600 likes | 804 Views
Cursus bijengezondheid. Bijengezondheid. NBV. Vervolg deel II. Beschrijving bijenziekten en plagen. Bijengezondheid. NBV. Mijten, luizen, motten en kevers. Varroamijt Tracheeënmijt : Acarapis Wasmot Kleine kastkever. Bijengezondheid. NBV. De varroamijt. Bijengezondheid. NBV.
E N D
Cursus bijengezondheid Bijengezondheid NBV
Vervolg deel II Beschrijving bijenziekten en plagen Bijengezondheid NBV
Mijten, luizen, motten en kevers • Varroamijt • Tracheeënmijt : Acarapis • Wasmot • Kleine kastkever Bijengezondheid NBV
De varroamijt Bijengezondheid NBV
Verspreiding varroamijt • Daar waar bijen elkaar ontmoeten • Vervliegen, darren bezoek • Verenigen, besmette ramen overhangen • Reizen naar dracht Bijengezondheid NBV
Voortplanting varroa • Vlak voor het sluiten van een cel gaat de mijt deze cel in • Uit het eerste ei komt een mannetje • Uit de volgende eieren komen vrouwtjes • Het mannetje bevrucht de vrouwtjes • Alleen de volwassen vrouwtjes overleven, rest sterft • Gemiddeld 1 tot 2 nakomelingen per werkstercel • Gemiddeld 2 tot 3 nakomelingen per darrecel Bijengezondheid NBV
Herken een Varroa Bijengezondheid NBV
Ziektebeeld aangetaste bij Bijengezondheid NBV
Algemeen ziektebeeld • Achter in de cel zitten witte korrels = ontlasting mijten • Mijten op de larven en ook op de bodemlade • Bijen met vervormde vleugels • Dwergbijen, het achterlijf is korter dan de vleugels • Veel bijen verzuipen tijdens het voeren • Bijen nemen het voer slecht op Bijengezondheid NBV
Maatregelen tegen Varroamijt • Geïntegreerde bestrijding - darrenraat wegnemen in het voorjaar - bestrijding in de zomer - oxaalzuur behandeling in de winter Bijengezondheid NBV
Varroa is een ernstige bedreiging • Tast de larve aan door bijenbloed te zuigen • Boort gaten in de huid van de volwassen bij • Deze open wonden helen niet meer • Virussen en bacteriën krijgen nu een kans • De mijt verspreidt zelf ook virussen via de mond Bijengezondheid NBV
Varroa en de wintersterfte • Winterbijen ontwikkelen zich slecht bij varroa aantasting • Deze winterbijen leven korter en zo verzwakt het volk • De varroa bestrijden, voordat winterbijen ontstaan • Op de wintertros verspreiden ziektekiemen zich gemakkelijk • Er is dan veel fysiek contact en mijten overleven op de bijen • Hoe eerder een volk verlost is van de varroa • Des te beter komt ze door de winter heen Bijengezondheid NBV
Tracheeënmijt Bijengezondheid NBV
Ziektebeeld en maatregelen • ½ kg krabbelaars voor de kast • Er is geen specifieke bestrijdingsmethode • Sinds de varroabestrijding is de tracheeën mijt vrijwel niet meer gesignaleerd Bijengezondheid NBV
Verspreiding Tracheeënmijt • Door fysisch contact met besmette bijen • Wintertros, vervliegen en verenigen • Kan alleen bij jonge bijen binnendringen • Overleeft slecht enkele uren buiten de bij Bijengezondheid NBV
Tropilaelaps Bijengezondheid NBV
Ziektebeeld Tropilaelaps • Broedsterfte : er is een hagelschotpatroon • Bijen : Kortere levensduur en kleiner abdomen • Bijen : Verschrompelde vleugels en poten • De mijt overleeft alleen in het broed Bijengezondheid NBV
Verspreiding Tropilaelaps • Op dezelfde wijze als de Varroamijt • Deze mijt komt in Europa ( nog ) niet voor • In een broedloze periode verdwijnen de mijten • Kan niet overleven op de wintertros Bijengezondheid NBV
Bijenluis Bijengezondheid NBV
De bijenluis • De luis is een vleugelloze vlieg • De bij ondervindt geen direct nadeel • Zit op de kop van de bij en prikkelt de mond • van de bij om een druppel honing te krijgen Bijengezondheid NBV
Wasmot Bijengezondheid NBV
Preventieve maatregelen • Imker met sterke volken • Vervang de raten regelmatig • Laat nooit lege raten of was onbeheerd • Reinig regelmatig varroabodems Bijengezondheid NBV
Maatregelen bij besmetting • Besmette raten vernietigen • Lege raten ontsmetten met ijsazijn • Goede ventilatie tussen de ramen • Motten vrezen licht en tocht Bijengezondheid NBV
Kleine kastkever Bijengezondheid NBV
Verspreiding kleine kastkever • Is nog niet in Nederland aangetroffen • Door invoeren jonge moeren met bijen • Import fruit uit besmette landen • Larven verpoppen zich buiten kast • Volwassen kevers zoeken een nieuwe broedplaats • Volwassen kever overleeft ook buiten de kast • Vermeerdert zich enorm op afvalhopen van raat Bijengezondheid NBV
Preventieve maatregelen • Er is geen specifieke bestrijdingsmethode • Laat geen ongebruikte raat slingeren • Hebben een voorkeur voor oude raat • Oude raten direct omsmelten of opruimen Bijengezondheid NBV
Meldingsplicht • Er zijn drie meldingsplichtige ziekten • Amerikaans vuibroed • Tropilaelaps • Kleine kastkever Bijengezondheid NBV
Pauze Bijengezondheid NBV
Deel III Bestrijding ziekten en plagen Bijengezondheid NBV
Bestrijding ziekten en plagen • Amerikaans vuilbroed • Varroa • Toegelaten middelen • Organische zuren • Bijenmonsters Bijengezondheid NBV
Uitbraak Amerikaansvuilbroed • Meldingsplicht • Informeer het afdelingsbestuur • Melden bij bijen@wur • Adres vind je in het bijenblad Bijengezondheid NBV
Maatregelen bij AVB • Hiervoor is een draaiboek opgesteld • Maatregelen tref je in overleg met : - Het bestuur van de afdeling - De bijengezondheidscoördinator Bijengezondheid NBV
Uitvoeringsdraaiboek • Verdenking AVB : controle bijenstand ( imker + BGC ) • AVB : BGC meldt uitbraak • Vaststellen 3 km gebied : Alle lokale bijenhouders in kaart brengen • Natrekken recente reizen en contacten met besmette volken • Opruimen zieke volken en schoonmaken andere volken • Screening omgeving : straal van 3 km alle volken controleren • Na vier weken controle schoongemaakte stand • Melding gebied vrij van AVB : vervoersverbod vrijgeven Bijengezondheid NBV
Belangrijke strategieën • Zet het besmette volk in quarantaine • Zet de besmette bijenstal in quarantaine • Desinfecteer alle gebruikte materialen • Volken op nieuwe raat • Geïntegreerde bestrijding toepassen Bijengezondheid NBV
Varroabestrijding • Controleer 3 maal per jaar mijtuitval • Tel alleen de roodgekleurde ovaalvormige mijten • Bestrijding is nodig bij als je per dag - in de winter meer dan ½ mijt of in het voorjaar meer dan 5 mijten - of in de zomer meer dan 10 mijten aantreft • Misvormde bijen duiden op een ernstige besmetting Bijengezondheid NBV
Geïntegreerde bestrijding • Voer een geïntegreerde bestrijding uit : voorjaar : darrenraat verwijderen zomer : mierenzuur, thymovar of apiguard winter : een oxaalzuur behandeling Bijengezondheid NBV
Moderne bestrijdingsmethoden • Biologische bestrijding • Biotechnische bestrijding • Darrenraatmethode Bijengezondheid NBV
Biologische bestrijding • Bestrijding met natuurlijke vijanden • In Amerika lijkt een schimmel succesvol • In de handel als product Bio-Blast • In Nederland heeft Bio-Blast geen toelating Bijengezondheid NBV
Darrenraat • Ramen met kunstraat van darrenraat • Hang een bouwraam tussen het broed • Plaats twee honingramen in de broedbak Bijengezondheid NBV
Darrenraat verwijderen • Verwijder ramen met gesloten darrenbroed • Koolmezen zijn er dol op, raat is niet herbruikbaar • Een gesloten raam darrenbroed vangt veel varroa weg • Darrenraat onder een honingraam met beitel wegsnijden • Hang brokken darrenraat in een breed raam met gaas Bijengezondheid NBV
Gecombineerde aanpak varroa • Toepassen bij opzetters • Zet een volk op volledig kunstraat • Voer een varroabestrijding uit • Varroamijten zijn dubbel gepakt Bijengezondheid NBV
Darrenraat methode • Toepasbaar van half april tot juni • Maak een volk broedloos • Hang raam met open darrenbroed in • Verwijder later het gesloten darrenbroed Bijengezondheid NBV
Bestrijdingsmiddelen • Toegelaten zijn etherische oliën : - thymovar - apiguard • Gedoogd worden organische zuren : - mierenzuur - oxaalzuur - melkzuur Bijengezondheid NBV
Thymovar Bijengezondheid NBV
Toepassing Thymovar • Na de honingoogst • Lees de aanwijzingen op de verpakking • Na 3 a 4 weken de behandeling herhalen • Alleen toepassen bij warm weer > 15oC Bijengezondheid NBV
Apiguard Bijengezondheid NBV
Toepassing Apiguard • Na de honingoogst • Lees de aanwijzingen op de verpakking • Tweede behandeling als de verpakking leeg is • Alleen toepassen bij warm weer > 15oC Bijengezondheid NBV
Mierenzuur Bijengezondheid NBV
Toepassing mierenzuur • Na de honingoogst • Lees de aanwijzingen op de verpakking • Uitsluitend bij warm weer < 25oC • Tweede behandeling na het inwinteren Bijengezondheid NBV
Oxaalzuur Bijengezondheid NBV