Europejska Polityka Bezpieczenstwa i Obrony

1. Europejska Polityka Bezpieczenstwa i Obrony Dr Jacek Czaputowicz Krak�w, 25 lutego 2008 r.

3. Geneza EPBiO St Malo 1998 r.: UE powinna miec: mozliwosci samodzielnego dzialania, poparte wiarygodnymi zdolnosciami militarnymi w celu rozwiazywania kryzys�w miedzynarodowych UE powinna dysponowac odpowiednimi srodkami i strukturami analitycznymi, wywiadowczymi i planowania strategicznego NATO pozostaje fundamentem kolektywnej obrony Kolonia 1999: decyzja o wlaczeniu UZE do UE Helsinki 1999: Rozw�j autonomicznych zdolnosci UE w wypadku braku zaangazowania NATO, utworzenie sil interwencyjnych Instytucjonalizacja: Komitet Polityczny i Bezpieczenstwa, Komitet Wojskowy i Sztab Wojskowy

4. R�znice miedzy ESDI a ESDP

9. Wydatki obronne UE i USA (2005)

11. Europejska Strategia Bezpieczenstwa 2003 Unia Europejska staje sie globalnym graczem, powinna podejmowac odpowiedzialnosci za bezpieczenstwo Zbieznosc interes�w czyni, ze UE staje sie bardziej wiarygodnym i skutecznym aktorem Zagrozenia dla bezpieczenstwa Europy terroryzm proliferacja broni masowego razenia konflikty regionalne (w odleglych regionach) rozpad panstw przestepczosc zorganizowana

12. ESB � zadania UE Umacnianie stabilnosci i bezpieczenstwa w sasiedztwie, (Bliski Wsch�d), brak wzmianki o Europie Wschodniej Podstawa porzadku � skuteczny multilateralizm, umacnianie zasad prawa i OM UE ma byc bardziej aktywna i sp�jna, dysponowac lepszymi zdolnosciami dzialania Instrumenty polityczne, dyplomatyczne, militarne i z zakresu handlu i pomocy rozwojowej Utrzymac relacje transatlantyckie, dzialac razem z USA Rosja i Chiny sa partnerami we wsp�lpracy

13. Por�wnanie strategii UE i USA

14. Obawy wobec NATO Po rozszerzeniu NATO traci efektywnosc dzialania, staje sie forum dyskusyjnym R�znice miedzy Amerykanami i Europejczykami, r�zne zdolnosci i kultury strategiczne Funkcja zbiorowej obrony nie jest spoiwem, funkcja bezpieczenstwa zbiorowego jest zle wypelniana Cele polityczne USA i UE sie r�znia

15. Grupy Bojowe � wiosna 2004 Grupy bojowe � �ugrupowania taktyczne szybkiego reagowania� Wielkosc ok. 1500 zolnierzy, 6-9 grup Mobilizacja w ciagu 15 dni Mozliwosc oddania do dyspozycji RB NZ Od 2007 r. dyzur pelnia dwie Grupy Bojowe w kazdym p�lroczu W I p�lroczu 2007 r. grupa francusko � belgijska oraz niemiecko � finsko � niderlandzka

16. Grupy Bojowe W drugim GB z udzialem Wloch, Wegier i Slowenii oraz Grecji, Bulgarii, Rumunii i Cypru Teoretycznie mozliwe jest prowadzenie 2 operacji jednoczesnie, jednak dotychczas GB nie zostaly wykorzystane w praktyce Polska planuje utworzenie do 2010 r. GB we wsp�lpracy z Niemcami, Slowacja, Litwa i Lotwa (Polska framework nation) Planowana jest weimarska GB (do 2013 r.)

17. Militarne operacje UE Pierwsza operacja UE � Concordia w Macedonii w 2003 r., przejecie od NATO Pierwsza poza Europa operacja UE � Artemis w Kongu wiosna 2003 r., sily 2000, gl�wnie francuskie i angielskie, 130 zolnierzy polskich Najwieksza operacja � ALTHEA w Bosni i Hercegowinie, 7000 zolnierzy, 199 polskich EUFOR Czad/RSA, zapewnienie bezpieczenstwa uchodzcom z Darfuru, wiodace panstwo Francja, Polska wysle 400 zolnierzy

18. Operacje cywilne UE Obszary: policja, praworzadnosc, cywilna administracja, ochrona cywilna, wsparcie proces�w rozbrojenia Umacnianie porzadku wewnetrznego w Bosni i Hercegowinie, Macedonia Misje policyjne w Kinszasie i Palestynie, Umacnianie rzad�w prawa w Kosowie (trzy misje), Gruzji i EUJUST LEX w Iraku Wzmocnienie kontroli granicznej w Rafah i na graniczy Moldowy z Ukraina Misje w Darfurze (Sudan) i Aceh (Indonezja) wskazuja na globalny zasieg EPBiO

19. Operacje UE Unia przeprowadzila udane 4 misje militarne i 17 cywilne UE bierze odpowiedzialnosc za bezpieczenstwo w Europie w zakresie zarzadzania kryzysami Nieskomplikowane i ograniczone co do dlugosci, problem finansowania, brak niezbednych zasob�w Dopracowano koncepcje panstwa ramowego (Francja) oraz udzialu kilku innych panstw Porozumienie z ONZ, NATO, OBWE UE wyszla poza kontynent, misje w Afryce i na Bliskim Wschodzie (globalny zasieg)

20. Europejska Agencji Obrony Okreslanie cel�w w zakresie zdolnosci wojskowych panstw Unii i ocena ich realizacji Sprzyjanie harmonizacji potrzeb operacyjnych i metod zakup�w uzbrojenia Inicjowanie projekt�w wielostronnych Wspieranie wsp�lnych badan i studi�w w dziedzinie technologii wojskowej

21. Katalog Postep�w z 2007 r. 58 brak�w w zdolnosciach wojskowych UE, podzielone na 5 grup w zaleznosci od ryzyka dla operacji UE Bardzo duze ryzyko niesie 9� zdolnosci, m.in. ochrony sil lekkich, transportu strategicznego oraz rozpoznania Usprawnienie zdolnosci planistycznych UE (11.2007) wymaga podniesienia wymagan, zwiekszenia elastycznosci i efektywnosci planowania, wsparcia wywiadowczego oraz liczby personelu Koniecznosc usprawnienia zdolnosci cywilnych

22. Postanowienia TL Prezydent, Wyskoki Przedstawiciel, ESDZ EPBiO stanowi integralna czesc WPZiB Zapewnia zdolnosc operacyjna UE, cywilna i wojskowa, do prowadzenia misji Wsp�lna polityka prowadzi do wsp�lnej obrony, decyzje Rady jednomyslnie Panstwa tworza �wsp�lne� sily wielonarodowe

23. Prezydencja Francji Ozywienie EPBiO poprzez rewizje Europejskiej Strategii Bezpieczenstwa Uwzglednienia ewolucji UE, zwlaszcza jej rozszerzenia Nowe kwestie: proliferacja BMR, katastrofy naturalne i ochrona srodowiska Wdrozenie postanowien TL w zakresie WPZiB i ESDP (europejska sluzba zagraniczna) Seminaria ISS: Efektywny multilateralizm, Rzym, kwiecien 2008 Sasiedztwo, Warszawa (Natolin), czerwiec 2008 Bezpieczenstwo miedzynarodowe, Helsinki, wrzesien 2008 Europejskie interesy i opcje strategiczne, Paryz, pazdziernik 2008

24. Prezydencja Francji II Wlaczenie do ESDP jak najwiecej czlonk�w UE Zwiekszenie sil zbrojnych w dyspozycji UE (np. idea po 10.000 zolnierzy przez �6�) Umocnienie Europejskiej Agencji Obrony Uzupelnienie zdolnosci militarnych (transport strategiczny) Wzmocnienie zdolnosci reagowania kryzysowego (centrum operacji UE)

25. Zaangazowanie Polski w EPBiO Sluzy umocnieniu pozycji Polski w UE, kt�ra ma potencjal jako panstwa w �6� Zwieksza wplyw na kierunki rozwoju, uzupelniajacy charakter wobec NATO Katalizator transformacji sil zbrojnych, zwieksza zdolnosci reagowania kryzysowego

26. Stanowisko Polski wobec EPS Przeglad implementacji ESB jest zasadny Zaangazowanie w prace nad ESB panstw czlonkowskich, aby uwzglednic r�zne interesy Sposobnosc do przewartosciowania relacji UE � NATO (harmonizacja prac, strategiczne partnerstwo) Uwzglednienie bezpieczenstwa energetycznego, informatycznego, demograficznego (szeroki zakres) Zadanie zmiana zainteresowania UE � od Afryki na Wsch�d Male szanse, UE nie chce ryzykowac wejsciem w sfere interes�w Rosji Zdyskontowanie planowanego udzialu 400 polskich zolnierzy w operacji w Czadzie

27. Pytania do dyskusji Rozwiazywanie kryzys�w, czy budowa tozsamosci europejskiej Czy mozliwe jest wytworzenie europejskiej kultury strategicznej na bazie r�znych kultur? Przeciwdzialanie denacjonalizacji polityki bezpieczenstwa Znaczenie ESB dla EPBiO (substytut traktat�w?) Wplyw TL na zdolnosc UE do implementacji strategii Interesy Polski, wplyw na relacje UE � USA i EU � NATO