جايگاه مراكز رشد( Incubator ) در توسعه كارآفريني

جايگاه مراكز رشد(Incubator) در توسعه كارآفريني خسرو سلجوقي عضو هيات علمي معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري و مديركل دفتر توسعه امور كارآفرينان وزارت كار و امور اجتماعي ksaljoghi@yahoo.com 86/12/7 www.karafarini.gov.ir

دانايي چيست؟ • دانايي تركيبي از« تجربيات، ارزش ها»، اطلاعات موجود و نگرش كارشناسي نظام يافته است. • دانايي خاص افراد نيست و سازمان ها هم داراي ذخائري از دانايي هستند. • اطلاعات و دانايي، منابع توليد دانايي هستند و برخلاف بسياري از منابع ( مواد اوليه، منابع مالي، منابع انساني و.. ) هنگام مصرف مستهلك نمي شوند، بلكه با مصرف، بيشتر رشد مي كنند.

اقتصاد دانايي محور چه نوع اقتصادي است؟(قسمت اول) • در اين اقتصاد، ارزش افزوده صرفاً ناشي از توليد كالاهاي مصرفي نيست بلكه ابزارهاي توليد نيز اهميت خود را از دست داده و ارزش ثانويه پيدا كرده است. • در اين اقتصاد، مهمترين عامل، توليد نيروي كار و سرمايه نمي باشد، بلكه" دانايي" و " فنّاوري" است. • نمونه آن تعداد شركتهاي چند ميليارد دلاري جهان نظير Nike و سيليكون گرافيك مي باشد كه نه كارگاهي دارند و نه كارگري و تمام ثروت آنها در جوازهاي امتياز علمي ( پتنت ها)يشان ذخيره شده است و روز به روز رو به افزايش است.

اقتصاد دانايي محور چه نوع اقتصادي است؟(قسمت دوم) • اقتصاد دانايي، اقتصاد كميابي منابع نيست بلكه اقتصاد فراواني منابع است. • در اقتصاد دانايي، دانايي به كالا تبديل شده و به فروش مي رسد. لذا بازارهاي مجازي براي مبادله دانايي در جهان شكل گرفته است. • اين اقتصاد مبتني بر توليد، توزيع، و مصرف « دانايي» يا همان «اطلاعات» است . • توليد ثروت در اين بازار مبتني بر مبادله« اطلاعات و دانايي» است. • در اقتصاد دانائي، دانايي به مصرف مي رسد و به صورت فنّاوري به فروش مي رسد.

اقتصاد دانايي محور چه نوع اقتصادي است؟(قسمت سوم) • كشورهايي كه با عنوان « رهبران فنّاوري» دنيا معرفي مي شوند، بيشترين بهره برداري را از دانايي به عمل آورده و نه تنها آنرا توليد كرده و در اقتصاد به مصرف رسانده اند بلكه نقش عمده اي هم در صادرات آن ايفا مي‌كنند. • اقتصاد دانايي، اقتصاد بدون وزن است. در اين اقتصاد بجاي كارخانه هاي بزرگ و مراكز اداري عظيم، مدارهاي پيچيده و كوچك، فكرها ( ايده ها) قرار گرفته اند و آنچه ارزش آفرين است از نوع فكري و غير قابل لمس و بي وزن است. • در اقتصاد دانائي سهم قابل توجهي از توليد ناخالص ملي و داخلي(GDP,GNP) از رشته فعاليتهاي مبتني بر دانايي نظير صنايع داراي فنّاوري عالي و متوسط، خدمات مالي و تجاري مبتني بر اطلاعات و دانايي، و فعاليت هاي آموزشي و پژوهشي حاصل مي شود.

تفاوت اقتصاد دانايي محور بااقتصاد قديم چيست؟(قسمت اول)

تفاوت اقتصاد دانايي محور بااقتصاد قديم چيست؟(قسمت دوم)

تفاوت اقتصاد دانايي محور بااقتصاد قديم چيست؟(قسمت سوم)

تفاوت اقتصاد دانايي محور بااقتصاد قديم چيست؟(قسمت چهارم)

تفاوت اقتصاد دانايي محور بااقتصاد قديم چيست؟(قسمت پنجم)

تفاوت اقتصاد دانايي محور بااقتصاد قديم چيست؟(قسمت ششم)

تفاوت اقتصاد دانايي محور بااقتصاد قديم چيست؟(قسمت هفتم)

تفاوت اقتصاد دانايي محور بااقتصاد قديم چيست؟(قسمت هشتم)

تفاوت اقتصاد دانايي محور بااقتصاد قديم چيست؟(قسمت نهم)

تفاوت اقتصاد دانايي محور بااقتصاد قديم چيست؟(قسمت دهم)

نشانگرهاي اقتصاد دانايي (1) • جواز امتياز علمي(پتنت) داده شده به ساكنان(ميليون نفر) • درآمد حاصل از حق امتيازات و مجوزهاي علمي به ازاي دلار براي هر يك هزار نفر • تعداد بهره گيران از اينترنت در هر هزار نفر

نشانگرهاي اقتصاد دانايي (2) • سهم صادرات فنّاوري عالي از كل صادرات صنعتي • صنايع فنّاوري عالي: به صنايعي گفته مي شود كه بيش از 4 درصد از گردش مالي خود را صرف تحقيق و توسعه مي‌كند. ( فنّاوري ارتباطات و اطلاعات، داروسازي) • صنايع فنّاوري متوسط: به صنايعي گفته مي شود كه بين 1 الي 4 درصد از گردش مالي خود را صرف تحقيق و توسعه مي‌كند. ( خودرو، شيميايي)

چه عواملي دانايي را افزايش مي دهد؟ • سرمايه انساني • فنّاوري ارتباطات واطلاعات • شكل گيري فرايند نوآوري • سرعت عمل در نوآوري • تبديل هر چه سريعتر ايده به محصول و خدمات • عرضه آن نه در سطح محلي يا منطقه اي، بلكه در سطح جهاني

ديدگاه دانايي محور چه نوع ديد گاهي است؟ • ديدگاه نفتي: • جذب اعتبارات از دولت • استقرار صنايع • اجراي پروژه هاي ملي • ديدگاه آينده: • جذب منابع انساني • جذب دانايي • جذب فنّاوري • ديدگاه جديد: • جذب سرمايه گذاران • جذب گردشكر

درصد نرخ بازگشت سرمايه • امور كشاورزي 12-4(Agriculture) • امور صنعتي 20-10 (Industry) • فنّاوري پيشرفته 40 )(High technology امور نظامي 50 (Military) • امور سياسي 100 )(Politic • مواد مخدر 300 (Drug) • تحقيق و توسعه3000(Research & development)

برآورد اشتغال نيروي انساني دنيا در سال2045 • كشاورزي 3 درصد • صنعت 4 درصد • خدمات93درصد

افقها و چالشهاي رسانه‌هاي جديداز منظرگاه اقتصادي ارتباطات و رسانه‌هاي جديد بزرگترين مولد رشد ناخالص ملي كشورها در دهه آينده ساير مواردكمتر از 30درصد ارتباطات و رسانه‌هابيش از 70درصد

برآورد نيروي شاغل هندي درIT • در سال 2010 سرمايه گذاري دنيا 40000 ميليارد دلار • %40 آن در دو بخش كشاورزي و صنعت • %60 آن در بخش خدمات (24000 ميليارد دلار) • %10 از بخش خدمات به نرم افزار اختصاص خواهد داشت. (2400 ميليارد دلار) • %30 از بازار نرم افزار توسط هنديها اشغال شود. • حقوق هر هندي 1000 دلار در سال است. • لذا 72ميليون هندي در اين بخش شاغل خواهد شد. ابرار اقتصادي شماره 2186-23/11/84

تغيير راهبرد هنديها به جمعيت • يك ميليارد نفر انسان داريم، چگونه شكم آنها را پر كنيم؟ • يك ميليارد نفر نيروي انساني داريم، چگونه آنها را كارآفرين كنيم؟

تغيير راهبرد اشتغال • 1- دادن ماهي • 2- دادن تور ماهيگيري • 3- ياد دادن توربافي • 4- ياد دادن ماهيگيري • ياد دادن اينكه غير از ماهي هم هست0(بكارگيريهوش)

خطر پذيري سرمايه‌گذاري • سوئيس 1/5 درصد • ايران 42/5 درصد

مقايسه اقتصاد ايران و تركيه • ايران دومين توليدكننده نفت اوپك و دومين دارنده گاز دنيا • به لحاظ معادن و منابع هم جزء 10 كشور اول دنيا • به لحاظ جمعيت و وسعت هم رتبه 17و 18 داريم. • در جدول درآمد سرانه رتبه 60 داريم. • تركيه بدون نفت و گاز رتبه 46 را داراست. • درآمد ايران در سال 85، 131 ميليارد دلار از نفت و گاز خواهد بود. • تركيه بايد 1300 ميليارد دلار كالا و خدمات توليد و با سود خالص %10 صادر كند تا 130 ميليارد دلار درآمد داشته باشد. شرق شماره 778—18/3/85

مقايسه بهره وري ايران و دنيا • كاهش بهره ‌وري از اوايل جنگ %1/65 به % 0/64 در سال 84 • توليد ناخالص داخلي در سال 84 با بهره ‌وري%1/65، 464 ميليارد دلار • توليد ناخالص داخلي با بهره ‌وري%0/64، 180 ميليارد دلار • در ساير كشورها رشد بهره‌ وري به %2/65 رسيده است. • يعني توليد ناخالص داخلي با بهره ‌وري%2/65، 745 ميليارد دلار • از 131 ميليارد دلار 50 ميليارد دلار يارانه مي‌دهيم آنهم نه براي رفاه بلكه براي قاچاق • دراهداف برنامه چهارم %2/5از رشد %8 از بهره وري يعني %1/33 شرق شماره 778 —18/3/85

مشخصات نيروي انساني مورد نيازIT فكر كردن چيزهاي جديد خلاقيت مخترع توليد چيزهاي جديد نوآوري كارآفرين

مشخصات نيروي انساني مورد نيازIT ايجاد هماهنگي در فرايند توليد مديريت مدير ايجاد تغيير در توليد نوآوري كارآفرين

كارآفريني موتور توسعه فنّاوري اطّلاعات و ارتباطات دانايي جديد دانايي قديمي افزايش كارآفريني افزايش اطّلاعات

فنّاوري ارتباطات و اطلاعات سرمايه انساني نقش مراكز رشد و پارک هاي علم و فنّاوري در اقتصاد دانايي نوآوري و ايجاد جريان دانائي اقتصاد دانايي توانايي ثبت و فروش دانائي و فنّاوري توانائي توليد و انتشار دانايي توانايي تبديل ايده به محصول دانشگاه ها ومراکز تحقيقاتي پارک هاي علم و فنّاوري پژوهش و تربيت نيروي روز آمد پژوهش و توسعه محصولات افزايش دانائي شرکتهاي موجود پژوهش و توسعه روش ها پژوهش و توسعه مرزهاي دانش افزايش دانائي و کمک به ايجاد شرکتهاي جديد افزايش دانائي و جذب سرمايه خارجي پژوهش و توسعه کاربردهاي علوم پژوهش و توسعه فنّاوري

طبق آمارهاي به دست آمده، از بررسي‌هاي انجام گرفته، %75 افراد يك جمعيت، نظاره‌گر بدون ايده و بدون عمل مي‌باشند. %12 عملگرا بدون ايده و فاقد خلاقيت مي‌باشند. %12 خلاق و مستعد ايده‌دهي ولي عملگرا نيستند و فقط حرف مي‌زنند و %1 جمعيت خلاق و ايده پرداز مي‌باشند كه در اصل پارك‌ها و مراكز رشد بايد سعي كنند تا اين %1 از جمعيت را جذب نمايند. اهميت مراكز رشد و پارك‌هاي علم و فنّاوري در توسعه دانايي محور

آسيب پذيري پارك‌ها • پارك‌هاي علمي در اصل با هدف انگيزش خلاقيت و نوآوري بر پا مي‌شوند. اما نقطه آسيب پذيري آنها نيز درست همين هدف است. • ضعف نيروي خلاق و نوآور ريشه در نوع نظام آموزشي كشورها دارد. • نظام آموزشي خشك و فرسوده كه بجاي ”يادگيري“ به “آموزش محض“ تاكيد مي‌كند. • افراد“كارجو“ به جاي افراد“كارآفرين“ تربيت مي‌كند.

انكوباتور( Incubator) چيست؟ • محفظه اي شيشه اي كه بچه هاي نارس به هنگام تولد براي مدت كوتاهي براي كسب تطابق با محيط طبيعي در آن نگهداري مي شوند • خصوصيات انكوباتور هاي پزشكي: • صفر و يك بودن • زمان كوتاه • استقلال بچه • حمايتهاي نوري • حمايتهاي دمائي • حمايتهاي داروئي

نهاد مركز رشد يا ( Incubator) چيست؟ • مركز رشد ترجمه فارسي انكوباتور مي باشد و خارجي ها از واژه انكوباتور استفاده مي كنند كه اين واژه برگرفته از انكوباتورهاي پزشكي مي باشد و اين واژه با توجه به خصوصيات انكوباتورهاي پزشكي، مفاهيم مورد نياز را تامين و تداعي مي كند.

ورودي و خروجي مراكز رشدچيست؟ • ورودي: اشخاص حقيقي يا حقوقي داراي ايده • خروجي: اشخاص حقوقي داراي ايده به محصول يا خدمات رسيده قابل عرضه در بازار (تاجر) فارغ التحصيلان و کارآفرينان بدون سرمايه بدون شناخت بازارهاي بالا دست و پايين دست تاجر با سرمايه مناسب آشنا با روش انجام کار مسلط به بازارهاي بالادست و پايين دست مراكز رشد

در مركز رشد چه خدماتي ارائه مي شود؟ (قسمت اول)  خدمات پشتيبانی (خدمات اسكان ، دسترسي به تلفن و دورنگار، مبلمان اوليه فضاها، كارپردازي و خدمات دبيرخانه‌اي، امكان استفاده از اتاق‌هاي كنفرانس، تجهيزات سمعي و بصري و دستگاه‌هاي فتوكپي و تكثير ) خدمات اطلاع‌رساني (دسترسي به اينترنت، دسترسي به كتابخانه و مراكز اطلاع رساني و نرم‌افزارهاي رايانه‌اي) خدمات مشاوره‌اي و آموزشي (مشاوره‌هاي مديريتي، مالي و بازرگاني، خدمات حسابداري و حقوقي، برگزاري سمينار و يا كارگاه‌هاي آموزشي مورد نياز براي شركتهاي تازه تاسيس)

در مركز رشد چه خدماتي ارائه مي شود؟ (قسمت دوم) خدمات پشتيباني فني (ارائة خدمات فني و مهندسي، استفاده از امكانات آزمايشگاهي و كارگاهي)  خدمات مالي و اعتباري (امكان استفاده از اعتبارات خدماتي و تحقيقاتي، كمك به دسترسي به منابع مالي و جذب سرمايه‌گذاران، تسهيل در جذب طرحها و پروژه‌هاي تحقيقاتي)

اهم دستاوردهاي مورد انتظار از فعاليتهاي پارک ها و مراکز رشد علم و فنّاوري - گسترش واحدهاي تحقيقاتي و شرکت هاي خدمات مهندسي و تکميل چرخه تحقيقات - توسعه فرهنگ کارآفريني و ايجاد اشتغال مولد براي فارغ التحصيلان جوان - کاربردي کردن و تجاري سازي نتايج تحقيقات - نوسازي صنايع موجود از رهگذر جذب و انتقال فنّاوري - جذب و حفظ نخبگان علمي کشور در طرح هاي تحقيقاتي و توليدي با کيفيت بالا (فنّاوري برتر)

تاريخچه شهر كهاي علمي و تحقيقاتي-پاركهاي علم و فنّاوري- مراكز رشد در دنيا • با توجه به توسعه اقتصاد از كشاورزي به صنعتي و از صنعتي به دانايي محوري ،تمركز بر ايجاد مراكز فوق نيز در كشورهاي توسعه يافته اين سير تطور را طي نموده است. • مدتي بر شهرك سازي تمركز شده بود .شهرك مجموعه اي از چندين مركز رشد، پارك، واحد R&D ، دانشگاه، پژوهشگاه، سينما، خانه مسكوني، و كليه مايحتاج يك زندگي در شهر هاي معمولي لكن براي گروهي خاص بود.

شهرك علمي و تحقيقاتي مركز رشد A پارك A سينما N شركت َA پارك N مركز رشد B شركت َB خدمات زندگي شركت َA شركت َC خانه‌هاي مسكوني

چرا شهرك سازي از رونق افتاده است ؟ پس از هزينه 15 ميليارد دلاري شهرك تسوكوبا ژاپن و عدم بهره وري اقتصادي، كشورها از تمركز بر شهرك سازي كاسته و به ساخت پاركهاي علم و فنّاوري متمركز شدند.

تعريف پارک علم و فنّاوري • پارك علم و فنّاوري[1] (Science & Technology Park):سازماني است كه بوسيله متخصصين حرفه‌اي مديريت مي‌شود و هدف اصلي آن افزايش ثروت در جامعه از طريق ارتقاء فرهنگ نوآوري و رقابت در ميان شركت‌هاي حاضر در پارك و مؤسسه هاي متكي بر علم و دانش است. براي دستيابي به اين هدف يك پارك علمي،جريان دانش و فنّاوري را در ميان دانشگاهها، موسسه هاي تحقيق و توسعه، شركت‌هاي خصوصي و بازار، به حركت انداخته و مديريت مي‌كند و رشد متكي بر نوآوري شركت‌ها را از طريق مراكز رشد و فرآيندهاي زايشي تسهيل مي‌كند. پارك‌هاي علم و فنّاوري همچنين خدمات مناسب ديگري به همراه فضاهاي كاري و تسهيلات با كيفيت بالا فراهم مي‌نمايند. • تعريف ارائه شده توسط انجمن بين المللي پارک هاي علمي (IASP) انواع مختلف پارک هاي علمي در جهان از قبيل پارک هاي فنّاوري ، پارک هاي تحقيقاتي ، قطب هاي فنّاوري و مناطق فنّاوري را شامل مي شود . [1] - (stp)

تعداد پاركهاي موجود جهان تا سال 2002

چرا توسعه مراكز رشد رونق يافته است ؟ در سالهاي اخير با توجه به بازدهي و تغيير فنّاوري هاي متوسط به فنّاوري هاي عالي بر ساخت مراكز رشد بيشتر تمركز شده است.

تاريخچه شهركهاي علمي و تحقيقاتي – پارك هاي علم و فنّاوري- مراكز رشد در ايران • در ايران شهرك علمي و تحقيقاتي اصفهان بر اساس مصوبه شماره مورخ1371 شوراي گسترش آموزش عالي مجوز تاسيس گرفت . لكن بدليل عدم مطالعه و تامين منابع مناسب در حد يك مصوبه باقي ماند و مديران باهوش و علاقه مند در شهرك با تغيير و انتخاب راهبرد ايجاد مركز رشد بجاي ايجاد شهرك در فضاي استيجاري موجب شد كه طرح ايجاد شهرك در برنامه هاي بلند مدت باقي بماند. • علاوه بر اين شهرك، شهرك كاوش در كيلومتر15بزرگراه كرج – قزوين و امثالهم نيز از سال1369 در حد تابلو موجود هستند. • مجتمع عصر انقلاب از سال 1373 توسط سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي كشور در كيلومتر 10 تهران نيز راه‌اندازي شده است.

پراكندگي شهرك‌هاي علم و فنّاوري تعداد 2 شهرك

در خصوص صدور مجوز پارك علم و فنّاوري نيز تعدادي با تغيير نام ايجاد شده اند • پارك علم و فنّاوري خراسان از تغيير نام سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي خراسان • پارك علم و فنّاوري سمنان از تغيير نام سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي سمنان • پارك علم و فنّاوري فارس از تغيير نام سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي فارس • پارك علم و فنّاوري اراك (مركزي) از تغيير نام سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي اراك • پارك علم و فنّاوري يزد از تغيير نام سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي يزد • پارك علم و فنّاوري آذربايجان شرقي از تغيير نام سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي آذربايجان شرقي • پارك علم و فنّاوري گيلان از تغيير نام سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي گيلان • پارك علم و فنّاوري كرمان از تغيير نام سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي كرمان • پارك علم و فنّاوري دماوند غير دولتي طي مجوز شماره3880/21مورخ 2/9/81 • پارك علم و فنّاوري پرديس نيمه دولتي طي مجوز شماره3570/103مورخ7/12/83

پراكندگي پارك‌ها ي علم و فنّاوريتعداد 18 پارك

جايگاه مراكز رشد( Incubator ) در توسعه كارآفريني