310 likes | 434 Views
Officieel controleprogramma 2009: Analyses. Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. Ir Maudoux. Controles van de voedselketen. Verordening (EG) Nr. 178/2002 (art. 17) Eerste verantwoordelijkheid ligt bij operatoren Verordening (EG) Nr. 882/2004 (art. 3 en 41)
E N D
Officieel controleprogramma 2009: Analyses Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Ir Maudoux
Controles van de voedselketen • Verordening (EG) Nr. 178/2002 (art. 17) • Eerste verantwoordelijkheid ligt bij operatoren • Verordening (EG) Nr. 882/2004 (art. 3 en 41) • Officiële controles • Geïntegreerd meerjarig nationaal controleplan
Programmatie van officiële controles :Organisatie • Organisatie van officiële controles: • Regelmatig • Geschikte frequentie • Gebaseerd op risico’s Rekening houdende met: • Antecedenten • Betrouwbaarheid van de autocontrole
Programmatie van officiële controles : de verschillende stappen • Verbetering van de programmatie-’tools’ • Integratie systemen (alfa, LIMS, Foodnet) • Aanpassing controleprogramma (CCER) • Programmatie op basis van de methodologie • Veterinary Quarterly (december 2006) • Aantal opgelegd door de wetgeving • Aantal bepaald door het risico (detectie) • Aantal bepaald in het kader van monitoring (schatting) • Nadelige effecten, voorkomen, aandeel • Aantal afhankelijk van een voorwaarde (belang) • Advies van SciCom • Inhoud van het programma (2009)
Staalnameprogramma 2009 Aantal analyses: 2.461.564 (-0,4%) • Landbouwgrondstoffen : 10.711 (-12,8%) • Diervoeding, meststoffen, pesticiden • Bemonstering dieren : 2.356.208 (-0,5%) • Bloed, organen, weefsels, … • Bemonstering planten : 9.545 (+0.6%) • Planten, zaden, … • Voedingswaren : 58.387 (+12,9%) • Fruit, groenten, drank, melkproducten, eiproducten, vlees, honing, olieën, specerijen, … • Non-food : 26.713 (-10,1%) • Contactmaterialen, aarde, water, bemonsteringsmateriaal, transportmateriaal, …
Staalnameprogramma 2009 :plantaardige productie • Landbouwgrondstoffen : • Meststoffen en bodemverbeterende producten : 695 (+4,5%) • Kwaliteit : 422 (+1,0%) • Zware metalen : 237 (+0,4%) • PCB’s : 36 (-51,3%) • Fytofarmaceutische producten (stalen) : 86 (= %) • Fysicochemische eigenschappen • Gehalte aan werkzame stoffen • Molluscicides • Gehalte aan afstotende stoffen : 13
Staalnameprogramma 2009 :plantaardige productie • Groenten en fruit : 8.037 (+23,2%) • Bestrijdingsmiddelenresidu’s (stalen) : 1650 (+25,0%) • Bacteriën (E coli, Listeria, salmonella, …) : 3370 (-0,8 %) • Zware metalen (As, Cd, Pb, …) : 372 (–13,1%) • Mycotoxines : 315 (-7,4%) • Radioactiviteit : 375 (0,0%) • Nitraten : 90 (-39,6%) • … • Planten en vermeerderingsmateriaal : 9.545 (+0,61%) • Bacteriën : 5.303 (-1,6%) • Schimmels : 1436 (+0,2%) • Insecten : 642(+10,7%) • Nematoden : 1.212 (-0,8%) • Virussen : 892 (+11,8%) • Kwaliteit (hop) : 60 (+11,1%) • …
Staalnameprogramma 2009 :plantaardige productie • Aandachtspunten : • Waterplanten en wortelgewassen (import) • Nematoden : systematische analyses (+100%) • Stekken Pélargonium : • Ralstonia solanacearum : 57 (-48.2%) • Aardbeien • Colletotrichum acutatum : 0 (44 : -100%) • Oppervlaktewater en zuiveringsslib van verwerkingseenheden van aardappelen • Ralstonia solanacearum : 550 (-45,0%) • Hout (zaaghout) : • Dennenematode (PWN) : 0 (91 : -100%) • Bonsaïs, Acer (import) • Anoplophora chinensis : 21 (0 : +100%)
Staalnameprogramma 2009 :diervoeding: 10.567 (-11,3%) • PCB’s/dioxines : 2.216 (-13,5%) • Mineralen, grondstoffen (GS) van dierlijke oorsprong, mengvoeders (MV), voormengsels (V), oligo-elementen, … • Microbiologie (Salmonella, Enterobacter.) : 1.455 (-5,6%) • MV, GS dierlijke oorsprong, oliehoudende GS, … • Dierenmeel 1.135 (-9,2%) • GS dierlijke oorsprong, MV herkauwers, … • Mycotoxines (DON, ZEA, OA, AF, FUM, …) : 1.109 (- 3,2%) • MV, granen
Staalnameprogramm 2009 :diervoeding (vervolg) • Zware metalen (Cd, As, Pb, Hg, …) : 800 (-3,0%) • GS dierlijke oorsprong, granen, oligo-elementen, MV, V • Hormonen : 686 (+15,3%) • MV • Kruisbesmettingen : 536 (=%) • MV • Garanties additieven/geneesmiddelen : 551 (-38,0%) • MV (gemedicineerd), Voormengsels • Onzuiverheden vetten 125 (-4,6%) • Vetten herkauwers • Garanties kwaliteitsparameters : 960 (-34,5%) • GS, MV • …
Staalnameprogramma 2009 :dierlijke productie • Bemonstering dieren : 2.356.208 (-0,5%) • Organen : 396.304 (+0,76%) • Malachietgroen : 101 (+5,2%) • Zware metalen : 884 (+2,1%) • Hormonen : 7.412 (+4,3%) • PCB’s/Dioxines : 1.459 (+8,3 %) • Geneesmiddelenresidu’s : 9.415 (+5,3%) • Micro-organismen (Salmonella, …) : 2.020 (=%) • Bestrijdingsmiddelenresidu’s (OC, OP, …) : 548 (-16,2%) • Ochratoxine : 203 (+16,0%) • … • Bloed (dierziekten) : 700.923 (-0,7%) • …
Staalnameprogramma 2009 :dierlijke productie • Bemonstering dieren (vervolg) : • Urines : 1.865 (+22,5%) • Hormonen : 1.786 (+23,7%) • Chlooramphenicol : 79 (=%) • Feces : 39.616 (-3,0%) • Hormonen : 23.408 (-4,7%) • Salmonella, Campylobacter, Aviaire Influenza : 16.138 (-0,6%) • Chlooramphenicol : 70 (+40,0%) • …
Staalnameprogramma 2009 :vlees : 18.372 (+19,1%) • Microbiologie (Yersinia, Samonella, Listeria, E coli, EcO157, Campylobacter, …) : 15.266 (+23,0%) • Orgaanvlees, vlees, vleesproducten en -bereidingen, gelatine, slakken • Traceerbaarheid (DNA) : 705 (-1,4%) • Vlees • Radioactiviteit (Cs134, Cs137, K40) : 645 (-4,3%) • Orgaanvlees, vlees, vleesbereidingen, slakken • Hormonen : 637 (+102,2%) • Vlees
Staalnameprogramma 2009 :vlees (vervolg) • PCB’s/Dioxines : 288 (-14,2%) • Vet, vlees • Geneesmiddelenresidu’s : 254 (+0,8%) • Vlees • Bewaarmiddelen, kleurstoffen, sulfiet : 412 (-3,8%) • Vlees, vleesbereidingen en -producten • …
Staalnameprogramma 2009 :vis, weekdieren, schaaldieren : 6.468 (+0,5%) • Microbiologie (Vibrio, Samonella, Listeria, E. coli, EcO157, Campylobacter,…) : 2.932 (+28,6%) • Schaaldieren, weekdieren, vis • Virus (hepatitis A, Noro- en Rotavirus) : 365 (-16,3%) • Tweekleppige weekdieren • Phycotoxines (ASP,DSP, PSP) : 273 (=%) • Tweekleppige weekdieren • Geneesmiddelenresidu’s (nitrofuranen, chlooramphenicol, tetracyclines, …) : 600 (+12,1%) • Vis, schaaldieren
Staalnameprogramma 2009 :vis, weekdieren, schaaldieren (vervolg) • PCB’s/Dioxines : 503 (+8,6%) • Vis, schaaldieren, inktvis • Zware metalen (Cd, Hg, Pb) : 943 (+2,6%) • Vis, schaaldieren, weekdieren, inktvis, … • Radioactiviteit (Cs134, Cs137, K40) : 192 (=%) • Vis, schaaldieren, weekdieren • Histamine : 245 (=%) • Vis • …
Staalnameprogramma 2009 :melkproducten : 107.611 (-18.6%) • Microbiologie (Bacillus, Entero, E coli, Ec O157,…) : 5061 (+23,9%) • Melk, melkproducten, room, boter, ijsroom, soft-ice, kaas, …) • Geneesmiddelenresidu’s (chlooramphenicol, nitrofuranen, nitro-imidazolen, … ) : 858 (+30,6%) • Melk, melkpoeder, yoghurt, kaas, … • PCB’s/dioxines : 516 (-16,1%) • Melk, melkpoeder, yoghurt, kaas, boter
Staalnameprogramma 2009 :melkproducten (vervolg) • Kwaliteit (VG, proteïnen, enzymen, boter, …) : 416 (-11,1%) • Melk, melkpoeder, yoghurt, kaas, boter, ijsroom,… • Zware metalen (As, Cd, Hg, Pb) : 295 (-1,0%) • Melk, melkpoeder, yoghurt, kaas • Bestrijdingsmiddelenresidu’s (OC, OP) : 141 (+11,9%) • Melk, melkpoeder, boter, kaas, … • Aflatoxine M1: 125 (=%) • Melk, melkpoeder, boter, kaas, … • …
Staalnameprogramma 2009 :eieren en eiproducten : 2.165 (+2,1%) • Microbiologie (Salmonella, Listeria, Entero, Ecoli, totaal kiemgetal, …) : 1.281 (+6,9%) • Eieren, eiproducten (poeder, vloeibare), bereidingen op basis van rauwe eieren • Geneesmiddelenresidu’s (antibiotica, coccidiostatica, sulfonamides, …) : 461 (-1,7%) • Eieren • PCB’s, Dioxines : 126 (+10,5%) • Eieren • Zware metalen (As, Cd, Hg, Pb) : 38 (-13,6%) • Eieren • Kwaliteit (schaalresten, bewaarmiddelen, …) : 203 (-17,1%) • Eieren, eiproducten (poeder, vloeibare) • …
Staalnameprogramma 2009 :bijenteelt : 1.525 (-2,4%) • Bijen : • Amerikaans vuilbroed : 300 (=%) • Honing : • Geneesmiddelenresidu’s : 507 (-2,5%) • Bestrijdingsmiddelenresidu’s : 84 (-2,4%) • Zware metalen (Cd, Pb) : 134 (-16,3%)
Staalnameprogramma 2009 :dranken : 3.013 (+4,1%) • Zware metalen (As, Sb, Cd, Hg, Pb, …) : 763 (- 6,7%) • Waters, limonades, sappen, thee, wijnen • Microbiologie (E coli, totaal kiemgetal, Salmonella, …) : 379 (+8,0%) • Waters, ijsblokjes, fruitsappen, … • Additieven (bewaarmiddelen, zuurvormers, kleurstoffen, …) : 271 (+22,0%) • Bieren, fruitsappen, limonades • Nitraten,… : 267 (=%) • Waters • Benzeen : 181 (+ 43,7%) • Koffie, limonades, fruitsappen,… • Bestrijdingsmiddelenresidu’s : 131 (+14,9%) • waters, infusies… • Mycotoxines (DON, OA, Pat, …) : 59 (+51,3%) • Koffie, bier, fruitsappen, wijnen, … • …
Staalnameprogramma 2009 :de overige voedingsmiddelen : 12.016 (+9,1%) • Microbiologie (E coli, EcO157, Enterobacter, Salmonella, Listeria, Staphylococcus GT, …) : 7.009 (+27,5%) • Specerijen, babyvoeding, chocolade-, bakkerij- en banketbakkerijproducten, bereide maaltijden … • Mycotoxines (AF, DON, FUM, OA, ZEA …) : 884 (-4,0%) • Graanproducten, babyvoeding, … • Zware metalen (Al, As, Cd, Cu, Hg, …) : 772 (+10,8%) • Additieven, granen, babyvoeding, graan-, chocolade- en bakkerijproducten, … • Bestrijdingsmiddelenresidu’s : 364 (-13,3%) • Granen, plantaardige olieën, margarine, babyvoeding, … • PCB’s/dioxines : 250 (=%) • Plantaardige olieën, babyvoeding, voedingssupplementen, …
Staalnameprogramma 2009 :de overige voedingsmiddelen (vervolg) • Kwaliteitsparameters • Additieven (vitaminen, kleurstoffen, zoetmiddelen, …) 1.023 (-29,3%) • Specerijen, babyvoeding, voedingsmiddelen, gebakjes, … • Zout : 120 (+103,4%) • Brood • Allergenen (arachides, melk, eieren, gluten) : 120 (=%) • Bepaalde voedingsmiddelen • GGO’s : 158 (+13,7%) • Pâtes alimentaires, graanproducten • Migratietesten 156 (+30,0%) • Babymaaltijden, sauzen
Staalnameprogramma 2009 :de overige voedingsmiddelen (vervolg) • Semicarbazide (SEM) : 39 (+30,0%) • Babymaaltijden, sauzen • Pentachloorfenol : 30 (-14,3%) • Guargom • …
Staalnameprogramma 2009 :PCB’s/dioxines in de melkkolom Primaire productie Fabricanten (feed) Handelaars (feed) Transformatie Import (feed) Transport Distributie Import Totaal Grondstoffen, additieven, voormengs. 833 626 104 103 Mengvoeders 267 193 74 Rauwe melk 132 102 30 Melk UHT 50 25 25 Melkpoeder 96 30 66 Boter 66 36 30 Kaas 86 56 30 Yoghurt 86 66 20 Total 819 178 103 102 30 213 105 66 1616
Diervoeders : rekening houdend met het sectoraal bemonsteringsplan (nieuwe benadering) • de geviseerde contaminanten : • moeten deel uitmaken van het sectoraal bemonsterinsplan 2008 • moeten weerhouden worden in het plan 2009 (voor de betreffende matrices) • de resultaten van de sector : • worden verschaft aan het FAVV • zijn gelijkaardig aan deze van de officiële controles • de sector past dezelfde actielimieten toe als het FAVV • de reducties houden rekening met : • de resultaten (weinig of geen vastgestelde non-conformiteiten) • het effect en de blootstelling en dit volgens onderstaande tabel 4 -10% -10% -5% -5% 3 -15% -10% -5% -5% 2 -20% -15% -10% -5% Effect 1 -20% -20% -15% -5% 1 - 4 5 - 8 9 - 12 13 - 16 Blootstelling (aandeel * optreden)
Salmonellabemonstering in de voedselketen • Diervoeder: 752 (+0,7%) • Dieren: Salmonellabestrijdingsprogramma
Salmonellabemonstering in de voedselketen • Slachthuizen/uitsnijderijen: • Runderen: 850 (=%), varkens: 1.577 (+46%) • Gevogelte: 900 (=%) en caecale feces: 363 (-23%) • Voedingsmiddelen: 8.316 (+19,5%) • Bereide producten (kant-en-klare maaltijden, chocolade, babyvoeding,…) en dranken: 1.363 (+11%) • Eieren en eiproducten: 480 (-14%) • Groenten en fruit: 319 (-3,3%) • Melk, melkproducten en –bereidingen: 965 (+3%) • Producten/bereidingen van vissen/week- en schaaldieren: 883 (+56%) • Producten slakkenteelt (GIP’s): 10 (=%) • Specerijen: 118 (=%) • Verwerkte dierlijke producten: 51 (+70%) • Vlees, vleesproducten en –bereidingen: 4.127 (+29%) • Verwerkte dierlijke producten NHC (bloedproducten, dierlijke eiwitten, hondenkluiven, …): 308 (-13%)
Voorbeeld resultaten : bemonsterings- en salmonellabestrijdingsprogramma • Uitgangscontrole in het kader van de gezondheidskwalificatie bij leghennen (1998 t.e.m. 2007) • Salmonellabestrijdingsprogramma bij leghennen
Voorbeeld resultaten : bemonsterings- en salmonellabestrijdingsprogramma • Evolutie humane Salmonellosis
Voorbeeld resultaten : bemonsterings- en salmonellabestrijdingsprogramma • Evolutie humane Salmonellosis • Duidelijke daling S.E. sinds vaccinatie leghennen • S.T. blijft nagenoeg constant • Daling naast monitorings- en bestrijdingsprogramma ook te wijten aan veranderingen in consumentengedrag (cfr. infocampagnes FAVV)