<naam school>

1. <naam school>

2. Inhoud • Jongeren en ongezond eetgedrag • Veel in het nieuws • (Deel)oplossing: De Gezonde Schoolkantine • Hoe dit te bewerkstelligen • Het kan echt! • Concrete hulp van Voedingscentrum

3. Jongeren en ongezond eetgedrag • Ongezonde leefstijl van jongeren nu leidt tot ongezonde toekomst met gezondheidsproblemen

4. Jongeren en ongezond eetgedrag • Ongezonde leefstijl van jongeren nu leidt tot ongezonde toekomst met gezondheidsproblemen • 15% van de jongeren heeft nu al overgewicht

5. Jongeren en ongezond eetgedrag • Ongezonde leefstijl van jongeren nu leidt tot ongezonde toekomst met gezondheidsproblemen • 15% van de jongeren heeft overgewicht • risico’s: lichamelijk: diabetes, verhoogde bloeddruk, hart en vaatziekten, aandoeningen aan bewegingsapparaat psychosociaal: slecht zelfbeeld, pesten

6. Veel in het nieuws Smaak leren op school zaterdag 17 november 2007 GELDERMALSEN - Onlangs begonnen op Brede school de Sterrenbogerd de zogenaamde Smaaklessen, het lesprogramma over eten en smaak voor het basisonderwijs, waarin het beleven van voedsel centraal staat.. De lessen worden gegeven door Lucas Smid van restaurant Appels en Peren uit Tricht. Het door meesterkok Pierre Wind en Universiteit Wageningen ontwikkelde programma Smaaklessen is vorig jaar door 500 basisscholen aangeboden. Het is wegens succes geprolongeerd Een op de drie middelbare scholieren ontbijt niet Door Onno Havermans in Trouw Een op de drie middelbare scholieren ontbijt niet, zo blijkt uit onderzoek van de zes GGD’s in Oost-Nederland onder 35.000 tweede- en vierdeklassers. Veel kinderen worden daardoor dik, zo concludeerde de Wageningen Universiteit vorig jaar. Het onderzoek uit 2003 is vorig jaar herhaald, nieuwe conclusies worden dit jaar verwacht. Intussen zijn de GGD’s begonnen met een preventieprogramma. Jeugdartsen en verpleegkundigen onderzoeken jaarlijks alle leerlingen van groep 2 (5- en 6-jarigen), groep 7 (10- en 11-jarigen) van de basisschool en tweedeklassers van de middelbare school, waarbij ze standaard naar het ontbijtgedrag vragen. Leerlingen met overgewicht krijgen samen met hun ouders een begeleidingstraject aangeboden, waarin ontbijt een cruciale rol speelt, naast minder zoete drankjes, minder tv kijken , meer buitenspelen en sporten. De GGD Gelre-IJssel verzorgt verder in de Achterhoek cursussen gericht op eetpatronen en bewegen voor kinderen rond de 12 jaar en hun ouders. 'Denk toch aan de vezeltjes, jongens' door Saskia Minkman HENGELO - Ouders zouden gewoon eens gezellig de tafel moeten dekken. 'Kotsmisselijk' wordt hij van een ontbijt. Alles heeft hij al geprobeerd;brood, crackers. Maar het ligt als een baksteen op zijn maag. De leerling van klas 1B van 't Genseler fietst dus met lege maag naar school. Diëtiste Patricia van Wijngaarden van Carint fronst haar wenkbrauwen als ze dat hoort. Snoep hoort bij school volgens leerlingen door Tessa Klooster KAMPEN - Roken! Ze snapt niet dat iemand dát doet. "Je weet toch hoe slecht dat voor je is", zegt Astrid Verkerk (13). Maar elke dag een lekkere chocolademars uit de snoepautomaat moet wel kunnen. "Snoep hoort toch bij school", vervolgt de onderbouwleerling van het Ichthus College. Zij en haar klasgenoten moesten met lede ogen aanzien, hoe hun snoepautomaat in de kantine werd leeggehaald en hoe er verantwoordelijke tussendoortjes werden teruggeplaatst. Meer groente en fruit voor Hoornse jeugdHoorn - Alle fracties in de gemeenteraad van Hoorn willen dat kinderen meer groente en fruit gaan eten, thuis en op school. In de gemeenteraadsvergadering van 20 november is hiertoe in een motie opgeroepen.

7. Een (deel)oplossing: De Gezonde Schoolkantine • Jongeren brengen een groot deel van hun tijd door op school

8. Een (deel)oplossing: De Gezonde Schoolkantine • Jongeren brengen een groot deel van hun tijd door op school • Gezonde producten in kantine zorgen ervoor dat jongeren gezonder eten. We eten wat er is!

9. We eten wat er is.. Weekvoorraad van een gezin in Chad (bron: Hungry Planet, 2005)

10. We eten wat er is.. Weekvoorraad van een gezin in Duitsland(bron: Hungry Planet, 2005)

11. Een (deel)oplossing: De Gezonde Schoolkantine • Jongeren brengen een groot deel van hun tijd door op school • Gezonde producten in kantine zorgt ervoor dat jongeren gezonder eten • Kinderen die gezond eten op school presteren ook beter op school

12. Een (deel)oplossing: De Gezonde Schoolkantine • Jongeren brengen een groot deel van hun tijd door op school • Gezonde producten in kantine zorgt ervoor dat jongeren gezonder eten • Kinderen die gezond eten op school presteren ook beter op school • Investeren in gezonde toekomst: jong geleerd is oud gedaan

13. Hoe dit te bewerkstelligen? • Gezond aanbod op school • Gezonde voeding in de les • Betrekken van alle partijen • Structureel inbedden in beleid

14. Hoe dit te bewerkstelligen? • Gezond aanbod op school • Gezonde voeding in de les • Betrekken van alle partijen • Structureel inbedden in beleid

15. Gezond aanbod

16. Gezond aanbod Schijf van Vijf

17. Gezond aanbod Schijf van Vijf Regels: • Eet gevarieerd • Eet niet te veel & Beweeg • Gebruik minder verzadigd vet • Eet volop groente, fruit en brood • Ga ‘veilig’ met voedsel om

18. Gezond aanbod Schijf van Vijf Vakken: • Groente en fruit • Brood, (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten • Zuivel, vlees(waren), vis, ei en vleesvervangers • Vetten en olie • Dranken

19. Gezond aanbod Schijf van Vijf

20. Gezond aanbod Schijf van Vijf Wel: • Basisvoedingsmiddelen uit de Schijf: dagelijks nodig Niet: • Sauzen, snacks, koek, snoep en gebak: niet nodig om gezond te blijven

21. Hoe dit te bewerkstelligen? • Gezond aanbod op school • Gezonde voeding in de les • Betrekken van alle partijen • Structureel inbedden in beleid

22. Gezonde voeding in de les Tijdens lessen en of projecten leren leerlingen over gezonde voeding (bijv. weet wat je eet)

23. Hoe dit te bewerkstelligen? • Gezond aanbod op school • Gezonde voeding in de les • Betrekken van alle partijen • Structureel inbedden in beleid

24. Betrekken van alle partijen • Schoolteam: een gezonde kantine (en gezonde en goedpresterende leerlingen) als kwaliteitscriterium voor de school

25. Betrekken van alle partijen • Schoolteam: gezonde kantine (en gezonde en goedpresterende leerlingen) als kwaliteitscriterium voor school • Ouders: willen gezonde kinderen nu en later, uiteindelijk samen met kinderen verantwoordelijk voor voedingsgewoonten kinderen, hebben voorbeeldfunctie

26. Betrekken van alle partijen • Schoolteam: gezonde kantine (en gezonde en goedpresterende leerlingen) als kwaliteitscriterium voor school • Ouders: willen gezonde kinderen nu en later, uiteindelijk samen met kinderen verantwoordelijk voor voedingsgewoonten kinderen, voorbeeldfunctie • Kantinebeheerder/cateraar: zorgt voor gezond en goed aanbod; tevreden klanten (=leerling, ouders, directie)

27. Betrekken van alle partijen • Schoolteam: gezonde kantine (en gezonde en goedpresterende leerlingen) als kwaliteitscriterium voor school • Ouders: willen gezonde kinderen nu en later, uiteindelijk samen met kinderen verantwoordelijk voor voedingsgewoonten kinderen, voorbeeldfunctie • Kantinebeheerder/cateraar: zorgt voor gezond en goed aanbod; tevreden klanten (=leerling, oude, directie) • Docenten: onderwerp in reguliere lessen passen; voorbeeldfunctie

28. Betrekken van alle partijen • Schoolteam: gezonde kantine (en gezonde en goedpresterende leerlingen) als kwaliteitscriterium voor school • Ouders: willen gezonde kinderen nu en later, uiteindelijk samen met kinderen verantwoordelijk voor voedingsgewoonten kinderen, voorbeeldfunctie • Kantinebeheerder/cateraar: zorgt voor gezond en goed aanbod; tevreden klanten (=leerling, oude, directie) • Docenten: onderwerp in reguliere lessen passen; voorbeeldfunctie • Scholieren: fitheid en lekkerder in je vel door goed eten; toekomstgericht; inspraak en meebeslissen

29. Betrekken van alle partijen • Schoolteam: gezonde kantine (en gezonde en goedpresterende leerlingen) als kwaliteitscriterium voor school • Ouders: willen gezonde kinderen nu en later, uiteindelijk samen met kinderen verantwoordelijk voor voedingsgewoonten kinderen, voorbeeldfunctie • Kantinebeheerder/cateraar: zorgt voor gezond en goed aanbod; tevreden klanten (=leerling, oude, directie) • Docenten: onderwerp in reguliere lessen passen; voorbeeldfunctie • Scholieren: fitheid en lekkerder in je vel door goed eten; toekomstgericht; inspraak en meebeslissen • Lokale GGD begeleidt en adviseert

30. Betrekken van alle partijen • Schoolteam: gezonde kantine (en gezonde en goedpresterende leerlingen) als kwaliteitscriterium voor school • Ouders: willen gezonde kinderen nu en later, uiteindelijk samen met kinderen verantwoordelijk voor voedingsgewoonten kinderen, voorbeeldfunctie • Kantinebeheerder/cateraar: zorgt voor gezond en goed aanbod; tevreden klanten (=leerling, oude, directie) • Docenten: onderwerp in reguliere lessen passen; voorbeeldfunctie • Scholieren: fitheid en lekkerder in je vel door goed eten;toekomstgericht; inspraak en meebeslissen • Lokale GGD begeleidt en adviseert

31. Betrekken van alle partijen Alle partijen dragen gezamenlijk verantwoordelijkheid voor de gezonde schoolkantine In werkgroep: schoolleider, ouder, kantinebeheerder, docent, scholier

32. Wat kunnen ouders doen? • Het goede voorbeeld geven • Thuis zorgen voor gezond eten • Op school het belang van gezonde producten aangeven • Vraag om gezonde schoolkantine en werkgroep bij schooldirectie • Samen in werkgroep met schoolleider, docenten, leerlingen en beheerder vorm geven aan De Gezonde Schoolkantine

33. Hoe dit te bewerkstelligen? • Gezond aanbod op school • Gezonde voeding in de les • Betrekken van alle partijen • Structureel inbedden in beleid

34. Structureel inbedden Opstellen van schoolgezondheidsbeleid

35. Het kan echt!

36. Het kan echt!

37. Het kan echt!

38. Het kan echt!

39. Het kan echt!

40. Concrete hulp van Voedingscentrum www.degezondeschoolkantine.nl • Informatie voor alle betrokkenen om te komen tot een gezonde schoolkantine • Handleidingen voor schoolteam, oudersen kantinebeheerders • Stimuleringsprijs De Gezonde Schoolkantine

41. Materialen

42. Stimuleringsprijs De Gezonde Schoolkantine • Goed werkplan ontwikkeling gezonde schoolkantine (voor hulp zie handleidingen en GGD) €1000,- werkbudget voor uitvoering plannen • School met beste ontwikkeling Gezonde Schoolkantine volgens eigen plan wint €10.000 voor de schoolkantine! nr 2 wint €4000,- nr 3 wint €1000,-

43. Samenvatting • Werkgroep starten • Kleine stappen richting gezondere schoolkantine • Werkbudget Stimuleringsprijs • Succes!

44. Succes!

45. VRAGEN?

46. Bronnen Zie: Feiten en achtergronden bij De Gezonde Schoolkantine op www.degezondeschoolkantine.nl

47. Materialen Zie: www.degezondeschoolkantine.nl Te bestellen op de webshop van het voedingscentrum http://webshop.voedingscentrum.nl/webshop/home_NL.aspx