • Ödüller aldı • Kültürel mirasın önemini kavrayana kadar başarılı olamadı, kendini düzeltemedi • Tipik bir kaza birbirini izleyen yedi insan hatası içerir • Hatalar, uçuş bilgisiyle ilgili hem de
Örnek bir KAZASI • Hava şartları mükemmel • Teknik arıza yok • Kabin ekibinin sağlığında problem yok • Sorun: Yakıt bitti
Konuşma • KP: Pist nerede, göremiyorum • KP: Yakıtımız yok • KP: Onlara acil durumda olduğumuzu söyle • YP: Tamam, istikamet 1-8-0; off bir kez daha deneyeceğiz. Yakıtımız bitiyor
Sorun • Yakıtın tükeniyor olması havacılık terminolojisinde hiçbir anlam taşımıyor • Kule: Laf arasında yorum yaptı sandık • Kule: Çok umursamaz bir tarzda konuşuyordu, sesinde hiçbir telaş yoktu • Yumuşatılmış anlam kullanıyor
Yumuşatılmış Anlam • Söylenmekte olan şeyin anlamını önemsi gibi göstermeye ya da • Üzerini örtmeye yönelik bir çaba • Patrona: «Bu bana Pazartesi mutlaka gerekecek» demezsiniz • Patrona: «Çok zor olacaksa zahmet etmeyin, ama haftasonu bir göz atabilirseniz harika olur» • Kokpitte olmazzzzzzzz • Emir kipinde konuşma yap ya da düş
Örnek ifadeler • 30 derece sağa dön • Sanırım artık sağa dönmemiz gerekiyor • Fırtınaya girmeyelim • Hangi yöne gitmek istiyorsunuz? • Bence sağa ya da sola dönmek akıllıca olur
Çözüme doğru • Yumuşatılmış anlatımla savaşmak • Son 15 yılda ticari havacılıkta en büyük mücadelelerden biri oldu • Kule: Avianca, sizi 15 mil kuzeydoğuya alacağım ve sonra yaklaşmanız için geri döndüreceğim. Sizin için ve yakıtınız açısından uygun mu? • YP: Sanırım uygundur. Çok teşekkür ederim • Düşmek üzereler ve biliyor YP • DİNLE DOSTUM İNMEK ZORUNDAYIM
Hepimiz kendimize özgü bir kişiliğe sahibiz • Ancak içinde büyüdüğümüz toplumun geçmişinden gelen eğilim, varsayım ve refleksler bu kişiliğin üzerinde yer alıyor • Güç mesafesi endeksi
Güç Mesafesi Endeksi • Hiyerarşiye yönelik tavırla ilgili • Bu kültür otoriteye ne kadar önem veriyor • Yaşlı insanlara ne kadar önem veriliyor • Onlardan ne kadar korkuluyor? • Gücü elinde tutanlara özel ayrıcalık veriliyor mu? • Endeksi düşük ülkelerde • Güç, gücü elinde tutanların neredeyse utandığı bir şey • YP, kendini ast olarak görüyor, krizi çözmek onun görevi değil
Çeltik Tarlaları ve Matematik Testleri • Çin’de pirinç binlerce yıldır yetiştiriliyor • Çeltik tarlaları, bir buğday tarlası gibi açılmaz, inşa edilir • Çok ciddi hazırlığı var, emek var, su kanalları açmak, gübrelemek…. • Şu rakamlara bir göz atın • 4,8,5,3,9,7,6 • 20 saniye ezberleyin sonra yüksek sesle sayın • İngilizce bilenlerde anımsama oranı %50 • Çince bilenlerde %99 • İki saniyeye kaç rakam sığdırabilirsiniz
4:si; 7:qi • Hong Kong’lu 10 rakamı hatırlayabiliyor • İngilizcede sayı sistemi son derece düzensiz • 4 yaşındaki Çinli 40’a kadar sayabiliyor • 4 yaşındaki ABD’li 15’e kadar sayabiliyor • Matematik söz konusu olduğunda; Asyalılar en başından bir avantaja sahip
Matematik Puanları (100 üzerinden) • Japon, Güney Koreli, Hong Konglu, Singapurlu, Tayvanlı öğrenciler 98 puan • ABD’li,İngiliz,Almanlar 26-36 puan arası • Matematikte başarılı olmanın temeli bir grubun kültürü de olabilir • Kore’lilerin çok köklü bir mirası, uçak kullanmak gibi çok modern bir görevin önünde engel oluşturmuştu • Çeltik tarlası sınıfta bir fark yaratabilir mi?
Çeltik tarlası küçücüktür • Bir otel odası büyüklüğünde • 5-6 kişilik bir ailenin tarlası iki otel odası büyüklüğünde olur • Yeni araç-gereç-ekipman alamaz • Bir tarım işçisi yılda 1000-1200 saat çalışır • Çeltik tarlasında 3000 saat çalışmak gerekir • Pirinç tarlasında ne kadar çalışırsanız o kadar ürün alırsınız • Ne kadar gübre o kadar ürün değil!!!
Rus Atasözü: Tanrı getirmezse toprak vermez • Kan ter olmadan yemek olmaz • Tembel adam kışın donarak ölür • Yiyecek için Tanrı’ya değil, yükü taşıyan iki eline güven • Ürün istemenin yararı yok, herşey çok çalışmaya bağlı
Yılda 360 gün gün yataktan güneş doğmadan önce kalkabilen hiç kimse ailesini zengin etmekte başarısız olmaz • X,Y ekseninde eğimi sonsuz doğru oluşturun • 22 dakika ya da 30 saniye • Matematikte yetenekten çok «tavır» önemli • Başarı, çoğu insanın 30 saniyede vazgeçebildiği bir şeyi anlamak için 22 dakika uğraşacak kadar inatçı, azimli ve istekli olmanın bir işlevi
Her yıl dünyanın müthiş bir kentinde Matematik Olimpiyatları düzenlendiğini hayal edin • Onlara tek bir matematik sorusu sormadan hangi ülkenin kaçıncı olacağını kesin olarak öngörebiliriz • İnatçılık • ABD’li çocuk bir bulmacayı çözemese de 9 dakika uğraşıyor • Japon ise 14 dakika
Marita’nın Pazarlığı • KIPP – New York • Knowledge is Power Program • KIPP okulu • %90’ı parasız ya da yoksullara yönelik öğle yemeği yardımından yararlanıyor • 1741 delilik vakasından 205’i aşırı çalışmadan kaynaklı
Pirinç yetiştirmede • Sulamada kullanılan suyun taşıdığı besinler sayesinde, bir araziye ne kadar çok ekim yapılırsa • TOPRAK O KADAR VERİMLİ HALE GELİYOR • Batılı tarımda, tam tersi geçerli • Nadasa bırakmazsan toprak yorgun düşer • Bir zihnin işlenmesi gerekir • Çok fazla işlenme yorgunlaştırır • Çare: Uzun Yaz Tatilleri – Amerikan Mirası