Download
1 / 17
170 likes | 972 Views
Lobi temporal. Lobi temporal. perpunimi i informacionit degjimor analiza degjimore komplekse kuptimi i te folurit disa pjese te tij jane te ndjeshme ndaj toneve te larta dhe disa te tjera per tonet e ulta. Transmetim kontrolateral. Lobi oksipital. Lobi oksipital
E N D
Lobi temporal • perpunimi i informacionit degjimor • analiza degjimore komplekse • kuptimi i te folurit • disa pjese te tij jane te ndjeshme ndaj toneve te larta dhe disa te tjera per tonet e ulta. • Transmetim kontrolateral
Lobi oksipital • perpunimi i informacionit viziv • kontrolateral dhe hipsilateral • ne rast transmetimi kontrolateral, kryqezimi behet ne kiazmen optike
Neuroni Njesia baze e ndertimit te trurit dhe organizmit Neuronet jane qeliza nervore qe merren me perpunimin neural te informacionit
Trupi i neuronit Neuroni perbehet nga 4 pjese • Soma • Dendritet • Aksoni • Butonet terminale
Soma (trupi qelizor), ku ndodhet qendra, “zemra” e neuronit, qe ka funksione metabolike. Kur soma “vdes”, “ka vdekur” edhe neuroni. Eshte pra, pergjegjes per aktivitetin jetesor te qelizes
Dendritet, qe jane zgjatime rrethuese te somes, dhe qe marrin informacionin
Aksoni • Aksoni, zgjatimi me i gjate i neuronit, eshte tejcues i informacionit qe marrin dendritet dhe soma. Aksonet jane dy lloje, te mielinizuar dhe te pamielinizuar. Ne rastin e pare jane te mbeshtjelle nga nje substance e bardhe e quajtur mieline qe ka funksion mbrojtes per aksonin, dhe gjithashtu ndihmon ne tejcimin me shpejt te impulsit, deri ne 100 m/s. Aksonet pa mieline jane me te ngadalte, ne tejcim, por njekohesisht edhe me te shkurter dhe me te vegjel se ata me mieline. Jane me te ngadalte por shkurtesia e tyre ben qe informacioni te veje serish ne nje kohe te konsiderueshme si te shpejte. Aksoni mund ta tejcoje ose jo informacionin duke e “injoruar”. Mielina eshte e nderprere nga disa nyje qe quhen nyjet e Ranvier, te cilat jane boshlleqe ne mieline por qe “cuditerisht” ndihmojne ne tejcimin me shpejt te potencialit sepse, e detyrojne ate te kaloje ne akson me “kercime”, gje qe efektivisht ndihmon ne cuarjen me shpejt.
Butonet terminale • Butonet terminale, te cilet informacionin e marre nga aksoni e perhapin ne dendrite te neuroneve te tjera. Jane disa pika te vockla ne fund te aksonit. Kontakti i tyre me dendritet dhe somat e neuroneve te tjere nuk eshte fizik por behet me ane te hapesires sinaptike, qe quhet keshtu sepse eshte si boshllek ne mes te butonave terminale dhe dendriteve ose somes. Butonat e “ngarkojne” informacionin ne disa neurotransmetues, qe “notojne” ne hapesiren sinaptike dhe shkojne tek neuroni tjeter. Pra, per te marre, informacionin jane zgjatimet e shkurtra dendritet por dhe edhe soma, me pas ato e kalojne informacionin tek aksoni, dhe ky i fundit e leshon drejt butoneve terminale.
Qelizat glia • Neuronet perbejne 10% te qelizave te SNQ. Pjesen tjeter 90 % e perbejne disa qeliza te tjera te quajtura qelizat gliale. • Mbeshtesin, suportojne neuronet, mbajne rregullin, midis vete neuroneve (si polica trafiku) • Vendosin distancat midis neuroneve ose dhe mes neuroneve dhe strukturave te trupit • Izolojne neuronet • Formojne guainen mielinike, lenda qe mbeshtjell aksonin • Ushqejne neuronet e SNQ • Eliminojne substancat e e ndaluara, te demshme, si dhe neuronet e vdekur • Demtimi i qelizave glia sjell “kaos”, crregullim te komunikimit ne SNQ.
