3.29k likes | 4.54k Views
Yenidoğan Canlandırma Programı (NRP). Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Dr. Benjamin Pugh (1754).
E N D
Yenidoğan Canlandırma Programı (NRP) Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü
Dr. Benjamin Pugh (1754) Eğer bebek doğumu izleyerek hemen soluk alamazsa, ki bazen olabilir, ağzını silin, ağzınızı çocuğunkine bastırın, aynı anda da burnunu baş ve işaret parmaklarınızla sıkarak havanın kaçmasını engelleyin; akciğerleri şişirin, ateşin karşısındavücudunu ovalayın. Bu yöntemle ben birçoğunu kurtardım.
1. Ders Canlandırmaya Genel Bakış ve İlkeler
Yenidoğan canlandırmasında en önemli ve etkin girişim bebeğin akciğerlerini ventile etmektir !
Dersin içeriği Bebek doğduğunda gerçekleşen fizyolojik olaylar Canlandırma basamaklarını gösteren akış çizelgeleri Canlandırmaya hazırlık aşamaları Doğum öncesi riskli durumlar ve yapılacak hazırlıklar Yenidoğan canlandırmasında gereken gereç ve sağlık personeli
Yenidoğan ölümleri Yıllık doğum: 130 milyon Yıllık YD ölümü: 4 milyon Yenidoğan ölüm hızı (‰)
Asfiksinin rolü DSÖ: 2005
Canlandırma gereksinimi Canlandırma gereksinimi: %10 İleri canlandırma gereksinimi: %1 NORMAL: %90
Canlandırmanın ABCD’si Airway- Solunum yolunu aç (Pozisyon,aspirasyon) Breathing-Solunumu başlat (Solunumun uyarılması) Circulation-Dolaşımı sağla (Kalp atımı ve renk değerlendirilmesi) Drugs-İlaçlar (Adrenalin, volüm genişleticiler)
%100 Canlandırma gereksiniminin değerlendirilmesi Başlangıç basamakları Gerekiyorsa oksijen %10 Pozitif basınçlı ventilasyon Endotrakeal entübasyon %1 Göğüs kompresyonu ‰2 İlaç
Geçiş süreci Doğumda su içinde solunumdan, hava solumaya geçiş sözkonusudur
Doğum öncesi akciğerler Alveoller sıvı dolu Kan damarları kasılmış
Doğum öncesi dolaşım Duktus arteriozus açık Gaz değişimi plasentadan Pulmoner hipertansiyon
Geçiş sürecinde gerçekleşen olaylar Alveollerin temizlenmesi Plasental dolaşımın durması Akciğer kan akımının artması Fetal dolaşımın sona ermesi
Akciğer kan akımı artması Pulmoner direncin düşmesi Kan damarlarında genişleme
Fetal dolaşımın sona ermesi Kan oksijen düzeyi artışı Pulmoner direncin azalması Duktus arteriozusun daralması
Geçiş süreci sorunları Fetal akciğer sıvısının temizlenememesi - Hipoksi Bradikardi - Sistemik hipotansiyon Akciğer kan akımının artmaması - Yenidoğanın persistan pulmoner hipertansiyonu
Oksijensizliğe bağlı sorunlar Kas tonusunda azalma Solunum durması Bradikardi, kan basıncının düşmesi, siyanoz
Birincil apne • Hızlı solunum dönemini izler • Taktil uyarana yanıt verir
İkincil apne • Düzensiz iç çekme dönemini izler • Taktil uyarana yanıt vermez • Ventilasyon gereklidir
Kısa süreli taktil uyarana yanıt vermeyen tüm apneler ikincil apne kabul edilmelidir. !
Değerlendirme bloğu Blok A Airway (Solunum yolu) Blok B Breathing (Solunumun başlatılması) Blok C Circulation (Dolaşımın sağlanması) Blok D Drug (İlaçlar)
Bir sonraki basamağa geçmeden önce her basamak doğru ve etkin biçimde yapılmış olmalıdır !
Değerlendirme Karar Girişim
Bebeğin değerlendirilmesi Solunum Kalp atım hızı Renk
Apgar Nicel değerlendirme Solunum, kalp atım hızı, renk, kas tonusu, refleksler 1. ve 5. dakikalarda
Apgar’ın kullanımı Canlandırmaya başlama kararı Canlandırmaya bebeğin yanıtı Uzun süren canlandırmada ya da 5. dakikada 7’nin altında ise 5 dakikada bir bakılır
Canlandırmaya hazırlık Gerekli personel desteği Malzeme hazırlığı
Ekip Her doğumda deneyimli 1 personel Gerekirse destek
Yüksek riskli doğumlar Yalnızca bebekle ilgilenecek en az 2 personel Tam bir canlandırma yapabilecek en az 1 personel
Uygun olmayan durumlar İcapçı personel Bebeğin canlandırma için doğum salonu ve ameliyathane dışına nakli
Her doğumda görevi yalnızca bebekle ilgilenmek olan deneyimli bir personel bulunmalıdır. !
Malzeme Tam olmalı Çalışır durumda olmalı Kullanıma hazır olmalı
Enfeksiyondan korunma Doğumda kan ve vücut sıvıları risk oluşturur Anne ve bebek için gereken önlemler alınmalıdır Sağlık personeli kendine yönelik önlemleri almalıdır
2. Ders Canlandırmanın Başlangıç Basamakları
Dersin içeriği Yenidoğanın, canlandırma gereksinimini saptama yöntemi Canlandırmanın başlangıç basamakları Başlangıç basamakları uygulanmış bebeği değerlendirme Uygun taktil uyaranlar, zararlı taktil uyaranlar Serbest akış oksijen verilme endikasyonları
Bebeğin durumunun saptanması Canlandırma gereksinimi olasılığı var mı? Olağan bakım Başlangıç basamakları ve değerlendirme
Dört soru Bebek terminde mi? Amniyon sıvısı temiz mi? Bebek ağlıyor mu ya da solunumu var mı? Kas tonusu iyi mi?
Olağan bakım Bebek annesinin göğsüne yatırılarak uygulanabilir Başlangıç basamakları basitleştirilerek uygulanır
Başlangıç basamakları Bebeğin ısıtılması Pozisyon verilmesi Solunum yolunun açılması Kurulanması Solunumun uyarılması
Bebeğin ısıtılması Radyant ısıtıcı (önceden ısıtılmış)