Zwierzęta i rośliny Australii

1. Zwierzęta i rośliny Australii

2. Australia • Australia – szósty pod względem wielkości kontynent, jego powierzchnia (wraz z Tasmanią i innymi wyspami przybrzeżnymi) wynosi 7,7 mln km² (7,5 mln km² bez wysp). Rozciągłość geograficzna: • Rozciągłość południkowa: 3150 km • Rozciągłość równoleżnikowa: 4100 km Obszar: • całkowity: 7 741 220 km² • ląd: 7 682 300 km² • woda: 58 920 km² Linia brzegowa: 25 760 km[1]. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

3. Klimat Australia leży w zasięgu trzech stref klimatycznych: • podrównikowej (półwysep Jork, Ziemia Tasmana i Ziemia Arnhema) • zwrotnikowej (większa część kontynentu) • podzwrotnikowej (klimat morski, południowe krańce Australii i Tasmania) Na kształtowanie się warunków klimatycznych Australii wywiera wpływ położenie, zawartość lądu i nieznaczne urozmaicenie ukształtowania powierzchni, prądy morskie i układ stałych ośrodków barycznych. Suchość klimatu wnętrza Australii warunkują głównie układy mas powietrza, uzależnione od występowania niżów i wyżów barycznych. W porze letniej, od grudnia do marca, w wyniku silnego nagrzania lądu i powietrza, północną część kontynentu obejmuje niż australijski. W porze zimowej, która trwa od czerwca do września, układ cyrkulacji powietrza przesuwa się na północ, a cały niemal kontynent australijski jest pod wpływem wyżu australijskiego. Nad lądem panują wówczas zwrotnikowo-kontynentalne masy powietrza, z wyjątkiem krańców południowych, które są w zasięgu wiatrów zachodnich, związanych z pasem wędrujących niżów. Wiatry te przynoszą opady atmosferyczne. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

4. Ciekawostka Położenie Australii na półkuli południowej warunkuje odmienny rozkład pór roku niż na półkuli północnej. Styczeń jest najcieplejszym miesiącem w roku (najwyższe średnie roczne temperatury), zaś lipiec posiada najniższe średnie temperatury. W związku z położeniem lądu na Zwrotniku Koziorożca wnętrze kontynentu ma klimat zwrotnikowy suchy, jego północne części wkraczają w strefę klimatu monsunów międzyzwrotnikowych, a części południowe znajdują się w zasięgu klimatu śródziemnomorskiego. Słabe rozczłonkowanie linii brzegowej, brak większych zatok sprawia, że przenikanie wpływów oceanicznych do wnętrza kontynentu jest nieznaczne. Wpływy te ogranicza na zachodzie wysoka krawędź Wyżyny Zachodnioaustralijskiej, a na wschodzie bariera Wielkich Gór Wododziałowych. Stąd Australia, mimo oceanicznego położenia, posiada na znacznej przestrzeni suchy klimat kontynentalny. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

5. Temperatury powietrza i opady Temperatura powietrza Australii wykazuje znaczny związek z szerokością geograficzną i pozornym ruchem Słońca w ciągu roku. Najcieplejszymi miesiącami roku są listopad, grudzień, styczeń lub luty (w zależności od rejonu). Odchylenia spowodowane są napływem wilgotnych mas powietrza i pasatami. Najniższe średnie temperatury powietrza występują w południowo-zachodniej części lądu, na wschód od miasta Perth oraz w części południowo-wschodniej, w południowym dorzeczu rzeki Murray. Średnie temperatury powietrza w lipcu spadają tu poniżej 10 °C. W ciągu pięciu miesięcy zimowych w części tej mogą występować temperatury około 0 °C, jednakże pokrywa śniegowa nie utrzymuje się w ciągu zimy. Mniej więcej ze zwrotnikiem Koziorożca pokrywa się przebieg izotermy 15 °C, a przez północne skrawki Ziemi Arnhema i półwyspu Jork przebiega izoterma 25 °C. Najwyższą średnią wieloletnią temperaturą powietrza na poziomie rzeczywistym (+24 °C) zanotowano w miejscowości Darwin. Przebieg opadów atmosferycznych w ciągu roku jest zróżnicowany. Opady letnie przeważają w północnej części kontynentu, na północ od zwrotnika Koziorożca. Na południu występują opady zimowe. W części wschodniej opady atmosferyczne utrzymują się w ciągu całego roku z przewagą w półroczu ciepłym po wewnętrznej stronie gór i w porze chłodnej na stokach wschodnich. W środkowej części lądu opady są skąpe lub ich brak. Charakterystyczną cechą opadów atmosferycznych Australii jest ich nieregularny przebieg i występowanie. Często opady są gwałtowne, przekraczające jednorazową średnią sumę opadów, lub występują okresy kilkuletnie z bardzo mała ilością opadów. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

6. Flora Flora Australii – Australia stanowi osobne państwo roślinne (Australis) o swoistej florze, z dużą liczbą endemitów (np. 750 gat. eukaliptusów i 450 gat. akacji); w zbiorowiskach roślinnych przeważają formacje charakterystyczne dla klimatów suchych i gorących. Wnętrze kontynentu zajmują pustynie piaszczyste (bez roślinności) oraz półpustynie ze słonoroślami i kolczastymi krzewinkami (karłowate akacje, eukaliptusy, kazuaryny, łobody i in.) tworzące tzw. skrub. Pustynie i półpustynie graniczą, zwłaszcza od północy, ze stepami twardolistnych traw. Na północy stepy przechodzą w sawanny, a te — w lasy monsunowe; wybrzeża pd.-wsch. i pd.-zach. porastają lasy wawrzynolistne i zimozielone zarośla. Odrębna jest roślinność wsch. części Australii: na obszarach o dużych opadach (gł. płw. Jork) rosną wiecznie zielone lasy podrównikowe (figowce, palmy, pandanusy, liany i epifity), a na wybrzeżach pn. — namorzyny; dalej na p.d., w górach, występują wiecznie zielone lasy araukarii i notofagusów (bukanów), natomiast na najwyższych wzniesieniach Alp Australijskich — roślinność alpejska. Plagą gospodarczą Australii są zawleczone tu i mnożące się opuncje. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

7. Fauna Do najlepiej znanych zwierząt australijskich należą endemiczne ssaki, uznawane za pierwotne z racji cech, które łączą je z gadami. Mowa o jajorodnych stekowcach, których odkrycie stało się ongiś prawdziwą sensacją naukową. Nie mniej interesującą grupą są torbacze, przy czym te nie są ograniczone do krainy australijskiej, bowiem występują też w Ameryce Południowej. Fauna Australii – różni się zasadniczo od fauny z innych rejonów świata. Wiele australijskich zwierząt nie występuje nigdzie indziej. 83% ssaków, 89% gadów, 90% ryb i 93% płazów żyjących w Australii jest endemitami. Tak duża liczba endemicznych gatunków jest wynikiem długiej geologicznej izolacji kontynentu. W Australii żyją dwa gatunki stekowców będących ogniwem pośrednim pomiędzy gadami i ssakami. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

8. Ludzie Przybycie ludzi (Aborygeni) do Australii około 50 000 lat temu przesmykiem z Azji i osadników europejskich od 1788, miało znaczący wpływ na australijską faunę. Przybysze z Azji przywieźli ze sobą psy (dingo), które zdziczały i zachwiały pierwotną równowagą pomiędzy żyjącymi tu gatunkami. Skutki pierwszej inwazji człowieka na bezludny wcześniej kontynent spowija mgła prehistorii odsłaniana pomału dzięki archeologii, etnografii i paleontologii. Europejczycy wprowadzili obce gatunki, często konkurujące z rodzimymi. Rozwój rolnictwa spowodował niszczenie pierwotnych środowisk co doprowadziło do wymarcia wielu gatunków. Obecnie chroni się pierwotne ekosystemy i rodzime gatunki poprzez przepisy ochronne i zakładanie Parków Narodowych. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

9. Przyczyny odrębności O tym, że fauna Australii rozwijała się samodzielnie zadecydowało kilka czynników. Przyczyniły się do tego zarówno zdarzenia geologiczne, jak i klimatyczne. W zamierzchłej przeszłości kontynent australijski stanowił południową część superkontynentu Gondwany, na który składały się też Ameryka Południowa, Afryka, Indie oraz Antarktyda. Około 140 milionów lat temu Gondwana zaczęła się rozpadać na mniejsze kontynenty jakie znamy dzisiaj. Natomiast około 50 mln lat temu Australia odłączyła się od Antarktydy i przez długi czas dryfowała samotnie aż do zderzenia się indoaustralijskiej płyty tektonicznej z Azją w epoce miocenu (23–5,3 mln lat temu). Przez ten okres fauna Australii była izolowana od fauny z pozostałych części świata dzięki temu australijskie torbacze mogły rozwijać się samodzielnie nie narażone na konkurencję ssaków łożyskowych z innych kontynentów. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

10. Ssaki Australia ma bogatą historię ssaków kopalnych, jak również ogromne zróżnicowanie żyjących gatunków ssaków. Wymarłe ssaki australijskie są dość dobrze poznane dzięki licznym i często zachowanym w dobrym stanie szczątkom kopalnym. Australia jest jedynym kontynentem, na którym występują stekowce. Materiał kopalny wskazuje, że były tu obecne od wczesnej kredy (145–99 mln lat temu), a torbacze i ssaki łożyskowe pojawiły się w eocenie (56–34 mln lat temu), kiedy pojawiły się pierwsze ssaki współczesne. I chociaż torbacze i ssaki łożyskowe koegzystowały tutaj w eocenie, to tylko torbacze przeżyły do naszych czasów. Ssaki łożyskowe ponownie pojawiły się w Australii w miocenie, gdy Australia znajdowała się bliżej Indonezji. Z tego okresu w materiale kopalnym są znajdywane szczątki nietoperzy i gryzoni. Torbacze rozwinęły się i wypełniły podobne nisze ekologiczne będąc w wielu przypadkach fizycznie podobnymi do ich łożyskowych odpowiedników w Eurazji i Ameryce Północnej, gdzie łożyskowce zajmują podobne nisze. Zjawisko takiego zbieżnego rozwoju nazywa się konwergencją lub ewolucją konwergentną[4]. Na przykład stojący najwyżej w hierarchii pokarmowej drapieżnik wilk workowaty jest uderzająco podobny do psowatych jak wilk. Koale i leniwce prowadzą podobny nadrzewny i jakby spowolniony tryb życia. Lotopałankowate i wiewiórki z rodzaju Pteromys mają podobne adaptacje do nadrzewnego trybu życia. Torbacze mrówkożerowate i mrówkojady są zwierzętami owadożernymi. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

11. Stekowce Stekowce (Monotremata) stanowią rząd najbardziej prymitywnych ssaków, których cechą charakterystyczną jest unikatowa metoda rozmnażania: Są jajorodne, tzn. składają jaja zamiast rodzenia żywych młodych, tak jak robią to torbacze i ssaki łożyskowe. U zarodków występuje ząb jajowy pomocny w rozbijaniu skorupy jaja. Cechy te czynią je podobnymi do gadów. Inne gadzie cechy to obecność steku i kości kruczej (coracoideum) łączącej łopatkę z mostkiem, czego konsekwencją jest umieszczenie kończyn z boków ciała i gadzi sposób chodzenia na rozstawionych kończynach. Cechy te u pozostałych ssaków nie występują. Natomiast cechy upodobniające je do innych ssaków to posiadanie gruczołów mlecznych, stałocieplność i obecność trzech kostek słuchowych. Ich układ krążenia i oddychania jest typowy dla ssaków. Dwa z pięciu znanych żyjących gatunków stekowców występują w Australii. Są to dziobak i kolczatka. Pozostałe trzy kolczatki występują na pobliskiej Nowej Gwinei. Dziobak jest jednym z najdziwniejszych stworzeń w królestwie zwierząt. Prowadzi ziemnowodny tryb życia, ma dziób podobny do kaczego, chociaż pokryty miękką skórą, płaski i szeroki ogon oraz błonę pławną pomiędzy palcami wszystkich kończyn, dzięki czemu jest dobrym pływakiem. Jako jedyny ssak posiada kolec jadowy (występuje tylko u samców) umieszczony na obu tylnych kostkach odnóży, wykorzystywany zapewne w walkach o terytorium i o samice. Ukłucie nie jest groźne dla życia człowieka, lecz powoduje silny ból i opuchliznę, która może się utrzymywać przez kilka miesięcy, a dla mniejszych zwierząt (np. psów) jad dziobaka jest śmiertelny. Na dziobie ma receptory, którymi wyłapuje oddziaływanie elektryczne innych zwierząt, co wykorzystuje przy znajdowaniu i chwytaniu ofiary, ponieważ podczas nurkowania ma zamknięte oczy. Kolczatka ma powstałe z przekształconych włosów kolce, posiada rurowaty długi ryjek (o kostnej podstawie) zakończony małym otworem gębowym. Język bardzo długi (do 18 cm), pokryty lepką śliną, do której przylepiają się owady. Potrafi go wyciągać i wciągać do pyska około 100 razy na minutę kiedy łapie termity. Zdobycz miażdżona jest między rogowymi naroślami w jamie ustnej. Łapy ma silne, przystosowane do kopania w ziemi, u samców na tylnych kończynach ostrogi do obrony. W razie konieczności potrafi pływać. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

12. Torbacze Australię można nazwać krainą torbaczy, które opanowały tu większość środowisk, i które przynajmniej od początku trzeciorzędu różnicowały się na nowe wyspecjalizowane formy. Diabeł tasmański jest największym żyjącym mięsożernym torbaczem Drapieżne torbacze żyjące współcześnie należą do trzech rodzin: wspomniane już niełazowate (ok. 50 gatunków), krety workowate (Notoryctidae) z dwoma gatunkami i numbat (Myrmecobiusfasciatus), który jest jedynym żyjącym członkiem mrówkożerowatych (Myrmecobiidae). Wilk workowaty (Thylacinuscynocephalus) należący do rodziny wilków workowatych (Thylacinidae) był największym spośród drapieżnych torbaczy, ale obecnie uważa się go za gatunek wymarły, gdyż ostatni żywy okaz dożył w niewoli do 1936 roku. To jedyny torbacz zagrażający dużym kangurom. Jego pysk zawierał komplet czterdziestu sześciu zębów, a szczęki mógł rozwierać pod kątem 180 stopni. Obecnie największym żyjącym mięsożernym torbaczem jest diabeł tasmański, który jest wielkości małego psa i chociaż potrafi polować, to głównie żywi się padliną. Na kontynencie australijskim wymarł około 600 lat temu, a obecnie żyje tylko na Tasmanii. Do rodzaju Dasyurus niełaz plamisty należą gatunki, będące nocnymi drapieżnikami o ciemnej sierści w jasne plamki wielkości kota zwane niekiedy kunami workowatymi. Kangury dzielą się na trzy rodziny: Hypsiprymnodontidae, której jedynym przedstawicielem jest torebnik piżmowy (Hypsiprymnodonmoschatus), kanguroszczurowate (Potoroidae) i kangurowate. Kangury opanowały wszystkie środowiska lądowe z wyjątkiem obszarów typu alpejskiego w wysokich górach. Do tej grupy wchodzą kangury i wallabie. Większość kangurów ma duże tylne nogi zakończone długimi wąskimi stopami z czterema palcami i potężnie umięśnione ogony, których używają, aby podpierać się w czasie dwunożnego chodu, i który przekazuje energię w czasie skoków. Krótkie przednie kończyny mają pięć oddzielnych palców. Najmniejszym i zarazem jedynym gatunkiem czworonożnym jest torebnik piżmowy osiągający długość ciała do 33 cm i masę ok. 0,5 kg, podczas gdy największy kangur rudy (Macropusrufus) może osiągać wraz z długim ogonem do 3 m długości i masę około 80 kg. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

13. Ptaki Na terenie Australii i otaczających ją terytoriów żyje ponad 800 gatunków ptaków. Około 350 z nich jest endemitami australijskiej krainy zoogeograficznej, na którą składa się Australia, Nowa Gwinea, Nowa Zelandia i wyspy południowo-zachodniego Pacyfiku. Najstarsze kopalne szczątki przodków tutejszych ptaków znajdowano już w późnych osadach oligoceńskich. Ptaki krainy australijskiej należą do 58 rodzin z czego 12 jest endemicznych. Rodziny endemiczne to: nielotne strusiopodobne emu (3 gatunki) i kazuary (3 gatunki w tym 1 australijski kazuar hełmiasty) oraz nogale (12 gatunków), sowniki (9 gatunków), lirogony (2 endemiczne gatunki australijskie: lirogon wspaniały i lirogon skromny), gąszczaki (2 endemiczne gatunki australijskie), czerwonki, miodojady, srokacze, gralinowate (4 gatunki: tym gralina srokata (Grallinacyanoleuca) i gralina potokowa (Grallinabruijni), apostoł australijski (Struthideacinerea) i skałowron (Corcoraxmelanorhamphos)), altanniki (17 gatunków), ptaki rajskie (41 gatunków). . Około 200 gatunków ptaków morskich żyje w pobliżu australijskiego wybrzeża w tym wiele prowadzących wędrowny tryb życia. Kontynent australijski jest końcowym przystankiem migracji wędrownych ptaków wodnych, które przylatują tu z dalekiego wschodu Rosji i Alaski przez południowo-wschodnią Azję do Australii i Nowej Zelandii. Około dwóch milionów ptaków podróżuje tym szlakiem do i z Australii każdego roku. Dużym i bardzo pospolitym morskim ptakiem jest pelikan australijski (Pelecanusconspicillatus), którego można spotkać przy większości cieków wodnych w Australii. Pingwin mały (Eudyptula minor) jest jedynym gatunkiem rodziny pingwinów (Sphenisciformes), który rozmnaża się na stałym lądzie Australii. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons BY SA

14. Zakończenie Mam nadzieję, że się podobało!!!! Źródła to wikipedia i obiekty clipart Wszystkie teksty i obrazki są na licencji CC BY SA Korzystałam z nich tak jak w komiksie od 13 do 16 marca 2014r.