400 likes | 832 Views
Układy Automatyki. Automatyka – dziedzina nauki i techniki, która zajmuje się zagadnieniami sterowania różnorodnymi procesami, głównie technologicznymi i przemysłowymi. Pojęcia podstawowe: sygnał element URA sprzężenie zwrotne układ regulacji automatycznej [URA]. Podstawowe pojęcia.
E N D
Automatyka – dziedzina nauki i techniki, która zajmuje się zagadnieniami sterowania różnorodnymi procesami, głównie technologicznymi i przemysłowymi.
Pojęcia podstawowe: • sygnał • element URA • sprzężenie zwrotne • układ regulacji automatycznej [URA]
Podstawowe pojęcia Sygnał - wielkość fizyczna występująca w procesie sterowania, będąca nośnikieminformacji.
Za pomocą sygnału można: - badać stan i zachowanie się badanych układów fizycznych lub systemów, - mierzyć badane wielkości, - przekazywać informacje w czasie i przestrzeni, - sterować wybranymi zjawiskami lub systemami
Rodzaje sygnałów stosowane w automatyce: 20 do 100kPa - sygnał hydrauliczny 1 do 16 MPa - sygnał pneumatyczny - sygnał elektryczny prądowy 0 do 20mA napięciowy 0 do 10V
Parametry sygnału elektrycznego: • Okres • - czas trwania jednego cyklu
Parametry sygnału elektrycznego: Amplituda – największe wychylenie z położenia równowagi
Parametry sygnału elektrycznego: • Częstotliwość - określa liczbę cykli zjawiska okresowego występujących w jednostce czasu
Parametry sygnału elektrycznego: Pulsacja - wielkość określająca z jaką szybkością zmienia się zjawisko okresowe
Parametry sygnału elektrycznego: Wartość maksymalna i minimalna
Parametry sygnału elektrycznego: Wartość skuteczna • - wartość skuteczna sygnału przemiennego jest równa wartość sygnału stałego, który powoduje takie same skutki energetyczne jak sygnał przemienny.
Parametry sygnału elektrycznego: Wartość średnia T - okres przebiegu, t0 - czas początkowy, w(t) - wartości chwilowe przebiegu, t - czas.
Parametry sygnału elektrycznego: Wartość chwilowa
Układy regulacji automatyki - to zespół elementów biorących udział bezpośrednio w kierowaniu procesem automatyzacji, który jest uporządkowany na zasadzie ich wzajemnej współpracy, tzn. zgodnie z kierunkiem przepływu sygnału
Element porównujący oblicza różnicę między wartością sygnału zadanego w(t)a wartością sygnału wyjściowego y(t)otrzymaną z układu pomiarowego poprzez ujemne sprzężenie zwrotne. Na wyjściu elementu porównującego otrzymujemy sygnał uchybu e(t). W dobrze zaprojektowanym układzie regulacji wartość uchybu w stanie nieustalonym powinna być jak najmniejsza (przeregulowanie), natomiast w stanie ustalonym powinna być równa 0 (uchyb ustalony). Sygnał z elementu porównującego jest następnie przekazywany do elementu wykonawczego, który w odpowiedni sposób oddziałuje na obiekt. Dodatkowo na regulowany obiekt działać mogą zakłócenia z(t).
Podstawowe pojęcia Wyróżnia się sterowanie w : • układzie otwartym • układzie zamkniętym Sterowanie - polega na takim oddziaływaniu na obiekt sterowania, za pomocą sygnałów wejściowych, aby jego sygnały wyjściowe osiągnęły pożądaną wartość.
Podstawowe pojęcia Element automatyki (człon) - podzespół, zespół, przyrząd lub urządzenie w którym można wyróżnić sygnał wejściowy i sygnał wyjściowy , lub sygnały wejściowe i wyjściowe
Charakterystyki statyczne elementów automatyki Charakterystyka statyczna - jest to wykres przedstawiający zależność sygnału wyjściowego „y” od sygnału wejściowego „x” dla stanu ustalonego. Charakterystyka statyczna liniowa Charakterystyka statyczna nieliniowa
Charakterystyka czasowa Charakterystyka czasowa - jest to przebieg wielkości wyjściowej, uzyskany pod wpływem impulsowej lub skokowej zmiany wielkości wejściowej, przy czym przed tą zmianą układ znajdował się wstanie ustalonym. Charakterystyka czasowa
Podstawowe pojęcia Ujemne sprzężenie zwrotne – jest to oddziaływanie sygnałów stanu końcowego procesu (sygnał wyjściowy), na jego sygnały wejściowy. Polega na otrzymywaniu przez układ informacji o własnym działaniu .
Podstawowe pojęcia URA otwartym - układ automatyki, w którym sygnał wejściowy nie zależy od aktualnej wartości sygnału wyjściowego, przebieg sygnału następuje tylko w jednym kierunku, od wejścia do wyjścia.
Podstawowe pojęcia URA zamknięty - układ automatyki, w którym przebieg sygnału następuje w dwóch kierunkach. Od wejścia do wyjścia przebiega sygnał realizujący wzajemne oddziaływanie elementów, natomiast od wyjścia do wejścia przebiega sygnał sprzężenia zwrotnego.
Symbole Połączenia szeregowe Połączenia równoległe
Symbole Sprzężenie zwrotne Schemat blokowy