1 / 39

PRINCIPI NA ZDRAVSTVENATA NEGA

PRINCIPI NA ZDRAVSTVENATA NEGA. (CELI NA ZDRAVSTVENATA NEGA). Проф. Мирјана Шошолчева. Клиника за Хируршки болести “ Св. Наум Охридски ”. “ карактер на обавезни упатства ” Променлива вредност зависно од ситуација Принципи = патокази кон постигнување на целите. Принципи:.

veta
Download Presentation

PRINCIPI NA ZDRAVSTVENATA NEGA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. PRINCIPI NA ZDRAVSTVENATA NEGA (CELI NA ZDRAVSTVENATA NEGA) Проф. Мирјана Шошолчева Клиника за Хируршки болести “Св. Наум Охридски”

  2. “карактер на обавезни упатства” Променлива вредност зависно од ситуација Принципи = патокази кон постигнување на целите Принципи:

  3. Потекло на принципите Принципите имаат своја историја Потекнуваат од педагогија (дидактика) Се користат во области кои практикуваат работа со луѓе Образовно-воспитни принципи

  4. OSNOVNI CELI NA ZDRAVSTVENATA NEGA 1. Пosvetenost na zdravjeto na luѓeto 2. Уnapreduvawe na zdravjeto i prevenirawe na bolesta 3. Зazdravuvawe i ozdravuvawe 4. Оlesnuvawe od stradawe

  5. DOBRA SESTRINSKA PRAKTIKA • Пridrжuvawe na principite na zdravstvena nega koi se rezultat na prethodnite analizi (so doka`an uspeh) • Пrilagoduvawe na principite spored potrebite na poedinecot ili grupa • Кoristewe na principite koi se patokaz za efikasno ostvaruvawe na celta

  6. Сestrata vo rabotata so edinkasi postavuva celi koi se stremi da gi ostvari • Рazvojot na teorijata i praktikata na sestrinstvoto se temeli na principi na Zdravstvena nega • Пoчituvaweto na principite na Z.N. • dobra organizacija • dobro vodewe na Z.N.

  7. 1. PRINCIP NA HUMANOST (а) • so~uvstvo, ~uvstvitelnost i temelnost vo komunikacijata so lu|eto • OVOJ PRINCIP E EDEN OD OSNOVNITE • neophoden vo sostojbi na bespomo{nost na korisnikot, koga toj e bespomo{en, trpi bolka ili e zavisen od tu|a pomo{ • ZN ne trpi ramnodu{nost, neosetlivost i povr{nost • svesnost za posledicite od neizveduvawe na soodvetna nega (pr. важност од изведување ve`bi kaj paraplegi~ar)

  8. 1. PRINCIP NA HUMANOST (б) • Техничката страна на пружање помош е недоволна • Се поврзува со принципите: на индивидуализација на нега, на доброволност, на социјализација на негата • Се заснова на професионалниот кодекс на етика

  9. 2. PRINCIP NA PO^ITUVAWE NA LI^NOSTA (а) • profesijata e povrzana so rabota so drugi lica • sekoja li~nost treba da se prifati so po~it • tendencija da se vlijae vrz li~nosta i nejzinoto odnesuvawe za da ima pozitiven odnos kon zdravjeto • razvivawe na mo}ta na prepoznavawe na osetliva li~nost (ima za cel da ne se povredi li~nosta na bilo koj na~in)

  10. 2. PRINCIP NA PO^ITUVAWE NA LI^NOSTA (б) • Најосетливи категории: деца, стари лица, инвалиди, тешки болни, трудници и ранети • Последици: губиток на доверба, емоционално патење, губење на контакт, пад на имунитет, склоност кон инфекции и фебрилност, ↑ морбидитет • Преку Едукација и вежби по методика (психо-драма и социо-драма)

  11. 3. PRINCIP NA SOCIJALIZACIJA (a) • bara {irok dijapazon na razmisluvawe na sestrata правило на СЗО: “размислувај глобално, делувај локално” • po~ituvawa na na~elata za ednakvost i pravda • pravo na li~en kontakt na korisnikot so sestrata • so cel da se ostvarat ~ovekovite potrebi

  12. 3. PRINCIP NA SOCIJALIZACIJA (b) • Globalno=op{ti interesi • Lokalno=pravilna procenka za individualni potrebi • Humanizacija na negata i bolnite = podobro razbirawe na ograni~eni resursi • Bolnite u~at da primaat od drugi i da pru`aat na drugi = atmosfera na zaedni~ko pomagawe “ многу образовани и добро ситуирани луѓе треба повторно да ја учат спонтаноста и природноста зошто во раното детство ја оставиле некаде позади себе” (забелешка на предавачот)

  13. 4. ПRINCIP NA POMOШ ZA SAMOPOMOШ (а) • edukacija za samonega • poznavawe na li~nosta • pribli`uvawe na ZN do poedinecot, domot semejstvoto, zaednicata • prilagoduvawe na ZN so sposobnostite na bolniot, intelektot, mo`nostite na familijata, познавање на kulturnите навики i познавање на materijalnaта состојба

  14. 4. ПRINCIP NA POMOШ ZA SAMOPOMOШ (б) • Значи поставување програм за нега • Примена на процесот на ЗН како метода • Улога на Патронажни МС (принципот често се “заборава” во технолошки развиена институционална нега) • Институционална нега: болничкиот простор да биде еластичен, да има просторен и технички стандард, мин. простор за друштвен живот на болниот

  15. 5. PRINCIP NA DOBROVOLNOST • Пrifa}awe na ЗН од страна на сестрата и болниот po princip na dobra voqa • Pринцип на присилување треба да e tu| za sestrata • Многу интервенции се неприфатливи за болниот • Оbjasnuvawe za da se postigne dobrovolnost • Мotiviranostza da se prifati negata без обѕир на нивната тежина Клуч на успех: професионален јазик, прифаќање, разбирање

  16. 6. PRINCIP NA POZITIVNI DO@IVUVAWA (а) • emocionalno reagirawe i do`ivuvawe/спротивно на рационално • rezultat na tradicija, kultura i odnesuvawe • podgotovka za bolni do`ivuvawa • doverba • gaewe na pozitivni ~uvstva • pravilen verbalen kontakt • informiranost, zainteresiranost, za da se nadmine otporot, a da se namalat rizicite

  17. 6. PRINCIP NA POZITIVNI DO@IVUVAWA (б) Кризни моменти: • Како се однесува фамилијата, колегите и пријателите спрема болеста • Како е примен во ЗУ – однос и постапки • Како е сместен и каков е контактот со другите болни • Како го припремаат за тешки интервенции • Како се поставуваат здрав. работници спрема: канцер, сида... • Викенди и празници во болница

  18. 7. PRINCIP NA FLEKSIBILNOST (а) • Пrilagoduvawe kon planot na ZN • Пrilagoduvawe spored situacijata • Давање prioritet • Кompromis • Дogovor za podobro zdravje • Новонастаната ситуација: • Влошување на состојбата на болниот • Потреба од приоритет на некој друг програм • Промена на општата состојба на одделението

  19. 7. PRINCIP NA FLEKSIBILNOST (б) • - Флексибилност е потребна заради координација и • кооперација со другите членови на тимот • Важна е проценката за општиот интерес и интересот на корисникот • Флексибилност #непринципиелност и недоследност Флексибилноста не смее да се сведе на попуштање под притисок (проблем со кој се соочуваат помлади сестри)

  20. 8. Пrincip na ekonomiчnost i racionalnost (a) Коцепт “Здравје за сите до 2000 година”! (?) • Ekonomi~nost e razli~no od doma}insko - servisna praktika (glavnata sestra ne e samo dobra doma}inka) • Podignuvawe na principot na nivo na najvisoko profesionalno znaewe i mudrost - do stru~no filozofski koncept ↓ • Selekcija na prioriteti vo : • Planirawe, programirawe i izveduvawe na ZN

  21. 8. Пrincip na ekonomiчnost i racionalnost (b) • Оrganiziranost • zadovoluvawe na potrebite na negata i potrebite na poedinecot i familijata • Рacionalnost • obezbeduvawe na soodvetna nega so pomal broj na personal, efikasnost i efektivnost, bez naru{uvawe na kvalitetot na ZN Принципот на рационализација е поширок, а економичност е само еден негов аспект

  22. 9.PRINCIP NA UMERENOST (a) • procenka na sostojba i potreba na korisnikot na zdravstvena nega: • da napravi sam toa {to mo`e (repertoar na samostalni aktivnosti) • ako ne mo`e - kolku? • korisnikot razumno da go prifati anga`iraweto vo negata (ne kako pomo{ na sestrata), tuku kako del od programata za nega, so jasna cel zo{to toa se sproveduva • нeiskusni sestri - problem pri odredeni aktivnosti kade bolniot е pasiven • dozirano opteretuvawe so postepeno zgolemuvawe so podobruvawe na sostojbata

  23. 9.PRINCIP NA UMERENOST (b) • ODNESUVAWE SPORED REALNATA SOSTOJBA: • Broj na medicinski sestri • Struчnost i iskustvo na MS • Tehni~ki i tehnolo{ki uslovi na oddelenieto • Drugi bolni so isti problemi Принципот на умереност е многу близок со принципот на реалност – алтернативен израз за иста работа

  24. 9.PRINCIP NA UMERENOST (ц)JAZIK NA KOMUNIKACIJA • jasno, razbirlivo bez stru~ni zborovi • da se proveri dali korisnikot razbral, da ne se poprava sogovornikot, (toa go poni`uva i go zatvora sogovornikot за вербална комуникација), toa mu li~i na kritika i komunikacijata prekinuva • UMERENOSTA se uskladuva so принципот на postapnost, individuilizacija, i pozitivnи доживувања = sigurnost i realnost

  25. 10. PRINCIP OD POSTOE^KI KON NOVI INTERESI • Pr. vo interes na ~uvawe na zdravjeto, lu|eto se podu~uvaat da gi menuvaat navikite i obi~aite • se menuva stilot na `ivotot • ne smee da se povredi li~nosta, sredinata i kulturata od koja poteknuva • AFEKTIVEN i KOGNITIVEN тип (млади и неискусни vs. зрели, возрасни особи) Кај когнитивен тип се применува principot na svesna aktivnost

  26. 11. PRINCIP NA SVESNA AKTIVNOST (а) • dolgo vo zdravstvoto i vo ZN, bolnite se prifa}ani kako objekt na deluvawe, od niv se baralo da se poslu{ni i da rabotat ona {to }e im se ka`elo • Промена на ставот - deklaracijata na SZO-bara zgolemena odgovornost na samite lu|e za sopstvenoto zdravje kako li~en pridones na sekoj gra|anin • Активна партиципација – што го довело во таква состојба, кои се факторите на ризик и како да се поправи стилот на живеење

  27. 11. PRINCIP NA SVESNA AKTIVNOST (б) • Поттикнување, учење и оспособување за интелектуален напор во чување и унапредување на здравјето на поединецот и групата • AKTIVNO U^ESTVO НА БОЛНИОТ I DOBROVOLNOST • INTERNA KONTROLA NA ZDRAVSTVENOTO ODNESUVAWE

  28. pronao|awe na faktorite na rizik koi go naru{uvaat zdravjeto pronao|awe na potrebata za promena nao|awe na praviot motiv za promena promenata zna~i: odreknuvawe, li{uvawe od nekoi zadovolstva, promena na sistemot za vrednost seto toa se postignuva so svesno i odgovorno opredeluvawe za promena pomo{ od semejstvoto, prijateli, okru`uvawe polesno prifa}aat li~nosti koi se vospitani za prilagoduvawe i promena VOSPITUVAWETO E KOMPONENTA NA SVESNATA AKTIVNOST  11. PRINCIP NA SVESNA AKTIVNOST (В)

  29. 11. PRINCIP NA SVESNA AKTIVNOST (г) • Промена на системот на вредност (пр. болен со прележан инфаркт - ризик фактори: • Одговорна и сложена работа • Преобилна исхрана, пушење, алкохол • Замор Навиките треба да се сменат, системот на вредностите треба да се промени

  30. 12.Princip нa пovrzuvawe нa Тeorijata и Praktikata (а) • Istoriski, negata zna~ela praktika bez teoretska osnova, zatoa ZN zaostanala vo svojot razvitok • bile koristeni teoriite od grani~nite nauki • praktikata poka`ala deka ako se praktikuva po nekoja teorija, taa slu`i za proverka na teorijata za da se otkrijat site nedostatoci na teorijata, gre{no e da se misli deka vo teorijata e edno a vo praktikata drugo • toa e rezultat na nemo} i nedovolna naobrazba во неразвиени институции Тeorijata i praktikata se nadopolnuvaat, usovrшuvaat i se neraskinliv sistem koj vlijae vo razvitokot na З.Н.

  31. 12.Princip нa пovrzuvawe нa Тeorijata и Praktikata (б) • Ставот на сестрите практичари спрема теориските основи на на ЗН и поврзаностана теоријата и практиката е многу важен • Сестрите со практиката треба да допринесат за развојот на теориските основи на ЗН • Водечките сестри мораат да бидат одговорни не само за тумачење на теоријата во пракса, туку и за создавање услови за нивна примена

  32. 13. Сistem na sistematiчnost i postapnost (а) • novoto znaewe sekoga{ se nadograduva na prethodno dobro sovladano znaewe • se zasnova na psiholo{ki zakonitosti za u~ewe, ja pottiknuva motivacijata i obezbeduva trajnost vo steknatoto znaewe • Oсnovopolo`nici Komenski i Pestaloci • 4 pravila koi se koristat vo школската настава и во praveweто na programata za Z.N. :

  33. 13. Сistem na sistematiчnost i postapnost (б)  PRAVILA ZA PROEKT KOJ ]E SE PRIMENI VO PRAKTIKATA • se poa|a od poznato kon nepoznato • od polesno kon pote{ko • od ednostavno kon poslo`eno • od blisko kon podale~no ZN kako retko koja profesija bara vreme za sovladuvawe na ve{tinite (на млада сестра ú треба искуство) Pove}eto ve{tini baraat integracija na mnogu slo`eno znaewe koe se steknuva so rabota so postarite stru~ni lica

  34. 14. Пrincip na Очiglednost (Коменски, Песталоци, Русо, Ушински) (а) • koristewe na ~ulata vo osoznavaweto na stvarnosta • toa se informacii koi se prifa}aat so visok stepen na doverba i vistinitost • audiovizuelno: • sluh • vid • ~ulo na vkus i miris • dopir

  35. 14. Пrincip na Очiglednost (Коменски, Песталоци, Русо, Ушински) (б) • Примената на овој принцип е значајна во наставата и обуката со особи со помалку развиено или неразвиено апстрактно мислење (необразовани, деца, ментално заостанати, оштетувања на ЦНС) • Со примена на овој принцип сестрата ја олеснува својата работа: има поголем степен на сигурност, преносот на знаењето е поуспешен, слушателите се позадоволни, а со тоа доаѓа и личната сатисфакција

  36. 15. Пrincip na trajnost na znaeweto i veшtinite • se postignuva so aktivno u~estvo vo procesot na u~ewe, povrzano so pozitivni do`ivuvawa i kako rezultat na principite na o~iglednost • upotreblivost i primena na steknatoto znaewe • podgotovka za dinami~nost na steknatoto znaewe Памтењето зависи од сите горе наброени фактори

  37. 16. PRINCIP NA INTEGRALNOST • potencijalot na individuite e razli~en • programata za nega treba да gi integrira raznite okolnosti (sredina, kultura, subkultura) osobeno ako ima za cel da vlijae vrz nekoi naviki (пр. со мајка со новороденче...) • programata za ZN mora da se prilagodi so programata od drugi vidovi na stru~ni lica (тимско делување) • me|usebnoto vlijanie pridonesuva vo razvitokot na strukata i na sekoe stru~no lice posebno (интерактивен однос)

  38. 17. Пrincipi na Дinamiчnost i Рaznovrsnost • Овој принцип е императив кој произлегува од потребата за индивидуализација на негата • Покрај рутина во изведувањето на медицинската работа, потребно е прилагодување кон различни болни и нивната индивидуалност • osobeno kako metod e va`en za nega na lica kaj koi te{ko se zadr`uva vnimanieto (деца, стари, неразвиени возрасни) Оvozmo`uva izleguvawe od ramkite na monotonija

  39. METODI NA Z.N. (strate{ki pristap)

More Related