W i t a m

1. W i t a m

2. Sprawy organizacyjne: Osoby które mogą pomoc: Instruktorzy Regionalni ds. SIP Maciek Ligocki Szczytno.Zaglasu@olsztyn.lasy.gov.pl Koordynator ds. SIP Tomasz Jarczyk – RDLP Olsztyn Tomasz.Jarczyk@olsztyn.lasy.gov.pl

3. Sprawy organizacyjne:

4. Sprawy organizacyjne:

5. Oprogramowanie • oprogramowanie GIS • oprogramowanie baz danych • oprogramowanie sieciowe • Dane • dane wektorowe • dane rastrowe • dane atrybutowe • zdjęcia (lotnicze satelitarne) • Sprzęt • komputery urządzenia peryferyjne • plotery • drukarki • skanery • digitiazery GIS =SIP • Ludzie • Administratorzy • Menadżerowie • Użytkownicy • Klienci • Obsługa • Metody • standardy • procedury • specyfikacje

6. Obieg informacji w Systemach Informacji Przestrzennej Przestrzeń geograficzna Gromadzenie danych (analogowe, cyfrowe) Podjęcie decyzji Dostarczenie danych użytkownikom (decydentom) Analiza danych

7. Sprzęt 5000-10000zł Oprogramowanie 5000-50000zł Dane ? ∞ zł Piramida kosztów Systemów Informacji Przestrzennej „Systemów Informacji Przestrzennej się nie kupujeSystemy Informacji Przestrzennej się tworzy……”Nowogrodzki L. 1994

8. Funkcje GIS: Pozyskiwanie Przechowywanie Wyszukiwanie Analizowanie Prezentowanie Publikowanie

9. Pozyskiwanie danych • Ze źródeł analogowych: • skanowanie • dygitalizacja

10. Pozyskiwanie danych cd. • Ze źródeł „numerycznych”: • Wektoryzacja na ekranie • GPS • Fotorametria i teledetekcja

11. Pozyskiwanie danych cd. • Wymiana danych z innymi instytucjami np. PODGiK (EWMAPA), ARiMR, Sieć Natura 2000 (GeoMedia), współrzędne geograficzne – pomiar w terenie

12. Przechowywanie danych Format rastrowy – określenie zeskanowanego obrazu (mapy papierowej, zdjęcia lotniczego) Format wektorowy – obiekt posiadający określone współrzędne definiujące ich położenie i zachowujący ciągłość topologiczną Elementy rzeczywistości przedstawione poprzez podstawowe klasy obiektów Punkty sklepy Linie ulice Powierzchnie budynki

13. miasto Skala Mapy • Skala mapy ma wpływ na rozmiar i kształt obiektów….. rzeka Wielka skala Mniejszy obszar więcej szczegółów Mała skala Większy obszar mniej szczegółów miasto rzeka

14. Wyszukiwanie danych przestrzennych • Identyfikowanie wskazanych obiektów • Identyfikowanie o oparciu o wskazane kryterium

15. Analiza widoczności z dostrzegalni p-poż przy założeniu widoczności 10 km

16. Analiza widoczności z dostrzegalni p-poż przy założeniu widoczności 15 km

17. Symulacja oddziaływania drogi publicznej – założenie 25 m

18. Lokalizacja zarzewia ognia wg współrzędnych geograficznych podanych z odbiornika GPS

19. Zasięg dostępności terenu w czasie trzech minut od punktu czerpania wody

20. Analiza szybkości dojazdu do źródła ognia z punktów czerpania wody

21. Prezentowanie i publikowanie danych:

22. http://www.lpt2005.pl/map.aspx?id=1

23. Komponenty danych geograficznych *.shp – rozszerzenie pliku (lub nazwa zwyczajowa) warstwy graficznej (ESRI). Warstwa graficzna składa się z trzech plików: *.shp – treść graficzna (geometria) *.dbf - treść bazodanowa (atrybuty) *.shx – plik łączący oba poprzednie pliki (atrybuty) • Inne pliki zawierające treść graficzną: • *.dgn – MicroStation • *.dxf – AutoCAD • tzw. biblioteki danych na których pracuje GeoMedia

24. Punkt A Punkt B Topologia – zależności przestrzenne Położenie względne obiektów określa ich zależność i relacje: Z punktu A można dojechać do punktu B Pkt A leży w stanie Kalifornia a pkt B w stanie Ilinois Pkt B graniczy z Oceanem Spokojnym Trasa z pkt A do pkt B ma długość i kierunek itp Topologia matematycznie modeluje: łączność, sąsiedztwo i zgodność

25. Topologia – zależności przestrzenne Numeryczny Model Terenu (NMT) na przykładzie Triangular Irregular Network (TIN) • W ten sposób możemy uzyskać • Wystawę zbocza • Spadek zbocza • Wysokość dowolnego punktu na mapie

26. Odniesienie przestrzenne danych • Układy odniesień • Układy współrzędnych • Odwzorowania kartograficzne i zniekształcenia • Odwzorowanie danych

27. Co to jest odniesienie przestrzenne? • Dane odniesione do fizycznego położenia na powierzchni Ziemi

28. Układy współrzędnych Y Dane zwykłe: X= + Y= + • Szerokość i długość nie są równomiernie rozłożone na całej powierzchni ziemi • Układ współrzędnych geograficznych X= - Y= + X X= + Y= - X= - Y= - • Kartezjański (płaski) układ współrzędnych • Miary długości katów są jednolite

29. Układy odniesienia i ich konwersje • Podstawa do pomiarów położenia na powierzchni Ziemi • Pomiary są odniesione do geodezyjnego układu i elipsoidy reprezentującej trójwymiarowy model Ziemi Geocentryczny układ odniesienia Lokalnyukład odniesienia np. układ lokalny miasta Olsztyna np. układ współrzędnych WGS-84 Powierzchnia Ziemi Elipsoida odniesienia Różne układy odniesienia mają różne wartości współrzędnych dla tego samego punktu na Ziemi

30. Odwzorowania kartograficzne • Odwzorowania kartograficzne rzutują powierzchnię trójwymiarowe na płaszczyznę Gaussa- Krügera walcowe poprzeczne

31. Zniekształcenia odwzorowawcze Ziemia (3D) Mapa (2D) Kształt Powierzchnia Odległość Kąty

32. Układy współrzędnych geograficznych • PUWG 1992 (układ standardu LMN) odwzorowanie Gaussa - Krügera elipsoida odniesienia GRS 80 X= 600 000m Y= 600 000m • PUWG 2000 • odwzorowanie Gaussa - Krügera • elipsoida odniesienia GRS 80 • 4 strefy 15 º 18 º 21º 24º • X=6 650 000m • Y=5 900 000m

33. Układy współrzędnych geograficznych • Układ 1965 odwzorowanie quasisterograficzne dla I-IV strefy odwzorowanie Gaussa - Krügera dla V strefy elipsoida odniesienia Krassowskego Współrzędne dla II strefy X= 4 500 000m Y= 5 800 000m

34. Układy współrzędnych geograficznych • GUGiK 80 odwzorowanie quasi stereograficzne elipsoida odniesienia Krassowskiego Zastosowanie tylko do dużych skal 1:100 000, 1:50 000

35. Układy współrzędnych geograficznych cd. • WGS 84 BLH (stopnie) elipsoida WGS 84 system określający pozycję 3D – brak odwzorowania B= 20º...... L= 53º...... Wykorzystywany min. przez system GPS

36. Układy współrzędnych geograficznych cd. • UTM (uniwersalna siatka Merctora) odwzorowanie walcowe, poprzeczne, wiernokątne elipsoidy WGS 84; walec sieczny do elipsoidy symetrycznie do południka osiowego danej strefy .

38. Najpopularniejsze komercyjne oprogramowanie GIS

39. Oprogramowania GIS - freeware Arc Explorer ESRI fGIS Open Source GIS: GRASS GIS Er Viewer

40. Oprogramowania dedykowane LMN • Przeglądarki do Map: • Mapnik 3.5 • Mapan – Las • Tatuk – GIS Internetowy Serwer Mapowy Kontrola LMN Trako Aktualizator