200 likes | 324 Views
Witaminy. Składniki regulujące przemiany zachodzące we wszystkich komórkach. Witaminy.
E N D
Witaminy Składniki regulujące przemiany zachodzące we wszystkich komórkach
Witaminy Witaminy są to organiczne związki, które są niezbędne dla normalnego przebiegu szeregu procesów metabolicznych w organizmie człowieka. Funkcje witamin obejmują również przemianę tłuszczów i węglowodanów, w energię, prawidłowe działanie wielu enzymów (jako tak zwane koenzymy, czyli substancje pomagające enzymom, jako koenzymy są przenośnikami elektronów, atomów lub grup chemicznych podczas reakcji biochemicznych, które właśnie polegają na wymianie tych elementów), współudział w procesie odnowy uszkodzonych tkanek, tworzenie hormonów, przeciwciał, krwinek, budowa materiału genetycznego itd. Witaminy nie są natomiast źródłem energii i materiałem budulcowym. Zdecydowana większość witamin nie może być syntetyzowana przez nasze organizmy, dlatego też muszą być dostarczane z pożywieniem. Istnieją tzw. prowitaminy, które po spożyciu mogą być przez organizm człowieka przetwarzane na witaminy. Istnieją również tzw. antywitaminy (np. awidyna w białku jajek) - czyli związki chemiczne podobne do witamin pod względem składu i budowy, mogące wchodzić w połączenia, za pośrednictwem, których witaminy spełniają swoją rolę w organizmie, ale niezdolne do wykonywania tej roli.
Funkcje: wzrost i ogólny rozwój organizmu, tworzenie kości, produkcja hormonów, widzenie (także nocne), prawidłowy rozwój i funkcjonowanie skóry, ochrona przed nowotworami i chorobami serca (przeciwutleniacz). Skutki niedoboru: niedowidzenie o zmroku ( tzw. kurza ślepota) zmiany nabłonka skóry rogowacenie skóry łuszczenie skóry kseroftalamia - wysychanie spojówek i rogówek kruche, wolno rosnące paznokcie brak apetytu zahamowanie wzrostu Witamina A( Retinol)
Dzieci 1-3 lat- 400 µm/h 4-6 lat- 500 µm/h 7-9 lat- 700 µm/h Chłopcy 10-20 lat- 1000 µm/h Dziewczynki 10-20 lat- 800 µm/h Mężczyźni- 1000 µm/h Kobiety ogólnie- 800 µm/h II połowo ciąży- 1000 µm/h podczas pierwszych 6 miesięcy laktacji- 1300 µm/h od 6 do 12 miesiąca laktacji1200 µm/h Zapotrzebowanie (mikrogramów na dobę - µm/h)
Funkcje: utlenianie węglowodanów prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego,mieśni, serca produkcja krwinek czerwonych wspomaga proces wzrostu poprawia sprawność umysłową Skutki niedoboru: choroba beri-beri zapalenie nerwów zawroty głowy i oczopląs zmęczenie zaburzenia pamięci i koncentracji Witamina B1 ( Tiamina)
Funkcje: produkcja związków wysokoenergetycznych, właściwe funkcjonowanie skóry i błon śluzowych przemiany białek i węglowodanów poprawia wzrok; współuczestniczy z witaminą A w prawidłowym funkcjonowaniu błon śluzowych; Skutki niedoboru: pękanie skóry warg, kącików ust łojotokowe zapalenie skóry zahamowanie wzrostu u dzieci zawroty głowy i brak koncentracji zaburzenia oddychania bezsenność łzawienie Witamina B2 (ryboflawina)
Funkcje: procesy utleniania i redukcji w organizmie regulacja poziomu cukru we krwi (produkcja związków energetycznych) regulacja przepływu krwi w naczyniach krwionośnych regulacja poziomu cholesterolu Skutki niedoboru: pelagra (biegunki, objawy skórne) uszkodzenie układu nerwowego agresywne zachowanie bezsenność owrzodzenie warg przebarwienia (plamy) na skórze Witamina PP (kwas nikotynowy)
Funkcje: tworzenie czerwonych komórek krwi tworzenie materiału genetycznego (synteza DNA i RNA) prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego ma działanie moczopędne; osłabia nocne kurcze mięśni i drętwienie Skutki niedoboru: niedokrwistość złośliwa Witamina B12 (kobalamina)
Funkcje: zmniejszanie szkodliwego działania chemicznych procesów utleniających - tzw. przeciwutleniacz produkcja kolagenu i podstawowych białek w całym organizmie (kości, chrząstki, ścięgna, więzadła). zwiększanie wydajności układu odpornościowego. przyspieszanie gojenia ran Skutki niedoboru: szkorbut (zapalenie jamy ustnej, wypadanie zębów) zmniejszenie odporności na infekcje bóle mięśniowe zmęczenie apatia brak apetytu możliwości powstawania mikrowylewów w różnych narządach Witamina C (kwas askorbinowy)
Funkcje: przemiany wapnia i fosforanów właściwa mineralizacja kości wpływa korzystnie na system nerwowy i na skurcze mięśni serca; reguluje wydzielanie insuliny; zapobiega i łagodzi stany zapalne skóry; decyduje o dobrym stanie kostek ucha wewnętrznego; wpływa korzystnie na komórki szpiku kostnego produkujące komórki obronne Skutki niedoboru: Krzywica u dzieci Niedostateczna mineralizacja kości osteomalacja osteoporoza stany zapalne skóry osłabienie i wypadanie zębów spadek masy ciała zmniejszenie odporności na zaziębienia. Witamina D (kalcyferol)
Funkcje: regulacja procesów krzepnięcia krwi i zapobieganie krwawieniom. utrzymywanie prawidłowej struktury kości i gojenie złamań odgrywa rolę w gospodarce wapniowej i mineralizacji tkanek prawdopodobnie hamuje rozwój nowotworów Skutki niedoboru: słaba krzepliwość krwi- krwawienia trudności w mineralizacji kości zapalenie jelita biegunki Witamina K (filochinon)
Koniec Autor