660 likes | 798 Views
Dokter, waarom zoveel pillen ? (marcel kiekeboe heeft diabetes type 2). VDV 6 OKTOBER 2005. Woord vooraf. - Voor het gemak spreken we hier over patienten met diabetes type 2
E N D
Dokter, waarom zoveel pillen ?(marcel kiekeboe heeft diabetes type 2) VDV 6 OKTOBER 2005
Woord vooraf - Voor het gemak spreken we hier over patienten met diabetes type 2 • Al hetgeen verteld wordt over type 2 geldt ook voor type 1, maar deze laatste hebben gezien de aard van de ziekte onmiddellijk nood aan insuline • We gebruiken een type patient als leidraad : nl Marcel Kiekeboe, die net 45 jaar is geworden
Verschil type 1 en type 2 • Type 1 • Is een ziekte waarbij de pancreas geen insuline meer maakt… • Type 2 • Is een ziekte waarbij de pancreas initieel wel nog insuline maakt maar deze werkt onvoldoende zodat de pancreas meer en meer insuline moet maken….uiteindelijk is de pancreas uitgeput en is er ook geen insulineproductie meer
Marcel Kiekeboe MAN (°29/10/1960) Vader jong overleden aan AMI DIABETES TYPE 2 in 2003 R/Diamicron 1 co per dag
Marcel Kiekeboe 45 jaar Heeft diabetes type 2 sinds een jaar Vorig jaar gestart met 1 co Diamicron Voelt zich nu goed, geen klachten meer Komt nu op consultatie met vraag naar…..
Doktersbezoek Tot zijn verbazing krijgt Marcel niet zomaar zijn voorschriftjes Er wordt zelfs een bloedname uitgevoerd
Behalve zijn frustraties op het werk en de problemen met de buren Van der Neffe voelt Marcel zich eigenlijk heel goed Klachten van hyperglycemie zijn voorbij van zodra glycemie onder 250 mg/dl
Diabetes Mellitus : complicaties op lange termijn doodsoorzaak nierproblemen* Levensverwachting daalt met 5 tot 10 jaar blindheid* Risico op hartinfarct Diabetes zenuwaantasting Amputaties* *Diabetes is the no. 1 cause of renal failure, new cases of blindness, and nontraumatic amputations Diabetes Statistics. October 1995 (updated 1997). NIDDK publication NIH 96-3926. Harris MI. In: Diabetes in America. 2nd ed. 1995:1-13.
Glycemiewaarden Marcel weet dat in dit kader zijn glycemiewaarden belangrijk zijn en toont fier enkele metingen: 120-230-189-145-156-180 (DEZE WAARDEN ZIJN RANDOM GENOMEN) Ik heb toch maar een beetje Suiker, is het niet dokter ?
Wat is de beste parameter voor de glycemieregeling • 1. Nuchtere glucosemeting • 2. HbA1c • 3. Dagprofielen • 4. Glucosurie • 5. Klachten
5.0110 5.0110 7.0130 7.0130 9.0150 9.0150 11.0170 11.0170 Grote studies tonen een verband aan tussen HbA1c en complicaties…. Microvascular end points1,2 Myocardial infarction1,2 70 50 60 HbA1c HbA1c 40 50 SBP 30 40 Incidence (per 1000 PY) 30 20 SBP 20 10 10 0 0 HbA1c (%) SBP (mm Hg) HbA1c (%) SBP (mm Hg) • SBP=systolic blood pressure; PY=person-year. • Stratton IM et al. BMJ. 2000;321:405-412. • Adler AI et al. BMJ. 2000;321:412-419.
1 % verbetering HbA1c heeft reeds effect op resultaat complicaties EVERY 1% reduction in HBA1C REDUCED RISK* -21% 1% Deaths from diabetes -14% Heartattacks -37% Microvascular complications -43% Peripheral vascular disorders *p<0.0001 UKPDS 35. BMJ 2000; 321: 405-12
Marcel zijn bloedname is gekend dokter : Marcel, je HbA1c is 8.2 % Marcel : Is dit nu goed, dokter ?
Welke waarde van HbA1c streven we na ? • < 8 % • < 7% • < 6% • Normale waarden : 4 – 6 %
Wat is HbA1c Getal dat aanduidt hoeveel % van het hemoglobine “ versuikerd”is…. Hemoglobine is normaal het produkt dat zuurstof vervoert in het bloed….
Welke frequentie ter bepaling van HbA1c leert ons iets ? Maandelijks Om de 3 maanden Om de 6 maanden
Hoe kan Marcel zijn cijfer verbeteren ? Maw wat is diabetes ???
Pathogenese van diabetes Hoe verloopt de normale stofwisseling KH worden na vertering omgezet in glucose of enkelvoudige suikers Glucose wordt opgenomen in de bloedbaan en vervoerd naar de cellen Glucose is de energieleverancier van onze cellen Insuline (hormoon gemaakt door de pancreas) vormt de sleutel (of portier) om glucose te laten toetreden tot de cel
Pancreas Cel Insuline Receptor Glucose Glucosemetabolisme
Wat is Type 2 diabetes? Een evoluerende ziekte bestaande uit 2 defecten : Type 2 diabetes -cell dysfunction Insulin resistance Adapted from: Beck-Nielson H et al. JClin Invest 1994;94:1714–1721 and Saltiel AR, Olefsky JM. Diabetes 1996;45:1661–1669
De pancreas reageert eerst op dat “klemmen van de deuren” door meer portiers (insuline) te produceren maar uiteindelijk FAALT ook de pancreas Insulin resistance Glucose Evolution Insulin production Time IGT Overt diabetes
Diabetes Slechts de top van een grote ijsberg HOGEGLYCEMIE ?
Voeding Nadruk op gezonde, gevarieerde voeding op regelmatige tijdstippen 50-60% koolhydraten (suikers), 30% lipiden (vetten), 15% proteïnen (eiwitten) Evenwicht enkelvoudige (zoete) suikers en meervoudige (niet-zoete) suikers Totale inname van vetten beperken : verzadigde vetten vervangen door onverzadigde vetten Matig het gebruik van alcohol en zout
Beweging : intensiteit moet niet groot zijn • Om de 2 dagen • 20 tal minuten • Aërobe activiteit • lichte kortademigheid( moet nog kunne praten) • matige polsversnelling • Haalbare zaken afspreken goed: flink doorstappen, fietsen, hometrainer • Best in dagelijks leven inbouwen (te voet ipv wagen, trap ipv lift, tv beperken)
Behandeling van diabetes type 2 Glucobay Vermindert de opname van suiker - Carbohydrate DIGESTIVE ENZYMES Glucose I G Glucose (G) Diamicron, Novonorm, Amarylle… Persen insuline uit de pancreas : zorgen dus voor meer portiers I I G + Insulin G (I) I G G I G I G I G Metformax, Glucophage Smeren de deuren G I - I G G - - + Avandia, Actos Smeren de deuren
Insulinetherapie Als target HbA1c < 7 (6.5 %) niet wordt bereikt
insulin oral plus insulin + + oral combination + oral monotherapy diet & exercise Behandelingsstappen bij patienten met diabetes type 2
MARCEL is nog steeds op de consultatie Hij is wat verwonderd als de dokter nog wat meer vragen stelt…en ook wat testen neemt…. (wat zal dat kosten en ik heb geen tijd) Immers :
Diabetesbehandeling is VEEL meer dan enkel glucoseregeling Waarom …. DIABETES is een cardiovasculaire risicofactor denk dus aan alle risicofactoren :
Je familie kies je niet (dus je genen ook niet) (Asterix’vader AMI)
Vanaf hoeveel sigaretten is het schadelijk 1 per dag 5 per dag 1 pakje per dag
Bloeddruk 40 Risk-Reduction 32% P=0.019 Less Tight Control Tight Control 30 Mortality (%) 20 10 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Years from Randomization UK Prospective Study Group. Tight blood pressure control and risk of macrovascular and microvascular complications in type 2 diabetes: UKPDS 38. BMJ 1998;317:703-13.
Wat streven we na als bloeddruk bij een diabetes patient 1. 140/80 2. 130/80 3. 125/75